Корпус чувашского языка

Поиск

Шырав ĕçĕ:

X (тĕпĕ: ) сăмах форми çинчен тĕплĕнрех пăхма пултаратăр.
Нубире ислам тӗнӗ сарӑлма пуҫлани X ӗмӗрте Египетри арапсем ҫӗршывӑн ҫурҫӗр пайӗнчи пулӑхлӑ ҫӗрсене туянма тытӑннипе ҫыхӑннӑ, ҫапла май вара вӑл ҫӗрсем тӗп влаҫ витӗмӗнчен тухма пуҫланӑ.

Главным фактором в исламизации Нубии стал начавшийся в X в. процесс скупки плодородных земель на севере страны египетскими арабами, что в конце концов привело к фактической независимости этих земель от центральных властей.

Нуби // Аҫтахар Плотников. https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%9D%D1% ... 0%B1%D0%B8

X ӗмӗр вӗҫӗнче скандинавинчен тухнисем виҫӗ пысӑк ял никӗсленӗ, унта вӗсем 500 ҫула яхӑн пурӑннӑ.

В конце X века скандинавы основали три больших поселения и прожили в них почти 500 лет.

Викингсем Гренландине шыв хӑпарнине пула пӑрахса кайнӑ // Аҫтахар Плотников. https://chuvash.org/news/34796.html

X ӗмер пуҫламӑшӗнче ку тӑрӑха венгрсем тытса илнӗ.

В начале X века регион захвачен венграми.

Балатон // Аҫтахар Плотников. https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D0% ... 0%BE%D0%BD

Ҫак пӗлтерӳсем пӗр-пӗр япала пирки асӑнакан текст айӗнче ҫав тери тӗплӗн вырнаҫӑннӑ; тӗслӗхрен, автомобильсен катастрофи ҫинчен пӗлтерни «шинӑсем шӑтнӑ» сӑмахсем хыҫҫӑн реклама ӳкерчӗкӗпе тата шинӑсене X. лавккинче туянма йыхравланипе вӗҫленет.

Эти объявления были тщательно подогнаны под упоминание в тексте о каком-либо предмете; например, сообщение об автомобильной катастрофе после слов «лопнули шины» прерывалось рекламным рисунком и приглашением купить шины в магазине X.

II. Зурбаган // Алексей Леонтьев. Грин А.С. Суйласа илнисем. Тӑваттӑмӗш том. — Шупашкар, 2012. — 428 с. — 385–426 с.

X. Чӑваш АССР Конституцийӗ вӑйра тӑни тата ӑна улӑштармалли йӗрке

X. Действие Конституции Чувашской АССР и порядок ее изменения

Чӑваш Автономиллӗ Социализмлӑ Совет Республикин Конституцийӗ (Тӗп Законӗ) // ЧАССР Верховнӑй Совечӗн депутачӗсем. Чӑваш Автономиллӗ Социализмлӑ Совет Республикин Конституцийӗ. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1978. — 128 с. — 69–123 с.

Партин X съезчӗ Ленинӑн НЭП планне ҫирӗплетет.

X съезд партии утвердил ленинский план нэпа.

Мӗн вӑл НЭП? // Александр Галкин. Прилежаева М. П. Ленин пурнӑҫӗ: повесть; Александр Галкин куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1977. — 255 с.

…Эсир X. У. Z. Ҫарӑн ученӑй советӗнчен ответ ыйтса илме пултараймӑр-ши: (хӑвӑртрах) утлӑ ҫара хирӗҫ ҫапӑҫма аялтан вӗҫекен аэроплансем пулӗҫ-ши?

…Не можете ли Вы ученому военному X. У. Z. заказать ответ: (быстро) аэропланы против конницы?

Виҫҫӗмӗш сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ. Водопьянов М.В. Валерий Чкалов: повесть; Куҫма Чулкаҫ куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1959. — 214 с.

«Шӑмӑ хуҫӑлнипе нерв тытӑмӗ пӑсӑлни пӗр пек пӗлтерӗшлӗ»,— тесе ҫырать медицина наукисен кандидачӗ X.

«Перелом кости нисколько не серьезнее, чем травмированная нервная система», — пишет кандидат медицинских наук X.

Ҫын хӑйне халӗ тата ӗлӗк мӗнле тытни // Роза Митрушкина. Аасамаа И. Т. Хӑвна мӗнле тытмалла. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1976. — 192 с.

X … ая княжна вилсе выртрӗ те, ӑна ҫав кунах манчӗҫ.

Княжна X…я умерла, забытая в самый день смерти.

XXVIII // Феофан Савиров. Тургенев И.С. Ашшӗсемпе ывӑлӗсем: роман. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1949. — 206 с.

Ҫавӑнтах хӑйӗн амӑшӗн аппӑшне, Авдотья Степановна X… княжнана, усал та йӑлӑхтармӑш карчӑка чӗнсе илнӗ.

И немедленно выписала к себе сестру своей матери, княжну Авдотью Степановну Х…ю, злую и чванную старуху.

XV // Феофан Савиров. Тургенев И.С. Ашшӗсемпе ывӑлӗсем: роман. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1949. — 206 с.

Вӗсен амӑшӗ, чухӑнланнӑ X… князьсен йӑхӗнчен тухнӑскер, упӑшки вӑйпитти чухнех Питӗрте вилнӗ.

Мать их, из обедневшего рода князей Х…, скончалась в Петербурге, когда муж ее находился еще в полной силе.

XV // Феофан Савиров. Тургенев И.С. Ашшӗсемпе ывӑлӗсем: роман. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1949. — 206 с.

Пачах манса кайман — ҫухин шал енче палла пур, икӗ саспалли: «X» тата «Ч».

Совсем было запамятовал — на вороту-то, с внутренней стороны, меточка — две буковки: «Д» и «Ч».

Ҫирӗм тӑваттӑмӗш сыпӑк // Михаил Рубцов. Николай Бирюков. Чайка: роман; вырӑсларан Михаил Рубцов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1953. — 432 с.

Пӑлхарсен сутӑнчӑкӗ, тӗрӗксене пӗлтерсе тӑраканӗ X.

Предатель болгар и турецкий осведомитель. X.

X. 1876-Мӗш ҫулхи шпион // Илпек Микулайӗ. Вазов Иван. Пусмӑрта: роман; вырӑсларан Микулай Илпек куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР кӗнеке издательстви, 1964. — 464 с.

X пӗртӑвансем — хӑйсен хушаматне вӗсем никама та пӗлтересшӗн марччӗ — ӗлӗк, вӑтам шкулта вӗреннӗ чухне, ман ҫывӑх туссемехчӗ.

Братья X — сейчас я не называю их фамилии — в прошлом, когда мы учились в средней школе, были моими хорошими друзьями.

Ухмаха ернӗ ҫын ҫырса пынисем // Николай Григорьев. Лу Синь. Калавсем. Чӑваш АССР государство издательстви, 1960. — 8–23 стр.

Унта ҫапла ҫырнӑ: «Т. К. Бородин. X. Ҫ. 1923 ҫул».

Было так написано: «Т. К. Бородин. Р. X. 1923 год».

6-мӗш сыпӑк // Наум Урхи, Никифор Ваҫанкка, Илле Тукташ, Уйӑп Мишши. Михаил Шолохов. Уҫнӑ ҫерем: роман. Пӗрремӗш кӗнеке. Наум Урхи, Никифор Ваҫанкка, Илле Тукташ, Уйӑп Мишши куҫарнӑ. Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1959

Хений вӗт вӑл, — терӗ Алексеев, Г вырӑнне X каласа.

Ведь он х ений, — сказал Алексеев, произнося г, как х.

IX сыпӑк // Александр Артемьев, Михаил Рубцов. Иван Гончаров. Обломов: роман. Александр Артемьевпа Михаил Рубцов куҫарнӑ. Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1956

Унта X ӗмӗрте пурӑннӑ авалхи несӗлсен хули пулнӑ.

Помоги переводом

Шупашкартан – Пенза тӑрӑхне // НИКОЛАЙ СМИРНОВ. «Тӑван Ен», 51-52№, 2016.07.08-17

Ҫав хушӑрах Н.И. Ашмарин мифологипе тӗн терминӗ-сӑмахӗсене пин-пин ҫулчченхи аваллӑхра мар, шӑпах ҫав ҫыруллӑ культура чечекленнӗ тапхӑрсенче (XXIV ӗмӗрсенче) шырамаллине, вӗсем пулса кайнине ун чухнехи чӑн пурнӑҫпа ҫыхӑнтарса ӑнлантармалли ҫинчен калать.

В тоже время Н. И. Ашмарин говорит о поиске терминов-слов мифологии и молитв не в глубине веков, а именно в период расцвета (X—XIV в. в.) письменной культуры, объяснять их присхождение действительностью того времени.

Кӗлӗ тата пил сӑмахӗсем // Виталий Родионов. Пилсемпе кӗлӗсем // Шупашкар: Чӑваш кенеке издательстви, 2005. — 5-11 с.

Страницы:

Сайт:

 

Статистика

...подробней