Поиск
Шырав ĕçĕ:
— Чӗлхере мӗн чухлӗ пур — ҫавӑн чухлӗ илсе килнӗччӗ, тата хам нумай шухӑшласа кӑлартӑм.Сколько есть в языке — столько нес, да еще много сам выдумал.
8 // Леонид Агаков. Горбатов Б.Л. Парӑнманнисем (Тарас килйышӗ): повесть; Леонид Агаков куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш государство издательстви, 1944. — 159 с.
Сӑмах май, «чу» тени, ахӑртнех, вырӑнти чӗлхере юханшыва пӗлтерет пулас — кашни ят ҫумӗнче тенӗ пекех вӑл пур.Кстати, «Чу», видимо, на местном языке означает реку — почти при каждом названии она встречается.
Кури Чу юханшыв // Вячеслав Шорников. https://chuvash.org/content/5426-%D0%9A% ... D0%B2.html
Чӗлхи вӗсен «пӗтӗм тӗнчери халӑхсем калаҫакан» чӗлхе, ку чӗлхере сӑмахсем иккӗмӗш вырӑнта тӑраҫҫӗ, кунта тавҫӑрса илеймен пуплевсене пуринчен ытла сӑмахсӑрах туйса илнисем, алӑсемпе хӑлаҫланнисем, куҫсене тӗрлӗрен выляткаланисем, пӗтӗмӗшле илсен, халиччен никам ҫырман эсперантӑн пӗтӗм майӗсем ӑнлантарса параҫҫӗ.
Ҫиччӗмӗш сыпӑк // Максим Данилов-Чалдун. Островский, Николай Аслексеевич. Хурҫӑ мӗнле хӗрлӗ: [роман] / Н.А. Островский. — Шупашкар: Чӑваш государство издательстви, 1948. — 402 с.
Сӑмахран, пӗр ют чӗлхере те ять тенӗскер ҫук, а Раҫҫейре пур…Например, ни в одном иностранном языке нет этого ять, а в России есть…
Философ // Хӗветӗр Уяр. Антон Чехов. Философ // Илемлӗ литература: журнал. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1941. — №4. — 135-137 с.
Тӗрексен пӗр лагерӗнче, черногори чиккинче, фельдшерта тӑнӑ чух, тӗрӗксен йӑлипе чӗлхине пит ӑста вӗренсе ҫитнӗ; каҫсерен эрех сыпкалать, онбашипе те пӗр чӗлхере, ҫӗрле вара, онбашие канӑҫ парас мар тесе, кӑмака мӑрйинчен пӑшал перет; ҫавсенчен пуҫне тата вӑл упана вӗрентет.
IV. Каллех Марко патӗнче // Илпек Микулайӗ. Вазов Иван. Пусмӑрта: роман; вырӑсларан Микулай Илпек куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР кӗнеке издательстви, 1964. — 464 с.
Пурӗ 12 пин ытла ҫын ҫеҫ унпа калаҫать пулин те вӑл чӗлхере 64 падеж шутланать.
Тӗнчери чӗлхесен кӑсӑк енӗсем // Аҫтахар Плотников. https://chuvash.org/news/23415.html
Ку чӗлхере пӗр сӑмах майлашӑвех питӗ нумай пӗлтерӗшлӗ пулма пултарать.
Тӗнчери чӗлхесен кӑсӑк енӗсем // Аҫтахар Плотников. https://chuvash.org/news/23415.html
Хисепе чӗлхере пирӗн пек «пӗрре, «иккӗ», «виҫҫӗ» тесе мар, «нумай», «сахал» тесе ҫеҫ пӗлтереҫҫӗ, тӗсӗсем те вӗсен «ҫутӑ» тата «тӗттӗм» кӑна пулаҫҫӗ.
Тӗнчери чӗлхесен кӑсӑк енӗсем // Аҫтахар Плотников. https://chuvash.org/news/23415.html
Чӗлхеҫӗсемшӗн вӑл питӗ кӑсӑклӑ иккен — ку чӗлхере хисепсем ҫук, тӗссене те вӗсем палӑртмаҫҫӗ.
Тӗнчери чӗлхесен кӑсӑк енӗсем // Аҫтахар Плотников. https://chuvash.org/news/23415.html
Вера хӗне кайнӑ, питӗ чирлӗ вӑл, анчах хӑй палӑртасшӑн мар: эпӗ унӑнне ӳслӗк чирӗ пулӗ тетӗп е ҫынна пӗтерекен сивӗ чир пуласран хӑратӑп, вӑл вырӑссем хушшинче палӑрман, пирӗн чӗлхере унӑн ячӗ те ҫук.
Майӑн 16-мӗшӗ // Николай Пиктемир, Нестор Янкас. Михаил Лермонтов. Пирӗн вӑхӑтри герой. Н. Пиктемирпа Н. Янкас куҫарнӑ. Шупашкар: Чӑвашкӗнекеиздат, 1964
Бэла та пирӗн чӗлхере ӑнкара пуҫларӗ.
Бэла // Николай Пиктемир, Нестор Янкас. Михаил Лермонтов. Пирӗн вӑхӑтри герой. Н. Пиктемирпа Н. Янкас куҫарнӑ. Шупашкар: Чӑвашкӗнекеиздат, 1964
Ӗҫ хатӗрӗсемпе ҫыхӑннӑ тупмалли юмахсем те сахал мар пирӗн чӗлхере.
Ӗҫе мӗн ачаран вӗрен // Наталия МАТВЕЕВА. Тантӑш, 2015.11.26
Хӑшӗ-пӗрисем Шумерпа Египет тӗнчери мӗнпур халӑхсемшӗн «прародина» пулнӑ, ҫавӑнтан халӑхсем тӗнче тӑрӑх саланнӑ, ҫавна пула пӗр пек сӑмахсем тӗнчери тӗрлӗ чӗлхере пур теҫҫӗ.
Чӑваш сӑмахӗсем ытти чӗлхесенче ма нумай? // Аркадий Русаков. https://chuvash.org/content/4803-%D0%A7% ... C%D0%B0%D0
Унта чӑваш фонетикин историлле аталанӑвне тӗпчесе пӗлес тӗлӗшпе автор тӗнчери тӗрлӗ чӗлхере упранса юлнӑ чӑваш сӑмахӗсемпе усӑ курнӑ тенӗччӗ.
Чӑваш сӑмахӗсем ытти чӗлхесенче ма нумай? // Аркадий Русаков. https://chuvash.org/content/4803-%D0%A7% ... C%D0%B0%D0
— Малашне тӗнче сӑнарӗ чӗлхере епле сӑнарланнине, калӑпланнине тӗпчесшӗн.
Словаре те кӑсӑклӑ роман пекех вулама пулать // Роза Власова. «Хыпар», 2017.04.26, 60№
Ҫавсене икӗ чӗлхере танлаштарса тишкернӗ чухне интересленсе каяттӑм та вӑхӑта та пӑхмастӑм.
Словаре те кӑсӑклӑ роман пекех вулама пулать // Роза Власова. «Хыпар», 2017.04.26, 60№
Людмила Валентиновнӑн «Чӑваш халӑхӗн менталитечӗпе культури чӗлхере сӑнарланнӑ» ӗҫӗсен ярӑмне Чӑваш Республикин патшалӑх премине илме тӑратнӑ.
Словаре те кӑсӑклӑ роман пекех вулама пулать // Роза Власова. «Хыпар», 2017.04.26, 60№
Чӗлхере те упранса юлнӑ ҫакӑ.
«Кӗркунне ҫынна хӑйпе хӑй пулма май парать» // Роза Власова. «Хыпар», 2016.09.28, 153№
Ӑна хирӗҫ пӗлтерӗшлӗ сӑмах алхан пулнӑ, вӑл пирӗн чӗлхере ылхан тенипе тӳр килет.Антонимом этому слову был алхан, в нашем языке это соответствует слову проклинать.
Кӗлӗ тата пил сӑмахӗсем // Виталий Родионов. Пилсемпе кӗлӗсем // Шупашкар: Чӑваш кенеке издательстви, 2005. — 5-11 с.
Пур чухне те пӗр сӑмах «вӑрӑм» сӑмахсене хирӗҫ калаҫакансен: «Ҫук пирӗн чӗлхере хутлӑ сӑмахсем».Говорящих против "длинных" слов всегда один и тот же аргумент: "Нет в нашем языке сложных слов".
Чӑваш сӑмахлӑхӗн те черечӗ ҫиттӗрех // Денис ГОРДЕЕВ. «Хыпар», 2016.05.24, 78-79№