Корпус чувашского языка

Вӑл куҫне хӑвӑртрах уҫнӑ та калама ҫук хытӑ савӑннипе кӑшкӑрса янӑ: ун умӗнчех, тенкел ҫурӑмӗ ҫинче хӗм пек хӗрлӗ пионер галстукӗ ҫакӑнса тӑнӑ.

Она быстро разомкнула их и взвизгнула от безумной радости: прямо перед нею, на спинке стула, висел, пламенея, новый пионерский галстук.

Хуркайӑк // Асклида Соколова. Алексеев, Михаил Николаевич. Ҫӑкӑртан асли ҫук: [повеҫ] / М. Н. Алексеев. — Шупашкар: Чӑваш АССР кӗнеке издательстви, 1967. — 192 с.

Унӑн картишӗнче халӗ те йывӑҫ сухапуҫ, кивӗ сӳре — ӑна та йывӑҫран тунӑ, шӑлӗсем ҫеҫ тимӗр — курма пулать; картиш варринче картлӑ-картлӑ тем йывӑрӑш чул каток выртать, — пӗр тонна та туртать пуль, Глафира аппа епле илсе пынӑ-ши ӑна — уйрӑм хуҫалӑх вӑхӑтӗнче ун пек катокпа йӗтем ҫинче тулӑ е сӗлӗ ҫапнӑ; лери кӗтесре, лупас айӗнче, тукунсӑр урапасен виҫӗ кӳпчекне йӗркеллӗ таянтарса хунӑ, унтах шултра сӳре шӑлӗсем тултарнӑ ещӗк, лаша таканламалли тӑватӑ кӗтеслӗ пӑта тултарнӑ тепӗр ещӗк лараҫҫӗ, тутӑхнӑ урапа тевӗшӗсем тӑваттӑ выртаҫҫӗ; лупас айӗнче, йывӑҫ пӑтасем ҫинче икӗ хӑмӑт, йӗвенсем, йӗнерчӗк, урхалӑхсем, чӳлӗксем тата хырӑмлӑхсем — кусем вара темшӗн улттӑ — ҫакӑнса тӑраҫҫӗ; пӗр кӗтесре тем пысӑкӑш арман чулӗ пур.

На ее дворе можно и сейчас увидеть деревянную соху, старую борону, тоже деревянную с железными лишь зубьями; посреди двора валялся тяжеленный, весом в тонну, — как тетеньку Глафиру угораздило притащить его? — зубчатый каменный каток, каким в единоличные времена молотили на гумнах пшеницу либо овес; в дальнем углу под поветью были аккуратно сложены три ступицы от колеса со спицами, но без ободьев, ящик с большими бороньими зубьями, ящик четырехгранных гвоздиков, какими подковывают лошадей, четыре заржавленных тележных тяжа; там же, под крышей повети, на деревянных гвоздях висело два хомута с уздечками, седелкой, чересседельниками, супонями и почему-то шестью подпругами, а в одном угольнике — огромный жернов.

Суд килет!.. // Асклида Соколова. Алексеев, Михаил Николаевич. Ҫӑкӑртан асли ҫук: [повеҫ] / М. Н. Алексеев. — Шупашкар: Чӑваш АССР кӗнеке издательстви, 1967. — 192 с.

Часах хулара пуп хӑех ҫакӑнса вилнӗ.

Вскорости сам повесился в городе.

Хӑйне евӗрлӗ перепиҫ // Асклида Соколова. Алексеев, Михаил Николаевич. Ҫӑкӑртан асли ҫук: [повеҫ] / М. Н. Алексеев. — Шупашкар: Чӑваш АССР кӗнеке издательстви, 1967. — 192 с.

Шӑпах ҫав лупас тӑрринче, кӑтра туратпа капӑрлатнӑ шерте вӗҫӗнче, шӑнкӑрч йӑви ҫакӑнса тӑнӑ.

Над которым на длинной жердине, увенчанной кудрявой веткой, маячил скворечник.

Вӑрман сыхлавҫи // Асклида Соколова. Алексеев, Михаил Николаевич. Ҫӑкӑртан асли ҫук: [повеҫ] / М. Н. Алексеев. — Шупашкар: Чӑваш АССР кӗнеке издательстви, 1967. — 192 с.

«Ухмахсем, ҫавӑнпа кулаҫҫӗ», — шухӑшланӑ вӑл ӑшӗнче, хӑйӗн хушма ӗҫне, тӳррипех калатпӑр, самаях хӑрушӑ ӗҫне, ҫаплах пӑрахман: пӗррехинче ҫапах та Меркидона пӑшалтан шаплаттарнӑ, дробь унӑн пуҫӗ тӗлӗнчен хӑрушшӑн шилетсе иртнӗ, пуҫ тӳпинчен ҫур шитре ҫӑка тураттине хуҫса хӑварнӑ, татӑлсах каяйман пушӑтӗнчен ҫакӑнса тӑракан турат самаях хӑранӑ хуралҫӑн куҫне самантлӑха нимӗн курми хупласа хунӑ.

«Глупые, потому и смеются», — думал про себя он, не оставляя своей дополнительной и, скажем прямо, далеко не безопасной нагрузки: разок в Меркидона все-таки пальнули из ружьишка, дробь жутко пропела над самой его головой, всего лишь на полвершка от маковки срезала липовую ветку, которая, повиснув на тонкой жилке лыка, на минуту закрыла все перед глазами малость дрогнувшего стража.

Вӑрман сыхлавҫи // Асклида Соколова. Алексеев, Михаил Николаевич. Ҫӑкӑртан асли ҫук: [повеҫ] / М. Н. Алексеев. — Шупашкар: Чӑваш АССР кӗнеке издательстви, 1967. — 192 с.

Хӗрессемпе пирамидӑсем ҫинче тӗрӗллӗ шурӑ ал шӑллисем ҫакӑнса тӑраҫҫӗ — кусем ӗнтӗ ҫакӑнта выртакан ҫынсем хӑйсен пурнӑҫне таса чӗрепе тӳрӗ пурӑнса ирттернине пӗлтереҫҫӗ.

Белые рушники висят на крестах, на пирамидах — символ того, что покоящиеся под ними прожили чистую и честную жизнь.

Укахви, Дорофеевна тата ыттисем // Асклида Соколова. Алексеев, Михаил Николаевич. Ҫӑкӑртан асли ҫук: [повеҫ] / М. Н. Алексеев. — Шупашкар: Чӑваш АССР кӗнеке издательстви, 1967. — 192 с.

Уйӑх шӑп кӑна вӗсен пуҫӗ ҫинче тенӗ пек ҫакӑнса тӑрать.

Луна висела чуть ли не над их головами.

Астрономсем // Асклида Соколова. Алексеев, Михаил Николаевич. Ҫӑкӑртан асли ҫук: [повеҫ] / М. Н. Алексеев. — Шупашкар: Чӑваш АССР кӗнеке издательстви, 1967. — 192 с.

Юлма шутласа пӑх, хамӑн хӗҫ-пӑшала паратӑп сана, — хуҫа стена ҫинче ҫакӑнса тӑракан кивӗ пӑшал ҫине кӑтартрӗ, — хам канма тухатӑп.

А то оставайся, передам тебе свою орудью, — хозяин показал на стену, где висело его старенькое ружье, — а сам на покой.

Самонька // Асклида Соколова. Алексеев, Михаил Николаевич. Ҫӑкӑртан асли ҫук: [повеҫ] / М. Н. Алексеев. — Шупашкар: Чӑваш АССР кӗнеке издательстви, 1967. — 192 с.

Юлашкинчен, чӑрӑш тӗмӗсен симӗс тӗттӗмлӗхӗнчен, ҫакӑнса тӑракан кӑвак чул ту айӗнчен, вӑрман хуралҫин лутра алӑклӑ, пӗчӗк, кивӗ пӳрчӗ курӑнса кайрӗ…

Наконец, сквозь темную зелень еловых кустов, из-под навеса серой скалы, глянула на него убогая караулка, с низкой дверью в плетеной стене…

XLII // Николай Сандров. Тургенев И.С. Ҫурхи шывсем: повесть. — Шупашкар: Чӑваш государство издательстви, 1952. — 142 с.

Вӑл мӑйӗ ҫинчи ҫинҫе шнурокпа ҫакӑнса тӑракан гранат хӗресне тытса хытӑ туртрӗ те, ҫаккине татса, хӗресне Санина пачӗ.

Она схватила гранатовый крестик, висевший у ней на шее на тонком шнурке, сильно дернула и оборвала шнурок — и подала ему крестик.

XXX // Николай Сандров. Тургенев И.С. Ҫурхи шывсем: повесть. — Шупашкар: Чӑваш государство издательстви, 1952. — 142 с.

Ун куҫӗ умӗнче кӑшт ҫеҫ чӳхенсе ҫӳп-ҫӳхе те ҫӑп-ҫӑмӑл чаршав ҫакӑнса тӑрать пек, — ҫав чаршав хыҫӗнче вӑл… хускалмасӑр тӑракан ытарма ҫук илемлӗ ҫамрӑк сӑна туять; тутисем ҫинче ачаш кулӑ, куҫхаршисене вӑл аялалла антарнӑ.

Точно завеса, тонкая, легкая завеса висит, слабо колыхаясь, перед его умственным взором, — и за той завесой он чувствует… чувствует присутствие молодого, неподвижного, божественного лика с ласковой улыбкой на устах и строго, притворно-строго опущенными ресницами.

XXVI // Николай Сандров. Тургенев И.С. Ҫурхи шывсем: повесть. — Шупашкар: Чӑваш государство издательстви, 1952. — 142 с.

Ҫак сӑмахсене каланӑ чухне Розелли госпожа стена ҫинче диванран ҫӳлерех ҫакӑнса тӑракан, ҫуллӑ сӑрсемпе ӳкернӗ портрет ҫине кӑтартрӗ.

При этих словах г-жа Розелли указала на его портрет, писанный масляными красками и висевший над диваном.

IV // Николай Сандров. Тургенев И.С. Ҫурхи шывсем: повесть. — Шупашкар: Чӑваш государство издательстви, 1952. — 142 с.

Ку ҫын хайхи Гоголь пулса тӑрать, — унӑн сӑнӗ алӑк тӑрринчех ҫакӑнса тӑрать-ха.

Она со страхом узнает в нем Гоголя, портрет которого висит над дверью.

XVIII // Асклида Соколова. Фраерман Р.И. Динго йытӑ е пӗрремӗш юрату ҫинчен. Повесть. Чӑвашла Соколова А. А куҫарнӑ. Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1983. — 128 с.

Портретсем, стена ҫинчен вӗҫсе кайма хатӗрленнӗ кайӑксем пек, кӑшт ӳпӗнерех ҫакӑнса тӑраҫҫӗ, параппансем кантӑк янаххисем ҫинче выртаҫҫӗ, пӑтасем ҫинче горнсем ялкӑшаҫҫӗ.

Портреты висели наклонно, как птицы, готовые сняться со стены, барабаны валялись на подоконнике, горны блестели на гвоздях.

XVIII // Асклида Соколова. Фраерман Р.И. Динго йытӑ е пӗрремӗш юрату ҫинчен. Повесть. Чӑвашла Соколова А. А куҫарнӑ. Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1983. — 128 с.

Нӳрӗ ҫил юр кӗлеткен хулпуҫҫийӗсене катӑлтарма пуҫланӑ ӗнтӗ, шлемӗ ҫинче тумла пӑрӗсем ҫакӑнса тӑраҫҫӗ, хӑй пурпӗр инҫете пӑхать, сивлек тинӗс курӑнать пуль ӑна.

Влажный ветер изъел его плечи, на шлеме висели сосульки, а все-таки он глядел далеко, он еще видел суровое море.

XVIII // Асклида Соколова. Фраерман Р.И. Динго йытӑ е пӗрремӗш юрату ҫинчен. Повесть. Чӑвашла Соколова А. А куҫарнӑ. Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1983. — 128 с.

Вӗсем пурте пуҫӗсене ҫӳлелле каҫӑртнӑ, стена ҫинчи тимӗр сетка айӗнче ҫакӑнса тӑракан хаҫата вулаҫҫӗ.

Все они были спиной повернуты к зеркалу, а головы их подняты вверх, они читали газету, висевшую под железной сеткой на стене.

XVI // Асклида Соколова. Фраерман Р.И. Динго йытӑ е пӗрремӗш юрату ҫинчен. Повесть. Чӑвашла Соколова А. А куҫарнӑ. Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1983. — 128 с.

Унӑн хӗррисене ҫапса лартнӑ чикмексем ҫинче чӑрӑш лӑсси ярӑмӗсем ҫакӑнса тӑраҫҫӗ.

По краям его на вбитых кольях висели гирлянды из еловых лап.

XV // Асклида Соколова. Фраерман Р.И. Динго йытӑ е пӗрремӗш юрату ҫинчен. Повесть. Чӑвашла Соколова А. А куҫарнӑ. Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1983. — 128 с.

Пуҫ тӑрринче плакатсем ҫакӑнса тӑраҫҫӗ.

А над ее головой висели плакаты.

V // Асклида Соколова. Фраерман Р.И. Динго йытӑ е пӗрремӗш юрату ҫинчен. Повесть. Чӑвашла Соколова А. А куҫарнӑ. Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1983. — 128 с.

Чӑнах та, ҫуллахи курӑксем сахалланчӗҫ, пӗр эрне ӗнтӗ ирсерен палаткӑсем ҫине шап-шурӑ тӑм ӳкет, вӑрманти ҫулҫӑсем ҫинче кӑнтӑрлачченех сывлӑм тумламӗсем ҫакӑнса тӑраҫҫӗ.

И верно, меньше стало летних трав, и вот уже целую неделю, как по утрам палатки покрывались инеем, и на листьях в лесу до полудня висели капли росы.

II // Асклида Соколова. Фраерман Р.И. Динго йытӑ е пӗрремӗш юрату ҫинчен. Повесть. Чӑвашла Соколова А. А куҫарнӑ. Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1983. — 128 с.

Ӗнер кантра ҫинчех ҫакӑнса тӑратчӗ, паян ҫук вӑл унта.

Вчера висела на веревке, а теперь пропала: нет ее там.

Вӑтӑр ҫиччӗмӗш сыпӑк // Асклида Соколова. Твен М. Гекльберри Финн темтепӗр курса ҫӳрени. Повесть. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1985. — 328 с.