Новые
Инерци пирки пулакан тӳрӗ линиллӗ движенирен кукӑр лини тӑрӑх пулакан движени тӑвас тесен, чи пысӑк варринелле туртакан вӑй чи пысӑк хӑвӑртлӑх пулнӑ ҫӗрте кирлӗ; анчах та чи пысӑк варринелле туртакан вӑй питӗ хытӑ туртӑннӑ чух тапӑм шучӗпе ҫеҫ пулма пултарать; ҫавӑнпа та чи хытӑ туртӑнни экватор тӑрӑх пулать, шар ҫавӑрӑну тӗнӗлӗ тӑрӑх лапчӑнать.
IV. Ҫавӑрӑнса куҫни // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
Ҫавӑрӑннӑ чухне кашни хулӑн тӗрлӗ точкисем тӗрлӗрен линиллӗ хӑвӑртлӑхсем туянаҫҫӗ: ҫавӑрӑну тӗнӗлӗ ҫинче — нуль, экватор ҫинче чи пысӑк хӑвӑртлӑх.
IV. Ҫавӑрӑнса куҫни // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
Шар овал евӗрлӗ пулса тӑрать.
IV. Ҫавӑрӑнса куҫни // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
Авӑнакан хулӑсенчен кӑшӑлсем туса, вӗсене аялти пайӗсемпе стержень ҫумне тапранмалла мар ҫирӗплетсе лартсан, ҫӳлти пайӗсемпе стержень тӑрӑх шӑвакан ункӑпа пӗрлештерсен, ҫак кӑшӑлсене центробежнӑй машина ҫине лартса ҫавӑрнӑ чух кӑшӑлсем вара лапчӑнса ҫавӑрӑну тӗнӗлӗпе перпендикулярлӑ диаметр тӑрӑх сарӑлма, ҫавӑрӑну тӗнӗлӗ тӑрӑх пӗрӗнме пуҫлаҫҫӗ.
IV. Ҫавӑрӑнса куҫни // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
5. Авӑнакан хулӑран тунӑ кӑшӑл ҫавӑрӑнни.
IV. Ҫавӑрӑнса куҫни // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
Кун пек ҫӗрте усӑ куракан насоса вентилятор теҫҫӗ.
IV. Ҫавӑрӑнса куҫни // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
Унпах тата сывлӑш уҫласа кӑларнӑ е уҫласа кӗртнӗ ҫӗрте те усӑ курма пулать.
IV. Ҫавӑрӑнса куҫни // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
Центробежнӑй насоспала водопроводпа канализаци сетӗнче усӑ кураҫҫӗ.
IV. Ҫавӑрӑнса куҫни // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
Центробежнӑй насосра клапансем ҫук пирки, вӑл хӑй витӗр питӗ вараланчӑк шыва тата хӑйӑра та уҫласа кӑларма пултарать.
IV. Ҫавӑрӑнса куҫни // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
Ҫак вӑхӑтрах цилиндртан шыв кайса тӑнӑ пирки унта сывлӑшӑн пӗчӗкрех пусӑмӗ пулса тӑнӑ пулӗччӗ, анчах атмосфера пусӑмӗ С труба витӗр цилиндра ҫӗнӗрен шыв хӑваласа кӗртет те, насос малалла ӗҫлет; ҫапла вара, насос шыва, С труба тарӑх бассейнран ӗмсе кӗртсе, D трубаналла хӑваласа ярать.
IV. Ҫавӑрӑнса куҫни // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
Насос ӗҫленӗ чухне D трубара самаях пысӑк пусӑм пулать те, ҫак пусӑм вара шыва труба тӑрӑх ҫӳлелле хӑвалать.
IV. Ҫавӑрӑнса куҫни // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
Урапа ҫавӑрӑннӑ чухне шыв та ҫавӑрӑнать, ҫапла вара илнӗ хӑвӑртлӑха пула инерципе шыв D трубаналла сирпӗнсе тухать.
IV. Ҫавӑрӑнса куҫни // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
Насоса ӗҫе яриччен унта шыв тултараҫҫӗ.
IV. Ҫавӑрӑнса куҫни // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
Цилиндртан икӗ труба каять: пӗри — цилиндр тӗнӗлӗпе перпендикулярлӑ, тепри тӗнӗл тӑрӑх каять.
IV. Ҫавӑрӑнса куҫни // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
Цилиндрта А тӗнӗл ҫине вырнаҫтарса лартнӑ темиҫе лапаткаллӑ В урапа ҫавӑрӑнать.
IV. Ҫавӑрӑнса куҫни // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
4. Центробежнӑй насос.
IV. Ҫавӑрӑнса куҫни // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
Хӑвӑртлӑх пӗчӗкленнӗ чухне ҫак явлениех хирӗҫле пулса пырать.
IV. Ҫавӑрӑнса куҫни // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
Хӑвӑртлӑха кирек епле пысӑклатсан та М тата М₁ шариксем инерцие пула тӗнӗлтен уйӑрӑлса каяҫҫӗ те муфтӑна хӑпартаҫҫӗ; унпа пӗрлешсе тӑракан рычаг, заслонкӑна питӗрсе, цилиндра пӑс пырса кӗрессине чакарать, вара машина хӑвӑртлӑхӗ ӳссе пыма чарӑнать.
IV. Ҫавӑрӑнса куҫни // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
Муфтӑна заслонкӑллӑ рычагпа пӗрлештернӗ, ҫак заслонка ӗнтӗ пӑс машинин цилиндрне мӗн чухлӗ пӑс ярассине йӗркелесе тӑрать; регулятор валӑн тӗнӗлӗпе пӗрле ҫавӑрӑнать.
IV. Ҫавӑрӑнса куҫни // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
Пӑспа ӗҫлекен машинӑн хӑвӑртлӑхне йӗркелекен центробежнӑй регулятора мӗнле туни 142 ӳкерчӗкрен курӑнать.
IV. Ҫавӑрӑнса куҫни // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.