Поиск

Шырав ĕçĕ:

ҫилсем (тĕпĕ: ҫил) сăмах форми çинчен тĕплĕнрех пăхма пултаратăр.

Час-часах ҫурҫӗр хӗвелтухӑҫ енчен вӗрекен сивӗ ҫилсем тулашаҫҫӗ, ҫил-тӑмансем ахӑраҫҫӗ, ялсене, ҫулсене юр хывса лартнӑ пирки поездсем чарӑна-чарӑна тӑраҫҫӗ.
Часто свирепствуют холодные северо-восточные ветры и снежные метели, которые заносят селения, дороги, останавливают в пути поезда.

Хура тӑпраллӑ ҫеҫенхирти ҫутҫанталӑк // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Хӑш-хӑш чух шӑрӑх, типӗ ҫилсем вӗреҫҫӗ.
Иногда дуют суховеи, т. е. жаркие сухие ветры.

Вӗсене кунта Атлантика океанӗнчен вӗрекен ҫилсем илсе килеҫҫӗ.
Их приносят ветры, дующие с Атлантического океана.

Хутӑш вӑрмансен зонинчи ҫутҫанталӑк // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Хӗвеланӑҫӗнчен, ӑшӑ Атлантика океанӗнчен, вӗрекен ҫилсем кунталла ӑшӑ илсе килсе хӗллехи сивӗсене ҫемҫетеҫҫӗ.
Ветры, которые дуют с запада, с теплого Атлантического океана, приносят тепло и смягчают зимние морозы.

Азири пайӗнче климат ӑраснах пит сивӗ вара, кунта Атлантика океанӗнчен килекен ӑшӑ нӳрлӗ ҫилсем ҫитеймеҫҫӗ, ҫурҫӗр енчен кунти ҫӗршыва сивӗ поляр тинӗсӗсем хупӑрласа тӑраҫҫӗ.
Азиатская часть тайги отличается особой суровостью климата. Сюда не доносятся теплые и влажные ветры-с Атлантического океана, а северные берега омываются холодными полярными морями.

Тайгари ҫутҫанталӑк // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Сивӗ ҫилсем тивмен хӳтӗ вырӑнсенче ҫеҫ йӑмӑх чечеклӗ курӑксем ӳсеҫҫӗ.
Только в местах, защищенных от холодных ветров, растут травы с яркими цветами.

Тундрӑри ҫутҫанталӑк // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Час-часах шартлама сивӗсем, ҫил-тӑмансем пулаҫҫӗ; час-часах типӗ, сивӗ ҫилсем вӗреҫҫӗ.
Часто бывает жестокие морозы, снежные метели: часто дуют холодные и сухие ветры.

Ҫурҫӗрти поляр облаҫӗ вӑл — пирӗн пата сивӗ ҫилсем кӳрсе тӑракан темӗн пысӑкӑш пӑр нӳхрепӗ пек пулса тӑрать.
Северная полярная область — это огромный холодильник, откуда приносятся к нам холодные ветры.

Ҫурҫӗрти поляр облаҫӗ пирӗн ҫанталӑка улшӑнтарни // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Хӗвел пытаннӑ, ҫилсем шавлама тапратнӑ.
Ушло солнце, зашумели ветры.

Новая Земля ҫинче // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

— Тӑхта-ха, сивӗ ҫилсем…
— Но ветер…

IX // Юрий Артемьев. Сент-Экзюпери Антуан де. Пӗчӗкҫеҫ принц: аллегориллӗ повесть-юмах. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 2017. — 64 с.

Хутран-ситрен вӑйлӑ ҫилсем вӗреҫҫӗ, ҫил-тӑмансем ҫӗкленсе кайса уласа тӑраҫҫӗ.
Порой дули сильные ветры, поднимались и выли снежные метели.

Ҫеҫенхирте // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Анчах ҫурҫӗр енчи ҫилсем вӗрсенех — каллех сивӗтет.
Но подуют северные ветры — и снова холодно.

Ҫулталӑк вӑхӑчӗсенче ҫанталӑк епле улшӑнса пырать // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Ҫилсем час-часах вӗреҫҫӗ, вӗсем ҫанталӑка хытӑ улӑштараҫҫӗ.
Часто дуют ветры и резко меняют погоду.

Ҫилсем час-часах ҫанталӑка улӑштараҫҫӗ.
Ветры часто меняют погоду.

Ҫанталӑк ҫинчен мӗн пӗлмелле // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Ҫилсем мӗнле тухаҫҫӗ.
Как возникают ветры.

Ҫил ҫанталӑка улшӑнтара-улшӑнтара тӑчӗ: хӗвеланӑҫ енчи ҫилсемпе кӑнтӑр-хӗвеланӑҫ енчи ҫилсем вӗрнӗ чух час-часах йӗпе-сапа пулатчӗ: ҫурҫӗр-хӗвелтухӑҫ енчи ҫилсем вӗрнӗ чух сивӗ е уяр ҫанталӑк пулатчӗ.
Ветер менял погоду: при западных и юго-западных ветрах часто выпадали осадки; при северовосточных ветрах устанавливалась сухая или холодная погода.

Эпир хамӑр шкулта ҫанталӑка епле сӑнаса пыни // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Ноябрьте ҫилсем октябрьпе сентябрьтинчен чылай вӑйлӑ пулчӗҫ.
В ноябре ветры были гораздо сильнее, чем в октябре и сентябре.

Уйӑх иртмессерен ҫилсем вӑйланса пычӗҫ.
С каждым месяцем ветры усиливались.

Кӗркуннехи ҫилсем кашни кун пекех вӗрсе тӑчӗҫ.
Ветры дули осенью почти ежедневно.

Эпир тата, ҫил улшӑннине кура, ҫанталӑк епле улшӑнса пынисене те паллӑ тӑваттӑмӑр: мӗнле ҫил вӗрнӗ чухне ӑшӑ, мӗнле ҫил вӗрнӗ чухне сивӗ пулнӑ; мӗнле ҫилсем йӗпе-сапасем илсе килнӗ, мӗнле ҫилсем чухне типӗ ҫанталӑк пулнӑ.
Мы отмечали также, как изменялась погода с изменением ветра: при каких ветрах было тепло, при каких холодно; какие ветры приносили осадки, при каких была сухая погода.

Страницы:

Корпус чувашского языка

Поиск

Шырав ĕçĕ:

Сайт:

Статистика