Корпус чувашского языка

Вара Петя Куликово уйӗн горизончӗ ҫинче ҫумӑр пӗлӗчӗ пек ҫакӑнса тӑраканни вуҫех пӗлӗт мар, вӑл хуллен ҫывхарса килекен халӑх ушкӑнӗ пулнине лайӑхах курчӗ.

Тогда Петя с полной ясностью увидел, что та низкая и темная туча, которая лежала на горизонте Куликова поля справа от вокзала, вовсе не туча, а медленно приближающаяся толпа.

XXXIX. Аркату // Александр Ярлыкин. Валентин Катаев. Пӗччен парус шуррӑн курӑнать. Александр Ярлыкин куҫарнӑ. Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1949

Ырхан янаххине чӗркеленсе пӗтнӗ чӗркуҫҫисем ҫине хурса, вӑл куҫ айӗнчен ҫӳлелле, пӗлӗт ҫине пӑхать: каҫ пулас умӗнхи пӗлӗтсем хум пек ишеҫҫӗ, йӗри-тавра шӑрчӑксем чӗриклетеҫҫӗ, ӗнесем ҫӳреҫҫӗ.

Поставив худой подбородок на исцарапанные колени, она смотрела исподлобья вверх, в небо, по которому плыло предвечернее облако, вокруг тыркали сверчки и ходили коровы.

XXIV. Юрату // Александр Ярлыкин. Валентин Катаев. Пӗччен парус шуррӑн курӑнать. Александр Ярлыкин куҫарнӑ. Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1949

Пилот аслатиллӗ пӗлӗт витӗр вӗҫсе тухнине те киленсех кӗтрӗм эпӗ, — керменсем евӗр курӑнакан ҫиҫӗм касса ҫуракан аслати пӗлӗчӗсене эпир Череповец ҫинче тӗл пултӑмӑр.

С наслаждением ждал, как пилот станет обходить грозу, — над Череповцом мы встретили её, великолепную, с тучами, похожими на дворцы, стены которых разламывались от молний.

Вунтӑваттӑмӗш сыпӑк // Валентин Урташ, Илпек Микулайӗ. Вениамин Каверин. Икӗ капитан. Валентин Урташпа Николай Илпек куҫарнӑ. Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1951

Хӑлхаллӑ ҫӗлӗксем тӑхӑннӑ «пӗлӗт хӗрӗсем» ҫав-ҫавах юрлаҫҫӗ, хура пӗлӗт хупланӑ хула ҫине илемлӗ сасӑсем сараҫҫӗ.

А под облаками поют над городом молоденькие московские небожительницы в ушанках.

21 сыпӑк // Митта Ваҫлейӗ. Лев Кассиль. Аслӑ хирӗҫтӑру. Митта Ваҫлейӗ куҫарнӑ. Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1950

Анчах та мана выртма ҫав тери канлӗ пулчӗ — ҫӳлте пӗлӗт, темле лӑпкӑ пӗлӗт курӑнать унта та йӗри-тавра шурӑ юр сарӑлса выртнӑ пек, вӑрман пур пек туйӑнать.

Но мне было очень удобно — снизу было видно небо, такое тихое, как будто и там кругом был лес и полно снега.

Вуннӑмӗш сыпӑк // Валентин Урташ, Илпек Микулайӗ. Вениамин Каверин. Икӗ капитан. Валентин Урташпа Николай Илпек куҫарнӑ. Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1951

Кусем вӗсем ӳт тӗслӗрех икӗ пӗлӗт, шӑпах горизонт патӗнчи пӗлӗтсем пулчӗҫ.

Это были два розоватых облачка над самым горизонтом.

Ҫиччӗмӗш сыпӑк // Валентин Урташ, Илпек Микулайӗ. Вениамин Каверин. Икӗ капитан. Валентин Урташпа Николай Илпек куҫарнӑ. Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1951

Пӗлӗт ҫап-ҫутӑ, шывран та ҫутӑрах; ҫырма кукӑрӗнче, пӗлӗт анӗ ҫинче тем ҫӳллӗш башньӑсем палӑрса тӑраҫҫӗ — вӑл Кремль.

Небо было светлое, светлее воды, и за поворотом реки резко на небе выделялись высокие башни Кремля.

2 сыпӑк // Митта Ваҫлейӗ. Лев Кассиль. Аслӑ хирӗҫтӑру. Митта Ваҫлейӗ куҫарнӑ. Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1950

Хайхи пӗлӗт татӑкӗ йывӑррӑн ҫӗкленсе, пысӑк шурӑ пӗлӗт пулса тӑчӗ, ерипен ӳссе ҫитсе, вӑл пӗтӗм тӳпене хупласа илчӗ.

Облачко обратилось в белую тучу, которая тяжело подымалась, росла и постепенно облегала небо.

Иккӗмӗш сыпӑк. Вожатый // Михаил Сироткин, Никифор Ваҫанкка. Александр Пушкин. Капитан хӗрӗ. Вырӑсларан Н.Т. Ваҫанккапа М.Я. Сироткин куҫарнӑ. Чӑваш АССР государство издательстви, 1940

Эпир тапранса кайрӑмӑр; пилӗк ырхан лаша пирӗн лавсене кукӑр-макӑр ҫул тӑрӑх Гуд-Гора тӑвӗ ҫинелле йывӑррӑн сӗтӗрет, эпир хыҫалтан ҫуран утса пыратпӑр, лашасем ӗшенсе ҫитсен, кустӑрмасен айне чулсем хуратпӑр; пӗлӗт ҫинелле улӑхнӑ пек туйӑнать ҫул, мӗншӗн тесен куҫ мӗн чухлӗ курма пултарнӑ таранах вӑл ҫӳлелле пырать, унтан вара ӗнертенпех Гуд Гора тӑрринче ҫимӗҫ кӗтсе тӑран ҫӑхан пек хулӑн пӗлӗт ӑшне кӗрсе ҫухалать; ура айӗнче юр кӑчӑртатать; сывланӑ чух сывлӑш ҫитейменнипе ӑш вӑркакан пӳлчӗ.

Мы тронулись в путь; с трудом пять худых кляч тащили наши повозки по извилистой дороге на Гуд-гору; мы шли пешком сзади, подкладывая камни под колеса, когда лошади выбивались из сил; казалось, дорога вела на небо, потому что, сколько глаз мог разглядеть, она все поднималась и наконец пропадала в облаке, которое еще с вечера отдыхало на вершине Гуд-горы, как коршун, ожидающий добычу; снег хрустел под ногами нашими; воздух становился так редок, что было больно дышать;

Бэла // Николай Пиктемир, Нестор Янкас. Михаил Лермонтов. Пирӗн вӑхӑтри герой. Н. Пиктемирпа Н. Янкас куҫарнӑ. Шупашкар: Чӑвашкӗнекеиздат, 1964

Вӑйлӑн ӳссе ларнӑ ҫумкурӑкӗсем хушшипе ҫиппе ҫапса тунӑ пек тӳррӗн тӑсӑлса выртакан, ҫынсем ҫӳреме пӑрахнӑ фронт ҫулӗ ҫинче вара, ҫак ҫуллахи шӑрӑхра пиҫсе выртакан уйсем пек, ҫуллахи пӗлӗтри тӑрисен янравӗ пек, ҫӳллӗ те тӗпсӗр пӗлӗт пек кивӗ те вӗсем пекех ҫамрӑк юрӑ кичеммӗн те вӑйлӑн янраса пычӗ.

На унылой, уже заброшенной фронтовой дороге, точно ударом кнута высеченной среди могучих пыльных, заполонивших все бурьянов, сильно и грустно звучала песня, такая же старая и такая же юная, как эти вот изнывающие в летнем зное поля, как старательное пиликанье кузнечиков в теплой душистой траве, как звон жаворонков в ясном летнем небе и как самое это небо, высокое и бездонное.

1 сыпӑк // Леонид Агаков, Александр Артемьев. Борис Полевой. Чӑн-чӑн этем ҫинчен ҫырнӑ повесть. Леонид Агаковпа Александр Артемьев куҫарнӑ. Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1950

Атӑл хӗрринчи крепость ҫийӗнчи пӗлӗт пушарсемпе ҫурӑлакан снарядсенчен тухакан тӗтӗмрен пӗртте тасалман, ялан хура-хӑмӑр тӗслӗ пулнӑ, ҫак пӗлӗтре пӗрмай сывлӑшри ҫапӑҫусем пулса пынӑ.

Небо над волжской крепостью, вечно бурое, никогда не прояснявшееся от дыма пожарищ и разрывов, было ареной непрерывных воздушных схваток, боев, перераставших в целые битвы.

8 сыпӑк // Леонид Агаков, Александр Артемьев. Борис Полевой. Чӑн-чӑн этем ҫинчен ҫырнӑ повесть. Леонид Агаковпа Александр Артемьев куҫарнӑ. Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1950

Хӗвелтухӑҫӗнче шуҫӑм йӑлтӑртатнӑ; ылттӑнӑн курӑнакан пӗлӗтсен картисем, патша тарҫисем патшана кӗтнӗ пек, хӗвеле кӗтнӗн туйӑннӑ; тӑрӑ пӗлӗт, ирхи уҫӑ сывлӑш, сывлӑм, йӑваш ҫил тата вӗҫен кайӑксем юрлани Лиза чӗрине пӗчӗк ача чӗрине савӑнтарнӑ пек савӑнтарнӑ; кама та пулсан палланӑ ҫынна тӗл пулас марччӗ тесе, вӑл утса мар, вӗҫсе пынӑ пек кайнӑ.

Заря сияла на востоке, и золотые ряды облаков, казалось, ожидали солнца, как царедворцы ожидают государя; ясное небо, утренняя свежесть, роса, ветерок и пение птичек наполняли сердце Лизы младенческой веселостию; боясь какой-нибудь знакомой встречи, она, казалось, не шла, а летела.

Хресчен хӗрӗ — пике // Ҫт. Ухантей. Александр Пушкин. Иван Петрович Белкин ҫырса хӑварнӑ повеҫсем. Ст. Угандей куҫарнӑ. Шупашкар: Чӑваш государство издательстви, 1936

Хӗрлӗ — мӑкӑнь пек, Пӗлӗт пек кӑвак, Шурӑ — мамӑк пек, Пӗлӗт пек кӑвак.

Белый – словно белый снег Синий – словно василек, Красный – словно красный мак

Токороро тата Токколоро // Владислав Николаев. Килти архив

14. Унтан пӑхрӑм та — акӑ ҫутӑ пӗлӗт, пӗлӗт ҫинче Этем Ывӑлӗ евӗрлӗскерӗ ларать; Унӑн пуҫӗнче — ылтӑн пуҫкӑшӑль, аллинче — ҫивӗч ҫурла.

14. И взглянул я, и вот светлое облако, и на облаке сидит подобный Сыну Человеческому; на голове его золотой венец, и в руке его острый серп.

Ӳлӗм 14 // Библи. Раҫҫей Библи пӗрлӗхӗ. Библи. — Санкт-Петербург.:2009. 1567 с.

1. Эй тӑванӑмсем, эпӗ сире акӑ ҫакна пӗлтермесӗр хӑварасшӑн мар: пирӗн аттемӗрсем пурте пӗлӗт айӗнче пулнӑ, пурте тинӗс витӗр тухнӑ; 2. Моисей пӗлтернине ӗненсе, вӗсем пурте пӗлӗтпе тинӗс ӑшӗнче тӗне кӗнӗ; 3. пурте пӗр ҫимӗҫе, ҫӳлтен ярса панине, ҫинӗ; 4. пурте тӗлӗнмелле юхтарса кӑларнӑ пӗр ӗҫмелли ӗҫнӗ, вӗсем хӑйсемпе пыракан Чулран ӗҫнӗ, ҫав Чул Христос пулнӑ.

1. Не хочу оставить вас, братия, в неведении, что отцы наши все были под облаком, и все прошли сквозь море; 2. и все крестились в Моисея в облаке и в море; 3. и все ели одну и ту же духовную пищу; 4. и все пили одно и то же духовное питие: ибо пили из духовного последующего камня; камень же был Христос.

1 Кор 10 // Библи. Раҫҫей Библи пӗрлӗхӗ. Библи. — Санкт-Петербург.:2009. 1567 с.

34. Вӑл ҫапла каласа тӑнӑ хушӑрах пӗр пӗлӗт курӑннӑ, ҫавӑ вӗсене хупӑрласа илнӗ; пӗлӗт ӑшне пулсан, вӗсем хӑраса ӳкнӗ.

34. Когда же он говорил это, явилось облако и осенило их; и устрашились, когда вошли в облако.

Лк 9 // Библи. Раҫҫей Библи пӗрлӗхӗ. Библи. — Санкт-Петербург.:2009. 1567 с.

5. Вӑл ҫапла каласа тӑнӑ хушӑрах акӑ вӗсене ҫутӑ пӗлӗт хупӑрласа илнӗ; акӑ пӗлӗт варринчен сасӑ илтӗнет: Ҫакӑ Манӑн савнӑ Ывӑлӑм, Манӑн ирӗкӗм Ун ҫинче; Ӑна итлӗр.

5. Когда он еще говорил, се, облако светлое осенило их; и се, глас из облака глаголющий: Сей есть Сын Мой Возлюбленный, в Котором Мое благоволение; Его слушайте.

Мф 17 // Библи. Раҫҫей Библи пӗрлӗхӗ. Библи. — Санкт-Петербург.:2009. 1567 с.

2. Вӑл вӗсене ҫапла хуравласа каланӑ: каҫхине эсир: «пӗлӗт хӗрелет — уяр пулать» тетӗр; 3. ирхине: «пӗлӗт кӑвакарчӗ — паян ҫумӑр ҫӑвать» тетӗр.

2. Он же сказал им в ответ: вечером вы говорите: будет ведро, потому что небо красно; 3. и поутру: сегодня ненастье, потому что небо багрово.

Мф 16 // Библи. Раҫҫей Библи пӗрлӗхӗ. Библи. — Санкт-Петербург.:2009. 1567 с.

49. Ҫакӑн хыҫҫӑн ман умӑмран пӗлӗт, шывпа тулнӑ пӗлӗт, шуса иртрӗ, ӗнтӗ вӑйлӑ ҫумӑр ҫурӗ; анчах ҫумӑрӗ часах чарӑнчӗ те, тумлам анчах ӳккелесе тӑчӗ.

49. После сего прошло предо мною облако, наполненное водою, и пролился из него сильный дождь; но как скоро стремительность дождя остановилась, остались капли.

3 Езд 4 // Библи. Раҫҫей Библи пӗрлӗхӗ. Библи. — Санкт-Петербург.:2009. 1567 с.

2. Вӑл Ҫӳлти Турӑ Ҫуртӗнче сӑмах пуҫарӗ, хӑйне Унӑн ҫарӗ умӗнче чапа кӑларса калаҫӗ: 3. «эпӗ Ҫӳлти Турӑ ҫӑварӗнчен тухрӑм, пӗтӗм ҫӗре пӗлӗт евӗр хупӑрларӑм; 4. ҫӳле кӗлӗ чатӑрӗ лартрӑм, манӑн аслӑ пуканӑм — пӗлӗт юпа ҫинче; 5. пӗр эпӗ тӳпе йӗри-тавра ҫаврӑнтӑм, ҫӗр тӗпне анса ҫӳрерӗм; 6. тинӗс хумӗсем хушшинче те, пӗтӗм ҫӗр талккӑшӗпе те, пур халӑх-ӑру хушшинче те пуҫ пултӑм: 7. эпӗ вӗсем хушшинче пур ҫӗрте те канӑҫлӑх шырарӑм, хӑшӗн ҫӗрӗнче вырӑнаҫам-ши, терӗм. 8. Вара пурне те Тӑваканӗ мана ҫапла хушрӗ, хама Пултараканӗ мана канӑҫлӑ вырӑн кӑтартрӗ те каларӗ: 9. Иаков хушшине кӗлӗ чатӑрӗ туса ларт, Израиль хушшине вырӑнаҫ, терӗ. 10. Вӑл мана пур ӗмӗртен малтан пултарнӑ, эпӗ ӗмӗрне те пӗтес ҫук. 11. Эпӗ Унӑн умӗнче сӑваплӑ кӗлӗ чатӑрӗнче ӗҫлесе тӑтӑм, ҫапла Сион тӑвӗ ҫине вырӑнаҫрӑм. 12. Вӑл мана Хӑйӗн юратнӑ хулинче те канӑҫлӑх пачӗ, эпӗ Иерусалим хулинче пуҫ пултӑм. 13. Ӗнтӗ мухтавлӑ халӑх хушшинче, Ҫӳлхуҫа еткерлӗхӗнче тымар ятӑм. 14. Ливан ҫинчи кедр йывӑҫӗ пек, Ермон тӑвӗ ҫинчи кипарис йывӑҫӗ пек ҫӗклентӗм; 15. Енгаддири пальма йывӑҫӗ пек, Иерихон хулинчи кӗлчечек тӗмӗсем пек ешертӗм; 16. айлӑмри илемлӗ ҫу йывӑҫӗ пек, платан йывӑҫӗ пек ҫӗклентӗм. 17. Корица пек, аспалаф пек, тутлӑ шӑршӑ сартӑм, чи паха смирна пек, ырӑ шӑршӑ варкӑштартӑм, 18. эпӗ — халвани пек, оникспала стакти пек, кӗлӗ чатӑрӗнчи латӑн шӑрши пек. 19. Эпӗ, теревинф йывӑҫӗ пек, турат сарса ларатӑп, манӑн туратӑмсем — мухтавпала тивлет турачӗсем. 20. Эпӗ — тивлет ӳстерекен иҫӗм йывӑҫӗ, манӑн чечекӗмсем — мухтавпала тулӑхлӑх ҫимӗҫӗсем. 21. Эй манпа пулас теекенсем, килӗр ман патӑма, манӑн ҫимӗҫӗмпе тӑранӑр: 22. мана аса илни пылтан та тутлӑрах, манпа хутшӑнни шерпетрен те симлӗрех. 23. Мана ҫиекенсен ҫинӗҫемӗн ҫиесси килӗ, мана ӗҫекенсен ӗҫнӗҫемӗн ӗҫесси килӗ. 24. Мана итлекенсем намӑс курмӗҫ, манпа пӗрле ӗҫлекенсем ҫылӑх тумӗҫ».

2. В церкви Всевышнего она откроет уста свои, и пред воинством Его будет прославлять себя: 3. «я вышла из уст Всевышнего и подобно облаку покрыла землю; 4. я поставила скинию на высоте, и престол мой - в столпе облачном; 5. я одна обошла круг небесный и ходила во глубине бездны; 6. в волнах моря и по всей земле и во всяком народе и племени имела я владение: 7. между всеми ими я искала успокоения, и в чьем наследии водвориться мне. 8. Тогда Создатель всех повелел мне, и Произведший меня указал мне покойное жилище и сказал: 9. поселись в Иакове и прими наследие в Израиле. 10. Прежде века от начала Он произвел меня, и я не скончаюсь вовеки. 11. Я служила пред Ним во святой скинии и так утвердилась в Сионе. 12. Он дал мне также покой в возлюбленном городе, и в Иерусалиме - власть моя. 13. И укоренилась я в прославленном народе, в наследственном уделе Господа. 14. Я возвысилась, как кедр на Ливане и как кипарис на горах Ермонских; 15. я возвысилась, как пальма в Енгадди и как розовые кусты в Иерихоне; 16. я, как красивая маслина в долине и как платан, возвысилась. 17. Как корица и аспалаф, я издала ароматный запах и, как отличная смирна, распространила благоухание, 18. как халвани, оникс и стакти и как благоухание ладана в скинии. 19. Я распростерла свои ветви, как теревинф, и ветви мои - ветви славы и благодати. 20. Я - как виноградная лоза, произращающая благодать, и цветы мои - плод славы и богатства. 21. Приступите ко мне, желающие меня, и насыщайтесь плодами моими; 22. ибо воспоминание обо мне слаще меда, и обладание мною приятнее медового сота. 23. Ядущие меня еще будут алкать, и пьющие меня еще будут жаждать. 24. Слушающий меня не постыдится, и трудящиеся со мною не погрешат.

Сир 24 // Библи. Раҫҫей Библи пӗрлӗхӗ. Библи. — Санкт-Петербург.:2009. 1567 с.