Корпус чувашского языка

Контурлӑ карта ҫинче ненецсем, саамсем, луораветлансем ӑҫта пурӑннине паллӑ тӑвӑр.

Обозначьте на контурной карте, где в тундре живут ненцы, лопари, луораветланы (чукчи), камчадалы.

Тундрӑри ҫулйӗрсем // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

141 страницӑри карта ҫинче ҫав халӑхсем ӑҫта пурӑннине тупӑр.

Найдите по карте на странице 131, где живут эти народы.

Тундрӑри халӑх // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

2. ССР Союзӗ картти тӑрӑх тата ӳсентӑрансен картти тӑрӑх хӑвӑр мӗнле йывӑҫ-курӑксем ӳсекен тӑрӑхра пурӑннине пӗлӗр.

2. Выясните по карте СССР и по карте растительности, в какой растительной полосе вы живете.

Поляр ункинчен тропик патне самолетпа кайни // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

2. Ненецсем ӑҫта пурӑннине карта ҫинче кӑтартӑр.

2. Покажите на карте, где живут ненцы.

Ненецсем епле пурӑнаҫҫӗ // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

2. Ҫурҫӗрти Пӑрлӑ океанра мӗнле чӗрчунсем пурӑннине астуса тӑрӑр, вӗсене картина тӑрӑх паллама вӗренӗр.

2. Запомните, какие животные водятся в Северном Ледовитом океане и научитесь отличать их по картинке.

Ҫурҫӗрти Пӑрлӑ океанра пурӑнакан чӗрчунсем // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

(Карта тӑрӑх ҫав халӑхсем ӑҫта пурӑннине кӑтартӑр).

(Покажите на карте, где живут эти народы.)

Тропик тӑрӑхӗнче мӗнле халӑхсем пурӑнаҫҫӗ, вӗсем мӗн ӗҫлеҫҫӗ // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Эпир хамӑр таврара ҫӗр ҫийӗн пӗчӗк пайне ҫеҫ куратпӑр, ҫавӑнпа та эпир чӑмӑр ҫӗр ҫинче пурӑннине туймастпӑр.

Мы видим вокруг себя только маленькую часть земной поверхности и потому не замечаем, что живем на шаре.

Ҫӗрӗн формипе пысӑкӑшӗ // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Таврари ҫӗршыва кашни ҫыннӑнах аван пӗлсе тӑмалла, кашниннех хӑй хӑш вырӑнта пурӑннине, таврара мӗн-мӗн пуррине лайӑх пӗлмелле, кирек хӑш ҫула та тупма пӗлмелле.

Каждый человек должен хорошо представлять себе окружающую местность, знать, в каком месте он живет, что находится вокруг него, уметь находить любую дорогу.

Эпир мӗн пирки аташса кайрӑмӑр // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Географи вӗренсе эсир ҫӗрӗн тӗрлӗ вырӑнӗсенче ҫутҫанталӑк мӗнлине, ҫынсем мӗнле пурӑннине пӗлетӗр.

Изучая географию, вы узнаете, какая природа и как живут люди в различных местах земли.

Малтан паллаштарни // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Санпа тантӑш ҫамрӑксен пысӑк пайӗ паянхи кун сан пек шухӑшсемпе, сан пек ӗмӗтсемпе пурӑннине шанса тӑратӑн-и эсӗ?

Помоги переводом

17. И. Иванов // Леонид Агаков. Чаковский А. Б. Инҫетри ҫӑлтӑр ҫути: повесть / А. Б. Чаковский ; вырӑсларан Леонид Агаков куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР кӗнеке издательстви, 1966. — 275 с.

Сирӗнтен малтан кунта кам пурӑннине эсир пӗлмеллех-ҫке?

Помоги переводом

14. Акӑ вӑл урам… // Леонид Агаков. Чаковский А. Б. Инҫетри ҫӑлтӑр ҫути: повесть / А. Б. Чаковский ; вырӑсларан Леонид Агаков куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР кӗнеке издательстви, 1966. — 275 с.

Пире вӑйлӑ, хӑюллӑ, хӑйсем мӗншӗн пурӑннине пӗлекен ҫынсем кирлӗ.

Помоги переводом

13. Павликӑн вӗҫес килет // Леонид Агаков. Чаковский А. Б. Инҫетри ҫӑлтӑр ҫути: повесть / А. Б. Чаковский ; вырӑсларан Леонид Агаков куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР кӗнеке издательстви, 1966. — 275 с.

Ун пек тусан, вӑл ҫынсене сутни ху мӗне ӗненнине, ху мӗншӗн пурӑннине сутни пулать.

Помоги переводом

7. Ҫӗр ҫинче миҫе чӑнлӑх? // Леонид Агаков. Чаковский А. Б. Инҫетри ҫӑлтӑр ҫути: повесть / А. Б. Чаковский ; вырӑсларан Леонид Агаков куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР кӗнеке издательстви, 1966. — 275 с.

— Эппин, эсӗ ҫав йӗкӗт тӗрмерен тарнине, вӑл пытанса пурӑннине пӗлнӗ? — тӗрӗссипе мӗн пулса иртнине халӗ те-ха лайӑххӑн тавҫӑрса илеймесӗр ыйтрӗ Завьялов.

Помоги переводом

7. Ҫӗр ҫинче миҫе чӑнлӑх? // Леонид Агаков. Чаковский А. Б. Инҫетри ҫӑлтӑр ҫути: повесть / А. Б. Чаковский ; вырӑсларан Леонид Агаков куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР кӗнеке издательстви, 1966. — 275 с.

Пӗр-пӗриншӗн мӗн чухлӗ тунсӑхласа пурӑннине, ҫуннине…

Помоги переводом

XXII сыпӑк // Василий Алентей. Алендей, Василий. Курӑксене тайса ҫил вӗрет: роман. — Шупашкар: Чӑваш АССР кӗнеке издательстви, 1969. — 254 с.

Конкретлӑ тӗслӗхре ачасем чӑн-чӑн геройсем юнашар пурӑннине, паттӑрлӑх, ҫирӗплӗх, Тӑван ҫӗршыва юратни - чӑн-чӑн ҫыннӑн пахалӑхӗ пулнине кураҫҫӗ.

На конкретном примере ребята увидели, что настоящие герои живут рядом, что мужество, храбрость, любовь к Родине – это качества настоящего человека.

Хамӑрӑннисене пӑрахмастпӑр // Ҫутӑ ҫул. https://sutasul.ru/articles/obshchestvo/ ... -r-3435920

Ачасем конкретлӑ тӗслӗхре чӑн-чӑн геройсем юнашар пурӑннине, паттӑрлӑх, ҫирӗплӗх, Тӑван ҫӗршыва юратни - Раҫҫейри патриотпа чӑн-чӑн гражданин пахалӑхӗсем пулнине курнӑ.

Ребята на конкретном примере увидели, что настоящие герои живут рядом, что мужество, храбрость, любовь к Родине – это качества патриота и настоящего гражданина России.

Хушӑлкари вӑтам шкулта СВОна хутшӑнакан ентешпе тӗл пулнӑ // Ҫутӑ ҫул. https://sutasul.ru/articles/obshchestvo/ ... ln-3416908

Ҫаксене курсан, ирӗксӗрех кунта пурнӑҫ ырлӑхӗсемпе иртӗхмен сӑпайлӑ совет ҫынни пурӑннине туятӑн.

Помоги переводом

В. П. Чкалов музейӗнче // А. ЧЕБУРАШКИН. «Тӑван Атӑл». — 1974, 2№ — 72–73 с.

Пуҫ кӑшӑлӗ ҫинче ҫиччӗ хисеп чупма пуҫлани сире чӗре ҫумӗнчи чун хавалӗ темле ачашшӑн сӗртӗнсе, ку таранччен мӗнле пурӑннине лайӑхрах ӑнланса илме пулӑшать пек.

Помоги переводом

«Салам пултӑр, хисеплӗ Николай Егорович!!!...» // Леонид Атлай. https://t.me/parhatar/65

Пушкӑрт наукин ертсе пыракан НИИСХ УФИЦ РАН, ялхуҫалӑх наукисен кандидачӗ Фануз Шагалиев пушкӑрт лашисем хӗл каҫма апат-ҫимӗҫ хатӗрлеме ыйтманнине, вӗсем тебеневкӑра та лӑпкӑн пурӑннине палӑртать.

Ведущий научный сотрудник Башкирского НИИСХ УФИЦ РАН, кандидат сельскохозяйственных наук Фануз Шагалиев подчеркивает, что башкирские лошади не требуют кормления и приготовления еды для зимовки, а спокойно проживут и на тебеневке.

Пушкӑрт лаши: ытти йӑхсенчен мӗнпе уйрӑлса тӑрать вӑл? // Ҫутӑ ҫул. https://sutasul.ru/articles/common_mater ... -l-3382237