Корпус чувашского языка

Поиск

Шырав ĕçĕ:

кӑна сăмах пирĕн базăра пур.
кӑна (тĕпĕ: кӑна) сăмах форми çинчен тĕплĕнрех пăхма пултаратăр.
Анчах акӑ вӑл вӗсене кӗске вӑхӑтлӑха кӑна курать.

И только на один миг видит их перед собою.

I // Куҫма Турхан. Гоголь Н.В. Тарас Бульба: повесть. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 126 с.

Малтан вӑл вӗсене хӑйсене кӑна ярас тесе те шутларӗ, анчах вӗсем тин ӳссе ҫитнӗ, ҫӳллӗ, вӑйлӑ та илемлӗ каччӑсем пулнине сӑнаса илсен, унӑн ҫавӑнтах ҫапӑҫу хирне каясси килсе кайрӗ, хӑйӗн никам ӳкӗте кӗртме пултарайман кӑмӑлӗ хушнӑ тӑрӑх ҫеҫ кайма шут тытнӑ пулсан та, вӑл вара тепӗр куннех ывӑлӗсемпе пӗрле хам та тухса каятӑп тесе сӑмах пачӗ.

Он сначала хотел было отправить их одних, но при виде их свежести, рослости, могучей телесной красоты вспыхнул воинский дух его, и он на другой же день решился ехать с ними сам, хотя необходимостью этого была одна упрямая воля.

I // Куҫма Турхан. Гоголь Н.В. Тарас Бульба: повесть. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 126 с.

Вӑрҫӑ вӑхӑтӗнче, ҫынсем ытларах кирлӗ чух, чӗннӗ ҫӗре пыма тивӗҫлӗ рейстровый козаксемсӗр пуҫне кирек хӑш вӑхӑтра та хӑйсен ирӗкӗпе пыракансене те нумай пуҫтарма май пулнӑ: кӑна тума есаулсем, мӗнпур ялсемпе местечкӑсен базарӗсемпе площадӗсем тӑрӑх ҫӳресе, урапа ҫине тӑрса хыттӑн ҫапла ҫеҫ кӑшкӑрмалла пулнӑ:

Кроме рейстровых козаков, считавших обязанностью являться во время войны, можно было во всякое время, в случае большой потребности, набрать целые толпы охочекомонных: стоило только есаулам пройти по рынкам и площадям всех сел и местечек и прокричать во весь голос, ставши на телегу:

I // Куҫма Турхан. Гоголь Н.В. Тарас Бульба: повесть. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 126 с.

Козак пӗлмӗн пӗр ремесла та пулман: вӑл эрех юхтарнӑ, урапа тунӑ, тар хатӗрленӗ, тимӗрҫӗпе слесарь ӗҫне тунӑ, кунсӑр пуҫне пуҫа ҫухатиччен ӗҫсе ҫинӗ, — вӑл ӗҫнӗ пек ӗҫме пӗр вырӑс ҫынни кӑна пултарать — ҫаксене вӑл пурне те ним те мар тунӑ.

Не было ремесла, которого бы не знал козак: накурить вина, снарядить телегу, намолоть пороху, справить кузнецкую, слесарную работу и, в прибавку к тому, гулять напропалую, пить и бражничать, как только может один русский, — все это было ему по плечу.

I // Куҫма Турхан. Гоголь Н.В. Тарас Бульба: повесть. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 126 с.

Ун пек характерлӑ ҫынсем XV-мӗш ӗмӗрти йывӑр вӑхӑтра кӑна, ҫынсем вырӑнтан вырӑна куҫса ҫӳрес йӑлине пӑрахсах ҫитереймен ҫӗрте Европӑн пӗр кӗтессинче ҫеҫ пулма пултарнӑ; ун чухне малтанхи пурӑнӑҫ йӗркисемпе пурӑнакан пӗтӗм кӑнтӑр Российӑран хӑйӗн князӗсем тухса кайнӑ; ӑна вара лӑпланма пӗлмесӗр пыра-пыра тапӑнакан монгол вӑрӑ-хурахӗсем ҫаратса, ҫунтарса пӗтернӗ, ҫурт-йӗрсӗр тӑрса юлнӑ ҫынсем хӑюлланса ҫитнӗ; кӳршӗсем усал пулнӑ пирки тата яланах хӑрушлӑхра сехӗрленсе пурӑннӑ пирки, вӑл, ҫунса тӑракан ҫӗрех пурӑнма вырӑнаҫнӑ та, ҫак хӑрушлӑха тӳрех куҫран пӑхма хӑнӑхса ҫитнӗ, ҫӗр ҫинче шиклӗх пуррипе ҫуккине те манса кайнӑ; ҫавӑн чухне вара авалхи славян ҫыннин чӗри ҫапӑҫу хастарлӑхӗпе тулнӑ, тӗнчере вырӑс ҫутҫанталӑкӗн сарлака та ирӗк вӑйӗ — козачество пуҫланса кайнӑ; мӗнпур юханшыв тӑрӑхӗсене, юханшыв урлӑ каҫмалли вырӑнсене, ҫыран хӗрринчи сӗвек те майлӑ вырӑнсене козаксем йышӑнса тухнӑ, вӗсен шутне никам та пӗлмен; хӑюллӑ козаксем вӗсен шутне пӗлме тӑрӑшакан султана ҫапла ответлеме пултарнӑ: «кам пӗлсе ҫитерет вӗсене! вӗсем пирӗн ҫеҫенхир туллиех ларса тухнӑ; ӑҫта байрак, унта козак» (ӑҫта тӗмеске пур, унта козак та пурах).

Это был один из тех характеров, которые могли возникнуть только в тяжелый ХV век на полукочующем углу Европы, когда вся южная первобытная Россия, оставленная своими князьями, была опустошена, выжжена дотла неукротимыми набегами монгольских хищников; когда, лишившись дома и кровли, стал здесь отважен человек; когда на пожарищах, в виду грозных соседей и вечной опасности, селился он и привыкал глядеть им прямо в очи, разучившись знать, существует ли какая боязнь на свете; когда бранным пламенем объялся древле мирный славянский дух и завелось козачество — широкая, разгульная замашка русской природы, — и когда все поречья, перевозы, прибрежные пологие и удобные места усеялись козаками, которым и счету никто не ведал, и смелые товарищи их были вправе отвечать султану, пожелавшему знать о числе их: «Кто их знает! у нас их раскидано по всему степу: что байрак, то козак» (что маленький пригорок, там уж и козак).

I // Куҫма Турхан. Гоголь Н.В. Тарас Бульба: повесть. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 126 с.

Вӗренсе тухнӑ чухне кӑна Бульба вӗсене хӑйӗн лаши кӗтӗвӗнчен икӗ ҫамрӑк ӑйӑр ярса панӑ.

Бульба только при выпуске их послал им из табуна своего пару молодых жеребцов.

I // Куҫма Турхан. Гоголь Н.В. Тарас Бульба: повесть. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 126 с.

Сирӗн канлӗх — таса уй та лайӑх кӑна лаша пулмалла; вот сирӗн канлӗх.

Ваша нежба — чистое поле да добрый конь: вот ваша нежба!

I // Куҫма Турхан. Гоголь Н.В. Тарас Бульба: повесть. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 126 с.

Чӑваш чӗлхи кӑна, пирӗн халӑх культурине палӑртакан чи пӗлтерӗшлӗ уйрӑмлӑх, тӳре-шарашӑн пӗлтерӗшлӗ ыйтусен шутне кӗмест.

Помоги переводом

Суйлав вӑхӑтӗнчи патшалӑх чӗлхисем // Аҫтахар Плотников. https://chuvash.org/blogs/comments/5738.html

Вырӑс чӗлхипе ҫеҫ усӑ курни халӑха унпа кӑна усӑ курма хистет.

Помоги переводом

Суйлав вӑхӑтӗнчи патшалӑх чӗлхисем // Аҫтахар Плотников. https://chuvash.org/blogs/comments/5738.html

Шел те ҫав пуҫарусем пурте паянхи кунхи лару-тӑрупа паллашсанах чӑл-пар кӑна саланаҫҫӗ.

Помоги переводом

Суйлав вӑхӑтӗнчи патшалӑх чӗлхисем // Аҫтахар Плотников. https://chuvash.org/blogs/comments/5738.html

Анчах теме пула ӑна вырӑсла кӑна ҫырса хатӗрленӗ.

Помоги переводом

Суйлав вӑхӑтӗнчи патшалӑх чӗлхисем // Аҫтахар Плотников. https://chuvash.org/blogs/comments/5738.html

Эсӗ ҫӳлӗ вырӑна хӑпарса тӑнипе кӑна ятлаҫнине пӗлетӗп.

Я знаю, бранишься ты лишь потому, что залез на высокое место.

Качака путекки кашкӑра вӑрҫни ҫинчен // Макар Хури. Инди юмахӗсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1956. — 102 с.

Тӗве малтан шыва кӗрсе кайнӑ, шыв ун хырӑмне кӑна йӗпетнӗ.

Верблюд вошел в воду первым, и вода дошла ему до брюха.

Тӗвепе ашак ҫинчен // Макар Хури. Инди юмахӗсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1956. — 102 с.

Унтан, ик уран чӗвен тӑрса, малти урисене хуҫа кӑкӑрӗ ҫине хурса, ун чӗрҫийӗ ҫине ларма кӑна хатӗрленнӗччӗ, хуҫа чӑтаймасӑр кӑшкӑрса янӑ.

Потом стал на задние ноги, а передние умильно положил на грудь хозяину и уже хотел было сесть к нему на колени, но тут хозяин не выдержал и завопил.

Ашак ҫинчен // Макар Хури. Инди юмахӗсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1956. — 102 с.

— Ну, апла, пушмаксемпе кӑна перет пулсан, сан арӑму лайӑх та ырӑ кӑмӑллӑ хӗрарӑм-ха вӑл.

— Ну, — воскликнул гость, — значит, жена у тебя хорошая и добродетельная женщина, коли она только туфлями кидается.

Харкашакан арӑм ҫинчен // Макар Хури. Инди юмахӗсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1956. — 102 с.

Бадшаха улталаса унран ашак тата вунӑ пин рупий укҫа илтӗн те юрласа кӑна пурӑнатӑн, анчах хӑвӑн пурнӑҫу мӑйкӑча лексе пӗтесси ҫинчен нимӗн те шухӑшламастӑн!

Обманом выманил у бадшаха осла и десять тысяч рупий, живешь припеваючи, а о том и не думаешь, что кончишь на виселице!

Ашака юрлама вӗрентни ҫинчен // Макар Хури. Инди юмахӗсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1956. — 102 с.

Пӗр темле ют ҫӗршыв ҫынни бадшах патне приема пынӑ та: — Эпӗ вунӑ ҫул хушшинче ашака юрӑ юрлама вӗрентме пултаратӑп, — тенӗ, — хушар кӑна эсир ӗҫе тытӑнмашкӑн, тӑкаклама вунӑ пин рупий укҫа парӑр, вара сире хам пултарулӑха кӑтартӑп.

Некий чужестранец явился на прием к одному бадшаху и сказал: — Я могу за десять лет научить осла петь песни; соизвольте только, владыка, пожаловать мне, рабу вашему, осла и десять тысяч рупий на расходы, и я покажу свое искусство.

Ашака юрлама вӗрентни ҫинчен // Макар Хури. Инди юмахӗсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1956. — 102 с.

Виҫӗ хутчен ҫапла каларӑм, киле килме хатӗрленнӗччӗ кӑна, сасартӑк суеҫӗ слон пулса тӑчӗ те ман ҫине сиксе ӳкрӗ.

Три раза так сказал и уже собрался было уходить, как вдруг ложь обратилась в слона и кинулась на меня.

Суеҫӗ ҫинчен // Макар Хури. Инди юмахӗсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1956. — 102 с.

Ҫакӑншӑн кӑна эпӗ ҫуран уттартӑм ӑна.

Вот почему я заставил его идти пешком.

Князь ачипе вӗрентекенӗ ҫинчен // Макар Хури. Инди юмахӗсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1956. — 102 с.

Вӑл патша килӗнчи ҫынсен чӗлхипе те аристократсен чӗлхипе кӑна калаҫнӑ.

Он говорил только на языке придворных и знати.

Куҫсаҫӳрен икӗ ҫын ҫинчен // Макар Хури. Инди юмахӗсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1956. — 102 с.

Страницы:

Сайт:

 

Статистика

...подробней