Корпус чувашского языка

Пӑлансем пире тундра тӑрӑх вӗҫтерсе пыраҫҫӗ.

Олени быстро несли нас по тундре.

Хӗлле тундра тӑрӑх кайни // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Перекеннисем хыҫҫӑн тир сӗвекенсем пыраҫҫӗ.

За стрелками идут снимальщики.

Тюлень тытма ледоколпа кайни // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Аллисене пӑшалсем тытса, вӗсем тюленьсем патнелле хуллен йӑпшӑнса пыраҫҫӗ.

Тихо с ружьями в руках подкрадываются они к тюленям.

Тюлень тытма ледоколпа кайни // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Кунта пароходсем килсе каяҫҫӗ, Новая Земля ҫинче пурӑнакансем валли кирлӗ продуктӑсем, тар, пӑшал тавраш илсе пыраҫҫӗ, каялла тирсем, ӑш ҫӑвӗ тиесе каяҫҫӗ.

Приходят сюда пароходы, привозят жителям Новой Земли все необходимые продукты, порох, оружие и увозят пушнину, рыбу, сало.

Новая Земля ҫинче // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Кӑнтӑралла кайнӑҫемӗн сивӗ тӑрӑхри хӗллехи шартлама сивӗсем майӗпе ҫемҫелсе пыраҫҫӗ.

Жестокие зимние морозы холодного пояса по направлению к югу постепенно ослабевают.

II. ССР Союзӗн ҫутҫанталӑкӗпе халӑх пурӑнӑҫӗ // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

ССР Союзӗн хӗвеланӑҫри чикки патне Балтика тинӗсӗн Фин тата Рига заливӗсем пыраҫҫӗ.

К западной границе СССР подходит Финский залив Балтийского моря.

Тинӗс ҫинчи чикӗсем // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Пушкӑртстан хуҫалӑхӗсем ҫу туса илекен культурӑсене пуҫтарас ӗҫе вӗҫлесе пыраҫҫӗ: халӗ ҫӗр лаптӑкӗн 338 пин гектарӗ ҫинчен тухӑҫӑн 83% пухса илнӗ.

Хозяйства Башкирии завершают уборку масличных культур: сейчас обмолочено 83% площадей — 338 тыс. га.

Ҫу туса илекен культурӑсен 80% ҫапнӑ // Инга Алексеева. https://ursassi.ru/news/uy-khir-sem/2023 ... pn-3491066

«Башинформ» пӗлтернӗ тӑрӑх, халӗ пирӗн регионта 50 ытла автомобиль газ тултаракан компрессор станцийӗ ӗҫлет, ҫав станцисем кунран-кун ӳссе пыраҫҫӗ.

Как сообщает «Башинформ», сейчас в нашем регионе работает свыше 50 автомобильных газонаполнительных компрессорных станций, которых с каждым днем становится все больше.

Пушкӑртра газ заправкисен шучӗ ӳснӗ // Ҫутӑ ҫул. https://sutasul.ru/articles/ekonomika/20 ... sn-3484470

Ку ӗҫсене «Пӗчӗк тата вӑтам предпринимательлӗх, уйрӑм предпринимательлӗхе пулӑшасси» пӗтӗм патшалӑх проекчӗн шайӗнче туса пыраҫҫӗ.

Эти работы ведутся в рамках общегосударственного проекта «Малое и среднее предпринимательство, поддержка индивидуального предпринимательства».

Эпир ытти регионсемшӗн тӗслӗх пулса тӑратпӑр! // Ҫутӑ ҫул. https://sutasul.ru/articles/natsi-proekc ... -r-3481475

Сеткӑсен черетлӗ ушкӑнӗ килсен, вӗсем, килти ӗҫсене пӑхмасӑрах, ӗҫе ҫӳренӗ пек ирех сеть явакан пункта пыраҫҫӗ.

Когда приходит очередная партия сетей, это именно они каждый день, несмотря на домашние заботы, с утра как на работу приходили и приходят в пункт плетения.

Пӗрле ытларах тума пултаратпӑр // Галина ВАРИКОВА. https://sutasul.ru/articles/obshchestvo/ ... -r-3475759

Вӗсенче дискуссисем пыраҫҫӗ, ку енӗпе малалла аталанма чӑрмантаракан «чир точкисене» палӑртаҫҫӗ.

На них ведутся дискуссии, выявляются «болевые точки», мешающие дальнейшему развитию в этом направлении.

Пушкӑртстан отрасльсен хушшинчи кооперацийӗн аталанӑвӗпе малта пырать // Ҫутӑ ҫул. https://sutasul.ru/articles/ekonomika/20 ... at-3468530

Чечексем пирӗн ӗмӗр тӑршшӗпех юнашар пыраҫҫӗ: ҫуралнӑ чухне тӗл пулаҫҫӗ, ватлӑхра йӑпатаҫҫӗ, туйра, ҫуралнӑ кун, уявсенче савӑнтараҫҫӗ.

Цветы сопровождают нас всю жизнь: встречают при рождении, утешают в старости, радуют на свадьбах, именинах и празднествах.

Чечексем пирӗн ӗмӗр тӑршшӗпех юнашар пыраҫҫӗ // Ҫутӑ ҫул. https://sutasul.ru/articles/kultura/2023 ... ra-3466770

Вӑл каланӑ тӑрӑх, професси ӑсталӑхӗн конкурсӗсем палӑрнӑҫемӗн палӑрса пыраҫҫӗ, вӗсем хӑйсен ӗҫӗпе хавхаланнӑ вӑйлӑ педагогсене ӗҫтешсемпе общество йышӑнӑвне илме пулӑшаҫҫӗ, пӗтӗмӗшпе илсен, педагогика специальноҫӗсен хисепне ҫирӗплетеҫҫӗ.

По его словам, все более заметной становится роль конкурсов профессионального мастерства, которые помогают сильным, увлеченным своим делом педагогам получить признание коллег и общества, в целом укрепляют престиж педагогических специальностей.

Путин учительсене пулӑшу памалли мерӑсене анлӑлатни ҫинчен пӗлтернӗ // Ҫутӑ ҫул. https://sutasul.ru/articles/v-rent/2023- ... rn-3466733

Элеваторсем патне тӗрлӗ енчен тӳрӗ яка ҫулсем пыраҫҫӗ, вӑл ҫулсемпе лавсем, грузовиксем ҫӗнӗ тырӑ турттарса пыраҫҫӗ.

С разных сторон к элеваторам шли ровные прямые дороги, по которым двигались подводы и грузовики с новым урожаем.

Уй-хир варрипе // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Ҫулакан машинӑсем, кӗлте ҫыхакан машинӑсем речӗ-речӗпе ҫӳреҫҫӗ, хӑйсем хыҫҫӑн вырнӑ тырра пӑрахса пыраҫҫӗ.

Ходили рядами косилки и сноповязалки, оставляя за собой скошенный хлеб.

Уй-хир варрипе // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Ӳсентӑрансем ҫӑрарах та тӗрлӗрех пулса пыраҫҫӗ.

Растительность становится пышнее.

Поляр ункинчен тропик патне самолетпа кайни // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Выльӑх ҫӳрекен вырӑнсем сахалланнӑҫемӗн сахалланса пыраҫҫӗ, уйсем нумайланаҫҫӗ.

Меньше и меньше становится пастбищ, больше полей.

Поляр ункинчен тропик патне самолетпа кайни // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Вӗсем час-часах тӗл пула пуҫларӗҫ, пысӑкран пысӑк пулса пыраҫҫӗ, вӑрмансем куҫ умӗнчех пӗтсе пыраҫҫӗ.

Они мелькают все чаще, становятся все больше и больше, а лес исчезает на глазах.

Поляр ункинчен тропик патне самолетпа кайни // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Кунсеренех вӗсем вӑрӑмланса пыраҫҫӗ, ҫанталӑк та сивӗтсе пырать.

С каждым днем они росли вместе с холодами.

Ненецсем епле пурӑнаҫҫӗ // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Айккинчен йытӑсем чупса пыраҫҫӗ.

По сторонам бежали собаки.

Ненецсем епле пурӑнаҫҫӗ // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.