Корпус чувашского языка

Ҫӳлте, пуҫ тӗлӗнче, инҫе-инҫе, кӗрхи ҫӑлтӑрсем патӗнчех, самолет моторӗсем кӗрлеҫҫӗ.

Над головой высоко, где-то под самыми осенними звездами, ныли моторы самолетов.

24 сыпӑк // Митта Ваҫлейӗ. Лев Кассиль. Аслӑ хирӗҫтӑру. Митта Ваҫлейӗ куҫарнӑ. Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1950

Шӑп ҫакӑ самантра таҫта ҫӳлте консерватори тӳпи тӗлӗнче истребитель ҫӗкленчӗ.

И в эту минуту где-то высоко над крышей Консерватории взвыл истребитель.

14 сыпӑк // Митта Ваҫлейӗ. Лев Кассиль. Аслӑ хирӗҫтӑру. Митта Ваҫлейӗ куҫарнӑ. Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1950

Ҫӳлте пулнисем вара — пӗтнӗ.

А вот кто наверху был, тем, конечно, конец.

12 сыпӑк // Митта Ваҫлейӗ. Лев Кассиль. Аслӑ хирӗҫтӑру. Митта Ваҫлейӗ куҫарнӑ. Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1950

Лере, ҫӳлте, хам палланӑ люстра тӑлӑххӑн ҫакӑнса тӑнине курсан, эпӗ кӑшкӑрса ятӑм, вӑл карап караван майлӑскер, чалӑшнӑ тимӗр ҫеклӗ ҫинче темле тытӑнса юлкаланӑ.

И я вскрикнула, увидев там, наверху, косо висящую на погнутом железном крюке знакомую мне люстру в виде корабля-каравеллы.

12 сыпӑк // Митта Ваҫлейӗ. Лев Кассиль. Аслӑ хирӗҫтӑру. Митта Ваҫлейӗ куҫарнӑ. Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1950

Ҫак вӑхӑтра манӑн пионерсем кӑвак пӗлӗтре темӗнле турӑ хут татӑкӗсем хӗвӗшнине курчӗҫ — пирӗн пуҫ ҫинчех, нумай ҫӳлте.

Но тут мои пионеры заметили, что какие-то белые бумажки роятся высоко над нами в голубом небе.

11 сыпӑк // Митта Ваҫлейӗ. Лев Кассиль. Аслӑ хирӗҫтӑру. Митта Ваҫлейӗ куҫарнӑ. Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1950

Самолёт питӗ ҫӳлте, вӑл пире кунта, хир варринче сиен тӑваймасть.

Самолет летел на большой высоте, бояться нам его тут, в поле, было нечего.

11 сыпӑк // Митта Ваҫлейӗ. Лев Кассиль. Аслӑ хирӗҫтӑру. Митта Ваҫлейӗ куҫарнӑ. Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1950

— Ҫӳлте, ҫӳлте, Памир тӑвӗсем ҫинче, пирӗн совет астрономӗсем пурӑннӑ.

— Как жили где-то на Памире, высоко-высоко, несколько наших астрономов советских.

6 сыпӑк // Митта Ваҫлейӗ. Лев Кассиль. Аслӑ хирӗҫтӑру. Митта Ваҫлейӗ куҫарнӑ. Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1950

Ҫӳлте ҫӑлтӑрсем ачашшӑн куҫ хӗсеҫҫӗ: «Ну, ну, ҫӑлтӑрҫӑ!

И звезды над нами ласково жмурились, подмигивали сверху мальчишке, маня: «Ну, ну, звездочет!

2 сыпӑк // Митта Ваҫлейӗ. Лев Кассиль. Аслӑ хирӗҫтӑру. Митта Ваҫлейӗ куҫарнӑ. Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1950

Пушӑ йывӑҫ ҫуртӑн крыльци ҫинче тӑратӑп та, ҫӳлте янкӑр уяр тӳпе куратӑп.

Я стою на крыльце пустого, тёмного деревянного дома, и ясное, таинственное небо простирается надо мной.

Вунтӑваттӑмӗш сыпӑк // Валентин Урташ, Илпек Микулайӗ. Вениамин Каверин. Икӗ капитан. Валентин Урташпа Николай Илпек куҫарнӑ. Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1951

Ку ҫырӑва алӑпа ҫырнӑ пек факсимилепе пичетленӗ, ҫӳлте аттен хамӑр курман портречӗ пур — тинӗс тумӗпе вӑл, шурӑ погонлӑ кительпе, ҫӳлелле пӗтӗрсе янӑ мӑйӑхлӑ чип-чипер офицер.

Это письмо было напечатано в виде факсимиле, и над ним папин незнакомый портрет — в морской форме, в кителе с белыми погонами: изящный офицер со старомодно поднятыми кверху усами.

Виҫҫӗмӗш сыпӑк // Валентин Урташ, Илпек Микулайӗ. Вениамин Каверин. Икӗ капитан. Валентин Урташпа Николай Илпек куҫарнӑ. Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1951

Нина Капитоновна эпӗ питӗ ҫӳлте вӗҫни пирки ыйтса пӗлчӗ, ун сӑмахӗ мана Даша инкен ҫыруне асилтерчӗ, ӑна эпӗ Балашов шкулӗнче вӗреннӗ чухнех илтнӗччӗ-ха: «Ытти ҫынсенни пек ҫӗр ҫинче ҫӳрес шӑпу ҫук пулсан, эппин, Санечка, аяларахран вӗҫме сӗнетӗп сана», тенӗччӗ.

Нина Капитоновна всё интересовалась, высоко ли я летаю, — и это напоминало мне тёти Да-шино письмо, которое я получил ещё в Балашовской школе: «Раз уж не судьба тебе, как все люди, ходить по земле, то прошу тебя, Санечка, летай пониже».

Ҫиччӗмӗш сыпӑк // Валентин Урташ, Илпек Микулайӗ. Вениамин Каверин. Икӗ капитан. Валентин Урташпа Николай Илпек куҫарнӑ. Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1951

Анчах та мана выртма ҫав тери канлӗ пулчӗ — ҫӳлте пӗлӗт, темле лӑпкӑ пӗлӗт курӑнать унта та йӗри-тавра шурӑ юр сарӑлса выртнӑ пек, вӑрман пур пек туйӑнать.

Но мне было очень удобно — снизу было видно небо, такое тихое, как будто и там кругом был лес и полно снега.

Вуннӑмӗш сыпӑк // Валентин Урташ, Илпек Микулайӗ. Вениамин Каверин. Икӗ капитан. Валентин Урташпа Николай Илпек куҫарнӑ. Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1951

Пӗр вырӑнтан, тарӑн хушӑкран, эпир каллех парӑса антарса иртрӗмӗр, аялта шыв, таҫта ҫӳлте — кӑвак тӳпе, ик еннипе — чӑнкӑ та тӑвӑр ҫырансен ешӗл капламӗ, Унтан каллех, мотора чарса, парӑс ҫӗклесе, эпир Водохранилище тӑрӑх симӗс сӑмсахсем патӗнчен, хирӗҫ пулакан яхтӑсен ҫумӗнче ярӑнса ҫӳреме пуҫларӑмӑр.

Свернув парус, на моторе мы прошли глубокую выемку — узкий тенистый туннель, где внизу была вода, наверху — голубое небо, а с обоих боков — зеленые срезы крутых берегов, Потом опять, остановив мотор, подняв парус, мы скользили по водохранилищу мимо зеленого мыса и встречных яхт.

15 сыпӑк // Митта Ваҫлейӗ. Лев Кассиль. Аслӑ хирӗҫтӑру. Митта Ваҫлейӗ куҫарнӑ. Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1950

Тунсӑхласа ҫитнӗскер, эпӗ ак тӑван урамсем тӑрӑх савӑнса ҫӳретӗп, йӑсӑрланса тӑракан асфальт хуранӗсем патӗнчен иртетӗп, ылтӑн тӗс ҫапнӑ бульварсем тарӑх тухатӑп, унта, решетке тулашӗнче, мӗлтлетсе тӑракан хӗрлӗ лампӑ ҫывӑхӗнче, ҫӳлте, трамвай ҫулӗсен тӗлӗпе, Мускав кӗркуннин асӑрхаттаракан паллисем ҫакӑнса тӑраҫҫӗ: «Сыхланӑр! Ҫулҫӑ тӑкӑнать».

Я соскучилась по городу и с удовольствием шагала по улицам, мимо дымящихся асфальтовых котлов, по золотистым бульварам, где за решеткой, около беспрестанно мигающей красной лампочки, висели над трамвайными путями предупредительные знаки московской осени: «Осторожно! Листопад».

11 сыпӑк // Митта Ваҫлейӗ. Лев Кассиль. Аслӑ хирӗҫтӑру. Митта Ваҫлейӗ куҫарнӑ. Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1950

Ҫӳлте, тимӗр сассипе кӗмсӗртетсе, алӑк уҫӑлчӗ.

Наверху, грохнув железом, открывается дверь.

9 сыпӑк // Митта Ваҫлейӗ. Лев Кассиль. Аслӑ хирӗҫтӑру. Митта Ваҫлейӗ куҫарнӑ. Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1950

Плита тӗлӗнче, ҫӳлте, чейник ҫакӑнса тӑрать, унӑн мӗлки ҫине пӑхсан, вӑл пӗрре те чейник пӗк мар, такамӑн ҫав тери пысӑк сӑмси пек туйӑнать.

Чайник висит над плитой, а на тени — это не чайник, а чей-то огромный перевернутый нос.

Вунтӑваттӑмӗш сыпӑк // Валентин Урташ, Илпек Микулайӗ. Вениамин Каверин. Икӗ капитан. Валентин Урташпа Николай Илпек куҫарнӑ. Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1951

Вӗсем пек ҫӳлте тӑраканнисем мӑн кӑмӑллӑ, пирӗн пек ҫар ҫыннисем ҫине тискер кайӑкла ҫынсем ҫине пӑхнӑ пек пӑхаҫҫӗ.

Эта гордая знать смотрит на нас, армейцев, как на диких.

Майӑн 11-мӗшӗ // Николай Пиктемир, Нестор Янкас. Михаил Лермонтов. Пирӗн вӑхӑтри герой. Н. Пиктемирпа Н. Янкас куҫарнӑ. Шупашкар: Чӑвашкӗнекеиздат, 1964

Ҫак вуншар тӗрлӗ сасӑсене итлесен, ҫӗртен нумай ҫӳлте истребительсем ҫапӑҫнӑ пек мар, тӑшмансем пӗр-пӗринпе ҫӗр ҫинче тытӑҫса, хӑрӑлтатса, пӗтӗм вӑйӗсене пухса йӑваланнӑ пек туйӑннӑ.

Казалось по этим звукам, что борются не истребители высоко над землей, — казалось, что враги сцепились врукопашную и, хрипя и задыхаясь, напрягая все силы, катаются по земле.

5 сыпӑк // Леонид Агаков, Александр Артемьев. Борис Полевой. Чӑн-чӑн этем ҫинчен ҫырнӑ повесть. Леонид Агаковпа Александр Артемьев куҫарнӑ. Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1950

Пуҫа минутсерен юн капланса килет, ҫапах та манӑн мӗн пур шӑнӑр тӑрӑх темӗнле хаваслӑх сисӗмӗ сарӑлнӑ пек пулчӗ, хам ҫав тери ҫӳлте тӑнӑшӑн темӗнле хӗпӗртерӗм эпӗ; — паллах, ачалла сисӗм ӗнтӗ, тавлашассӑм ҫук, анчах обществӑри условисенчен уйрӑлса, ҫутҫанталӑк патнелле ҫывхарнӑҫемӗн эпир ирӗксӗрех ачасем майлӑ пулса каятпӑр: пурнӑҫра тем те пӗр курса иртни чӗре ҫумӗнчен пӗтӗмпех хӑйпӑнать, чун-чӗре ҫӗнӗрен тахҫанхи пек тасалать те ӳлӗмрен вара каллех ҫавӑн пек таса пуласса ӗмӗтлентерет.

кровь поминутно приливала в голову, но со всем тем какое-то отрадное чувство распространялось по всем моим жилам, и мне было как-то весело, что я так высоко над миром: чувство детское, не спорю, но, удаляясь от условий общества и приближаясь к природе, мы невольно становимся детьми; все приобретенное отпадает от души, и она делается вновь такою, какой была некогда, и, верно, будет когда-нибудь опять.

Бэла // Николай Пиктемир, Нестор Янкас. Михаил Лермонтов. Пирӗн вӑхӑтри герой. Н. Пиктемирпа Н. Янкас куҫарнӑ. Шупашкар: Чӑвашкӗнекеиздат, 1964

Чаплӑ вырӑн ку айлӑм! йӗри-тавра улӑхма ҫук ҫӳллӗ тусем ешӗл плюшпа пӗркенсе тӑраҫҫӗ, тата чинарӑ тӗмӗсемпе тумланнӑ хӗрлӗрех сӑмсахсем, ҫуркаланса пӗтнӗ чӑнкӑ ҫыран хӗррисем курӑнаҫҫӗ, лере, таҫта ҫӳлте, ылтӑн ҫӳҫеллӗ ӗмӗрхи юрсем палӑраҫҫӗ, аялта тата Арагвӑ шывӗ хура та сӗм-тӗттӗм ту хушшинчен шавласа сикекен пӗр ятсӑр ҫырмапа ыталаннӑ та, кӗмӗл ҫил пек тӑсӑлса, тирне йӑлтӑртаттаракан ҫӗлен пек ҫуталса выртать.

Славное место эта долина! Со всех сторон горы неприступные, красноватые скалы, обвешанные зеленым плющом и увенчанные купами чинар, желтые обрывы, исчерченные промоинами, а там высоко-высоко золотая бахрома снегов, а внизу Арагва, обнявшись с другой безыменной речкой, шумно вырывающейся из черного, полного мглою ущелья, тянется серебряною нитью и сверкает, как змея своею чешуею.

Бэла // Николай Пиктемир, Нестор Янкас. Михаил Лермонтов. Пирӗн вӑхӑтри герой. Н. Пиктемирпа Н. Янкас куҫарнӑ. Шупашкар: Чӑвашкӗнекеиздат, 1964