Корпус чувашского языка

Поиск

Шырав ĕçĕ:

пулать (тĕпĕ: пул) сăмах форми çинчен тĕплĕнрех пăхма пултаратăр.
Вӑл шутра ҫак текстсене асӑнма пулать: «Патша арӗм ҫухални», [«Каҫ Иванӗ, Ҫур ҫӗр Иванӗ, Ирхи Иван»,] «Антей паттӑр ҫинчен», «Яшкалӑх паттӑр», «Пӑхӑр упа», «Пултран», [«Ачапа шор упа»], [«Кӗҫӗн ывӑл»], «Йӑван ҫичӗ хутлӑ ҫӗршывран таврӑнни», «Йӑван амӑшӗпе акӑшӗсене ҫӑлни», «Чуста паттӑр», «Арӑслан паттӑр».

Эти сказки следующие: «Как царица пропала», [«Вечерний Иван, Полуночный Иван, Утренний Иван»], «Сказка об Антее-батыре», «Яшкалых-батыр», «Медный медведь», [«Пулдран»], [«Парень и белый медведь»], [«Младший сын»], «Как Йыван вернулся из-под семиярусного мира», «Как Йыван спас мать и старших сестер», «Чуста-батыр», «Арыслан-батыр».

Чӑваш паттӑр юмахӗсен тӗнчи // Н.Г. ИЛЬИНА. Паттӑр юмахӗсем. Пӗрремӗш кӗнеке. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издвтельстви, 2019. — 384 с. — 6-25 с.

Кунта тӗслӗх вырӑнне Х. Паасонен ҫырса илнӗ «Вӗре ҫӗленпе паттӑр Ваҫилли» асӑнма пулать.

В качестве примера можно назвать записанную Х. Паасоненом сказку «Огненный змей и Василий-батыр».

Чӑваш паттӑр юмахӗсен тӗнчи // Н.Г. ИЛЬИНА. Паттӑр юмахӗсем. Пӗрремӗш кӗнеке. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издвтельстви, 2019. — 384 с. — 6-25 с.

Унтан та ытла, чӑваш паттӑр юмахӗсенче аллӑ пуҫлӑ ҫӗлене те ним мар ҫӗнтерни тӗл пулать.

В чувашских богатырских сказках встречаются сюжеты, где батыр быстро управляется даже с пятидесятиглавым змеем.

Чӑваш паттӑр юмахӗсен тӗнчи // Н.Г. ИЛЬИНА. Паттӑр юмахӗсем. Пӗрремӗш кӗнеке. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издвтельстви, 2019. — 384 с. — 6-25 с.

Кунашкал тӗслӗхсем темӗн чухлех илсе пама пулать («Каҫ Иванӗ, Ҫур ҫӗр Иванӗ, Ирхи Иван», «Яшкалӑх паттӑр» т. ыт. те).

Ивана змей один раз ударил, и Иван пошатнулся. Змея Иван один раз ударил — так и уничтожил. […] Иван таким образом уничтожил троих змеев и взял с собой трех девушек ([«Вечерний Иван, Полуночный Иван, Утренний Иван»]).

Чӑваш паттӑр юмахӗсен тӗнчи // Н.Г. ИЛЬИНА. Паттӑр юмахӗсем. Пӗрремӗш кӗнеке. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издвтельстви, 2019. — 384 с. — 6-25 с.

Паттӑр каччӑ шыв хӗрринче аҫтахапа е ҫӗленсемпе ҫапӑҫнинче авалхи ҫынсен зооморфизмла ӑнланӑвӑн ахрӑмӗсене курма пулать.

Змей (дракон), с которым сражается герой на берегу речки или озера, — это, по всей вероятности, отголосок мифологического зооморфного образа.

Чӑваш паттӑр юмахӗсен тӗнчи // Н.Г. ИЛЬИНА. Паттӑр юмахӗсем. Пӗрремӗш кӗнеке. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издвтельстви, 2019. — 384 с. — 6-25 с.

Вӗсен шутӗнче ҫак юмахсене асӑнма пулать: [«Икӗ Йӑван»], [«Йӑван ҫӗленсене ҫӗнтерни»], «Паттӑр», «Ванюххапа ачисем тата Алена Красавитса», «Виҫӗ ывӑл», [«Иванпа патша хӗрӗсем»], «Василий Великийпе Иван Великий», «Кокша», [«Иван патша»], «Иван Простак», «Пӗр тӑлӑх ача», «Иван», «Ваҫҫилипа Иван», «Ярослан Яросланович паттӑр», «Мӑн Ҫӑпата юмаххи», «Йӗкреш ача», «Хӑрахкуҫ Лешка пахаттир тата хӗресчен ывӑлӗ Иван Григорч», «Кехермен Кетил».

Назовем эти сказки: [«Два Йывана»], [«Как Йыван победил змеев»], «Батыр», «Ванюха с детьми и Алена Красавица», «Три сына», [«Иван и царевны»], «Василий Великий и Иван Великий», «Кокша», [«Иван-царь»], «Иван-простак», «Сирота», «Иван», «Василий и Иван», «Ярослан Яросланович-батыр», «Сказка о Большом Лапте», «Близнецы», «Одноглазый Лешка-богатырь и крестьянский сын Иван Григорч», «Кехермен Кетил».

Чӑваш паттӑр юмахӗсен тӗнчи // Н.Г. ИЛЬИНА. Паттӑр юмахӗсем. Пӗрремӗш кӗнеке. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издвтельстви, 2019. — 384 с. — 6-25 с.

Паллах, ушкӑнсене ҫирӗп чикӗ лартса уйӑрма ҫук: нумай чухне пӗр сюжетах тӗрлӗ текстра тӗл пулать, вӗсем расна контаминацине кӗреҫҫӗ.

Конечно, четкого разделения между ними нет: во множестве случаев один и тот же сюжет повторяется в разных сказках, или создаются сюжетные контаминации.

Чӑваш паттӑр юмахӗсен тӗнчи // Н.Г. ИЛЬИНА. Паттӑр юмахӗсем. Пӗрремӗш кӗнеке. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издвтельстви, 2019. — 384 с. — 6-25 с.

А. Рона-Таш хӑйсем тунӑ ӗҫ (чӑваш юмахӗсене пичетлесе кӑларни) вӑл венгр тӗпчевҫисем ҫӗр ҫул ытла маларах тунӑ ӗҫӗн тӑсӑмӗ пулать тесе тӗрӗсех палӑртать.

Издание чувашских сказок Рона-Таш оценивает как продолжение дела венгерских ученых, начатого более ста лет назад.

Чӑваш паттӑр юмахӗсен тӗнчи // Н.Г. ИЛЬИНА. Паттӑр юмахӗсем. Пӗрремӗш кӗнеке. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издвтельстви, 2019. — 384 с. — 6-25 с.

Кунта Г.Ф. Юмартӑн «Халӑх сӑмахлӑхӗ» хрестоматине, В.Г. Родионовӑн «Чӑваш эпосне тӗпчекен» статйине, Г.Г. Ильинан «Чӑваш халӑх сӑмахлӑхӗ: практикум» тата «Чӑваш халӑх сӑмахлӑхӗ: халӑх прози» вӗрентӳ кӗнекисене асӑнма пулать.

В данном ряду следует назвать хрестоматию Г.Ф. Юмарта «Чувашский фольклор», статью В.Г. Родионова «Исследователь чувашского эпоса», учебно-методические пособия Г.Г. Ильиной «Чувашское устное народное творчество: практикум» и «Чувашское устное народное творчество. Народная проза».

Чӑваш паттӑр юмахӗсен тӗнчи // Н.Г. ИЛЬИНА. Паттӑр юмахӗсем. Пӗрремӗш кӗнеке. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издвтельстви, 2019. — 384 с. — 6-25 с.

Ку тӗпчев ӗҫне пӗтӗмлетӳллӗ ӗҫ теме пулать: чӑн малтанах ҫырнӑ шухӑшсене тарӑнлатнӑ, ҫӗнӗ тӗслӗхсемпе пуянлатнӑ.

Этот труд правомерно называть обобщающим, так как в нем более углубленно представлены высказанные ранее выводы и расширен круг текстовых материалов.

Чӑваш паттӑр юмахӗсен тӗнчи // Н.Г. ИЛЬИНА. Паттӑр юмахӗсем. Пӗрремӗш кӗнеке. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издвтельстви, 2019. — 384 с. — 6-25 с.

Н.Ф. Даниловӑн «Чӑваш халӑх юмахӗсем» пухха академилле кӑларӑм теме те пулать.

Сборник Н. Данилова достоин называться академическим изданием.

Чӑваш паттӑр юмахӗсен тӗнчи // Н.Г. ИЛЬИНА. Паттӑр юмахӗсем. Пӗрремӗш кӗнеке. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издвтельстви, 2019. — 384 с. — 6-25 с.

Тӗслӗхрен, тӑтӑшах ҫакнашкал йӗркесем вулама пулать: «Тӑмсай паттӑрсем, тиллӗн ултавлӑ ӗҫӗсем, этемпе чӗрчунсем хушшинчи ҫыхӑнусем ҫинчен калакан юмахсене психологиллӗ юмахсем теме йышӑннӑ» е «Авантюрӑллӑ юмахсем — паттӑрсем тӗлӗнмелле тем те пӗр курса ҫӳренисем ҫинчен…».

чем и объясняется наличие рассуждений типа: «Сказки о глупых батырах, проделках лисы и взаимоотношениях человека и животных принято называть психологическими» или «Авантюрные сказки описывают удивительные приключения, происходящие с богатырями во время их странствий…».

Чӑваш паттӑр юмахӗсен тӗнчи // Н.Г. ИЛЬИНА. Паттӑр юмахӗсем. Пӗрремӗш кӗнеке. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издвтельстви, 2019. — 384 с. — 6-25 с.

Ку кӗнекене чӑн-чӑн академилле кӑларӑм теме пулать.

Эту книгу можно считать действительно академическим изданием,

Чӑваш паттӑр юмахӗсен тӗнчи // Н.Г. ИЛЬИНА. Паттӑр юмахӗсем. Пӗрремӗш кӗнеке. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издвтельстви, 2019. — 384 с. — 6-25 с.

Ку шутра уйрӑмах Г. Тимофеевӑн «Тӑхӑрьялне» асӑнма пулать (маларах пӗрре палӑртрӑмӑр: ку кӗнекене паттӑр юмахӗсем кӗмен).

В этом отношении необходимо еще раз подчеркнуть значимость упомянутого нами труда Г. Тимофеева «Тӑхӑрьял».

Чӑваш паттӑр юмахӗсен тӗнчи // Н.Г. ИЛЬИНА. Паттӑр юмахӗсем. Пӗрремӗш кӗнеке. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издвтельстви, 2019. — 384 с. — 6-25 с.

Ҫакӑн хыҫҫӑн иртнӗ ӗмӗрӗн 30-мӗш ҫулӗсенче умлӑ-хыҫлӑн чӑваш юмахӗсен тата ытти пуххисем тухаҫҫӗ, вӗсен шутӗнче ҫаксене асӑнма пулать: «Детские сказки», «Ачасен юмаххисем», «Чувашские сказки», «Ача-пӑча юмахӗсем».

Затем один за другим следуют сборники «Детские сказки», «Детские сказки», «Чувашские сказки», «Детские сказки».

Чӑваш паттӑр юмахӗсен тӗнчи // Н.Г. ИЛЬИНА. Паттӑр юмахӗсем. Пӗрремӗш кӗнеке. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издвтельстви, 2019. — 384 с. — 6-25 с.

Кунтах М. Трубина хатӗрлесе кӑларнӑ «Чӑваш юмахӗсем» кӗнекесене асӑнма пулать — вӗсене ытларах кӗҫӗн тата вӑтам ҫулхи ачасем валли хатӗрленӗ, паттӑр юмахӗсем ҫук.

Следует упомянуть издания чувашских сказок , подготовленные М. Трубиной (адресованы детям младшего и среднего возраста, не содержат богатырских сказок).

Чӑваш паттӑр юмахӗсен тӗнчи // Н.Г. ИЛЬИНА. Паттӑр юмахӗсем. Пӗрремӗш кӗнеке. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издвтельстви, 2019. — 384 с. — 6-25 с.

Вӗсене, тӗпрен илсен, янавар (сказки о животных), нараста (собственно волшебные), паттӑр (богатырские), шаймӑк (бытовые) юмахӗсем ҫине ушкӑнлама пулать.

Основными группами чувашских народных сказок являются сказки о животных, собственно волшебные сказки, сказки богатырские, а также бытовые сказки.

Чӑваш паттӑр юмахӗсен тӗнчи // Н.Г. ИЛЬИНА. Паттӑр юмахӗсем. Пӗрремӗш кӗнеке. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издвтельстви, 2019. — 384 с. — 6-25 с.

Любовь Анисимова вара Юнтапа халӑхӗпе тӗл пулать.

Помоги переводом

Почтальон тухать ҫула – кунсерен сумка йӑтса // Ангелина Иноходцева. http://kasalen.ru/2023/07/11/%d0%bf%d0%b ... %bc%d0%ba/

Кунтах тӗрлӗ тавар та туянма пулать.

Помоги переводом

Почтальон тухать ҫула – кунсерен сумка йӑтса // Ангелина Иноходцева. http://kasalen.ru/2023/07/11/%d0%bf%d0%b ... %bc%d0%ba/

Уй-хиртен тухӑҫ ытларах илсен, выльӑх-чӗрлӗх аван продукци парсан, кооперативӑн малашлӑхӗ пирки шутлама пулать.

Помоги переводом

Техника кӗрлет уйра — ӗҫ вӗрет хуҫалӑхра // Ангелина ИНОХОДЦЕВА. http://kasalen.ru/2023/07/14/%d1%82%d0%b ... %85%d1%80/

Страницы:

Сайт:

 

Статистика

...подробней