Корпус чувашского языка

Поиск

Шырав ĕçĕ:

ялсем (тĕпĕ: ял) сăмах форми çинчен тĕплĕнрех пăхма пултаратăр.
Кӗмӗл ҫипсем пек курӑнакан юхан-шывсем, ялсем вӗлт ҫеҫ курӑна-курӑна юлаҫҫӗ.

Мелькают серебряные нити рек и деревни,

Самолет ҫинчен епле курӑнать // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Нумаях та пулмасть «вӑрман хуҫи» — ҫӑмламас упа ҫеҫ ҫӳренӗ вырӑнсенче пысӑк ялсем, хуласем ӳссе лараҫҫӗ.

И там, где еще недавно бродил мохнатый «хозяин лесов» — медведь, расположены большие селения и города.

Сталин ячӗпе тӑракан Шурӑ тинӗс — Балтика каналӗ // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Ӗлӗк пӗр чун татӑкӗ те пулман вырӑнсенче халӗ вӑрман ӗҫлекенсем валли магазинлӑ, шкуллӑ, больницӑллӑ ялсем ӳсе-ӳсе лараҫҫӗ.

Там, где раньше не было ни души, вырастают целые поселки для лесорубов с магазинами, школой, больницей.

Вӑрман хуҫалӑхӗ // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Тайга тӑрӑх куҫса ҫӳрекенсем, кайӑкҫӑсем хӑшӗ-пӗри революцичченех пӗр вырӑнта ялсем туса пурӑнма, ҫӗр ӗҫлеме тытӑна пуҫланӑ.

Некоторые кочевники и охотники тайги еще в дореволюционное время начали переходить на оседлый образ жизни и заниматься земледелием.

Тайгара пурӑнакан халӑх // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Пӗр вырӑнта пурӑнмалли ялсем, культбазӑсем, шкулсем тӑваҫҫӗ, тайгана нумай тавар турттара-турттара пыраҫҫӗ.

Строятся оседлые поселения, культбазы, школы, в тайгу завозится много различных товаров.

Тайгара пурӑнакан халӑх // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Тайгана шалах кӗрсе ларнӑ ялсем те пур.

В глуби тайги есть и поселения.

Тайгара пурӑнакан халӑх // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Тайга юханшывсем, пысӑк шурлӑхсем патнелле, хуласем, ялсем ларма тытӑннӑ тӗлелле ҫеҫ сайраланса уҫӑлса каять.

Редеет тайга и расступается только там, где протекают реки и расстилаются большие болота, где строятся города и селения.

Тайгари ҫутҫанталӑк // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Хӑш-хӑш тӗлте тайга хӗсӗкӗнчи юханшыв хӗрринче ялсем лӑпчӑнса лараҫҫӗ, тата сайра-хутра хӑма завочӗсем тӗтӗм кӑлараҫҫӗ.

Местами у реки ютились прижатые тайгой селения и изредка дымились лесозаводы.

Тайга ҫийӗнче тата тайгара // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Касса хӑртнӑ вӑрмансен тата ӗмӗрхи ҫеҫенхирсен вырӑнӗнче пысӑк хуласем, ялсем, темиҫе пин фабрика, завод пулса тӑнӑ, уйхирсем, садсем, парксем сарӑлса выртаҫҫӗ, пур еннелле те чугун ҫулсем тӑсӑлса каяҫҫӗ.

На месте вырубленных лесов и первобытных степей выросли огромные города и селения, тысячи заводов и фабрик, раскинулись поля, сады, парки, протянулись во всех направлениях железные дороги.

Ҫурҫӗр енчи вӑтам тӑрӑхра ҫӗршыв пуянлӑхӗпе епле усӑ кураҫҫӗ // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Аякра ялсем курӑнаҫҫӗ, ҫӳллӗ элеваторсем лараҫҫӗ.

Вдалеке мелькали села, высились элеваторы.

Уй-хир варрипе // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Хуласем, ялсем час-часах курӑна-курӑна юлаҫҫӗ.

Все чаще проносятся города и селения.

Поляр ункинчен тропик патне самолетпа кайни // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Хутран-ситрен кӳлӗ хӗрринче е юханшыв хӗрринче вӑрман касакансем ӗҫлени курӑнать, вӗсенчен инҫе мар ялсем курӑнаҫҫӗ.

Изредка у озера или реки видны лесоразработки, а неподалеку от них — селения.

Поляр ункинчен тропик патне самолетпа кайни // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

СССР картти ҫинче пӗр-пӗр облаҫе тупӑр, ССР Союзӗ картти ҫинче область картти ҫинче кӑтартнӑ ялсем, шывсем пурте пур-и?

На карте СССР найдите область. Имеются ли на карте СССР селения и реки, которые показаны на карте области?

Планпа географи карттине танлаштарни // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Область центрӗ ҫывӑхӗнче мӗнле-мӗнле ялсем, шывсем пур?

Какие селения и реки находятся вблизи областного центра?

Планпа географи карттине танлаштарни // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Область картти ҫинче район планӗ ҫинче кӑтартнӑ ялсем, шывсем, кӳлӗсем пурте пур-и?

Имеются ли на карте области все селения, реки и озера, которые показаны на плане района?

Планпа географи карттине танлаштарни // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Район центрӗ ҫывӑхӗнче мӗнле-мӗнле ялсем, шывсем, кӳлӗсем пур?

Какие селения, реки и озера находятся около районного центра?

Планпа географи карттине танлаштарни // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Ялсем тусем хушшинче айлӑмра вырнаҫса лараҫҫӗ.

Селения располагаются в долине между горами.

Ҫӗр ҫийӗпе тӗрлӗрен усӑ кураҫҫӗ // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Ялсем шывсем ҫывӑхӗнче лараҫҫӗ.

Селения располагаются чаще вблизи рек.

Ҫӗр ҫийӗпе тӗрлӗрен усӑ кураҫҫӗ // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Юхан шывсемпе ялсем куҫран ҫухалчӗҫ.

Реки и селения скрылись.

Ту ҫине хӑпарни // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Ялсем вӗлт те вӗлт иртсе юлаҫҫӗ.

Мелькают селения.

Топографи планӗ мӗн вӑл тата вӑл мӗншӗн кирлӗ // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Страницы:

Сайт:

 

Статистика

...подробней