Корпус чувашского языка

Эпир каларӑмӑр ӗнтӗ, ҫакна авалхи ӗҫсенчен мар, ытларах паян сирӗн умӑрта влаҫпа тискерле хуҫаланакан йӗркесӗр ҫынсен ӗҫӗсенчен куратпӑр.

Это можно видеть не столько из древних историй, как мы сказали, сколько из дел, преступно совершаемых пред вами злобою недостойно властвующих.

Эсф 8 // Библи. Раҫҫей Библи пӗрлӗхӗ. Библи. — Санкт-Петербург.:2009. 1567 с.

Эпӗ ҫакна сӗм авалхи кунсенчех палӑртса хунӑ, халӗ — пурӑнӑҫа килтертӗм: эсӗ Манӑн ирӗкӗмпе тӗреклӗ хуласене аркататӑн, вӗсенчен ишӗлчӗк купи тӑватӑн.

в древние дни предначертал это, а ныне выполнил тем, что ты опустошаешь укрепленные города, превращая в груды развалин?

4 Пат 19 // Библи. Раҫҫей Библи пӗрлӗхӗ. Библи. — Санкт-Петербург.:2009. 1567 с.

13. Ӗнтӗ санпа ман хушшӑмӑрти ӗҫсене Ҫӳлхуҫа татса патӑр, Ҫӳлхуҫа сана маншӑн тавӑртӑр; анчах та манӑн аллӑм сана тӗкӗнес ҫук; 14. авалхи каларӑш: «йӗркесӗр ҫынран йӗркесӗр ӗҫ ҫуралать» тет.

13. Да рассудит Господь между мною и тобою, и да отмстит тебе Господь за меня; но рука моя не будет на тебе, 14. как говорит древняя притча: «от беззаконных исходит беззаконие».

1 Пат 24 // Библи. Раҫҫей Библи пӗрлӗхӗ. Библи. — Санкт-Петербург.:2009. 1567 с.

26. Израиль Турри евӗрли урӑх ҫук, Хӑйӗн мухтавлӑхне кӑтартса, пӗлӗт ҫинче сана пулӑшмашкӑн тӳперен Вӑл ҫитрӗ; 27. [санӑн] тарса хӑтӑлмалли вырӑну — авалхи Турӑ, [эсӗ] ӗмӗрхи хӑват хӳттинче тӑратӑн; тӑшманусене Вӑл сан умӑнтан хӑваласа ярӗ те: «пӗтер вӗсене!» тейӗ.

26. Нет подобного Богу Израилеву, Который по небесам принесся на помощь тебе и во славе Своей на облаках; 27. прибежище [твое] Бог древний, и [ты] под мышцами вечными; Он прогонит врагов от лица твоего и скажет: истребляй!

Аст 33 // Библи. Раҫҫей Библи пӗрлӗхӗ. Библи. — Санкт-Петербург.:2009. 1567 с.

13. Иосиф ҫинчен каланӑ: унӑн ҫӗрне Ҫӳлхуҫамӑр тӳпен ытарайми парнисене пиллесе тӑтӑр, сывлӑм патӑр, аялта выртакан тӗпсӗрлӗхӗн парнине патӑр, 14. хӗвелӗн ытарайми ырӑлӑхне, уйӑхӑн ытарайми ырӑлӑхне, 15. авалхи тусен хӳхӗм парнине, ӗмӗрхи сӑртсен ытарайми ырӑлӑхне, 16. ҫӗрӗн ытарайми ырӑлӑхне, унӑн туп-тулли пуянлӑхне пиллетӗр; йӗплӗ тӗмӗ варринчен Курӑнни пиллетӗр ӑна, Иосиф пуҫӗ ҫине, тӑванӗсенчен чи лайӑххийӗн лӗпки ҫине, Унӑн пиллӗхӗ ҫиттӗр; 17. вӑл малтан ҫуралнӑ пӑру пек тӗреклӗ, мӑйраки унӑн — буйвол мӑйракийӗ; вӑл пур халӑха та ҫӗр чиккине ҫитиех сӗксе тухӗ: Ефрем тӗменӗсем ӗнтӗ кусем, Манассиян пин-пин ҫыннисем.

13. Об Иосифе сказал: да благословит Господь землю его вожделенными дарами неба, росою и дарами бездны, лежащей внизу, 14. вожделенными плодами от солнца и вожделенными произведениями луны, 15. превосходнейшими произведениями гор древних и вожделенными дарами холмов вечных, 16. и вожделенными дарами земли и того, что наполняет ее; благословение Явившегося в терновом кусте да приидет на главу Иосифа и на темя наилучшего из братьев своих; 17. крепость его как первородного тельца, и роги его, как роги буйвола; ими избодет он народы все до пределов земли: это тьмы Ефремовы, это тысячи Манассиины.

Аст 33 // Библи. Раҫҫей Библи пӗрлӗхӗ. Библи. — Санкт-Петербург.:2009. 1567 с.

7. Авалхи кунсене аса ил-ха, унчченхи йӑхсен кунҫулне ӑнла-ха; аҫунтан ыйт — каласа парӗ сана, ваттисенчен ыйт — пӗлтерӗҫӗ сана.

7. Вспомни дни древние, помысли о летах прежних родов; спроси отца твоего, и он возвестит тебе, старцев твоих, и они скажут тебе.

Аст 32 // Библи. Раҫҫей Библи пӗрлӗхӗ. Библи. — Санкт-Петербург.:2009. 1567 с.

25. Вӑл — сан аҫунӑн Турри, Вӑл сана пулӑшса тӑтӑр; Вӑл — Пурне те Пултаракан Турӑ, Вӑл сана пиллетӗр, сана ҫӳлтен тӳпе пиллӗхӗпе, аялти тӗпсӗр авӑрсен пиллӗхӗпе, сӗтлӗ кӑкӑр пиллӗхӗпе, вар пиллӗхӗпе, 26. хӑвӑн аҫу пиллӗхӗпе пиллетӗр, ҫак пиллӗх авалхи тусен пилӗнчен те, ӗмӗрхи сӑртсен сипетӗнчен те аслӑрах; вӑл Иосиф пуҫӗ ҫинче пултӑр, тӑванӗсем хушшинчен суйласа илнӗскерӗн лӗпки ҫинче пултӑр.

25. От Бога отца твоего, Который и да поможет тебе, и от Всемогущего, Который и да благословит тебя благословениями небесными свыше, благословениями бездны, лежащей долу, благословениями сосцов и утробы, 26. благословениями отца твоего, которые превышают благословения гор древних и приятности холмов вечных; да будут они на голове Иосифа и на темени избранного между братьями своими.

Пулт 49 // Библи. Раҫҫей Библи пӗрлӗхӗ. Библи. — Санкт-Петербург.:2009. 1567 с.

Тури чӑвашсен пурнӑҫне туллинрех уҫса пама вырӑнти халӑхӑн авалхи хатӗрӗсем, Петр Мазуркин алӑ ӑстин йывӑҫран касса кӑларнӑ кӗлеткисемпе савӑт-сапи, Чӑваш наци музейӗн «Чӑваш аваллӑхӗ» куҫса ҫӳрекен куравӗ пулӑшаҫҫӗ.

Помоги переводом

Ҫитсе курӑр Муркаш тӑрӑхне // Надежда СМИРНОВА. «Хыпар», 2016, пуш, 18; 35-36№

12. Урари юн тымарӗсен атеросклерозӗпе чирлесен авалхи халӑх медицини юн ҫаврӑнӑшне лайӑхлатма час-часах ҫара уран ҫӳреме е кунне 1-2 хут ура тӗпӗсемпе пӳрнисене чылайччен массаж тума сӗнет.

Помоги переводом

Атеросклероза парӑнтарасчӗ // Сывлӑх. «Сывлӑх», 2016.03.16. 10№

Асӑннӑ проект та авалхи каларӑша тӳрре кӑларасса шанатпӑр.

Помоги переводом

Пин хут илтиччен... // Ирина ИВАНОВА. «Хыпар», 2016, пуш, 15; 33-34№

Вун пӗр ҫул каялла, шӗкӗр хуламӑрӑн авалхи пайӗнче, кӳлмек хӗрринче ҫӗкленнӗ Анне палӑкӗ – тӑван халӑхӑмӑрӑн мӗн пур Амӑшне чӑтӑмлӑхшӑн, хастарлӑхшӑн, иксӗлми юратӑвӗшӗн чысласа, тав туса ҫӗкленӗ палӑк.

Помоги переводом

Хĕрарăм – пурнăç, чĕрĕлĕх Турри // ЮРИЙ ЛИСТОПАД. «Тӑван Ен», 15-16№, 2016.03.02-10

Авалхи чӑваш халӑхӗн йӑли-йӗркипе культури Раҫҫейре пурӑнакансене ҫеҫ мар, ют ҫӗршывран килнӗ туристсене те кӑсӑклантарать, илӗртет.

Древняя культура и традиции чувашского народа интересует и привлекает не только жителей России, но и туристов, приехавших из-за границы.

Туристсене кану ҫурчӗпе тӗлӗнтереймӗн // Любовь ПЕТРОВА. «Ҫамрӑксен хаҫачӗ», 2016.02.25, 7 (6100) №

Унӑн хайлавӗсем этеме, тӑван ҫӗре, чӑваш халӑхӗн авалхи йӑлисемпе пурнӑҫ йӗркине тата унӑн хӑйнеевӗрлӗ культурине чунтан юратса хисеплемеллине ӑса хывма вӗрентеҫҫӗ.

Его произведения проникнуты любовью к человеку, к родной земле, к древним традициям и жизненному укладу чувашского народа, его уникальной культуре.

Чӑваш Ен Пуҫлӑхӗ 2015 ҫулта Патшалӑх Канашӗ патне янӑ Ҫыру // Михаил Игнатьев. http://gov.cap.ru/SiteMap.aspx?gov_id=49 ... id=1937945

Чуллӑ ҫыран вашмӑкӗ халь курӑнарах пуҫларӗ, вӑл халь авалхи ҫуртсем ишӗлнӗ вырӑн пек палӑракан пулчӗ.

Обрывистый склон, теперь отчетливо видный, напоминал стену каких-то древних развалин.

XV. Кӗтмен тӗл пулу // Илпек Микулайӗ. Вазов Иван. Пусмӑрта: роман; вырӑсларан Микулай Илпек куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР кӗнеке издательстви, 1964. — 464 с.

— Ӑҫтан тупнӑ вара ҫавӑн пек авалхи япалана?

— Откуда это выкопали такое старье?

XIV. Силистра-Йолу // Илпек Микулайӗ. Вазов Иван. Пусмӑрта: роман; вырӑсларан Микулай Илпек куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР кӗнеке издательстви, 1964. — 464 с.

Пирӗн патшалӑх политикин тӗллевӗ – вӗсен авалхи пуян культурине, чӗлхине, хӑйне евӗрлӗ йӑли-йӗркине упраса хӑварасси, малалла аталантарасси.

Наша государственная политика направлена на сохранение, укрепление и дальнейшее развитие их древней и самобытной культуры, языка, уникальных традиций и обычаев.

Халӑх пӗрлӗхӗн кунӗ ячӗпе саламлани // Михаил Игнатьев. http://www.cap.ru/news/2019/11/02/glava- ... yaet-s-dne

Ҫав авалхи сехетӗн ӗҫлес ӗмӗрӗ тахҫанах иртнӗ ӗнтӗ: механизмӗ кивелнӗ, сиктӗрмисем хавшанӑ, циферблачӗн шурӑ пичӗ йӑлт ҫуркаланса пӗтнӗ, авӑна-авӑна кӗнӗ йӗпписем те хӑйсен вырӑнӗнче аран кӑна тытӑнкаласа тӑраҫҫӗ, ӑна сехет темелӗх те ҫук ӗнтӗ.

Эти старинные часы давно уже отслужили свою службу: их механизм износился, пружины ослабели, белая эмаль циферблата потрескалась, а погнутые стрелки еле держались на месте, — не часы, а развалина.

IV. Каллех Марко патӗнче // Илпек Микулайӗ. Вазов Иван. Пусмӑрта: роман; вырӑсларан Микулай Илпек куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР кӗнеке издательстви, 1964. — 464 с.

Иваница карчӑк ҫавӑнпа вӗсене, авалхи хӗҫ-пӑшал пуҫтарасшӑн ҫунакан ҫын пек, пит хисеплесе пӑхать.

и потому бабка Иваница ценила их, как любители ценят старинное оружие.

IV. Каллех Марко патӗнче // Илпек Микулайӗ. Вазов Иван. Пусмӑрта: роман; вырӑсларан Микулай Илпек куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР кӗнеке издательстви, 1964. — 464 с.

Турӑ сӑн-пичӗ унӑн сӑн-пичӗ, унӑн чӗрӗ сӑн-пичӗ, вӑл сӑн-пит чиперлӗхрен аякра тӑрать, унтан чиперрине Вера Павловна кунсеренех темиҫе те курать; ку вӑл унӑн юратупа ҫиҫсе тӑракан, авалхи скульптурӑсемпе живопиҫӗн аслӑ ӗмӗрӗнчи аслӑ живописецсем халалласа хӑварнӑ пур идеалсенчен те чипертерех сӑн-пит, ҫапла, ку вӑл хӑех, анчах, юрату ялкӑшӑвӗпе ҫуталнӑскер, вӑл, илем енчен чухӑн Петербургра унтан чиперрисем ҫӗршер шутланаҫҫӗ пулин те, Луврти Афродитӑран та чипертерех, ку таранччен палӑрнӑ чипер хӗрарӑмсенчен пуринчен те чипертерех.

Лицо богини ее самой лицо, это ее живое лицо, черты которого так далеки от совершенства, прекраснее которого видит она каждый день не одно лицо; это ее лицо, озаренное сиянием любви, прекраснее всех идеалов, завещанных нам скульпторами древности и великими живописцами великого века живописи, да, это она сама, но озаренная сиянием любви, она, прекраснее которой есть сотни лиц в Петербурге, таком бедном красотою, она прекраснее Афродиты Луврской, прекраснее доселе известных красавиц.

5 // Николай Сандров, Владимир Садай. Чернышевский, Николай Гаврилович. Мӗн тумалла?: роман; вырӑсларан Николай Сандров, Владимир Садай куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1957. — 495 с.

Лопухов, теорие пӗлекенскер, фактсенчен выводсем тума пултарнӑ, Марья Алексевна йышши ҫынсем, кулленех хӑйсемшӗн тӑрӑшнисӗр тата халӑх хушшинче ҫӳрекен сӑмахсемсӗр: пословицӑсемсӗр, поговоркӑсемсӗр тата ҫавӑн йышши ӗлӗкхи тата чи авалхи кӗске сӑмахсемсӗр пуҫне нимӗн те пӗлмен ҫынсем, выводсем тӑвайман.

Как человек, теоретически образованный, Лопухов мог делать из фактов выводы, которых не умели делать люди, подобные Марье Алексевне, не знающие ничего, кроме обыденных личных забот да ходячих афоризмов простонародной общечеловеческой мудрости: пословиц, поговорок и тому подобных старых и старинных, древних и ветхих изречений.

IX // Николай Сандров, Владимир Садай. Чернышевский, Николай Гаврилович. Мӗн тумалла?: роман; вырӑсларан Николай Сандров, Владимир Садай куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1957. — 495 с.