Корпус чувашского языка

Истори учительници урокра каланӑ тӑрӑх, ял ҫыннисен пурнӑҫӗ нихӑҫан та ҫӑмӑл пулман, уйрӑмах выҫлӑх ҫулӗсенче.

На уроке истории учительница говорила, что сельчанам всегда приходилось трудно, особенно в годы засух.

Пиллӗкмӗш чӗрӗк // Ара Мишши. Ара Мишши. Пиллӗкмӗш чӗрӗк: калавсем/ Ара Мишши. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 2018. — 64 с. — 3,5,7 с.

Ҫавӑнпа та хаяр вӑрҫӑ ҫулӗсенче пирӗн пӗр пӗтӗм халӑх нихҫан пулман хӑюлӑхпа паттӑрлӑх кӑтартни, вӑл Тӑван ҫӗршыва пӗтӗм чунтан юратни ҫинчен ҫамрӑксене чӑннине каласа пани ҫав тери пӗлтерӗшлӗ.

Поэтому очень важно рассказывать правду о беспримерном мужестве и героизме, которые были проявлены в годы войны нашим единым народом, о его беззаветной любви к Родине.

Чӑваш Республикин Пуҫлӑхӗ Чӑваш Республикин Патшалӑх Канашне янӑ ҫыру (2020) // Михаил Игнатьев. http://www.cap.ru/events/events/2020-god ... /2020-chuv

Вӑрҫӑ ҫулӗсенче никама-ниме шанми пулнӑ, ҫӗнӗ вӑрҫӑ тухассинчен хӑраса ӳкнӗ тата упӑшкисенчен хыпӑнчӑклӑн шӑрчахланса ҫакӑнакан хӗрарӑмсем ҫурӑлса тухас пек тарӑхнипе татах тем-тем ҫухӑрашрӗҫ.

И многое другое в великом ожесточении выкрикивали бабы, изуверившиеся за годы войны во всем, боявшиеся новой войны и с упорством отчаяния цеплявшиеся за своих мужей.

XII // Аркадий Малов. Шолохов М.А. Лӑпкӑ Дон. Роман: IV кӗнеке. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1979. — 504 с.

Ҫав план тӑрӑх вӑрҫӑ ҫулӗсенче мӗн арканнине, пӗтнине юсаса тунипе пӗрлех хамӑр Тӑван ҫӗршыва вӑрҫӑчченхинчен те пуянтарах, паттӑртарах тӑвас тетпӗр, пурнӑҫӑмӑр тата савӑнӑҫлӑрах, телейлӗрех пултӑр тесе тӑрӑшатпӑр.

Помоги переводом

III. Ӗҫӗ акӑ мӗнле пуҫланнӑ // Илпек Микулайӗ. Юрий Сотник. Курман-илтмен кайӑк; вырӑсларан Микулай Илпек куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1952. — 138–154 с.

Андреянов тӗнче вӑрҫи ҫулӗсенче фронта кайман.

Андреянов принадлежал к числу тех офицеров, которые в годы мировой войны не были на фронте.

XV // Аркадий Малов. Шолохов М.А. Лӑпкӑ Дон. Роман: IV кӗнеке. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1979. — 504 с.

Вӑл хальхи Григорий пулмарӗ; куҫне ӗшенчӗклӗн хӗстерсе пӑхакан, хура мӑйӑх вӗҫӗсем сарӑхнӑ, тӑнлавӗсем вӑхӑтсӑр кӑвакарнӑ тата ҫамки хаяррӑн пӗркеленнӗ, мӑнӑ, хӑюллӑ, пурнӑҫ тути-масине пайтах астивсе курнӑ — вӑрҫӑ ҫулӗсенче хуйхӑ-суйхӑпа асап нихҫан тикӗсленми йӗрсем хӑварнӑ тӗреклӗ казак пулмарӗ; ун куҫӗ умне ҫамрӑк пирки ачашлама тӳрккесрех те майне-шывне пит пӗлсех кайман, каччӑнни пек ҫаврака та ҫинҫе мӑйлӑ тата тути яланах ним шухӑшсӑр кулӑпа ейӗлекен ӗлӗкхи Гришка Мелехов тухса тӑчӗ.

Перед глазами ее возникал не теперешний Григорий, большой, мужественный, поживший и много испытавший казачина с усталым прижмуром глаз, с порыжелыми кончиками черных усов, с преждевременной сединой на висках и жесткими морщинами на лбу — неистребимыми следами пережитых за годы войны лишений, — а тот прежний Гришка Мелехов, по-юношески грубоватый и неумелый в ласках, с юношески круглой и тонкой шеей и беспечным складом постоянно улыбающихся губ.

I // Аркадий Малов. Шолохов М.А. Лӑпкӑ Дон. Роман: IV кӗнеке. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1979. — 504 с.

Дон ҫинчи казаксен пурнӑҫне, граждан вӑрҫи ҫулӗсенче халӑхӑн тӗрлӗ социаллӑ сийӗсем хушшинче пулнӑ ҫивӗч класс кӗрешӗвне, шурӑ казаксен юхӑмне ҫапса аркатса Дон ҫинче Совет влаҫӗ туса хунине кӗнекере анлӑн та тарӑннӑн сӑнаса кӑтартнӑ.

В книге широко и глубоко описана жизнь донских казаков, классовая борьба, в годы Гражданской войны происходившая между различными социальными слоями населения, смещение белого казачьего движения и установление советской власти на Дону.

Лӑпкӑ Дон. 4-мӗш кӗнеке // Аркадий Малов. Шолохов М.А. Лӑпкӑ Дон. Роман: IV кӗнеке. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1979. — 504 с.

Ун ҫулӗсенче ҫапла тумалла та ӗнтӗ, мӗн тума хӑвӑн чарусӑр маттурлӑхна кӑтартас-ха, мӗн тума саншӑн нимӗн те мар пулнӑ пек тӑвас?

К чему показывать свою удаль и делать вид, что тебе все нипочем?

22 // Николай Сандров. Елизар Мальцев: роман. Пӗрремӗш кӗнеке. Николай Сандров куҫарнӑ. Шупашкар: Чӑваш АССР кӗнеке издательстви, 1963. — 384 с.

Прохор — службӑра пулса курнӑ ытти казаксем пекех — вӑрҫӑ ҫулӗсенче утлӑ ҫартан кӑна кӗрекен ҫав хутӑш шӑршӑпа тӑванлашса ҫитрӗ.

Прохор — как и всякий служивый казак — сроднился за годы войны с этим смешанным, только коннице присущим запахом.

LX // Аркадий Малов. Михаил Шолохов. Лӑпкӑ Дон: роман. Виҫҫӗмӗш кӗнеке. Аркадий Малов куҫарнӑ. Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1974. — 438 с.

Вӑрҫӑ ҫулӗсенче вӗсем кунта ҫав тери ӗрчесе кайнӑ, унсӑр пуҫне аякран та йышлӑн килсе тулнӑ, ҫавӑнпа та кашни утӑмра тенӗ пекех тӗл пулаҫҫӗ.

За год войны столько развелось их и так много набрело кочевых, что попадались они на каждом шагу.

XXVII // Аркадий Малов. Михаил Шолохов. Лӑпкӑ Дон: роман. Виҫҫӗмӗш кӗнеке. Аркадий Малов куҫарнӑ. Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1974. — 438 с.

Харсӑртараххисем ҫапӑҫусенче, тифпа чирлесе, йывӑр суранланса вилеҫҫӗ, ыттисем вара, революци ҫулӗсенче намӑс-симӗсе ҫухатнӑскерсем, тылра кашкӑрсем пек пытанса пурӑнаҫҫӗ, тӑвӑллӑ кунсен авӑрӗнче лапӑрчӑк лӗкӗ пек, тислӗк пек ишсе ҫӳреҫҫӗ.

Все наиболее мужественные гибли в боях, от тифа, от ран, а остальные, растерявшие за годы революции и честь и совесть, по-шакальи прятались в тылах, грязной накипью, навозом плавали на поверхности бурных дней.

IV // Аркадий Малов. Михаил Шолохов. Лӑпкӑ Дон: роман. Виҫҫӗмӗш кӗнеке. Аркадий Малов куҫарнӑ. Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1974. — 438 с.

Мӗн кӑна пулман пирӗн ачалӑх ҫулӗсенче.

Помоги переводом

Раҫҫей ӑслайӗнчи ҫут(ӑ) сӑнар // Леонид Атлай. https://chuvash.org/content/5075-%D0%A0% ... D1%80.html

Мишкӑн вӑрҫӑ ҫулӗсенче кӗреленсе те туртӑнса кӗнӗ пичӗ тӑрӑх пӑлханчӑк хумсем чупса иртрӗҫ; вӑл хӑяккӑн Валет ҫине пӑхса илчӗ те тепӗр хут ыйтрӗ:

по лицу Мишки, возмужалому и вылинявшему за годы войны, скользнула растерянность; он сбоку глянул на Валета, переспросил:

XXII // Аркадий Малов. Михаил Шолохов. Лӑпкӑ Дон: роман. Иккӗмӗш кӗнеке. Аркадий Малов куҫарнӑ. Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1963. — 415 с.

Патша ҫарӗнче кадровӑй офицер пулнӑскер, полкра вӑл тӑхӑр ҫул ӗнтӗ службӑра тӑрать; вӑрҫӑ ҫулӗсенче тӑватӑ хут суранланнӑ.

Старый кадровый офицер, служивший в полку девять лет, получивший за войну четыре ранения.

XI // Аркадий Малов. Михаил Шолохов. Лӑпкӑ Дон: роман. Иккӗмӗш кӗнеке. Аркадий Малов куҫарнӑ. Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1963. — 415 с.

Вӑрҫӑ ҫулӗсенче хула пурнӑҫӗнчен ютшӑнма ӗлкӗрнӗ Листницкий кулнӑ сасӑсене, автомобильсем кӑшкӑртнине, хаҫат сутакансем ҫухӑрашнине — хулара пин-пин сасӑллӑн янлакан мӗн пур шӑв-шава савӑнӑҫлӑн итлесе утрӗ, ҫав яка тумланнӑ ҫынсен ушкӑнне хӑйӗншӗн ҫывӑха хунӑ ҫӗртенех иккӗленчӗк шухӑшсен чӑлханчӑк ҫиппине салтса яма пикенчӗ:

Листницкий, отвыкшей за годы войны от города, с радостным удовлетворением впитывал в себя разноголосый гул, перевитый смехом, автомобильными гудками, криком газетчиков, и, чувствуя себя в этой толпе прилично одетых, сытых людей своим, близким, все же думал:

X // Аркадий Малов. Михаил Шолохов. Лӑпкӑ Дон: роман. Иккӗмӗш кӗнеке. Аркадий Малов куҫарнӑ. Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1963. — 415 с.

Stupendemys geographicus пысӑк тимӗр шапасем пирки иртнӗ ӗмӗрӗн ҫитмӗлмӗш ҫулӗсенче тӗпчесе пӗлнӗ, анчах та палеонтологсен ҫак авалхи чӗрчунсем ҫинчен тӗплӗ информаци пулман.

Гигантских черепах Stupendemys geographicus открыли еще в семидесятых годах прошлого столетия, но до сих пор у палеонтологов не было детальной информации об этих древних существах.

Авалхи тем пысӑкӑш тимӗр шапа юлашкийӗсене тупнӑ // Аҫтахар Плотников. https://chuvash.org/news/24404.html

Хаяр вӑрҫӑ ҫулӗсенче мӗн чухлӗ ача — ашшӗсӗр, ҫамрӑк хӗрарӑмсем — мӑшӑрсӑр, атте-аннепе асатте-асанне, малашлӑхра ҫывӑх ҫыннисен уссине, ӑшшине, пулӑшӑвне курма ӗмӗтленнӗскерсем, тӑлӑха тӑрса юлнӑ.

В годы жестокой войны очень много детей остались без родителей, молодые женщины — без супругов, родителей и дедушек, бабушек, мечтавшие увидеть в будущем пользу, тепло и поддержку близких остались сиротами.

Вӗсем Ҫӗнтерӳпе яла таврӑннӑ // Николай Воронцов. «Канаш», 2020.02.14

Арӑмӗ унӑн иртнӗ ӗмӗрӗн сакӑрвуннӑмӗш ҫулӗсенче Варшав хули ҫывӑхӗнче вилсе юлнӑ пулнӑ.

Жену он потерял в предместье Варшавы в восьмидесятых годах прошлого столетия.

14 // Илле Тукташ. Михаил Шолохов. Лӑпкӑ Дон: роман. Пӗрремӗш кӗнеке. Илле Тукташ куҫарнӑ. Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1955.

Йывӑҫсен ӳсӗмӗн пирвайхи ҫулӗсенче ҫӗр тарӑнрах та тарӑнрах нӳрленсе пытӑр.

Чтобы в первое время, во время роста деревьев земля все глубже и глубже увлажнялась.

XIX // Александр Яндаш. Бабаевский, Семен Петрович. Ҫӗр ҫинчи ҫутӑсем: роман; вырӑсларан Исаак Никифоров куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1952. — 7–514 с.

Ҫак сӑмахсене каласа иртнӗ ӗмӗрӗн 70-мӗш ҫулӗсенче хам ҫула питӗрни те пулнӑ.

За эти слова в начале 70-х годов прошлого века мне закрывали все дороги.

Геннадий Волков: «Пурне те ашшӗ-амӑшӗн чӗлхине упрама пиллетӗп» // Тантӑш. http://yaltch.cap.ru/news/2010/02/02/gen ... -am258sh27