Поиск

Шырав ĕçĕ:

ҫутҫанталӑк сăмах пирĕн базăра пур.

ҫутҫанталӑк (тĕпĕ: ҫутҫанталӑк) сăмах форми çинчен тĕплĕнрех пăхма пултаратăр.

Ӑнланмалла каласан, хӑю ҫакни — ҫутҫанталӑк тата ҫӳлти хӑватсене кӗл туни, хӳтлӗх-пулӑшу-ҫӑмӑллӑх ыйтни.
Помоги переводом

Ишек // Наг ТУРАН. Самант, 2013, 11№

Ҫутҫанталӑк ҫинчен вӗреннӗ чух эпир кӑвакалӑн ҫунаттисем мӗнле иккенне, урисене, вӑл мӗнле майпа ишнине вӗренеттӗмӗр.
На уроке естествознания утка изучалась как утка какие у нее крылышки, какие лапки, как она плавает и так далее.

Пӗрремӗш сыпӑк // Валентин Урташ, Илпек Микулайӗ. Вениамин Каверин. Икӗ капитан. Валентин Урташпа Николай Илпек куҫарнӑ. Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1951

Ҫав кӑвакал ҫинчен вара виҫӗ урокра та каласа паратчӗҫ: географипе те, ҫутҫанталӑк ҫинчен вӗреннӗ чухне те, вырӑсла вӗреннӗ чухне те.
Это были сразу три урока: география, естествознание и русский.

Анчах та ун чухне эпир Петькӑпа ҫутҫанталӑк илемӗ пирки сахал шухӑшларӑмӑр.
Но тогда мы с Петькой очень мало думали о красоте природы.

Вунпӗрмӗш сыпӑк // Валентин Урташ, Илпек Микулайӗ. Вениамин Каверин. Икӗ капитан. Валентин Урташпа Николай Илпек куҫарнӑ. Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1951

Тӑвӑр сукмак йывӑҫ тӗми хушшипе чӑнкӑ вырӑналла улӑхать; чул ту катӑкӗсем ҫав ҫутҫанталӑк пусмин шанчӑксӑр картлашкисем пулнӑ, йывӑҫ тӗмисенчен тыткаласа эпир ҫӳлелле улӑхма тытӑнтӑмӑр.
Узкая тропинка вела между кустами на крутизну; обломки скал составляли шаткие ступени этой природной лестницы; цепляясь за кусты, мы стали карабкаться.

Июнӗн 16-мӗшӗ // Николай Пиктемир, Нестор Янкас. Михаил Лермонтов. Пирӗн вӑхӑтри герой. Н. Пиктемирпа Н. Янкас куҫарнӑ. Шупашкар: Чӑвашкӗнекеиздат, 1964

Кисловодскран пӗр виҫӗ ҫухрӑмра, ту хушшинче, Подкумок юхса иртнӗ ҫӗрте Ҫӗрӗ текен чӑнкӑ сӑрт пур; вӑл — ҫутҫанталӑк тунӑ хапха; ку хапха ҫӳллӗ сӑртра ҫӗкленсе тӑрать, хӗвел вара анас умӗн ҫавӑн витӗр тӗнче ҫине юлашки хут ҫулӑмлӑн пӑхса илет.
Верстах в трех от Кисловодска, в ущелье, где протекает Подкумок, есть скала, называемая Кольцом; это — ворота, образованные природой; они подымаются на высоком холме, и заходящее солнце сквозь них бросает на мир свой последний пламенный взгляд.

Июнӗн 12-мӗшӗ // Николай Пиктемир, Нестор Янкас. Михаил Лермонтов. Пирӗн вӑхӑтри герой. Н. Пиктемирпа Н. Янкас куҫарнӑ. Шупашкар: Чӑвашкӗнекеиздат, 1964

Чӑнкӑ ту ҫинче павильон туса лартнӑ, ӑна Эол арфи теҫҫӗ, унта ҫутҫанталӑк илемне юратакансем тӑратчӗҫ, вӗсем Эльборус ҫине телескоппа пӑхма хатӗрленеҫҫӗ; ҫавсен хушшинче икӗ гувернер хӑйсем пӑхса ӳстерекен ачасемпе, юхӑнчӑк чирӗнчен чӗрӗлме килнӗскерсемпе, пынӑ.
На крутой скале, где построен павильон, называемый Эоловой Арфой, торчали любители видов и наводили телескоп на Эльборус; между ними было два гувернера с своими воспитанниками, приехавшими лечиться от золотухи.

Майӑн 11-мӗшӗ // Николай Пиктемир, Нестор Янкас. Михаил Лермонтов. Пирӗн вӑхӑтри герой. Н. Пиктемирпа Н. Янкас куҫарнӑ. Шупашкар: Чӑвашкӗнекеиздат, 1964

Каллех йӑнӑшрӑм иккен: ҫутҫанталӑк ирӗкӗнче ӳснӗ хӗрӗн юратӑвӗ паллӑ улпут хӗрӗ савнинчен кӑшт кӑна лайӑхрах-мӗн; пӗрин тӗттӗмлӗхӗпе ырӑ чӗри, теприн тата арҫынсен кӑмӑлне каяс тесе йӑпӑлтатса ейкеленни мана шалтах йӑлӑхтарса ҫитерчӗ.
Я опять ошибся: любовь дикарки немногим лучше любви знатной барыни; невежество и простосердечие одной так же надоедают, как и кокетство другой.

Бэла // Николай Пиктемир, Нестор Янкас. Михаил Лермонтов. Пирӗн вӑхӑтри герой. Н. Пиктемирпа Н. Янкас куҫарнӑ. Шупашкар: Чӑвашкӗнекеиздат, 1964

Пуҫа минутсерен юн капланса килет, ҫапах та манӑн мӗн пур шӑнӑр тӑрӑх темӗнле хаваслӑх сисӗмӗ сарӑлнӑ пек пулчӗ, хам ҫав тери ҫӳлте тӑнӑшӑн темӗнле хӗпӗртерӗм эпӗ; — паллах, ачалла сисӗм ӗнтӗ, тавлашассӑм ҫук, анчах обществӑри условисенчен уйрӑлса, ҫутҫанталӑк патнелле ҫывхарнӑҫемӗн эпир ирӗксӗрех ачасем майлӑ пулса каятпӑр: пурнӑҫра тем те пӗр курса иртни чӗре ҫумӗнчен пӗтӗмпех хӑйпӑнать, чун-чӗре ҫӗнӗрен тахҫанхи пек тасалать те ӳлӗмрен вара каллех ҫавӑн пек таса пуласса ӗмӗтлентерет.
кровь поминутно приливала в голову, но со всем тем какое-то отрадное чувство распространялось по всем моим жилам, и мне было как-то весело, что я так высоко над миром: чувство детское, не спорю, но, удаляясь от условий общества и приближаясь к природе, мы невольно становимся детьми; все приобретенное отпадает от души, и она делается вновь такою, какой была некогда, и, верно, будет когда-нибудь опять.

Вӗсен куҫӗ умӗнче ытармалла мар ҫутҫанталӑк.
Пред их глазами открылся прелестный вид.

XIII сыпӑк // Никифор Ваҫанкка. Александр Пушкин. Дубровский. Никифор Ваҫанкка куҫарнӑ. Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1949

«объекчӗсен)» сӑмах хыҫҫӑн «вӑрман хуҫалӑх регламенчӗн, уйрӑмах сыхламалли ҫутҫанталӑк территорийӗсем ҫинчен калакан положенийӗн» сӑмахсем хушса хурас;
после слова «объектов)» дополнить словами «, лесохозяйственного регламента, положения об особо охраняемой природной территории»;

Чӑваш Республикин «Чӑваш Республикин территорийӗнче энерги перекетлесси тата энергетика тухӑҫлӑхне ӳстересси ҫинчен» саккунне улшӑнусем кӗртесси ҫинчен // Михаил Игнатьев. Закон №54 от 20 сентября 2018 г.

Ҫавӑнпах энергетиксем кӳренӗвне те пытармаҫҫӗ: влаҫсем ҫутҫанталӑк газӗн потребителӗсен парӑмӗсем пирки питӗ пӑшӑрханаҫҫӗ - ҫапла пулмалла та, анчах ӑшӑ, электричество энергийӗшӗн капланнӑ питӗ пысӑк парӑмсем тӗлӗшпе пысӑк трибунӑсем ҫинчен калани илтӗнмест - вӗсем ҫук та тейӗн…
Помоги переводом

«Хӗле йӗркеллӗ кӗтӗмӗр», Анчах «лару-тӑру питӗ ҫивӗч» // Николай КОНОВАЛОВ. «Хыпар», 2015.12.18, 241-242 (26903-26904)№№

— Юрӗ, тейӗпӗр, ҫутҫанталӑк диалектики пур-ҫке, — ыттисем тӑнланипе пушшех те хавхаланчӗ Глеб.
– Да, но есть диалектика природы, – спокойно, при общем внимании продолжал Глеб.

Касса татрӗ // Хветӗр Агивер. Василий Шукшин. Пахчапа мунча хуҫи. Вырӑсларан Хв. Акивер куҫарнӑ. КПСС Чӑваш обкомӗн издательстви, 1989. — 11–18 стр.

Ҫутҫанталӑк хӑех унӑн стенисене ҫирӗп известь тулӗнчен тунӑ.
Со стенами из прочного известняка, которые были возведены самой природой.

29-мӗш сыпӑк. Гек тӑлӑх арӑма ҫӑлать // Феодосия Ишетер. М. Твен. Том Сойер темтепӗр курса ҫӳрени. Шупашкар, Чӑваш кӗнеке издательстви, 1979. — 232 с.

Хӗвел ҫунтарса пӑхнипе ҫутҫанталӑк шӑпланни ачасене темӗнле хӑрушшӑн та кичеммӗн туйӑнчӗ.
Мертвая тишина, разлитая под палящим солнцем, показалась им такой странной и жуткой, а самое место таким заброшенным и безлюдным, что они не сразу отважились войти в дом.

26-мӗш сыпӑк. Каллех Джо индеец // Феодосия Ишетер. М. Твен. Том Сойер темтепӗр курса ҫӳрени. Шупашкар, Чӑваш кӗнеке издательстви, 1979. — 232 с.

Йӗри-таврари ҫутҫанталӑк чаплӑхӗ ачасене пӗтӗмпех пусса тӑчӗ, вӗсем нимӗн те сӑмахламанпа пӗрех.
Мальчики разговаривали мало, на них действовал таинственный ночной час.

25-мӗш сыпӑк. Тӑпра ӑшне алтса чикнӗ укҫана тупма тӑрӑшни // Феодосия Ишетер. М. Твен. Том Сойер темтепӗр курса ҫӳрени. Шупашкар, Чӑваш кӗнеке издательстви, 1979. — 232 с.

Ҫав макӑрнӑ евӗрлӗ янракан чан сассийӗ вырсарникунхи ир ҫутҫанталӑк шухӑша кайса тӳлек тӑнипе йӑлтах килӗшӳллӗ пек.
Воскресенье выдалось очень тихое, и печальный звук колокола очень подходил к настроению тихой грусти, разлитой в природе.

17-мӗш сыпӑк. Пиратсем хӑйсене пытарнӑ ҫӗре пыраҫҫӗ // Феодосия Ишетер. М. Твен. Том Сойер темтепӗр курса ҫӳрени. Шупашкар, Чӑваш кӗнеке издательстви, 1979. — 232 с.

Ҫутҫанталӑк хӑй ҫинчен йывӑр ыйхине сирсе ярса ӗҫе пуҫӑнса пынӑ май, шухӑша кайнӑ ача куҫне тӗлӗнмелле япаласем кӑтартса тӑчӗ.
Мальчик, задумавшись, глядел, как пробуждается и начинает работать природа.

14-мӗш сыпӑк. Телейлӗ вӑрӑ-хурахсен лагерӗ // Феодосия Ишетер. М. Твен. Том Сойер темтепӗр курса ҫӳрени. Шупашкар, Чӑваш кӗнеке издательстви, 1979. — 232 с.

Пӗр йывӑҫ ҫулҫи те тапранмасть, аслӑ ҫутҫанталӑк шухӑша путнине пӗр сасӑ та пӑсмасть.
Не шевелился ни один листок, ни один звук не нарушал величавого раздумья природы.

Таврара ҫуллахи ҫутҫанталӑк ҫиҫсе ялтӑрать.
И все в летнем мире дышало свежестью, сияло и кипело жизнью.

2-мӗш сыпӑк. Пит аван маляр // Феодосия Ишетер. М. Твен. Том Сойер темтепӗр курса ҫӳрени. Шупашкар, Чӑваш кӗнеке издательстви, 1979. — 232 с.

Страницы:

Корпус чувашского языка

Поиск

Шырав ĕçĕ:

Сайт:

Статистика