Корпус чувашского языка

Хунарсем ытла йӑмӑхтарса ҫутатаҫҫӗ, ирӗксӗрех куҫна хӗсӗн.

Так ярко вспыхивают они, что невольно зажмуришься.

Йӑвари ӑсансем // Михаил Рубцов. Виталий Бианки. Йӗр тӑрӑх; вырӑсларан Михаил Рубцов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1952. — 3–16 с.

Уйӑх курӑнмасть, тӳпере ҫӑлтӑрсем ҫутатаҫҫӗ, юр йӑлтӑртатса тӑрать.

Месяца нет, но в чёрном небе искрятся звёзды, и снежное поле мерцает.

Йӑвари ӑсансем // Михаил Рубцов. Виталий Бианки. Йӗр тӑрӑх; вырӑсларан Михаил Рубцов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1952. — 3–16 с.

Тӳпере каҫхи сарӑ шупка ҫӑлтӑрсем ҫутатаҫҫӗ.

На небе светились бледные вечерние звезды.

VI // Аркадий Малов. Шолохов М.А. Лӑпкӑ Дон. Роман: IV кӗнеке. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1979. — 504 с.

Тӳпене улӑхса ҫитсен каялла ҫаврӑнса пӑхрӗ: хыҫра, ҫап-ҫутӑ хӗвел ҫутинче, хуттӑр сапаланса выртать, шуратнӑ ҫуртсем йӑлкӑшса лараҫҫӗ, ҫил арманӗн сӗвек тӑррине хӗвел пайӑркисем куҫа шартарса ҫутатаҫҫӗ.

На перевале оглянулась назад: внизу лежал залитый солнечным половодьем хутор, белели выбеленные домики, на покатой крыше мельницы, отражаясь, искрились солнечные лучи, расплавленной рудой блестела жесть.

18 // Илле Тукташ. Михаил Шолохов. Лӑпкӑ Дон: роман. Пӗрремӗш кӗнеке. Илле Тукташ куҫарнӑ. Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1955.

Каргинӑри тимӗрҫӗ ывӑлӗ Иванков Михаил, — вӑл хӑй те ӑста — йӑранасемпе ҫӑварлӑхсем ҫутатма пулӑшать, ыттисем тӑрӑшсах учӗсене хырчӑклаҫҫӗ, йӗвенӗсене тасатаҫҫӗ, трензельсемпе ут таврашӗн ытти хатӗрӗсене кирпӗч ҫӑнӑхӗпе сӑтӑрса ҫутатаҫҫӗ.

Иванков Михаил, сын каргинского коваля, — сам знающий коваль, — помогал лудить стремена и удила, остальные сверх нормы скребли коней, чистили уздечки, терли битым кирпичом трензеля и металлические части конского убора.

7 // Илле Тукташ. Михаил Шолохов. Лӑпкӑ Дон: роман. Пӗрремӗш кӗнеке. Илле Тукташ куҫарнӑ. Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1955.

Ризӑран ҫӑлтӑрсем тӑкӑнаҫҫӗ; ҫӑлтӑрсем йӑлкӑшаҫҫӗ те тӗнчене ҫутатаҫҫӗ, вӗсем вара пурте тӑруках Днепр ҫинче курӑнса каяҫҫӗ.

От ризы сыплются звезды; звезды горят и светят над миром и все разом отдаются в Днепре.

X // Василий Алагер, К. Никифорова, Михаил Рубцов, Афиноген Кузьмин. Николай Гоголь. Диканька ҫывӑхӗнчи хуторти каҫсем. Вырӑсларан чӑвашла В. Алагер, К. Никифорова, М. Рубцов, А. Кузьмин куҫарнӑ. Чӑваш АССР государство издательстви, 1952. — 254 с.

Пӳлӗме фронтри йӑлана кӗнӗ икӗ «чӗпкуҫӗ» кӑна пӑртак ҫутатаҫҫӗ, партбюро секретарӗ, тен, ҫавӑнпа та пулӗ, пухӑннисене ҫав тери вӑраххӑн пӑхса ҫаврӑнчӗ.

Комната освещалась плохо двумя обыкновенными фронтовыми коптилками, и секретарь партбюро, может быть, именно поэтому очень медленно обвел ее взглядом.

XVI // Михаил Рубцов. Бубеннов, Михаил Семёнович. Шурӑ хурӑн: роман; иккӗмӗш кӗнеке; вырӑсларан Михаил Рубцов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1954. — 363 с.

Кун каҫ енне сулӑннипе хӗвел чылай аяла аннӑ, хӗвел пайӑркисем райкомӑн уҫса пӑрахнӑ чӳречисем витӗр чалӑшшӑн ӳксе, Кондратьевӑн алӑ ҫине хунӑ шурӑ ҫӳҫлӗ пуҫне, шӑртлӑ куҫхаршисене, ҫамкаран ҫӳлерех хуҫлатса тытнӑ пӳрнисем хушшинчи ҫӳҫне ҫутатаҫҫӗ.

Солнце опускалось к низкому полудню, и косые лучи, падая в раскрытое окно райкома, освещали склоненную на руку седую голову Кондратьева, его жесткие брови и напряженно согнутые выше лба пальцы с пучочками черных волос.

XX // Александр Яндаш. Бабаевский, Семен Петрович. Ҫӗр ҫинчи ҫутӑсем: роман; вырӑсларан Исаак Никифоров куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1952. — 7–514 с.

Ҫӗртме пусси тӑрӑх ҫӳрекен гусеничнӑй тракторсем прожекторсемпе ҫутатаҫҫӗ, вӗсем шывра чупса ҫӳрекен катерсем пекех туйӑнаҫҫӗ, вара вӑйлӑн та пӗр тикӗс кӗрлекен моторсен шавӗ ҫыран хӗррине киле-киле пӗрӗннӗн туйӑнать — ҫаксем вӗсем пурте ҫӗртме пуссине татах та залив евӗрлӗ туса кӑтартаҫҫӗ.

Сходство это дополнялось еще и тем, что по парáм ходили гусеничные тракторы с прожекторами, а казалось же, будто водную гладь бороздили катера и на берег долетал мощный и хорошо слаженный хор моторов.

IX // Александр Яндаш. Бабаевский, Семен Петрович. Ҫӗр ҫинчи ҫутӑсем: роман; вырӑсларан Исаак Никифоров куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1952. — 7–514 с.

Ҫӗрле каменоломня таврашӗнчи района ракетӑсемпе, прожекторсемпе ҫутатаҫҫӗ.

Ночью освещают ракетами и прожекторами весь район над каменоломнями.

Тӑххӑрмӗш сыпӑк // Тани Юн. Лев Кассиль. Кӗҫӗн ывӑл урамӗ: повесть. Тани Юн куҫарнӑ. Шупашкар: Чӑваш АССР Государство Издательстви, 1953.

Ӑна ҫӳлех хӑпарма ӗлкӗреймен ирхи хӗвел пайӑркисем ҫутатаҫҫӗ.

Стоял, залитый лучами еще низкого утреннего солнца,

Пӗрремӗш сыпӑк // Тани Юн. Лев Кассиль. Кӗҫӗн ывӑл урамӗ: повесть. Тани Юн куҫарнӑ. Шупашкар: Чӑваш АССР Государство Издательстви, 1953.

Тӑрӑхларах та шуранкарах, ывӑннӑ сӑнарлӑ питне пысӑк кӑвак куҫӗсем ҫутатаҫҫӗ, вӗсем кӑмӑллӑн пӑхаҫҫӗ.

Продолговатое, бледное, изнуренное лицо освещалось большими голубыми глазами, они смотрели ласково.

Коновалов // Александр Алга. Максим Горький. Сочиненисем. Чӑваш АССР государство издательстви, 1953. — 70–118 стр.

Унӑн кӗсйинче ҫыру чӑштӑртатрӗ, витсе пӗтереймен ҫенӗх ҫивиттийӗ витӗр аякри-аякри сивӗ ҫӑлтӑрсем ҫутатаҫҫӗ.

В кармане ее хрустнуло письмо, сквозь непокрытую крышу двора светили далекие холодные звезды.

14-мӗш сыпӑк // Валентин Урташ. Алексей Мусатов. Стожар. Валентин Урташ куҫарнӑ. Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1951

Тин тухнӑ хӗвел пайӑркисем ҫуртсен тӑррисене, саралма ӗлкӗреймен йывӑҫсене ҫутатаҫҫӗ.

Солнце только что взошло, позолотив крыши домов и еще зеленую листву деревьев.

Вӑтӑр иккӗмӗш пай // Галина Матвеева. Яновская, Жозефина Исаковна. Карап ӑсти: повесть; вырӑсларан Г. Матвеева куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 2012. — 205 с.

Вӗсем тӗрлӗ тӗслӗ сӑрланӑ конфетсемпе тултарнӑ банкӑсене ҫутатаҫҫӗ.

Они освещали банки с крашеными леденцами.

IX. Ҫӗрлехи Одессӑра // Александр Ярлыкин. Валентин Катаев. Пӗччен парус шуррӑн курӑнать. Александр Ярлыкин куҫарнӑ. Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1949

Лӑпкӑ ҫӑлтӑрсем йӑлтӑртатакан пӗлӗтре прожекторсем ҫутатаҫҫӗ.

Прожектора бродят в покорном, мерцающем покорными звёздами небе.

Пӗрремӗш сыпӑк // Валентин Урташ, Илпек Микулайӗ. Вениамин Каверин. Икӗ капитан. Валентин Урташпа Николай Илпек куҫарнӑ. Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1951

Хӑй самай тулнӑ вӑл, чанк тӑран хӗрлӗ хӑлхисем те ҫав ҫутатакан тӳмминчен кая мар ҫутатаҫҫӗ пулмалла, вӗсем ҫавӑн пек пулмасан ӑна чечен господин теме те пулатчӗ пуль.

Он пополнел, и, если бы не торчащие красные уши, которые, кажется, не хуже этой пуговицы могли светить в темноте, никогда ещё он не выглядел таким представительным господином.

Вунтӑххӑрмӗш сыпӑк // Валентин Урташ, Илпек Микулайӗ. Вениамин Каверин. Икӗ капитан. Валентин Урташпа Николай Илпек куҫарнӑ. Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1951

Пӗр йышшисем питӗ ҫуттӑн ҫутатаҫҫӗ, тепӗр йышшисем тӗтӗм кӑларса, аран-аран кӑна мӗлтлетеҫҫӗ.

И одни фонарики горят ярким, великолепным светом, а другие чадят и дымно вспыхивают в темноте.

Пӗрремӗш сыпӑк // Валентин Урташ, Илпек Микулайӗ. Вениамин Каверин. Икӗ капитан. Валентин Урташпа Николай Илпек куҫарнӑ. Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1951

Ҫав усал ҫӑлтӑрсем Мускав ҫине тирӗнсе тӑраҫҫӗ, хӑйсен вилӗ ҫутипе каҫӑн хура пӗркенчӗкне сирсе ыватса, хулана ҫутатаҫҫӗ.

Злые звезды повисли над Москвой, обнажая город сверху мертвым своим светом, срывая защитный покров темноты.

9 сыпӑк // Митта Ваҫлейӗ. Лев Кассиль. Аслӑ хирӗҫтӑру. Митта Ваҫлейӗ куҫарнӑ. Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1950

Эпӗ пӗлекен юпитерсемех ҫутатаҫҫӗ ӑна, аппарат сӑрӑлтатать, унӑн тыткӑчне йӗрсе халран кайнӑ Павлуша чӗтрекен аллипе ҫавӑрать, хӑй пӗрмай объектив кӗленчине тасатать, пӗрмай тасатать!..

Всё те же знакомые юпитеры освещают его, журчит аппарат, и заплаканный Павлуша дрожащей рукой крутит ручку и все протирает, все-то протирает стекла объектива!..

17 сыпӑк // Митта Ваҫлейӗ. Лев Кассиль. Аслӑ хирӗҫтӑру. Митта Ваҫлейӗ куҫарнӑ. Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1950