Корпус чувашского языка

Пирӗн «Ҫӑлтӑрпа пӗрле зарядкӑна» проекта халӗ ҫӗршывра лайӑх пӗлеҫҫӗ, вӑл республикӑра пурӑнакан пӗтӗм ҫыншӑн физкультурӑпа сывлӑха ҫирӗплетмелли чи юратнӑ массӑллӑ мероприятисенчен пӗри пулса тӑчӗ.

На всю страну теперь известен наш проект «Зарядка со Звездой», ставший одним из любимых массовых физкультурно-оздоровительных мероприятий всех жителей республики.

Чӑваш Ен Пуҫлӑхӗ 2015 ҫулта Патшалӑх Канашӗ патне янӑ Ҫыру // Михаил Игнатьев. http://gov.cap.ru/SiteMap.aspx?gov_id=49 ... id=1937945

2014 ҫултан пуҫласа республикӑра кашни уйӑхрах Сывлӑхпа спорт кунӗ иртет, спортпа туслашас текен кашни ҫынах ун чухне спорт объекчӗсемпе тӳлевсӗр усӑ курма пултарать.

С 2014 года ежемесячно в республике проводится День здоровья и спорта, в ходе которого все желающие имеют возможность посетить спортивные объекты на безвозмездной основе.

Чӑваш Ен Пуҫлӑхӗ 2015 ҫулта Патшалӑх Канашӗ патне янӑ Ҫыру // Михаил Игнатьев. http://gov.cap.ru/SiteMap.aspx?gov_id=49 ... id=1937945

«Республикӑра демографи 20 ҫул хушши хавшаса пынӑ. 20 ҫул... Юлашки виҫӗ ҫулта вара ҫӗкленӳ, ҫитменнине стабильлӗ тата ҫирӗппӗн палӑракан ҫӗкленӳ!» - Раҫҫей патшалӑхӗн лидерӗн Чӑваш Енре пурӑнакансем ҫинчен каланӑ ҫак ырӑ сӑмахӗсем мухтани пек кӑна янӑрамарӗҫ.

«20 лет в республике был демографический спад. 20 лет… И за последние три года подъем, причем стабильный и устойчивый!» – эти добрые слова лидера российского государства о жителях Чувашии прозвучали не просто как похвала.

Чӑваш Ен Пуҫлӑхӗ 2015 ҫулта Патшалӑх Канашӗ патне янӑ Ҫыру // Михаил Игнатьев. http://gov.cap.ru/SiteMap.aspx?gov_id=49 ... id=1937945

Пирӗн республикӑра Тӑван ҫӗршывӑн Аслӑ вӑрҫине халалланӑ асӑну вырӑнӗсемпе сооруженийӗсем 1026 ытла шутланаҫҫӗ, ҫав шутра 500 ытла асӑну объекчӗ /обелисксем, мемориалсем, палӑксем, стелӑсем, асӑну паллисем/.

В нашей республике насчитывается 1026 памятных мест и сооружений, посвященных Великой Отечественной войне, в том числе более 500 мемориальных объектов (обелисков, мемориалов, памятников, стел, памятных знаков).

Чӑваш Ен Пуҫлӑхӗ 2015 ҫулта Патшалӑх Канашӗ патне янӑ Ҫыру // Михаил Игнатьев. http://gov.cap.ru/SiteMap.aspx?gov_id=49 ... id=1937945

Украинӑра тата унччен Совет Союзӗн йышне кӗнӗ ытти республикӑра пулса иртекен ӗҫсене курма питех те йывӑр, унта паян ҫар мухтавӗн палӑкӗсене чысран кӑлараҫҫӗ.

Горько видеть происходящее на Украине и в некоторых других бывших республиках Советского Союза, где сегодня оскверняются памятники воинской славы.

Чӑваш Ен Пуҫлӑхӗ 2015 ҫулта Патшалӑх Канашӗ патне янӑ Ҫыру // Михаил Игнатьев. http://gov.cap.ru/SiteMap.aspx?gov_id=49 ... id=1937945

2010 ҫултан пуҫласа пирӗн республикӑра Раҫҫей Президенчӗн указне пурнӑҫланӑ шайра Тӑван ҫӗршывӑн Аслӑ вӑрҫин 5,5 пин ытла ветеранӗ ҫӗнӗ те хӑтлӑ хваттерсем илнӗ.

В нашей республике начиная с 2010 года в рамках реализации указа Президента России более 5,5 тыс. ветеранов Великой Отечественной войны получили комфортные квартиры.

Чӑваш Ен Пуҫлӑхӗ 2015 ҫулта Патшалӑх Канашӗ патне янӑ Ҫыру // Михаил Игнатьев. http://gov.cap.ru/SiteMap.aspx?gov_id=49 ... id=1937945

Пултаруллӑ яшсемпе хӗрсем хӑйсен вӑй-халӗпе тӑван республикӑра, юратнӑ Раҫҫейре усӑ курма пултармалли, ҫуралнӑ кӗтесре пулса иртекен мӗнпур ӗҫпех хӑйсем те ҫыхӑнура тӑнине туймалли майсем йӗркелемелле.

Талантливые юноши и девушки должны иметь возможность реализовать свой потенциал в своей республике, в любимой России, почувствовать сопричастность всему, что происходит на родине.

Чӑваш Ен Пуҫлӑхӗ 2015 ҫулта Патшалӑх Канашӗ патне янӑ Ҫыру // Михаил Игнатьев. http://gov.cap.ru/SiteMap.aspx?gov_id=49 ... id=1937945

Республикӑра, 2013 ҫулхипе танлаштарсан, Пӗтӗм Раҫҫейри шкул ачисен олимпиадисен юлашки тапхӑрӗн ҫӗнтерӳҫисемпе призерӗсен шучӗ пӗрре ҫурӑ хут ытла ӳснӗ.

Более чем в полтора раза по сравнению с 2013 годом в республике увеличилось число победителей и призеров заключительного этапа всероссийской олимпиады школьников.

Чӑваш Ен Пуҫлӑхӗ 2015 ҫулта Патшалӑх Канашӗ патне янӑ Ҫыру // Михаил Игнатьев. http://gov.cap.ru/SiteMap.aspx?gov_id=49 ... id=1937945

Республикӑра сусӑрсем тата халӑхӑн питех куҫса ҫӳреймен ытти ушкӑнӗнчи ҫынсем больницӑсене, культурӑпа спорт тата суту-илӳ учрежденийӗсене килсе ҫӳреме пултармалла тӑвас ӗҫ пырать.

В республике ведутся работы по адаптации больниц, учреждений культуры и спорта, организаций торговли к потребностям инвалидов и других маломобильных групп населения.

Чӑваш Ен Пуҫлӑхӗ 2015 ҫулта Патшалӑх Канашӗ патне янӑ Ҫыру // Михаил Игнатьев. http://gov.cap.ru/SiteMap.aspx?gov_id=49 ... id=1937945

Демографи енӗпе тытса пыракан патшалӑх политикин саккунлӑ пӗтӗмлетӗвӗ республикӑра юлашки виҫӗ ҫул хушшинче шута илекен халӑх йышӗ хӑй хальлӗн ӳсни пулса тӑчӗ.

Закономерным итогом нашей государственной политики в области демографии стал естественный прирост населения, который регистрируется в республике на протяжении трех последних лет.

Чӑваш Ен Пуҫлӑхӗ 2015 ҫулта Патшалӑх Канашӗ патне янӑ Ҫыру // Михаил Игнатьев. http://gov.cap.ru/SiteMap.aspx?gov_id=49 ... id=1937945

Республикӑра вӑрӑм ӗмӗрлӗ ҫынсен шучӗ 2010 ҫултан пуҫласа 18,5 процент чухлӗ ӳсрӗ.

Количество долгожителей в республике с начала 2010 года увеличилось на 18,5%.

Чӑваш Ен Пуҫлӑхӗ 2015 ҫулта Патшалӑх Канашӗ патне янӑ Ҫыру // Михаил Игнатьев. http://gov.cap.ru/SiteMap.aspx?gov_id=49 ... id=1937945

Паянхи куна республикӑра халӑхӑн кӗтекен пурнӑҫ тӑршшӗн ҫирӗп ӳсӗмне шута илнӗ.

На сегодняшний день в республике зарегистрирован устойчивый рост ожидаемой продолжительности жизни населения.

Чӑваш Ен Пуҫлӑхӗ 2015 ҫулта Патшалӑх Канашӗ патне янӑ Ҫыру // Михаил Игнатьев. http://gov.cap.ru/SiteMap.aspx?gov_id=49 ... id=1937945

Ҫакӑ республикӑра обществӑпа политикӑн ҫирӗп лару-тӑрӑвӗ малашне те сыхланса юлассине шанчӑклӑн ҫирӗплетме май парать.

Это с большой долей уверенности позволяет прогнозировать сохранение в республике стабильной общественно-политической ситуации.

Чӑваш Ен Пуҫлӑхӗ 2015 ҫулта Патшалӑх Канашӗ патне янӑ Ҫыру // Михаил Игнатьев. http://gov.cap.ru/SiteMap.aspx?gov_id=49 ... id=1937945

Юлашки ҫулсенче республикӑра пӗтӗмӗшле ӗҫсӗрлӗх шайӗ, ӑна Пӗтӗм тӗнчери ӗҫлев организацийӗн методологийӗ тӑрӑх шутласа палӑртаҫҫӗ, 1,5 яхӑн чакнӑ тата 5 процентпа танлашнӑ.

За последние годы в республике уровень общей безработицы, рассчитываемый по методологии Международной организации труда, снизился почти в полтора раза и составляет 5%.

Чӑваш Ен Пуҫлӑхӗ 2015 ҫулта Патшалӑх Канашӗ патне янӑ Ҫыру // Михаил Игнатьев. http://gov.cap.ru/SiteMap.aspx?gov_id=49 ... id=1937945

Мӗнпур НФЦра, ҫавӑн пекех халӑха ӗҫпе тивӗҫтерекен центрсенче республикӑра пурӑнакансем Патшалӑх тата маниципалитет пулӑшӑвӗн /ӗҫӗсен/ пӗрлехи порталӗнче регистраци иртме пултараҫҫӗ.

Во всех МФЦ, а также в центрах занятости населения жители республики могут зарегистрироваться на Едином портале государственных и муниципальных услуг (функций).

Чӑваш Ен Пуҫлӑхӗ 2015 ҫулта Патшалӑх Канашӗ патне янӑ Ҫыру // Михаил Игнатьев. http://gov.cap.ru/SiteMap.aspx?gov_id=49 ... id=1937945

2015 ҫул пуҫламӑшӗ тӗлне эпир республикӑра пурӑнакансен 68 проценчӗ патшалӑх паракан пулӑшу ӗҫӗсене «пӗр чӳрече» йӗркепе илме пултарассине тивӗҫтертӗмӗр, ҫулталӑк вӗҫне НФЦ пулӑшӑвне халӑхӑн 90 проценчӗ илме пултарӗ.

На начало 2015 года мы обеспечили доступ 68% жителей республики к получению услуг по принципу «одного окна», к концу текущего года услуги в МФЦ смогут получать 90% жителей.

Чӑваш Ен Пуҫлӑхӗ 2015 ҫулта Патшалӑх Канашӗ патне янӑ Ҫыру // Михаил Игнатьев. http://gov.cap.ru/SiteMap.aspx?gov_id=49 ... id=1937945

Юлашки ҫулсенче республикӑра нумай функциллӗ 27 центр - НФЦ йӗркеленӗ.

В последние годы в республике создано 27 многофункциональных центров – МФЦ.

Чӑваш Ен Пуҫлӑхӗ 2015 ҫулта Патшалӑх Канашӗ патне янӑ Ҫыру // Михаил Игнатьев. http://gov.cap.ru/SiteMap.aspx?gov_id=49 ... id=1937945

Тӗллев лартатӑп: 2015 ҫул вӗҫне республикӑра хута яракан пурӑнмалли ҫурт-йӗрӗн пӗтӗм калӑпӑшӗн 48 процентӗнчен кая мар пайӗ /415 пин тӑваткал метр/ эконом-класс йышши пурӑнмалли ҫурт-йӗр пулмалла.

Ставлю задачу, чтобы к концу 2015 года не менее 48% общего объема вводимого жилья (415 тыс. кв. метров) в республике составляло жилье экономкласса.

Чӑваш Ен Пуҫлӑхӗ 2015 ҫулта Патшалӑх Канашӗ патне янӑ Ҫыру // Михаил Игнатьев. http://gov.cap.ru/SiteMap.aspx?gov_id=49 ... id=1937945

Республикӑра туса илекен сӗтӗн ҫуррине яхӑн пайне вӑрах вӑхӑт хушши ӗнтӗ унӑн тулашне турттарса тӑраҫҫӗ.

Уже долгое время почти половина производимого в республике молока вывозится за ее пределы.

Чӑваш Ен Пуҫлӑхӗ 2015 ҫулта Патшалӑх Канашӗ патне янӑ Ҫыру // Михаил Игнатьев. http://gov.cap.ru/SiteMap.aspx?gov_id=49 ... id=1937945

Хальхи вӑхӑтра республикӑра Чӑваш Республикин патшалӑхӑн 15 программи, вӗсен шутне 96 ҫум программа кӗрет, пурнӑҫланать.

В настоящее время в республике реализуются 15 государственных программ Чувашской Республики, включающих в себя 96 подпрограмм.

Чӑваш Ен Пуҫлӑхӗ 2015 ҫулта Патшалӑх Канашӗ патне янӑ Ҫыру // Михаил Игнатьев. http://gov.cap.ru/SiteMap.aspx?gov_id=49 ... id=1937945