Поиск
Шырав ĕçĕ:
Малтан вӗсем халал сӑмахӗн текстне урӑхла ӑнланнӑ пек кӑтартса, хӑйсем мӗн хӑтланнине тӳрре кӑларма тӑрӑшса пӑхнӑ, кайран, ӗҫӗ ытла шала кӗрсе кайсан, ашшӗн халал сӑмахне ещӗке питӗрсе хунӑ та пӗр-пӗринпе тавлаша пуҫланӑ.
2 // Урхи Наумӗ, Куҫма Чулкаҫ. Свифт, Даниэль. Лемюэль Гулливер ҫулҫӳренисем; вырӑсларан Н. Урхипе К. Чулкаҫ куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1954. — 368 с. — 335–353 с.
Анчах ула-чӑпар тимӗр-кӑвак пӗрремӗш лаши эпӗ каясшӑн пулнине асӑрхасанах ман хыҫра ҫав териех хыттӑн кӗҫенсе ячӗ те, вара хам ӑнланнӑ пекех туйӑнса кайрӗ.
Пӗрремӗш сыпӑк // Урхи Наумӗ, Куҫма Чулкаҫ. Свифт, Даниэль. Лемюэль Гулливер ҫулҫӳренисем; вырӑсларан Н. Урхипе К. Чулкаҫ куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1954. — 368 с.
Эсӗ хӑҫан та пулин Леннибергран Катхульта илсе каякан ҫул ҫинче ҫӗрле пулса курнӑ пулсан ӑнланнӑ пулӑттӑн, кунта ҫӗрле пӗр ҫын та ҫук тата ҫав тери шӑп, пӗтӗм тӗнче тарӑн ыйхӑра тейӗн.
Тунтикун, декабрӗн ҫирӗм улттӑмӗшӗнче, Эмиль Катхультра пысӑк тӑкак туни, Коямнадиршӑ кашкӑр шӑтӑкне кӗрсе ӳкни // Галина Матвеева. Линдгрен А. Лённебергӑри Эмиль мыскарисем: повесть; чӑвашла Г.А. Матвеева куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 2018. — 203 с.
Ҫакна ӑнланнӑ Эмилӗн ашшӗне мӗнпе те пулин савӑнтарас кӑмӑлӗ татах ӳсрӗ.И Эмилю ещё больше захотелось во что бы то ни стало хоть чем-нибудь порадовать папу.
Тунтикун, июлӗн ҫирӗм саккӑрмӗшӗнче Эмиль пальт валли хатӗрленӗ чустана ашшӗн пуҫӗ ҫине тӑкса яни, унтан сарайӗнче ҫӗрӗмӗш кӗлетке касса кӑларни // Галина Матвеева. Линдгрен А. Лённебергӑри Эмиль мыскарисем: повесть; чӑвашла Г.А. Матвеева куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 2018. — 203 с.
Ҫавӑн пекех тата вӑл Наполеонӑн гварди упранса юлнине, ҫӗне ҫапӑҫу вырӑссемшӗн хӑрушӑ пулнине ӑнланнӑ.
III сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.
Ҫапах та сентябрӗн 8-мӗшӗнчи ҫӗнӗ ҫупӑҫу, вырӑс ҫарӗшӗн ӑнӑҫлӑ пулсан та, француз ҫарӗсен резервисем пуррине, вырӑссем ҫӗнӗ ҫапӑҫура пӗтӗм вӑйне ҫухатса, ҫӗнтерӳпе усӑ курма пултарайманнине те ӑнланнӑ вӑл.
III сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.
Бородино ҫапӑҫӑвӗнче ҫӗнтерни е поражени тӳсни мӗне пӗлтернине ҫарта та, Российӑра та Кутузов никамран ытла ӑнланнӑ.
III сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.
Вӑрҫӑн вӗҫӗ те паллӑ мар чухне, вӑл войскӑна ҫапӑҫусенче пӗтерни уншӑн мӗн тери хӑрушӑ пулнине ӑнланнӑ.Понимал, как опасно ему терять войска в сражениях, когда конец войны еще далеко не ясен.
III сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.
Кунсӑр пуҫне Кутузов Наполеон стратегийӗпе тактикине ӑнланнӑ.
III сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.
Вӑл хӑй тата унпа пӗрле пулнисенчен хӑшӗ-пӗрисем Российӑна хирӗҫ пуҫланӑ вӑрҫӑн пӗтӗм йывӑрлӑхне ӑнланнӑ, анчах ӑна Дрезденра кӗтсе илекенсем тата Наполеон таврашӗнче пулнӑ ҫынсем унӑн «этемле мар» вӑйне, унӑн «ҫӗр ҫинче пулман» ӑс-хакӑлне, Европӑра унӑн влаҫне нимӗнпе те пӳлменнине, вӑл пултарманни нимӗн те ҫуккине кӑтартас тӗлӗшпе пурне те тунӑ.
I сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.
Вӗсем Дунай шывӗн сулахай енне французсем каҫни ҫинчен пӗлтерсенех Кутузов хӑй таппа лекессине, сулахай енне ӑна Мортье каҫарас ҫуккине, сылтӑм енче Наполеон хӑйӗн тӗп вӑйӗпе ӑна Дунай патнех пырса хӗстерессине аван ӑнланнӑ.
V сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.
Вӑл та Кутузов хӑйӗн ҫарне мӗншӗн Дунай шывӗн тепӗр енне илсе кайма тӑрӑшнине, Кутузов ҫарне унта нимӗнле хӑрушлӑх та хӑратса тӑманнине, французсен ҫарӗ кайран темӗн пекех тӑрӑшса ҫапӑҫсан та усӑ пулас ҫуккине аван ӑнланнӑ.
V сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.
Хӑйӗн ҫарне ҫухатса хӑварнӑ, Наполеон ирӗке кӑларса янӑ австриецсен мӗскӗн генералӗ ҫине ватӑ Кутузов тимлӗн пӑхса илнӗ те, ҫийӗнчех союзниксем-австриецсем вырӑс ҫарне сутма пуҫланине ӑнланнӑ.
IV сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.
Анчах карчӑк хирӗҫ мӗн те пулин каламаллах иккенне ӑнланнӑ.
VI // Петӗр Хусанкай. Телешов Д.Н. Типшар: повесть. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1946. — 56 с. — 8–56 с.
Унӑн чун тӗпӗнчи вӑрттӑн хуйхине, уҫах мар шухӑшӗсене ирӗксӗрех ҫиеле кӑларса, хӑй калама та пӗлеймен хурлӑхӗсене тӳрех палӑртса, Афанасий Львович хӗре мӗнле асаплантарнине ӑнланнӑ пулсан — тек шарламан та пулӗччӗ.
V // Петӗр Хусанкай. Телешов Д.Н. Типшар: повесть. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1946. — 56 с. — 8–56 с.
Ӗлӗкхи вӑхӑтра Хӗвел тӗттӗмленни халӑха Уйӑх тӗттӗмленнинчен те ытларах хӑратнӑ: Хӗвел тӳпере яланлӑхах пӗтсе ларсан, вилӗм ҫывхарассине халӑх ӑнланнӑ.
Хӗвел тӗттӗмленни // Лина Агеносова. Волков А.Л. Ҫӗрпе пӗлӗт: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1961. — 188 с.
Тӗнчере Хӗвел пулман пулсан, Ҫӗр ҫинче пурнӑҫ та пулманнине ҫынсем ӗлӗкех ӑнланнӑ.Еще в далекой древности люди понимали, что без Солнца не было бы жизни на Земле.
Xӗвел // Лина Агеносова. Волков А.Л. Ҫӗрпе пӗлӗт: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1961. — 188 с.
Тӳпе ҫинчен чӑн-чӑн пӗлӳ сармалли чи лайӑх мел — ҫынсене сӑнав ӗҫне хутшӑнтарни иккенне астроном питӗ лайӑх ӑнланнӑ.
Галилео Галилей тата унӑн тӗлӗнмелле ӗҫӗсем // Лина Агеносова. Волков А.Л. Ҫӗрпе пӗлӗт: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1961. — 188 с.
Чиркӳ ҫыннисем хӑйне тытса асап кӑтартасран хӑранӑ вӑл, ҫак ҫӗнӗ чӑнлӑх библи вӗрентнине хирӗҫ пынӑ-ҫке, ҫавӑнпа хӑйне чиркӳ ҫыннисем айӑп кӑтартасса вӑл лайӑх ӑнланнӑ.
Поляксен аслӑ астрономӗ Коперник // Лина Агеносова. Волков А.Л. Ҫӗрпе пӗлӗт: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1961. — 188 с.
Анчах Магеллан каялла таврӑнма юраманнине лайӑх ӑнланнӑ.
Тӗнче тавра пӗрремӗш хут ҫаврӑнни // Лина Агеносова. Волков А.Л. Ҫӗрпе пӗлӗт: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1961. — 188 с.