Корпус чувашского языка

Ҫӗрпӳртсем патӗнче типӗтнӗ пулӑн ҫутӑ кӑвак хупписем, така шӑммисем, хӗвелҫаврӑнӑш кишӗкӗсем, чикаркка тӗпӗсем, темле ланчашкасем йӑваланса выртаҫҫӗ; туратсем ҫинче ҫуса тасатнӑ чӑлхасем, аялтан тӑхӑнакан пир кӗпе-йӗм таврашӗсем, пуртенккесем, хӗрарӑм кӗписемпе юбкисем ҫакӑнса тӑраҫҫӗ…

Около землянок валялись сизая шелуха сушеной рыбы, бараньи кости, подсолнечная лузга, окурки, какие-то лоскутья; на ветках висели выстиранные чулки, холстинные исподники, портянки, бабьи рубахи и юбки…

LXI // Аркадий Малов. Михаил Шолохов. Лӑпкӑ Дон: роман. Виҫҫӗмӗш кӗнеке. Аркадий Малов куҫарнӑ. Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1974. — 438 с.

Туратсем ҫинчен тумла патлатса ӳкет, ҫӗршӗннӗ ҫулҫӑсен сийӗ айӗнче ӑшӑннӑ тӑпра таранах юра шӑтарса кӗрет.

С ветвей срывались капли, пронзали снег до самой земли, пригревшейся под гниющим покровом листа-падалицы.

XXI // Аркадий Малов. Михаил Шолохов. Лӑпкӑ Дон: роман. Виҫҫӗмӗш кӗнеке. Аркадий Малов куҫарнӑ. Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1974. — 438 с.

Дон йӑлӑмӗнче шыв айне пулнӑ ҫӳҫесем кунран кун ӗнтӗ симӗсленсе пыраҫҫӗ, туратсем ҫинчен симӗс кӑчкӑсем шерепеленсе усӑннӑ.

Вербы затопленного обдонского леса чуть приметно зеленели, с ветвей кисточками свисали сережки.

XXII // Аркадий Малов. Михаил Шолохов. Лӑпкӑ Дон: роман. Иккӗмӗш кӗнеке. Аркадий Малов куҫарнӑ. Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1963. — 415 с.

Хӑйӗн тата ют ҫынсен ура сассисене итлекелесе пынӑ хушӑра Валет хыҫалта туратсем хӑвӑрттӑн ҫатӑртатса хуҫӑлнине илтрӗ те ӑнланчӗ: рота командирӗ каялла каять.

Прислушиваясь к своим и чужим шагам, Валет услышал позади торопливый треск, понял: ротный уходит назад.

III // Аркадий Малов. Михаил Шолохов. Лӑпкӑ Дон: роман. Иккӗмӗш кӗнеке. Аркадий Малов куҫарнӑ. Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1963. — 415 с.

Вырӑнӗ-вырӑнӗпе кӗрхи сарӑ сӑн ҫапнӑ сад пахчисем шыв хӗрринех анаҫҫӗ, пыл сӗрнӗ пек ҫутӑ-сарӑ панулмиллӗ туратсем кимӗ ҫинчен аван курӑнаҫҫӗ.

Сады, местами тронутые желтизной ранней осени, подходят к самой воде, и с лодки хорошо видны ярко-желтые, точно облитые медом, ветки с созревшими яблоками.

XXVI сыпӑк // Мария Ухсай. Бабаевский, Семен Петрович. Ылтӑн ҫӑлтӑр кавалерӗ: икӗ кӗнекеллӗ роман; вырӑсларан Мария Ухсай куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1952. — 568 с.

Туратсем унӑн шурӑ пичӗпе хулпӳҫҫийӗсене чӗреҫҫӗ; сӳтӗлсе кайнӑ ҫивӗтӗсене ҫил лӑскать; кӗрхи ҫулҫӑсем кӑшӑлтатаҫҫӗ ун ури айӗнче, — ним ҫине те пӑхмасть вӑл.

Острые сучья царапают белое лицо и плеча; ветер треплет расплетенные косы; давние листья шумят под ногами ее — ни на что не глядит она.

XIII // Василий Алагер, К. Никифорова, Михаил Рубцов, Афиноген Кузьмин. Николай Гоголь. Диканька ҫывӑхӗнчи хуторти каҫсем. Вырӑсларан чӑвашла В. Алагер, К. Никифорова, М. Рубцов, А. Кузьмин куҫарнӑ. Чӑваш АССР государство издательстви, 1952. — 254 с.

Анчах йӗплӗ шӑлан тӗмисем витӗр утса тухма пит савӑках мар; ӗмӗрне те йӗпсемпе туратсем ҫав тери хытӑ чӑрмаланине астумасть асатте: кашни утӑмра тенӗ пекех кӑшкӑрса ярас вӗҫне ҫитет.

Однако ж не совсем весело было продираться через колючие кусты; еще отроду не видывал он, чтобы проклятые шипы и сучья так больно царапались: почти на каждом шагу забирало его вскрикнуть.

Пӗр чиркӳри тиечук пулни-иртни ҫинчен каласа пани // Василий Алагер, К. Никифорова, Михаил Рубцов, Афиноген Кузьмин. Николай Гоголь. Диканька ҫывӑхӗнчи хуторти каҫсем. Вырӑсларан чӑвашла В. Алагер, К. Никифорова, М. Рубцов, А. Кузьмин куҫарнӑ. Чӑваш АССР государство издательстви, 1952. — 254 с.

Сана унта йӗплӗ туратсем чӑрмалӗҫ, ҫулна шӗшкӗсем хупласа илӗҫ, — эсӗ ҫавах ут; пӗчӗкҫеҫ юханшыв хӗррине ҫитсен тин чарӑнса тӑма пултаратӑн.

Станет тебя терновник царапать, густой орешник заслонять дорогу — ты все иди; и как придешь к небольшой речке, тогда только можешь остановиться.

Пӗр чиркӳри тиечук пулни-иртни ҫинчен каласа пани // Василий Алагер, К. Никифорова, Михаил Рубцов, Афиноген Кузьмин. Николай Гоголь. Диканька ҫывӑхӗнчи хуторти каҫсем. Вырӑсларан чӑвашла В. Алагер, К. Никифорова, М. Рубцов, А. Кузьмин куҫарнӑ. Чӑваш АССР государство издательстви, 1952. — 254 с.

Лена шӑппӑн туратсем ҫине ларчӗ.

Лена молча села на ветки.

VI // Михаил Рубцов. Бубеннов, Михаил Семёнович. Шурӑ хурӑн: роман; иккӗмӗш кӗнеке; вырӑсларан Михаил Рубцов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1954. — 363 с.

Эпир тӳрех туратсем лартрӑмӑр, ҫав туратсем ҫулла хӑрма пултараҫҫӗ — «вара эпир тӑрӑшни пӗтрӗ.

Мы сразу посадили ветки, и эти ветки могут летом засохнуть — и тогда, конец нашим трудам.

XIX // Александр Яндаш. Бабаевский, Семен Петрович. Ҫӗр ҫинчи ҫутӑсем: роман; вырӑсларан Исаак Никифоров куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1952. — 7–514 с.

Лашасем татах майӗпентерех утма пуҫларӗҫ, вӗсем ҫаралса юлнӑ туратсем ҫинелле юлхавлӑн туртӑнаҫҫӗ, хартлата-хартлата илеҫҫӗ — ку Иван Атаманова тӗпренех хурлантарса ячӗ.

Лошади пошли еще медленнее, лениво тянулись к голым веточкам, всхрапывали, — это окончательно опечалило Ивана Атаманова.

XI // Александр Яндаш. Бабаевский, Семен Петрович. Ҫӗр ҫинчи ҫутӑсем: роман; вырӑсларан Исаак Никифоров куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1952. — 7–514 с.

Лашасем сӑрта улӑхсан, тата нӳрлӗ те тарӑн сухаланӑ тӑпра ҫине тухса, утӑпа утма пуҫласан, — ку пулас вӑрман тӑрӑхӗн пӗр енӗ, — Никифор Васильевичпа Иван Атаманов пӗр-пӗринпе ролӗсене улӑштарнӑ пекех туйӑнчӗҫ: вӑрман ӑстаҫи, йывӑҫсем лартакан ҫынсене курсан, кӑмӑллӑн кулса ячӗ, юланутпа ҫӳрессин пӗтӗм хурлӑхне ҫийӗнчех маша кайнӑ пек, унӑн пичӗ кӑмӑлланса, ҫуталса кайрӗ; утӑпа ҫӳреме юратман юланутҫӑ вара, кунта лашасене хӑвӑртах юртӑра чуптарма пулас ҫуккине ӑнланса, кичемленчӗ, унтан, туратсем ҫине салхуллӑн пӑха-пӑха илсе, енчӗк кӑларчӗ те чикарка ҫавӑрма пуҫларӗ.

Когда лошади, выскочив на пригорок, вступили на сырую, глубоко вспаханную землю и пошли шагом — это был первый край будущей лесной полосы, — Никифор Васильевич и Иван Атаманов как бы поменялись ролями: лесовод, увидев людей, сажавших деревца, расцвел, сразу забыл о всех горестях верховой езды, его лицо подобрело и посветлело; конник же, не любивший ехать шагом, понял, что тут не скоро придется пустить коней рысью, оттого заскучал и, грустно поглядывая на веточки, вынул кисет и стал закуривать.

XI // Александр Яндаш. Бабаевский, Семен Петрович. Ҫӗр ҫинчи ҫутӑсем: роман; вырӑсларан Исаак Никифоров куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1952. — 7–514 с.

Иртсе каякан пӗлӗтсем тата туратсем ҫинче силленсе ларакан кураксем ҫине салхуллӑн пӑхса, Никифор Васильевич каллех шыв сикки шавланине итлерӗ, анчах нимӗн те ӑнланма пултараймарӗ: утрав ҫине лавсем мӗншӗн килмеҫҫӗ-ха?

С грустью поглядывая на уходящие тучи и на качающихся на ветках грачей, Никифор Васильевич опять прислушивался к воркотанию переката и ничего не мог понять: почему на остров не ехали обозы?

XI // Александр Яндаш. Бабаевский, Семен Петрович. Ҫӗр ҫинчи ҫутӑсем: роман; вырӑсларан Исаак Никифоров куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1952. — 7–514 с.

— Лукерья Ильинична, — пуҫларӗ Кондратьев, ҫурӑмӗпе урапа ещӗкӗ ҫине таянса — туратсем унӑн пуҫне тивеҫҫӗ, — епле шутлатӑн эсӗ?

— Лукерья Ильинишна, — заговорил Кондратьев, опершись спиной о ящик брички, — как ты думаешь?

IX // Александр Яндаш. Бабаевский, Семен Петрович. Ҫӗр ҫинчи ҫутӑсем: роман; вырӑсларан Исаак Никифоров куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1952. — 7–514 с.

Вӗсем вӑрман тӑрӑх шавлӑн чупкаласа ҫӳренӗ, вут хума йывӑҫсем каснӑ, туратсем вакланӑ, палаткӑсем кара-кара тухнӑ; пӗр сӑмахпа каласан, ҫӗнӗ вырӑнта ҫынсем мӗн тӑваҫҫӗ — ҫавна тунӑ.

Они шумно бегали по лесу, пилили деревья, рубили ветки на топливо, раскидывали палатки — одним словом, делали все то, что люди делают на новом месте.

Саккӑрмӗш сыпӑк // Иван Васильев. Эммануил Казакевич. Ҫӑлтӑр: повесть; вырӑсларан И.С. Васильев куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1950. — 1622 с.

Ирхи сивӗ ҫынсене вӑратнӑ, вара вӗсем кӑвайт валли туратсем тата хыр-чӑрӑш йӗкеллисем пуҫтарма тӑра-тӑра чупнӑ.

Утренний холод будил людей, и они бросались собирать шишки и ветки для костров.

Иккӗмӗш сыпӑк // Иван Васильев. Эммануил Казакевич. Ҫӑлтӑр: повесть; вырӑсларан И.С. Васильев куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1950. — 1622 с.

Кӗрхи ҫанталӑкӑн сивӗ сывлӑшӗ унӑн ҫулҫисене вӗрсе ӳкернӗ, ҫаралса юлнӑ туратсем шӑтса пӗтнӗ кирпӗчӗсем ҫумне йӑпшӑнаҫҫӗ.

Холодное дыхание осени сорвало листья с лозы, и оголенные скелеты ветвей цеплялись за осыпающиеся кирпичи.

Юлашки ҫулҫӑ // Николай Степанов. О. Генри. Юлашки ҫулҫӑ // Илемлӗ литература: журнал. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1941. — №4. — 113-118 с.

Хӗрлӗ пуҫлӑ сӑрӑ ҫирӗктӑррисем сивӗпе хытнӑ туратсем хушшипе юлашки шӑннӑ пилешсене хӑвӑрттӑн сӑхкаласа, явӑнса ҫӳреҫҫӗ, янӑравлӑн чӗвӗлтетеҫҫӗ:

Стайка сереньких чечеток, в ярких красных шапочках, шныряла по затвердевшим на морозе ветвям, азартно ощипывая последние мерзлые ягоды, и вела шумный разговор:

I // Михаил Рубцов. Бубеннов, Михаил Семёнович. Шурӑ хурӑн: роман; иккӗмӗш кӗнеке; вырӑсларан Михаил Рубцов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1954. — 363 с.

Вӑл ытла шухӑша кайса выртнипе, туратсем сирӗлсе, такамӑн вӑрӑм ҫӳҫлӗ пуҫӗ чӳречерен кӗнине те сисмерӗ.

Он так размечтался, что не заметил, как раздвинулись ветки и чья-то чубастая голова полезла в окно.

XIV // Александр Яндаш. Бабаевский, Семен Петрович. Ҫӗр ҫинчи ҫутӑсем: роман; вырӑсларан Исаак Никифоров куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1952. — 7–514 с.

Туратсем ҫинче пиҫсе ҫитмен сип-симӗс ҫимӗҫ сапакисем ҫакӑнса тӑраҫҫӗ.

В гроздьях были еще зеленые, в сизой пыльце плоды.

XIV // Александр Яндаш. Бабаевский, Семен Петрович. Ҫӗр ҫинчи ҫутӑсем: роман; вырӑсларан Исаак Никифоров куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1952. — 7–514 с.