Корпус чувашского языка

Поиск

Шырав ĕçĕ:

аталантарса (тĕпĕ: аталантар) сăмах форми çинчен тĕплĕнрех пăхма пултаратăр.
Ҫӑлӑнӑҫ промышленнӑҫа аталантарса пынинче кӑна пулнине ыранах ӑнланмасан, вӑл пӗтет…

Он погибнет, если завтра не поймёт, что его спасение в развитии промышленности…

III сыпӑк // Леонид Агаков. Горький М. Артамоновсем: повесть. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1955. — 300 с.

Халь хурҫӑ кайӑксем куҫа курӑнми ҫӳле улӑхса ярӑнса вӗҫсе ҫӳренӗ чух, вӗсем ҫӗр чӑмри йӗри-тавра урлӑ-пирлӗ, халиччен этемсем пырайман вырӑнсене — пӑрлӑ тинӗссем урлӑ, этем каҫайман ҫуллӗ сӑртсем, вӑрмансем урлӑ вӗҫнӗ чухне, дирижабльсем темиҫе ҫӗршер тонна тиесе, пӗр лармасӑр темиҫе пиншер километр вӗҫме пултарнӑ чухне, стратосферӑна 20 километр ҫӳллӗшне ытла этем улӑхса курнӑ хыҫҫӑн, пирӗн ҫак ӗҫе пуҫласа аталантарса яракан ҫынсен пурнӑҫне пӗлесех пулать.

Помоги переводом

Умсӑмах // Ярукка Сантри. Чарнлей, М. Райтсем: (Вильбурпа Орвиль) / А. И. Ярлыкин куҫарнӑ; ред. Н. Васянка. — Шупашкар: Чӑвашсен патшалӑх издательстви, 1936. — 110 с. — 3–4 с.

Ачана хавхалантарса ун лайӑх енӗсене аталантарса пымалла.

В ребенке надо поощрять все доброе, хорошее, его попытки быть примерным.

Килте хӑвна мӗнле тытмалла // Роза Митрушкина. Аасамаа И. Т. Хӑвна мӗнле тытмалла. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1976. — 192 с.

2. Ҫынсен шухӑшӗсемпе туйӑмӗсене аталантарса, йӗркелесе пырса искусство хӑй те пурнӑҫа урӑхлатать.

2. Искусство, в свою очередь влияет на жизнь, воспитывая и формируя в людях мысли и чувства.

Хӑвна ху вӗрентни // Роза Митрушкина. Аасамаа И. Т. Хӑвна мӗнле тытмалла. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1976. — 192 с.

«Ҫын вӑл — пӗртен пӗр, хӑйне хӑй йӗркелесе, аталантарса пыма пултаракан тытӑм», — тесе ҫырнӑ И. П. Павлов академик.

Академик И. П. Павлов подчеркивал, что человек — это единственная система, которая способна регулировать сама себя в широких пределах, т. е. сама себя совершенствовать.

Хӑвна ху вӗрентни // Роза Митрушкина. Аасамаа И. Т. Хӑвна мӗнле тытмалла. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1976. — 192 с.

Ҫак меслетсемпе хӗҫпӑшалланнӑ, наукӑпа техника ҫитӗнӗвӗсен меслечӗсемпе авӑрланнӑ совет ученӑйӗсем, хамӑрӑн тӑван ҫӗршывӑн телейлӗ пурӑнӑҫӗшӗн ҫӗр айӗнчи мӗнпур усӑллӑ япаласене тата нумайрах тупма пулӑшаҫҫӗ, вӗсем хӑйсен ӗҫӗсемпе ҫӗр чӑмӑрӗн геологи аваллӑхӗсен чаршавне уҫса ҫав наукӑна малалла та малалла аталантарса пыраҫҫӗ.

И вероятно, недалеко уже то время, когда вооруженные этим методом, оснащенные передовыми достижениями науки и техники, советские ученые еще больше умножат добычу полезных ископаемых на благо нашей родины и своими работами приоткроют завесу над геологическим прошлым земного шара.

Ҫӗрӗн ҫийӗсем мӗнле тытӑнса тӑни тата ҫӗр варрине кайса ҫӳрени ҫинчен // Куҫма Чулкаҫ. Жюль Верн. Ҫӗр варрине анса курни: роман. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1947. — 228 с. — 211–227 с.

Анчах та революционерӑн хӑйӗн хастарлӑхне ывӑна пӗлмесӗр, тарӑнрах та сарлакарах аталантарса пымалла.

А революционер должен развивать свою энергию неустанно, все глубже и шире.

XXII // Леонид Агаков. Горький, Максим. Амӑшӗ: [Роман] / М. Горький. — Шупашкар: Чӑваш АССР кӗнеке издательстви, 1968. — 362 с.

Флангсем малалла мӗнле куҫса пынине Фролов кая юлса тин пӗлет, ҫакӑ вара операцие аталантарса пыма питӗ кансӗрлет.

О степени продвижения флангов Фролов узнавал с запозданием, что усложняло развертывание операции.

1 // Николай Степанов. Никитин, Николай Николаевич. Ҫурҫӗр шурӑмпуҫӗ: роман; вырӑсларан Н.Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1954. — 484 с.

Ҫынсем ҫакна пурне те пӗр парти кӑна сӳтсе-явса ӑнлантарса пама, пӗр вӑл кӑна событисене кирлӗ пек аталантарса пыма, ҫынсене тӗрӗс ҫул-йӗр тӑрӑх илсе пыма, мӗнпур кирлӗ маррине, ӑнӑҫу тума кансӗрлекеннисене пурне те сирсе пӑрахма, чӑнласа ӗҫлеме пултараканнисене, пӗлекеннисене тата ӗҫлес кӑмӑл пуррисене те ҫавӑрса илнӗ нимӗн тума аптранине пӗтерсе хума пултарнине сиссе, ӑнланса илчӗҫ.

Многие чувствовали, что только партийная комиссия может разобраться во всем этом, только она может направить поток событий в нужное русло, повести людей по верному пути, отбросить все негодное, все мешающее успеху, развеять растерянность, которая овладевала даже теми, кто мог, умел и хотел работать по-настоящему.

2 // Николай Степанов. Никитин, Николай Николаевич. Ҫурҫӗр шурӑмпуҫӗ: роман; вырӑсларан Н.Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1954. — 484 с.

Вӑл шухӑша кайса ларма юратать; ялти пурӑнӑҫ унӑн ҫак пултарулӑхне хытах аталантарса янӑ.

Он любил помечтать; деревенская жизнь развила в нем эту способность.

XI // Феофан Савиров. Тургенев И.С. Ашшӗсемпе ывӑлӗсем: роман. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1949. — 206 с.

Ҫапла вилсе выртрӗ ухмахла юрату тыткӑнне лекнӗ, лӑпкӑ, именчӗк, пӗчӗк ача пекех таса кӑмӑллӑ ҫын, талант хӗлхемӗпе ҫунакан, вӑхӑт иртнӗҫемӗн талантне вӑйлӑн аталантарса яма шанчӑк паракан мӗскӗн Пискарев.

Так погиб, жертва безумной страсти, бедный Пискарев, тихий, робкий, скромный, детски простодушный, носивший в себе искру таланта, быть может со временем бы вспыхнувшего широко и ярко.

Невски проспект // Михаил Рубцов. Николай Гоголь. Повеҫсем; вырӑсларан Михаил Рубцов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1952. — 3–38 с.

Ял ҫинчен ҫырнӑ пирӗн литературӑна, калӑпӑр, хура тӑпраллӑ анлӑ уй-хирсемпе, ял ҫинчен ҫыракансене ҫав тухӑҫлӑ тӑпра ҫинче ҫӗр ӗҫлекенсемпе танлаштарас пулсан, ҫак хӑюллӑ танлаштарӑва малалла аталантарса; ҫак хура тӑпрапа (агроном чӗлхипе каласан) епле усӑ курнине тата унта мӗнле культурӑсем акса тунине пӑхас пулсан, — вара ҫав ҫӗрӗн пӗтӗм лаптӑкне сухаласа акнине курма пулӗччӗ.

Если бы сравнить нашу литературу о деревне, скажем, с обширными полями чернозема, а товарищей, пишущих о деревне, с хлеборобами, обрабатывающими эту плодородную почву; если бы такое сравнение развить дальше и присмотреться, как же (говоря языком агронома) освоен этот чернозем и какие культуры на нем возделываются, то можно было бы увидеть всю площадь земли вспаханной и посеянной.

XXI // Александр Яндаш. Бабаевский, Семен Петрович. Ҫӗр ҫинчи ҫутӑсем: роман; вырӑсларан Исаак Никифоров куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1952. — 7–514 с.

Ку дивизин эсэсовецсен ҫӗнтерӗвне малалла аталантарса пымалла пулнӑ.

Этой дивизии предстояло развить успех эсэсовцев.

Вуннӑмӗш сыпӑк // Иван Васильев. Эммануил Казакевич. Ҫӑлтӑр: повесть; вырӑсларан И.С. Васильев куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1950. — 1622 с.

Вӑл хӑй шухӑшне аталантарса пынӑ май ҫапла вӗрентрӗ:

Он, развивая свою мысль, учил так:

Ҫу уявӗ // Михаил Рубцов. Лу Синь. Калавсем. Чӑваш АССР государство издательстви, 1954. — 31–44 стр.

Марксизмӑн малта пыракан революцилле теорине ҫӗнӗ условисенче творчествӑлла аталантарса, В. И. Ленин вырӑс литературин, уйрӑмах вырӑс демокрачӗсен, Белинскин, Чернышевскин, Добролюбовӑн, ӗҫӗсен питех те пысӑк пӗлтерӗшне кӑтартса панӑ.

Помоги переводом

«Мӗн тумалла?» роман ҫинчен // Николай Сандров, Владимир Садай. Чернышевский, Николай Гаврилович. Мӗн тумалла?: роман; вырӑсларан Николай Сандров, Владимир Садай куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1957. — 485–495 с.

Белинский вӗрентӗвне малалла аталантарса, унӑн пархатарлӑ традицийӗсене тӗрӗс тытса пырса, Чернышевский вырӑс литературинче реализмла юхӑма хӳтӗленӗ, идеалистла эстетикӑна хирӗҫ, «таса искусствӑшӑн» тӑракансене хирӗҫ вӑйлӑ кӗрешнӗ.

Помоги переводом

«Мӗн тумалла?» роман ҫинчен // Николай Сандров, Владимир Садай. Чернышевский, Николай Гаврилович. Мӗн тумалла?: роман; вырӑсларан Николай Сандров, Владимир Садай куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1957. — 485–495 с.

Магазин ку хутӗнче, чӑнах та, инкек-синкек курмарӗ темелле; ку ҫаплах-ха вӑл; анчах малашне ӗнтӗ хӗсӗнсех, хӗсӗнсех пымалли, ҫынсене ун ҫинчен мантарса ямалли, халӗ ӗнтӗ — вӑрахлӑхах ҫав — малалла ӳсме талпӑнакан предприятие аталантарса пырасси ҫинчен шухӑшлама та ҫукки, малашне пулма пултаракан пӗртен-пӗр телей вӑл, — ӳсме пӑрахас шухӑша темиҫе уйӑха (тен; темиҫе ҫула та) пӑрахса, ахаль ҫеҫ пурӑнма кирли паллӑ пулчӗ.

Магазин отделался на этот раз очень легко; конечно, так; а все-таки ясно было, что надобно поприжаться и поприжаться, заставить забыть о себе, что теперь — по крайней мере надолго — нечего уж думать о развитии предприятия, которое так и просилось идти вперед, что высшее возможное счастье надолго должно будет состоять в том, чтобы продолжать существовать, отказавшись на многие месяцы, вероятно, не на один год, от расширения дела.

XVII // Николай Сандров, Владимир Садай. Чернышевский, Николай Гаврилович. Мӗн тумалла?: роман; вырӑсларан Николай Сандров, Владимир Садай куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1957. — 495 с.

Обществӑна, — патшалӑха теме те юрать, сирӗн пек вӗреннӗ ҫынсем питӗ кирлӗ, мӗншӗн тесен наукӑна аталантарса пыни — чипер патшалӑхшӑн кирлӗ япала вӑл, ҫавӑнпа та вӗсен, вӗреннӗ ҫынсен, Александр Матвеевич, хӑйсене хӑйсем упрас, е хытӑрах та калас пулсан, хӑйсене питӗ упрас пулать.

Обществу и, можно сказать, государству драгоценны такие ученые деятели, как вы, потому что процветание науки — первая потребность благоустроенного государства, и потому они должны, Александр Матвеевич, — можно сказать более, — обязаны беречь себя.

XVII // Николай Сандров, Владимир Садай. Чернышевский, Николай Гаврилович. Мӗн тумалла?: роман; вырӑсларан Николай Сандров, Владимир Садай куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1957. — 495 с.

Эйлер идейисене малалла аталантарса 1870 ҫулта вӑл карапӑн хумсӑр шыв ҫинчи расчетне туса хатӗрленӗ.

В 1870 году он, развивая идеи Эйлера, дал расчет корабля на тихой воде, без учета качки.

Вунпиллӗкмӗш пай // Галина Матвеева. Яновская, Жозефина Исаковна. Карап ӑсти: повесть; вырӑсларан Г. Матвеева куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 2012. — 205 с.

Инженерӑн теори пӗлӗвӗсӗр пуҫне практикӑри опыт пулмалла, куҫ виҫине те аталантарса пымалла, пурнӑҫра вӑл та кирлӗ.

Инженер должен накоплять практический опыт и вырабатывать свой глазомер, чтобы и без расчета уметь находить правильное решение.

Вунпӗрмӗш пай // Галина Матвеева. Яновская, Жозефина Исаковна. Карап ӑсти: повесть; вырӑсларан Г. Матвеева куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 2012. — 205 с.

Страницы:

Сайт:

 

Статистика

...подробней