Корпус чувашского языка

14 сехет те 15 минутра «Ҫын тата ҫутҫанталӑк» халӑх музейӗнче «Чечеклен, Чутай ен» ятпа пирӗн ентешӗн, Чӑваш Республикин халӑх художникӗн Анатолий Даниловӑн ӗҫӗсен куравӗ уҫӑлӗ.

Помоги переводом

Ентешӗмӗрсем, килсе курсамӑр уява! // Пирӗн пурнӑҫ. http://nashazhizn21.ru/obshchestvo/419-e ... am-r-uyava

Ҫутҫанталӑк

Помоги переводом

Требине // Аҫтахар Плотников. https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D1% ... 0%BD%D0%B5

Ялхуҫалӑхӗшӗн лайӑх мар ҫутҫанталӑк условийӗсемпе — шурлӑхсемпе, нӳрӗ ҫитменнипе, ялхуҫалӑхне сиенлекенсемпе тӗрлӗ зонӑсенче мӗнле кӗрешеҫҫӗ?

Как в разных зонах ведется борьба с неблагоприятными для сельского хозяйства природными условиями: с болотами, с недостатком влаги, с вредителями?

Ялхуҫалӑхӗ // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Ҫутҫанталӑк зонисен картти ҫинче унта паллӑ тунӑ ҫӗркӑмрӑк, нефть, тимӗр руди кӑларакан районсене тата вӑрман промышленноҫӗн районӗсене кӑтартӑр.

Найдите на карте природных зон обозначенные на ней важнейшие промышленные районы. Покажите районы добычи каменного угля, нефти, железной руды, районы лесной промышленности.

Промышленность // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Ҫутҫанталӑк зонисен картти ҫинче хӑвӑр пӗлекен ҫӗнӗ стройкӑсене тупӑр.

Найдите на карте природных зон известные уже вам новостройки.

Промышленность // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Ҫутҫанталӑк зонисене вӗреннӗ чух эпир кашни зонӑри тӑпрасемпе, ӳсентӑрансемпе тата чӗрчун тӗнчипе паллашрӑмӑр.

При изучении природных зон мы познакомились с почвами, растительностью и животным миром каждой зоны.

Ҫутҫанталӑк зонисем // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Ку тӑрӑхра мӗнле ҫутҫанталӑк зонисем выртаҫҫӗ?

Какие природные зоны здесь расположены?

Климат // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Ҫутҫанталӑк зонисене вӗреннӗ чух эпир ССР Союзӗн темӗн пысӑкӑш талккӑшӗнче климат пур ҫӗрте те пӗр пек маррине куртӑмӑр.

При изучении природных зон мы видели, что на громадном пространстве СССР климат не везде одинаков.

Климат // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Хӑйӑрлӑ пушӑ хирсенче ҫутҫанталӑк чухӑн.

Бедна природа песчаных пустынь.

Пушӑ хирсен зонинче пурӑнакан халӑх // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Донбасри ҫутҫанталӑк пуянлӑхӗсем, шахтӑсемпе заводсем Совет Союзӗн харпӑрлӑхӗ пулса тӑчӗ.

Природные богатства, шахты и заводы Донбасса стали собственностью Советского Союза.

Ӗлӗкхипе хальхи Донбасс // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Кӗске вӑхӑт хушшинчех пӗтӗм ҫутҫанталӑк чӗрӗлет.

В короткое время просыпается вся природа.

Хура тӑпраллӑ ҫеҫенхирти ҫутҫанталӑк // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Ҫакӑнта ҫырнине вуланӑ чух ҫутҫанталӑк зонисен картти тӑрӑх астуса пырӑр.

При чтении описания следите по карте природных зон.

Вӑрмансен зонинчен хура тӑпраллӑ ҫеҫенхирелле // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Этем хӑватне, строительствӑна кура ҫутҫанталӑк каялла чакса пынӑ.

Природа отступила перед человеческой волей, перед строительством.

Самолет ҫинчен епле курӑнать // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Ҫав ҫулсем тӑрӑх тайгари ҫутҫанталӑк пуянлӑхӗсене турттарса кӑларма пулать тата тайгана унта мӗн кирлине турттарса пыма май килет.

По ним можно вывозить природные богатства тайги и ввозить в тайгу все необходимое.

Тайгари ҫулйӗрсем // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Ҫутҫанталӑк зонисен картти ҫинче вӑрманлӑ тундрӑна, тайгана тата хутӑш вармансене тупӑр.

Найдите на карте природных зон лесотундру, тайгу и смешанные леса.

3. Тайга зони. // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Ҫутҫанталӑк зонисен картти ҫинче тата ССР Союзӗн физикӑлла картти ҫинче тундра зонине тупӑр.

На карте природных зон и на физической карте СССР найдите зону тундры.

Тундрӑри ҫутҫанталӑк // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Ҫутҫанталӑк зонисен картти ҫинче тундра зонине тупӑр.

Найдите зону тундры на карте природных зон.

2. Тундра зони // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Пирӗн Союзӑн инҫетри ҫурҫӗрӗнче ҫутҫанталӑк пуянлӑхӗ нумай.

Много природных богатств на далеком севере нашего Союза.

Ҫурҫӗрти тинӗс ҫулӗ // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Поляр утравӗсем ҫинче ҫутҫанталӑк хаяр.

Сурова природа полярных островов.

Поляр утравӗсем // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Пӗр 2—3 уйӑхлӑха ҫеҫ кунта ҫутҫанталӑк чӗрӗлет.

Только на 2—3 месяца оживает здесь природа.

Поляр утравӗсем // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.