Корпус чувашского языка

Поиск

Шырав ĕçĕ:

Йӑх сăмах пирĕн базăра пур.
Йӑх (тĕпĕ: йӑх) сăмах форми çинчен тĕплĕнрех пăхма пултаратăр.
Журналистсем каланӑ тӑрӑх, «Башкирская» ӑратлӑ йӑх ӗҫне Пушкӑрт Ялхуҫалӑх НИИнче Иван Сайгин профессор ертсе пынипе тунӑ.

По словам журналистов, племенная работа с породой «Башкирская» проводилась в Башкирском НИИ сельского хозяйства под руководством профессора Ивана Сайгина.

Пушкӑрт лаши: ытти йӑхсенчен мӗнпе уйрӑлса тӑрать вӑл? // Ҫутӑ ҫул. https://sutasul.ru/articles/common_mater ... -l-3382237

Кунта Р.Г. Кузеев сӑмахӗсем шӑпах вырӑнлӑ: «Ҫак юмах фактӗнче истори тапхӑрӗнче ҫирӗпленнӗ экзогами йӗркисем ӳкерӗнсе юлни иккӗлентермест те. Ку йӑла саккунӗсемпе пӗр ӑрури ҫынсем йӑх пуҫне ашшӗ вырӑнне хунӑ, хӑйсене вара пӗртӑвансем тесе ӗненнӗ».

Здесь весьма уместно высказывание Р.Г. Кузеева: «Не вызывает сомнений, что в основе подобного типа сказок запечатлились традиции экзогамии. По законам этой традиции, люди одного рода главу своего рода принимали за родного отца и верили, что сами являются кровными родственниками».

Чӑваш паттӑр юмахӗсен тӗнчи // Н.Г. ИЛЬИНА. Паттӑр юмахӗсем. Пӗрремӗш кӗнеке. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издвтельстви, 2019. — 384 с. — 6-25 с.

«Тӑршшӗ пӗр чике, сухалӗ пӗр хур старик юмаххи» текстра Чике старик (кунта вӑл йӑх пуҫне калӑпласа тӑракан сӑнар) вӑтӑр ывӑлне валли вӑтӑр хӗрлӗ ҫын шырать:

В тексте «Сказка о старике в локоть, бородой в два локтя» Чигестарик (здесь он, вероятно, олицетворяет главу рода) для своих тридцати сыновей ищет человека с тридцатью дочерьми:

Чӑваш паттӑр юмахӗсен тӗнчи // Н.Г. ИЛЬИНА. Паттӑр юмахӗсем. Пӗрремӗш кӗнеке. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издвтельстви, 2019. — 384 с. — 6-25 с.

Йӑх пурӑнакан ҫӗрсем нумай чухне юхан шывпала чикӗленнӗ.

Естественной границей племенных территорий были водоемы.

Чӑваш паттӑр юмахӗсен тӗнчи // Н.Г. ИЛЬИНА. Паттӑр юмахӗсем. Пӗрремӗш кӗнеке. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издвтельстви, 2019. — 384 с. — 6-25 с.

Ют йӑх хӑй ӑрӑвӗнчи хӗре парасшӑн пулман, теприсем вара хуть мӗнле пулсассӑн та вӑрласа каясшӑн пулнӑ.

Противоположная сторона стремилась предотвратить подобный исход,

Чӑваш паттӑр юмахӗсен тӗнчи // Н.Г. ИЛЬИНА. Паттӑр юмахӗсем. Пӗрремӗш кӗнеке. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издвтельстви, 2019. — 384 с. — 6-25 с.

— Курпун сӑмса — пирӗн йӑх палли.

Помоги переводом

9 // Николай Мартынов. Мартынов Н.А. Пурнӑҫ урапи: калавсемпе повеҫсем / Б.Б. Чиндыков пухса хатӗрленӗ. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 2017. — 416 с. — 272-415 с.

Унӑн йӑх тымарӗсем те асӑннӑ Тӑрмӑш салинченех пулнӑ.

Помоги переводом

Мускав пӗлӗтне хӳтӗленӗ хӗр // Алевтина Волкова. http://kanashen.ru/2023/05/05/%d0%bc%d1% ... 85e%d1%80/

Ҫавӑнтан вара ҫак Улӑпӑн аслӑ ачи ыраш акма вӗренсе кайнӑ, ӳрӑх йӑх ҫынни пурнакан яла Улатырӑ тесе ят панӑ.

Помоги переводом

Улатӑр // Юхма Мишши. Юхма М. Кӑвал ҫӗмрен: историлле роман. — Шупашкар: «Вучах» библиотеки, 1998. — 352 с.

— Ули вӑл кӗркунне акса хӑварнӑ ыраш, — тет урӑх йӑх ҫынни.

Помоги переводом

Улатӑр // Юхма Мишши. Юхма М. Кӑвал ҫӗмрен: историлле роман. — Шупашкар: «Вучах» библиотеки, 1998. — 352 с.

Хайхи ку леш урӑх йӑх ҫыннинчен ыйтать:

Помоги переводом

Улатӑр // Юхма Мишши. Юхма М. Кӑвал ҫӗмрен: историлле роман. — Шупашкар: «Вучах» библиотеки, 1998. — 352 с.

Ҫав уй урӑх йӑх ҫыннин пулнӑ иккен.

Помоги переводом

Улатӑр // Юхма Мишши. Юхма М. Кӑвал ҫӗмрен: историлле роман. — Шупашкар: «Вучах» библиотеки, 1998. — 352 с.

Паянтан пуҫласа пирӗн пӗтӗм йӑх санӑн чи шанчӑклӑ нукерӳ пулмалла.

Помоги переводом

Ҫӗнӗ кайӑк // Юхма Мишши. Юхма М. Кӑвал ҫӗмрен: историлле роман. — Шупашкар: «Вучах» библиотеки, 1998. — 352 с.

Эй, аслӑ турӑ, эй, пурне те куракан Танкӑр, эсӗ пурне те илтетӗн, пурне те пӗлетӗн, ҫитер ҫав ирсӗр йӑх пуҫне ман ылхана!»

Помоги переводом

Чӑваш уявӗ — Акатуй // Юхма Мишши. Юхма М. Кӑвал ҫӗмрен: историлле роман. — Шупашкар: «Вучах» библиотеки, 1998. — 352 с.

Эй, аслӑ Турӑ, эй, пурне те куракан Танкӑр, эсӗ пурне те илтетӗн, пурне те пӗлетӗн, ҫитер ҫав ирсӗр йӑх пуҫне ман ылхана!..»

Помоги переводом

Мӑчавар ачи // Юхма Мишши. Юхма М. Кӑвал ҫӗмрен: историлле роман. — Шупашкар: «Вучах» библиотеки, 1998. — 352 с.

— Эй, аслӑ Турӑ, эй, пурне те куракан Танкӑр, эсӗ пурне те илтетӗн, пурне те пӗлетӗн, ҫитер ҫав ирсӗр йӑх пуҫне ман ылхана!..

Помоги переводом

Пролог // Юхма Мишши. Юхма М. Кӑвал ҫӗмрен: историлле роман. — Шупашкар: «Вучах» библиотеки, 1998. — 352 с.

— «Куран ӗнтӗ мӗнле йӑх Санӑн пулас кил-йышсем, Ара, намӑспа ҫылӑх Аҫуна итлемесен!»

Помоги переводом

XIV. Тухатмӑш // Николай Шупуҫҫынни. Шупуҫҫынни Н.В. Еркӗн: поэма. — Мускав: СССР-ти халӑхсен тӗп издательстви, 1930. — 176 с.

Урхан ахахӗ, пурӑнӑҫ тӗрекӗ — Чӗкеҫ ятла хӗрӗн ирӗкӗ: Урӑх унӑн ача ҫук, Йӑх йышлатма ывӑл ҫук.

Помоги переводом

II. Чӗкеҫ // Николай Шупуҫҫынни. Шупуҫҫынни Н.В. Еркӗн: поэма. — Мускав: СССР-ти халӑхсен тӗп издательстви, 1930. — 176 с.

— Эпир ҫӑра юнлӑ йӑх, юман пек ҫирӗп, йӑмра пек ӗрчевлӗ те чӗрӗ эпир! — терӗ ун чухне чунтан савӑннӑ Савин.

Помоги переводом

Хӑвӑл йӑмра // Сергей Юшков. Юшков С. П. Кӗрен кӳлӗсем: повеҫпе калавсем — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1975. — 112 с. — 74–85 с.

Ӗҫме-ҫиме те, тумланма-тӑхӑнма та, сивви-шӑрӑхӗнчен, йӗпе-сапаран хӳтӗленме те, ӳт-тир, чун-чӗре киленӗвӗшӗн кӗрешме те, йӑх тӑсма та кирлӗ мар.

Помоги переводом

Хӑлхасӑр, куҫсӑр вӑрманта // Василий Сипет. Сипет В. Хӑлхасӑр, куҫсӑр вӑрманта: повесть. — Шупашкар, «Пегас» издательство ҫурчӗ, 2017. — 196 с.

Эпӗ ӑна этеме йӑх тӑсма, пӗр-пӗринпе килӗштерсе пурӑнма ҫеҫ патӑм.

Помоги переводом

Хӑлхасӑр, куҫсӑр вӑрманта // Василий Сипет. Сипет В. Хӑлхасӑр, куҫсӑр вӑрманта: повесть. — Шупашкар, «Пегас» издательство ҫурчӗ, 2017. — 196 с.

Страницы:

Сайт:

 

Статистика

...подробней