Поиск

Шырав ĕçĕ:

хӑйсен (тĕпĕ: хӑйсем) сăмах форми çинчен тĕплĕнрех пăхма пултаратăр.

Тюленьпе моржсене эскимоссем пӗр ҫимӗҫшӗн кӑна тытмаҫҫӗ, эскимоссем хӑйсен тумтирӗсене те тюлень тирӗпе морж тирӗнчен тӑваҫҫӗ.
Тюлени и моржи дают эскимосам не только пищу. Свою одежду эскимосы делают из тюленьих и моржовых шкур.

Поляр ҫӗрӗсенче ҫынсем мӗнле пурӑнаҫҫӗ // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Хӑш халӑхсем тискер кайӑксенчен сыхланса хӑйсен кил-ҫурчӗсене йывӑҫ тӑрне тӑваҫҫӗ.
Некоторые народы для зашиты от зверей строят свои жилища на деревьях.

Тропик тӑрӑхӗнчи халӑхсен пурӑнӑҫӗ епле // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Негрсем хӑйсен ялӗсене ҫӳллӗ хӳме тытса ҫавӑраҫҫӗ.
Негры защищают свои деревни высокими частоколами.

Кӑнтӑр тӗлӗнче чӑтма ҫук шӑрӑх пуҫланса каять, кайӑка кайнӑ арҫынсенчен пуҫне пурте хӑйсен хӳшшисене канма кӗреҫҫӗ.
Около полудня начинается нестерпимая жара, и все, за исключением мужчин, ушедших на охоту, собираются в свои хижины на отдых.

Негр ялӗнчи кун // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Вӗсен вир акмашкӑн хӑйсен уйне мотыгӑпа ӗҫлесе хатӗрлемелле.
Они должны вскопать свое поле, чтобы посеять просо.

Вӗсене Европа капиталисчӗсен плантацийӗсенче ӗҫлеме ирӗксӗр илсе кайнӑ та, вӗсем хӑйсен ялне таврӑнманни темиҫе эрне те ҫитет.
Многие силою уведены работать на плантациях европейских капиталистов и уже несколько недель не были в своей деревне.

Кашни ҫемье хӑйсен хӳшши умӗнче тавралла ларса ирхи апат ҫиет.
Каждая семья располагается в кружок у своей хижины и завтракает.

Апат шыраса вӗсем хӑйсен тӗреклӗ вӑрӑм урисене пула пит инҫе ҫӳреҫҫӗ.
В поисках пищи перебегают на своих длинных крепких ногах огромные расстояния.

Африкӑри саванна тӑрӑх ҫӳрени // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Хӑйсен сӑмсипе мӑйӑрсене тата хыт хупӑллӑ ҫимӗҫсене ҫӑмӑллӑн катаҫҫӗ.
Своим клювом легко раскалывают орехи и твердые семена.

Тропик вӑрманӗсенчи чӗрчунсем // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Упӑтесем — пит йӳрӗк, пит ҫивӗч чӗрчунсем, вӗсем йывӑҫ ҫинче пурӑнаҫҫӗ; вӗсем хӑйсен вӑрӑм ҫивӗч алли-урисемпе туратран турата, йывӑҫран йывӑҫа ярса илеҫҫӗ те йывӑҫ ҫинчен йывӑҫ ҫине ыткӑнаҫҫӗ.
Обезьяны — очень подвижные и ловкие животные, живут на деревьях; с помощью длинных и цепких конечностей легко хватаются за ветви и стволы деревьев и перепрыгивают с дерева на дерево.

Кашни кунах пысӑк метеорологи станцийӗсем тӗп станцисене хӑйсен сӑнавӗсем ҫинчен пӗлтерсе тӑраҫҫӗ.
Каждый день по радио крупные метеорологические станции сообщают наблюдения на центральные станции.

Мӗнле ҫанталӑк пулассине малтанах пӗлтерни // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Пӗлӗтсем пӗр вырӑнта тӑмаҫҫӗ: вӗсем пӗрмаях куҫса ҫӳреҫҫӗ, хӑйсен формине улӑштараҫҫӗ.
Облака не стоят на одном месте: они все время движутся и меняют свою форму.

Ҫанталӑк ҫинчен мӗн пӗлмелле // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Шывпа апат-ҫимӗҫ хатӗрлесен, карапсем хӑйсен ҫулӗпе малалла кайнӑ.
Взяв запас воды и продовольствия, корабли продолжали свой путь.

Ҫӗр тавра малтан ҫӳресе ҫаврӑнни // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Купецсем пӗр-пӗринчен ӑмӑртса ҫакӑнти пуянлӑхсене хӑйсен аллине ҫавӑрса илме тӑрӑшнӑ.
Купцы друг перед другом старались завладеть находящимися там богатствами.

Картӑсем плансенчен хӑйсен масштабӗпе уйрӑм тӑраҫҫӗ.
Географические карты отличаются от планов масштабом.

Планпа географи карттине танлаштарни // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Юханшывсем хӑйсен вӑрӑм ҫулӗпе пынӑ чухне вӗсене шыв юпписем нумай юхса кӗреҫҫӗ: пӗчӗк шывсем, пысӑкрах шывсем, пысӑк юхан-шывсем.
На своем долгом пути реки принимают много притоков: ручьев, речек и рек.

Пысӑк юханшыв // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

— Вӑл чӑнах та ҫапла, ҫав пӗчӗк шыв юххисем хӑйсен шывне Чӑрӑшлӑха илсе пыраҫҫӗ те ӑна тултараҫҫӗ.
— Верно, это ручейки текут в Елицу и наполняют ее все больше и больше водой.

Пӗчӗк ҫырма // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Ачасем шыв кашни пӑрӑннӑ тӗлтех компас ҫине пӗхаҫҫӗ те хӑйсен ӳкерчӗкӗ ҫине вӑл хытӑрах кукӑрӑлнӑ тӗлсене паллӑ туса пыраҫҫӗ.
Ребята смотрели на компас при каждом повороте и отмечали на своих рисунках крупные изгибы ручья.

Никам та хӑйсен ҫырмине тӗрӗссипе пӗлмест иккен.
Оказалось, что никто как следует не знает своего ручья.

Вӑрмансене упраҫҫӗ, пуринчен ытла вар пуҫӗнчисене хытӑ асӑрхаса усраҫҫӗ: йывӑҫсем хӑйсен тымарӗсемпе ҫӗре ҫирӗплентерсе тӑраҫҫӗ.
Охраняют леса, особенно у вершины оврагов, так как деревья своими корнями скрепляют почву.

Вар // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Страницы:

Корпус чувашского языка

Поиск

Шырав ĕçĕ:

Сайт:

Статистика