Поиск

Шырав ĕçĕ:

арӑмӗ (тĕпĕ: арӑм) сăмах форми çинчен тĕплĕнрех пăхма пултаратăр.

Хӑнасем ӑҫта ларасси паллӑ пулин те, кил хуҫи арӑмӗ (официаллӑ приемсенче — ҫак приема йӗркелекен ҫынсемпе хисеплӗ ҫынсем) лармасӑр, вӗсем хӑйсен вырӑнӗсене лармаҫҫӗ, пукан ҫумӗнче тӑраҫҫӗ.
Если гостям известны свои места, они стоят возле них (за стульями) и не садятся, пока не сядет хозяйка (на официальных приемах — лицо, выполняющее обязанности хозяйки, и почетные гости).

Сӗтел хушшинче хӑвна мӗнле тытмалла // Роза Митрушкина. Аасамаа И. Т. Хӑвна мӗнле тытмалла. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1976. — 192 с.

Икӗ пӳлӗмре кашнинче пӗрер сӗтел хатӗрленӗ пулсан, кил хуҫи пӗрин хушшине, арӑмӗ теприн хушшине ларать е (ватӑрах) аслӑрах хӑнасене пӗр пӳлӗме, ҫамрӑккисене тепӗр пӳлӗме ушкӑнлаҫҫӗ.
Если сидят за двумя столами в разных помещениях, то хозяйка садится за один, а хозяин — за другой, или группируют гостей постарше в одну комнату, помоложе — в другую.

Кил хуҫи сӗтелӗн пӗр пуҫӗнче, арӑмӗ тепӗр пуҫӗнче ларсан, вӗсен ҫумӗнче — хисеплӗ вырӑнсем.
Хозяева сидят друг против друга, между ними — особо уважаемые в этом обществе гости.

Йышӑннӑ йӗркепе кил хуҫипе унӑн арӑмӗ ҫумӗнчи икӗ айккинчи вырӑн та хисеплӗ вырӑнсем шутланаҫҫӗ.
Существует правило, что за столом места возле хозяйки и хозяина, как по правую, так и по левую руку — почетные места.

Кил хуҫи арӑмӗ ыттисене пӑхма меллӗ вырӑнта ларать.
Хозяйка сидит всегда там, откуда ей удобнее заботиться о других.

Тӑрӑшуллӑ кил хуҫи арӑмӗ лайӑх пӗҫернӗ апат-ҫимӗҫе сӗтел ҫине чипер вырнаҫтарать, хитрен курӑнтӑр тесе тӑрӑшать.
Хорошая хозяйка старается, чтобы и кушанья выглядели как можно лучше.

Апат лартнӑ сӗтел // Роза Митрушкина. Аасамаа И. Т. Хӑвна мӗнле тытмалла. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1976. — 192 с.

Хӑнасем килнӗ ҫӗре кил хуҫи арӑмӗ кухньӑра пушанайманни аванах мар.
Нехорошо, если к их приходу она еще занята на кухне.

7. Хӑнара // Роза Митрушкина. Аасамаа И. Т. Хӑвна мӗнле тытмалла. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1976. — 192 с.

Эсир пынӑ чухне кил хуҫисем кӑнтӑрлахи е каҫхи апат ҫисе лараҫҫӗ пулсан, кил-хуҫи арӑмӗ ытахальтен ҫеҫ сире пӗрле ларма сӗнет пулсан, ларма килӗшмесен те юрать.
Если визит совпал со временем обеда или ужина и хозяйка из вежливости приглашает к столу, можно поблагодарить и отказаться, сославшись на то, что вы недавно кушали.

Кил хуҫи арӑмӗ вӑрӑм та ҫивӗч ҫеҫӗ илсе пырса Элентее тыттарчӗ.
Хозяйка дома вынесла из чулана длинный острый нож, и вручила Элендею.

XVI. Ял ҫывӑрмасть // Илпек Микулайӗ. Илпек Микулайӗ. Хура ҫӑкӑр. Роман. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1989. — 400 с.

Мӑйӗнчен ӑна арӑмӗ уртӑннӑ иккен.
А на шее у него висит не кто иной, как жена — Эрнеслу.

— Сӑрапа салам памаллаччӗ те, пирӗн тӗле кӑҫал ҫулӗ хамӑр ӗмӗтленнӗ пек килмерӗ-ҫке, — терӗ кил хуҫи арӑмӗ.
— Пивом бы надо вас угостить, да нету у нас нынче его — сами знаете, что с нами случилось…

— Сирӗн-и? — савӑнӑҫлӑн кулкаларӗ кил хуҫи арӑмӗ, — Сирӗн… кӗрӗк арки йӑваламалла.
— Вам-то? — хозяйка так и светилась от счастья, — а вам — просто нужно бить баклуши.

— Ӗмӗрӳ вӑрӑм пултӑрах сан, Тухтар, — сывлӑшне ирӗккӗн ҫавӑрса ячӗ кил хуҫи арӑмӗ.
— Дай тебе бог долгой жизни, Тухтар, — облегченно вздохнула хозяйка дома.

Кил хуҫи арӑмӗ тӗпеле кӗрет, тӑпӑлкка кӑна арчинчен сурпан вӗҫ кӑларса, улах хӗрӗсене кӑтартать.
— И хозяйка дома ушла в горницу, открыла красивый сундук и достала оттуда сурбан, показала его девчатам.

Арӑмӗ картишӗнчи лаҫҫа кӗрсе кайрӗ.
Жена проворно сбегала в лась.

XIV. Ешӗл туй // Илпек Микулайӗ. Илпек Микулайӗ. Хура ҫӑкӑр. Роман. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1989. — 400 с.

Пикмӑрса арӑмӗ ниме халӑхне апатлантарма яшка та ҫакнӑ иккен.
Жена Бикмурзы уже сготовила горячий обед.

Арӑмӗ те хашӑлтатса ҫитрӗ.
За ним, запыхавшись, подоспела и жена.

Пӗкӗнерех тӑран арӑмӗ те, ҫинҫешке аллине ҫамки айӗн сарса тытса, ҫурт еннелле тинкерет, йышлӑ хӗрӗсем те, ҫулкисене пӑрахса, ҫавӑнталла пӑхаҫҫӗ — ҫук, пушар мар, вут ялкӑшни-туни курӑнмасть, палтлатса ҫӗкленнӗ тусан ҫеҫ ҫӗрелле васкамасӑр анать, лӑпкӑн пусӑрӑнать.
Рядом, приставив ко лбу ладонь козырьком, вглядывалась в пыльную тучу его щупленькая жена; рослые дочери побросали работу и тоже пялются в сторону дома; слава богу, это не пожар — языков пламени не видно, а вскоре пыльное облако стало опадать, не спеша оседая на землю.

Килӗнче хӑйӗн ватӑ амӑшӗ пур иккен, икӗ пӗчӗк ачи, тет, арӑмӗ ухмаха тухас пек макӑрса пычӗ…
Дома у него, говорят, мать-старушка, жена, двое детей… жена чуть с ума не сошла от горя…

IX. Юлташсен тупи // Илпек Микулайӗ. Илпек Микулайӗ. Хура ҫӑкӑр. Роман. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1989. — 400 с.

Кил хуҫи арӑмӗ тӗпелте хӑй ӗҫӗпе аппаланма тытӑнчӗ.
И хозяйка ушла в свой угол, чтобы не показаться назойливой.

Страницы:

Корпус чувашского языка

Поиск

Шырав ĕçĕ:

Сайт:

Статистика