Поиск

Шырав ĕçĕ:

патшалӑх сăмах пирĕн базăра пур.

патшалӑх (тĕпĕ: патшалӑх) сăмах форми çинчен тĕплĕнрех пăхма пултаратăр.

Ҫемьене вӑхӑтлӑх ача йышӑнакансем пирки халӑхра тӗрлӗрен калаҫаҫҫӗ пулин те манӑн «патшалӑх укҫине хапсӑнса ача ҫуртне каяҫҫӗ» текенсемпе килӗшесех килмест.
Помоги переводом

Ырӑ ырӑпах таврӑнтӑрччӗ // Ирина ПУШКИНА. «Хыпар», 2015, 35-36 (26687-26688)№, 8 с.

Кӗнекене хаклама хутшӑннӑ Чӑваш патшалӑх гуманитари ӑслӑлӑхӗсен институчӗн ӑслӑлӑх ӗҫченӗ, истори наукисен докторӗ Виталий Иванов та ӗҫе пысӑка хурса хакланӑ.
Высоко оценил работу и главный научный сотрудник Чувашского государственного института гуманитарных наук, доктор исторических наук Виталий Иванов.

Светлана Краснова кӗнекине хакланӑ // Таисия Ташней. https://chuvash.org/news/33477.html

Чӳк уйӑхӗн 16-мӗшӗнче Чӑваш патшалӑх культурӑпа ӳнер институтӗнче «Создание сценического танцевального костюма» кӗнекене пахалама пуҫтарӑннӑ.
16 ноября в Чувашском государственном институте культуры и искусств собралась на презентацию книги «Создание сценического танцевального костюма».

Светлана Краснова кӗнекине хакланӑ // Таисия Ташней. https://chuvash.org/news/33477.html

Вӗсене патшалӑх пысӑк ҫӗнӗ ҫурт туса панӑ.
За счет государства им построили большой новый дом.

Мӑн Тукташри ҫемьене хӑтлӑ ҫурт туса панӑ // Софья Савнеш. https://chuvash.org/news/33476.html

Чӑваш патшалӑх университечӗн студенчӗсем нихӑҫан манӑҫа тухман вальспа савӑнтарчӗҫ.
Помоги переводом

Кинофестиваль: ниме пӑхмасӑр — малалла! // Надежда Смирнова. «Хыпар», 2015, 89 (26741)№, 1,7 с.

Акӑ, кӗтнӗ вӑхӑт та ҫитрӗ: Чӑваш патшалӑх филармонине хула ҫыннисемпе хӑнасем пуҫтарӑнчӗҫ.
Помоги переводом

Кинофестиваль: ниме пӑхмасӑр — малалла! // Надежда Смирнова. «Хыпар», 2015, 89 (26741)№, 1,7 с.

Хыснана НДФЛ пӗлтӗрхи 4 уйӑхринчен сахалрах куҫни патшалӑх уйрӑм ҫынсене пурлӑхпа социаллӑ ыйтусем енӗпе ҫӑмӑллӑх панӑ пирки бюджетран налук укҫине тавӑрса парасси ӳснипе те ҫыхӑннӑ.
Помоги переводом

Ӗҫ укҫи парӑмӗ ӳсет. Мӗншӗн? // Юрий Михайлов. «Хыпар», 2015, 89 (26741)№, 1,7 с.

Уйрӑммӑн илсен вӗренӳ - 39,1, сывлӑх сыхлавӗ - 16,4, патшалӑх управленийӗпе хӑрушсӑрлӑхӗ - 10,8 процент.
Помоги переводом

Ӗҫ укҫи парӑмӗ ӳсет. Мӗншӗн? // Юрий Михайлов. «Хыпар», 2015, 89 (26741)№, 1,7 с.

Паллах ӗнтӗ, 1842 ҫулхи ҫураки вӑхӑтӗнче Чӑваш ҫӗрӗнче пӑлхав ҫӗкленме пултарасса, кӗпӗрне хулинче Хусанта ҫеҫ мар, Российӑн тӗп хулинче Питӗрте те малтанах сиссе-туйса тӑнӑ-мӗн: ҫар губернаторӗпе патшалӑх пурлӑхӗсен палатин управляющине васкаса улӑштарнӑ.
Разумеется, о том, что в Чувашии весной в 1842 году назрело восстание, знали не только в Казани, но и в самой столице — Питере, а потому были срочно заменены на своих постах военный губернатор и управляющий палатой государственного имущества.

Юнлӑ юнкун // Хветӗр Уяр. Уяр Ф. Е. Шурча таврашӗнче. 2 кӗнекеллӗ роман. 2-мӗш кӗнеке. Таркӑн. Шупашкар: Чӑваш кӗнеке изд-ви, 1994. — 398 с.

Хамӑр патшалӑх чикки урлӑ каҫнӑ чух чылайӑшӗ пусӑрӑнса каялла ҫаврӑна-ҫаврӑна пӑхрӗҫ.
Когда переходили границу, многие оборачивались и с тоской смотрели на оставшуюся за спиной родную землю.

V // Хветӗр Уяр. Уяр Ф. Е. Шурча таврашӗнче. 2 кӗнекеллӗ роман. 2-мӗш кӗнеке. Таркӑн. Шупашкар: Чӑваш кӗнеке изд-ви, 1994. — 398 с.

Тепӗр тесен, салтаксем патшалӑх аллинче тӑраҫҫӗ, вӗсене тӑрантарасси пирки, ан тив, хысна пуҫне ваттӑр.
К тому же солдат содержит государство, вот пусть оно и ломает голову, чем их накормить.

II // Хветӗр Уяр. Уяр Ф. Е. Шурча таврашӗнче. 2 кӗнекеллӗ роман. 2-мӗш кӗнеке. Таркӑн. Шупашкар: Чӑваш кӗнеке изд-ви, 1994. — 398 с.

Хайхи Гарткевич ун пирки Етӗрнӗ округӗн начальникне Верцелиуса ҫырса панӑ, лешӗ патшалӑх пурлӑхӗсен Хусанти палатине хыпарланӑ.
Чиновник, как и обещал, написал-таки начальнику Ядринского округа Верцелиусу, тот сообщил в Казань — в имущественную государственную палату.

Пӑлхав тапранни // Хветӗр Уяр. Уяр Ф. Е. Шурча таврашӗнче. 2 кӗнекеллӗ роман. 2-мӗш кӗнеке. Таркӑн. Шупашкар: Чӑваш кӗнеке изд-ви, 1994. — 398 с.

Ака уйӑхӗн пуҫламӑшӗнче патшалӑх пурлӑхӗсен Хусанти палатин чиновникӗсем хресченсене «кирлӗ пек тӑн кӗртме» пӑхӑнми пулнӑ уессем тӑрӑх саланса пӗтнӗ.
Тогда же, в начале апреля, чиновники Казанской палаты государственного имущества разъехались по уездам с целью «вправить мозги» крестьянам, посмевшим ослушаться высочайшего повеления.

1837 ҫултанпа вӑл — патшалӑх пурлӑхӗсен министрӗ.
С 1837 года он занимал пост министра государственного имущества.

Эпӗ тӗпчесе пӗлнӗ тӑрӑх, ялсенче чӑвашсемпе ҫармӑссен ӑс-тӑнне пӑтратса ҫӳрекенсем пур пулас, ун пек ҫынсене эпӗр тупса палӑртса, вӗсен киревсӗр ӗҫӗсене чарса лартма тӑрӑшӑпӑр тесе ҫырнӑ Нефедьев Хусантан патшалӑх пурлӑхӗсен министрӗ патне Питӗре.
По моему мнению, по чувашским и черемисским деревням и селам ходят агитаторы, призывающие людей к бунтам и неповиновению. В случае обнаружения подобных мы постараемся прекратить их неблаговидную деятельность».

Патшалӑх илет санран (укҫан, тырӑ халлӗн; аш-пӑш), тӳре-шара ҫаратать (ҫу-ҫӑмарта, пыл…), пуп ыйтать, вӑрӑ вӑрлать, кашкӑр юлашки выльӑхна пӑвса каять.
государство (деньги, зерно, мясо), чиновники (молоко, яйца, мед); дерет поп, ворует вор, волк тащит последнюю скотину…

Хӗр ҫухалнӑ // Хветӗр Уяр. Уяр Ф. Е. Шурча таврашӗнче. 2 кӗнекеллӗ роман. 2-мӗш кӗнеке. Таркӑн. Шупашкар: Чӑваш кӗнеке изд-ви, 1994. — 398 с.

Патшалӑх пурлӑхӗсен Хусанти палатин управляющийӗ Нефедьев Шупашкар уесӗнчи чӑвашсемпе ҫармӑссем пӑлханни пирки хӑйӗн министрне 1841 ҫулхи декабрӗн 31-мӗшӗнче ҫапла ҫырса пӗлтернӗ:
Управляющий Казанской палатой госимущества Нефедьев пишет 31 декабря 1841 года следующее донесение своему министру о волнениях среди черемисов и чувашей в Чебоксарском уезде:

Малтан калани // Хветӗр Уяр. Уяр Ф. Е. Шурча таврашӗнче. 2 кӗнекеллӗ роман. 2-мӗш кӗнеке. Таркӑн. Шупашкар: Чӑваш кӗнеке изд-ви, 1994. — 398 с.

Кӗпӗрне хулинче Хусанта патшалӑх пурлӑхӗсен палати уҫӑлать.
в Казани открылась губернская имущественная палата;

1838 ҫул патшалӑх пурлӑхӗсӗн министрӗ Киселев хысна аллинче тӑракан хресченсен управленийӗн, полици тата суд таврашӗн уставӗсене хатӗрлесе ӑна патша (I Микулай) ҫирӗплетсен хресченсен пурнӑҫӗ тата ытларах хӗсӗнет.
После подписания в 1838 году царем Николаем I уставов крестьянского управления, полиции и суда, подготовленных министром госимущества Киселевым, положение крестьян еще больше ухудшилось:

Шупашкар, Ҫӗрпӳ, Етӗрне, Чикме уесӗсенчи хысна хресченӗсене, чӑвашсемпе ҫармӑссене, патшалӑх валли ҫӗр уйӑрса пама хисте пуҫланӑ.
Позднее государственным крестьянам Чебоксарского, Цивильского, Ядринского и Козьмодемьянского уездов стали выделять государственные земли,

Страницы:

Корпус чувашского языка

Поиск

Шырав ĕçĕ:

Сайт:

Статистика