Корпус чувашского языка

Вара мана шинель ҫине хучӗ те хӗвелтухӑҫнелле сӗтӗрме пуҫларӗ.

Помоги переводом

Ҫиччӗмӗш ҫыру // Александр Клементьев. Клементьев А.К. Вунҫиччӗрисем: повеҫсемпе калавсем. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1981. — 216 с. — 121–178 с.

Унта пире, ҫар ҫыннисене, икӗ вакуна вырнаҫтаркаларӗҫ, хӑвӑртрах хӗвелтухӑҫнелле кӑларса ячӗҫ.

Помоги переводом

II // Александр Клементьев. Клементьев А.К. Вунҫиччӗрисем: повеҫсемпе калавсем. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1981. — 216 с. — 3–56 с.

Хӗвелтухӑҫнелле кайнӑҫемӗн унта Атлантика океанӗнчен вӗрекен ҫилсем сахалрах ҫитеҫҫӗ, ҫавӑнпа та унталла хӗл сивӗрех те сивӗрех пулать, ҫу типӗрех те шӑрӑхрах пулса пырать.

Чем дальше на восток, тем меньше доносятся ветры с Атлантического океана, и поэтому зима становится суровее, а лето суше и жарче.

Климат // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Хӗвелтухӑҫнелле кайнӑҫемӗн ҫу шӑрӑхрах, хӗл сивӗрех пулса пырать.

Чем дальше на восток, тем жарче становится лето; тем холоднее становится зима.

Климат // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Каспий тинӗсӗнчен хӗвелтухӑҫнелле, типӗ ҫеҫенхир тӑрӑхӗнчен кӑнтӑралла пушӑ хирсен зони выртать.

К востоку от Каспийского моря, южнее полосы сухих степей, лежит зона пустынь.

7. Пушӑ хирсен зони // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Каспий тинӗсӗнчен ҫурҫӗрелле, Атӑлӑн анатри юхӑмӗн икӗ енӗпе, тата малалла хӗвелтухӑҫнелле те, Китай чикки патне ситичченех, типӗ ҫеҫенхир зони выртать.

На север от Каспийского моря, по обеим сторонам нижнего течения Волги и дальше на восток, до границ Китая, лежит зона сухих степей.

6. Типӗ ҫеҫенхирсен зони. // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Хӗвелтухӑҫнелле кайнӑҫемӗн хура тӑпраллӑ ҫеҫенхирсем тинӗссем патӗнчен инҫерех пулса тӑраҫҫӗ.

Чем дальше на восток, тем дальше от морей уходят черноземные степи.

Хура тӑпраллӑ ҫеҫенхирти ҫутҫанталӑк // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Урал шывӗнчен хӗвелтухӑҫнелле выртакан ҫеҫенхирсенче юханшывсем сахал.

В степях к востоку от Урала рек мало.

Хура тӑпраллӑ ҫеҫенхирти ҫутҫанталӑк // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Пур еннелле те — ҫурҫӗрелле, кӑнтӑралла, хӗвелтухӑҫнелле тата хӗвеланӑҫнелле те тайга сарӑлса ларать.

Во все стороны — на север, юг, восток и запад — уходила вдаль тайга.

Тайга ҫийӗнче тата тайгара // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Совет Союзӗн ҫӗршывӗ хӗвел-анӑҫӗнчен хӗвелтухӑҫнелле 10 пин километр ытларах тӑсӑлса выртать.

На 10 тысяч километров тянется Советский Союз с запада на восток.

I. ССР Союзӗн ҫӗр чӑмӑрӗ ҫинчи вырӑнӗ // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Кунта хӗвеланӑҫӗнчен хӗвелтухӑҫнелле тӗнчери чи пысӑк пушхир — Сахара сарӑлса выртать.

С запада на восток здесь тянется самая большая в мире пустыня — Сахара.

Пушхирте // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Полушарисен картти ҫинче те ҫурҫӗртен кӑнтӑралла, хӗвеланӑҫӗнчен хӗвелтухӑҫнелле линисем тунӑ.

На карте полушарий, как и на глобусе, проведены линии с севера на юг и с запада на восток.

Ҫӗр чӑмӑрӗн картти // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Ҫакӑнта ӳкернӗ ҫӗр участокӗ ҫурҫӗр енчен кӑнтӑралла, хӗвеланӑҫ енчен хӗвелтухӑҫнелле миҫе километр пулать.

А сколько километров с севера не юг и с запада на восток имеет изображенный здесь участок земли?

Планпа географи карттине танлаштарни // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Масштаб тӑрӑх пӗлӗр: ҫакӑнта ӳкернӗ Мускавӑн пайӗ ҫур-ҫӗртен кӑнтӑралла тата хӗвеланӑҫӗнчен хӗвелтухӑҫнелле миҫе километр пулать?

Определите по масштабу, сколько километров имеет изображенная здесь часть Москвы с севера на юг и с запада на восток.

Планпа географи карттине танлаштарни // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Малтан шыв хӗвелтухӑҫнелле юхать, унтан кӑнтӑр еннелле пӑрӑнса кая пуҫларӗ.

Сначала ручей тек на восток, потом стал поворачивать к югу.

Пӗчӗк ҫырма // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Хӑвӑртан ҫурҫӗрелле, кӑнтӑралла, хӗвелтухӑҫнелле тата хӗвеланӑҫнелле ларакан япаласем тупӑр.

Найдите вокруг себя пункты, расположенные на север, юг, восток и запад.

Чертеж ҫинче енсене мӗнле паллӑ тӑваҫҫӗ // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Пиртен ҫурҫӗрелле завод курӑнать, кӑнтӑралла — шкул, хӗвелтухӑҫнелле — ялсовечӗ, хӗвел-анӑҫнелле — кооператив.

На север от нас виднелся завод, на юг — школа, на восток — сельсовет, на запад — кооператив.

Чертеж ҫинче енсене мӗнле паллӑ тӑваҫҫӗ // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Тӗксӗм кӑвак тӳпене ҫӑлтӑрсем тухаҫҫӗ, аякра, вӑрман пек ҫӗкленсе тӑракан сӑрт леш енче, каҫхи шуҫӑм хӗвелтухӑҫнелле шӑвать, ҫил ҫаврӑнса килет те йывӑҫсене, Тимуша сӗртӗнет, ачашланса тем пӑшӑлтатать, унтан хӑй ҫулӗпе кайса ҫухалать.

Помоги переводом

IV // Лаврентий Таллеров. Таллеров Л.В. Сӑпка юрри: повеҫсем, калавсем тата очерксем. Чӑваш кӗнеке издательстви. Шупашкар, 1979 ҫ. — 400 с. — 254–305 с.

— Ӗлӗк-авал ҫак тӗлтен хурӑнлӑ ҫул иртнӗ, — аллине тӑсса, кай енчен хӗвелтухӑҫнелле кӑтартрӗ вӑл.

Помоги переводом

VI // Лаврентий Таллеров. Таллеров Л.В. Сӑпка юрри: повеҫсем, калавсем тата очерксем. Чӑваш кӗнеке издательстви. Шупашкар, 1979 ҫ. — 400 с. — 94–253 с.

Хӗвелтухӑҫнелле юхать-юхать те ял патне каялла таврӑнать, вара ҫурҫӗрелле, Атӑл еннелле, кайса ҫухалать.

Помоги переводом

II // Лаврентий Таллеров. Таллеров Л.В. Сӑпка юрри: повеҫсем, калавсем тата очерксем. Чӑваш кӗнеке издательстви. Шупашкар, 1979 ҫ. — 400 с. — 5–93 с.