Корпус чувашского языка

Поиск

Шырав ĕçĕ:

ҫӳлелле (тĕпĕ: ) сăмах форми çинчен тĕплĕнрех пăхма пултаратăр.
Пӑрлӑх ҫинче шӑтӑк-ҫурӑк тата путса анса каймалли тарӑн шӑтӑксем темӗн чухлех, унта-кунтах сенкер пӑр юписем ҫӳлелле карӑнса тӑраҫҫӗ.

Весь ледник был испещрен многочисленными трещинами и провалами, на нем громоздились голубые столбы.

Кавказ тӑвӗсем хушшинче // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Ҫав ҫарансем ҫийӗпе эпир нумай кайрӑмӑр, пӗрмай ҫӳлелле хӑпарса пыратпӑр.

Долго мы шли по этим лугам, поднимаясь все выше и выше.

Кавказ тӑвӗсем хушшинче // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Аялалла пӑхсан, пуҫ та ҫавӑрӑнса каймалла ҫӳллӗ ҫӗрте ансӑр сукмак тӑрӑх пӗрмай ҫӳлелле улӑхни пурне те пит ывӑнтарчӗ.

Долгий подъем по узкой тропе на головокружительной высоте очень утомил всех.

Кавказ тӑвӗсем хушшинче // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Тата ҫӳлерехре ту ҫинчи ҫарансем ешереҫҫӗ, тата ҫын хӑпармалла мар чулсӑртсем пит чӑнкӑн ҫӳлелле хӑпарса тӑраҫҫӗ.

Еще выше зеленели высокогорные луга, и круто вздымались стены неприступных скал.

Кавказ тӑвӗсем хушшинче // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Ун тӗлӗнче Кавказ тӑвӗсем ҫӳлелле хӑпарса тӑраҫҫӗ.

Над ним высятся Кавказские горы.

Ҫутҫанталӑк // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Кӑнтӑр енче тата кӑнтӑр-хӗвелтухӑҫ енче ҫак айлӑмлӑх ҫӳлелле хӑпарать, кӑнтӑр-хӗвелтухӑҫ енче айлӑмлӑх хӗррисенче ҫӳллӗ тусем лараҫҫӗ.

К югу и юго-востоку она повышается, а по юго-восточной окраине ее высятся горы.

Пушӑ хирсенчи ҫутҫанталӑк // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Унта-кунтах хир чӑххисем кӗтӗвӗ-кӗтӗвӗпе ҫӳлелле вӗҫе-вӗҫе хӑпарса каяҫҫӗ.

То тут, то там вспархивают стаи куропаток.

Хура тӑпраллӑ ҫеҫенхирти ҫутҫанталӑк // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Машинӑн тимӗр чӗрнисем пӗренесене яра-яра илеҫҫӗ те, ҫӳлелле ҫӗклесе хӑпартса, пароходсен мӑн ҫӑварӗ ӑшнелле чике-чике хураҫҫӗ.

Железные когти машины хватают бревна, поднимают вверх и прячут в огромные пасти пароходов.

Ӗнер куҫса ҫӳренӗскер рабочи пулса тӑрать // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Кайӑкҫӑ кукленсе ларать те пӑшалне ҫӳлелле тӗллесе персе ярать, унтан татах малалла утать.

Присядет охотник, вскинет ружье, выстрелит. Идет дальше.

Кайӑкҫӑ эвенксем // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Чум тӑррисенчен ҫӳлелле тӗтӗм мӑкӑрланса хӑпарать.

Вьются дымы над чумами.

Кайӑкҫӑ эвенксем // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Хыҫӗ шывран ҫӳлелле тухса ҫӗкленсе тӑнӑ.

Корма поднимается высоко над водой.

«Челюскин» похочӗ // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Пӗр сехетрен трала шывран туртса кӑлараҫҫӗ те ӑна шӑлтӑрмапа палуба тӗлне ҫӳлелле туртса хӑпартаҫҫӗ, вара палуба ҫине пулӑ «юхма» тытӑнать.

Через час трал вынимается, поднимается по блоку над палубой, и рыба сплошной массой «течет» на палубу.

Пулӑ промыслисем // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Анчах та хунав часах ҫӳлелле ӳсме пӑрахнӑ, унра чечек ӗренки уҫӑмлӑ палӑрнӑ.

Но кустик быстро перестал тянуться ввысь, и на нем появился бутон.

VIII // Юрий Артемьев. Сент-Экзюпери Антуан де. Пӗчӗкҫеҫ принц: аллегориллӗ повесть-юмах. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 2017. — 64 с.

Март уйӑхӗнчи сивӗ уҫӑ кун Ҫурҫӗр Америкӑн полярти ҫыранӗсем тӗлӗнче пӗр самолет ҫӳлелле хӑпарчӗ те кӑнтӑралла вӗҫсе кайрӗ.

В ясный морозный мартовский день над полярными берегами Северной Америки поднимается самолет и летит на юг.

Поляр ункинчен тропик патне самолетпа кайни // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Часах тусан каплана-каплана ҫӳлелле ҫӗкленсе хӑпарса кайрӗ те хӗвеле хупласа хучӗ.

Скоро целые клубы пыли поднялись в воздухе и закрыли солнце.

Пушхирте // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Яштака пальмӑсен тата эпир палламан темиҫе пин йывӑҫсен колоннисем пӗлӗт патне ҫӳлелле тӑсӑлса тӑраҫҫӗ.

Высоко в небо уходили стройные колонны пальм и тысячи незнакомых нам деревьев.

Тропик вӑрманӗнче // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Хӑш тӗлте сывлӑш хытӑрах ӑшӑнать, вӑл унта ҫӑмӑлланса ҫӳлелле хӑпарать.

В тех местах, где воздух нагревается, он становится легче и поднимается кверху.

Ҫанталӑк ҫинчен мӗн пӗлмелле // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Ӑшӑ сывлӑшпа пӗрле шыв пӑсӗсем те ҫӳлелле хӑпара пуҫларӗҫ.

Вместе с теплым воздухом стали подниматься вверх и водяные пары.

Ҫанталӑк ҫинчен мӗн пӗлмелле // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Ҫӗртен сывлӑш ӑшӑнчӗ те ҫӳлелле хӑвӑрт хӑпара пуҫларӗ.

От земли нагрелся воздух и стал быстро подниматься вверх.

Ҫанталӑк ҫинчен мӗн пӗлмелле // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Ҫак таблицӑран эпир ак мӗн пӗлтӗмӗр: кӗркунне кашни уйӑхрах хӗвел кӑнтӑрла ҫӳлелле сахалтарах хӑпаракан пулать (кӑнтӑрлахи мӗлке вӑрӑмланса пырать).

Вот что мы узнали из этой таблицы: осенью с каждым месяцем солнце в полдень стояло все ниже над землей {полуденная тень удлинялась).

Эпир хамӑр шкулта ҫанталӑка епле сӑнаса пыни // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Страницы:

Сайт:

 

Статистика

...подробней