Поиск

Шырав ĕçĕ:

ҫӳлте (тĕпĕ: ) сăмах форми çинчен тĕплĕнрех пăхма пултаратăр.

Ҫӳлте тусем ҫинче ту качака такисем тӗл пулаҫҫӗ.
Высоко в горах встречаются горные бараны.

Ҫутҫанталӑк // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Тата ҫӳлерехре ту ҫинчи ҫарансем выртаҫҫӗ, унтан ҫӳлте вара ӗмӗрхи юрпа пӑр выртать.
Еще выше идут горные луга, а затем вечные снега и льды.

Мӗн те пулин тытса ҫимелли шыраса ҫӳлте ӑмӑрт-кайӑк ярӑнса сӳрет.
Над степью парит, высматривая добычу, степной орел.

Хура тӑпраллӑ ҫеҫенхирти ҫутҫанталӑк // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Пӗлӗт ҫинче ҫӳлте самолет вӗҫсе иртсе кайрӗ.
Высоко в небе пролетел самолет.

Тюлень тытма ледоколпа кайни // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Яланхи пекех ӑмӑрткайӑк ҫӳлте ярӑнса ҫӳрет.
По-прежнему высоко парил в небе орел.

Ҫеҫенхирте // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Ҫеҫен-хирте ҫӳлте ӑмӑрткайӑк, хӑй тытас кайӑка сӑнаса, ярӑнса вӗҫет.
Над степью парил орел, высматривая добычу.

Эсир пӗлетӗр: унта кирек хӑҫан та кӑнтӑрлахи хӗвел ҫӳлте тӑрать.
Как вы уже знаете, там всегда высоко поднимается в полдень солнце.

Тропик тӑрӑхӗнчи ҫутҫанталӑк // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Ҫӳлте пӗлӗтсем тухаҫҫӗ те часах сирӗлсе пӗтеҫҫӗ, хӗвел пӗҫертет.
Облака на небе появляются и быстро тают. Солнце печет.

Ҫулталӑк вӑхӑчӗсенче ҫанталӑк епле улшӑнса пырать // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Кӑнтӑрла вӑл ҫӳлте тӑрать, ҫӗре хыта хӗртет.
Высоко стоит оно в полдень и сильно греет землю.

Ҫӳлте пӗр пӗлӗт татки те ҫук.
На небе ни облачка.

Ҫанталӑк ҫинчен мӗн пӗлмелле // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Шыв пӑсӗ ҫӗртен ҫӳлте анчах мар, ҫӗр ҫинче те ҫӑралма пултарать.
Водяной пар может сгущаться не только высоко над землей, но и на поверхности земли.

Вӗсем ҫӗртен ҫӳлте, сивӗ ҫӗрте пулаҫҫӗ.
Образовались они высоко над землей, где очень холодно.

Хаш чухне ҫӳлте шур пӗлӗтсем вырӑнне хура пӗлӗтсем тухаҫҫӗ.
Иногда на небе вместо облаков появляются темные тучи.

Сывлӑш ҫӳлте сивӗнчӗ те, куҫа курӑнми шыв пӑсӗсем тӗтре пулчӗҫ.
Воздух вверху охладился, а невидимые водяные пары превратились в туман.

Вӑл ирхине ирех тухать, анассине час анмасть, шӑп кӑнтӑрла вӑл ҫӳлте тӑрать.
Рано появляется оно по утрам и поздно заходит; высоко стоит оно над землей в полдень.

Шӑп кӑнтӑрла хӗвел чи ҫӳлте пулать: унӑн пайӑркисем ҫӗр ҫине тӳререх ӳкеҫҫӗ, ҫавӑнпа ҫӗр ытти чухнехинчен ытларах ӑшӑнать.
В полдень солнце выше всего: его лучи более отвесно падают на землю, и земля получает наибольшее количество тепла.

Ҫӳлте пӗлӗтсем пулмасан е вӗсем сахал пулсан, сӑнавҫӑсем таблица ҫине ункӑ О ӳкернӗ.
Если облаков на небе не было или же их было немного, наблюдатели ставили в таблице знак ◯.

Эпир хамӑр шкулта ҫанталӑка епле сӑнаса пыни // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Уйӑхра пӗрре кӑнтӑрла 12 сехетре хӗвел ҫӳлте тӑнине сӑнаса пӑхӑр.
Один раз в месяц в 12 часов дня производите наблюдения над высотой солнца.

Ҫанталӑка пӗлни кама тата мӗн тума кирлӗ // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Кунта кӑнтӑрла хӗвел сивӗ тӑрӑхринчен ҫӳлерех хӑпарать, анчах нихӑҫан та шӑрӑх тӑрӑхри пек ҫӳлте пулмасть.
Здесь солнце поднимается днем выше, чем в холодном поясе, но никогда не бывает так высоко, как в жарком.

Ҫӗр чӑмӑрӗ ҫинчи ӑшӑ тӑрӑхӗсем // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Хӗвел пӗлӗт ҫинче мӗн чухлӗ ҫӳлте, ҫавӑн чухлӗ ҫӗре хытӑрах ӑшӑтать.
Чем выше стоит солнце на небе, тем сильнее оно нагревает землю.

Страницы:

Корпус чувашского языка

Поиск

Шырав ĕçĕ:

Сайт:

Статистика