Корпус чувашского языка

Поиск

Шырав ĕçĕ:

сӑмах сăмах пирĕн базăра пур.
сӑмах (тĕпĕ: сӑмах) сăмах форми çинчен тĕплĕнрех пăхма пултаратăр.
«Сикким» ят пулса кайнин чи анлӑ сарӑлнӑ версийӗ — лимбу чӗлхинчи икӗ сӑмах ҫыхӑнса йӗркеленни (су «ҫӗнӗ» тата кхйим «кермен, ҫурт» сӑмах кунта Сиккимӑн пӗрремӗш пуҫлӑхӗ Пунцог Намгьял тунӑ кермен пирки пырать).

Самая распространённая версия названия «Сикким» — от комбинации двух слов языка лимбу (су «новый» и кхйим «дворец, дом») — относится к дворцу, построенному первым правителем Сиккима Пунцогом Намгьялом.

Сикким // Аҫтахар Плотников. https://cv.ruwiki.ru/wiki/%D0%A1%D0%B8%D ... 0%B8%D0%BC

Чӗлхесенчи пӗрпеклӗхсене илсе панӑ май вӑл авалхи пруси чӗлхинчи tusna — «шӑпӑрт», авеста чӗлхинчи tušna, tušni — «шӑпӑрт» тата авалхи инди чӗлхинчи tūṣṇī́m — «шӑп» сӑмахсене палӑртать, ҫавӑн пекех черетленекен тепӗр сӑмах сыпӑкне те кӑтартать — тушить.

В качестве языковых параллелей он предлагает древне-прусское tusna — «тихий», авестийское tušna, tušni — «тихий», и древнеиндийское tūṣṇī́m — «тихо», а также слово с другой ступенью чередования — тушить.

Цна (Припять юппи) // Аҫтахар Плотников. https://cv.ruwiki.ru/wiki/%D0%A6%D0%BD%D ... %BF%D0%B8)

Хӑш-пӗр сӑмах ҫаврӑнӑвӗнче «мехел» вырӑнне ҫак сӑмахсем вырӑнлӑ пулма пултараҫҫӗ: ман (возможность), вӑхӑт (время), вӑй (сила), пултару (способность).

Помоги переводом

Поэзи пулсан… // Василий Долгов. «Тӑван Атӑл». — 1962, 3№ — 92–98 с.

Чӑваш сӑмахлӑхӗн йышӗнче «философсем» пуҫарса янӑ сӑмахсемпе сӑмах ҫаврӑнӑшӗсем те пайтах.

Помоги переводом

Поэзи пулсан… // Василий Долгов. «Тӑван Атӑл». — 1962, 3№ — 92–98 с.

Вӑл — сӑмах ӑсти — хӑйӗн сӑмахӗпе ҫынна, халӑха ӑҫталла та пулин чӗнет, вӗрентет, хӑй май ҫавӑрать.

Помоги переводом

Аслӑ тӗллевпе ӑсталӑхшӑн // Александр Алга. «Тӑван Атӑл». — 1962, 3№ — 3–11 с.

Вӗсемшӗн — капиталистсемшӗн — пулсан, Ирӗклӗх пӗр хӑйсемшӗн кӑна, ыттисене ытларах ҫаратма кирлӗ, Пӗр танлӑх, Телей сӑмахсем — ҫынсене улталама, Мир сӑмах — вутпа выляма.

Помоги переводом

Аслӑ тӗллевпе ӑсталӑхшӑн // Александр Алга. «Тӑван Атӑл». — 1962, 3№ — 3–11 с.

«Викинг» (víkingr) сӑмах чи малтан «Викен ҫынни» тенине пӗлтернӗ текен теори пур, кайран тин вара, мӗнпур скандинавсене анлӑн илсе вӑтам ӗмӗрсенчи кунти пӗтӗм халӑха ҫак сӑмахпа палӑртма пуҫланӑ.

Существует теория, что слово «викинг» (víkingr) первоначально означало «человек из Викена», и только потом стало употребляться в более широком смысле подразумевая всех раннесредневековых скандинавов.

Викен (авалхи тӑрӑх) // Аҫтахар Плотников. https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D0% ... %91%D1%85)

Сӑмахне чӑмлать-чӑмлать вара, кӗтсе ывӑнатӑн, хӑш чухне кунӗпе те пӗр сӑмах илтеймӗн унран — ҫӳрет кӗтесрен кӗтесе, ҫухатнӑ чӗлхине шыранӑ пек.

Помоги переводом

Ял тавра кашкӑрсем ҫӳреҫҫӗ // Алексей Афанасьев. А. А. Афанасьев. Юманлӑх ҫулҫӑ тӑкмарӗ: роман. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1982. — 288 с.

«Пӳркел сӑмах та «пӳрлӗ кӳлӗ» сӑмах майлашӑвӗнчен тухса кайнӑ теҫҫӗ».

Помоги переводом

Пӳркел Шӳрелӗсен талпӑнуллӑ ӳсӗмӗ // Витатий Станьял. https://chuvash.org/news/36895.html

Ун сӑмахӗнчен «ҫамрӑккисем» иртмеҫҫӗ, «ваттине» хирӗҫ сӑмах та калама юрамасть.

Помоги переводом

Ҫӑкӑр чӗлли // Юрий Исаев. Исаев Ю.Н. Ҫӗнӗ касӑн шухӑ яшӗсем: калавсем, асаилӳ, тӗрленчӗксем. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 2023. — 149 с. — 122–126 с.

Ҫавӑнпа та, — малалла тӑсрӗ сӑмахне Васелиса Петровна — кам та пулсан хӑвна кӳрентерсен, пулманнине пур туса ҫӑварна шыв сыпса ан тӑр, май килнӗ, пултарнӑ таран ун чунне витермелли сӑмах тупса ҫӑварне хуплама тӑрӑш.

Помоги переводом

III // Ӑсан Уҫӑпӗ. Ӑсан Уҫӑпӗ. Тӗлӗкри те пирӗнпех: повеҫсемпе калавсем. Шупашкар: «Пегас» издательство ҫурчӗ, 2014. — 142 с. — 122–141 с.

Хӗр ҫак сӑмахсене вӑлтса-тӑрӑхласа, е такама тӗксе-аса илтерсе каламарӗ пулсан та, Миша сӑмах тытаканӗ лайӑхмарланнине сисрӗ.

Помоги переводом

Кайӑксем вӗҫекен тӳперен… // Ӑсан Уҫӑпӗ. Ӑсан Уҫӑпӗ. Тӗлӗкри те пирӗнпех: повеҫсемпе калавсем. Шупашкар: «Пегас» издательство ҫурчӗ, 2014. — 142 с. — 5–54 с.

Дубовӑн пичӗ пӗҫерсе кайрӗ, чӗлхи ҫине пӗр сӑмах та килмерӗ, аптранипе вӑл карттусне хывса аллинче лӳчӗркеме тытӑнчӗ, кӑшт аяккинелле пӑрӑнса, хӑйпе мӗн пулса тухнине виҫӗ-тӑватӑ сӑмахпа ӑнлантарса пачӗ.

Помоги переводом

31 // Владимир Кузьмин. Владимир Кузьмин. Виҫӗ юман: повесть. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1986. — 144 с.

Ҫак сӑмахсене хӗрарӑм ҫурма сасӑпа ҫеҫ каларӗ пулин те, уйрӑмах юлашки сӑмах чан ҫапнӑ пекех янӑраса кайрӗ.

Помоги переводом

Тӑранайми вӑрҫӑсем // Николай Сорокин. Сорокин Н.М. Тӑлӑх арӑм минтерӗ. Савнисен романӗ. – Шупашкар: «Ҫӗнӗ Вӑхӑт», 2019. – 216 с.

— Хӑш-пӗр чухне этем кӑшкӑрать юрататӑп тесе сӑмах парать, сӑмахӗсем вӗҫне ҫитмеҫҫӗ, суя, шухӑшласа кӑларнӑ пек туйӑнаҫҫӗ.

Помоги переводом

Тӑранайми вӑрҫӑсем // Николай Сорокин. Сорокин Н.М. Тӑлӑх арӑм минтерӗ. Савнисен романӗ. – Шупашкар: «Ҫӗнӗ Вӑхӑт», 2019. – 216 с.

Аяларах икӗ питлӗ сӑмахсем: «Кашни ҫемье хӑй ирӗкӗпе патшалӑха пама сӑмах парать…»

Помоги переводом

Пурнӑҫ виҫкӗтеслӗхӗ // Николай Сорокин. Сорокин Н.М. Тӑлӑх арӑм минтерӗ. Савнисен романӗ. – Шупашкар: «Ҫӗнӗ Вӑхӑт», 2019. – 216 с.

Сӑмах хыҫҫӑн сӑмах.

Помоги переводом

Уйрӑлу шӑпи // Николай Сорокин. Сорокин Н.М. Тӑлӑх арӑм минтерӗ. Савнисен романӗ. – Шупашкар: «Ҫӗнӗ Вӑхӑт», 2019. – 216 с.

Сӑмахран, вӑл уҫнӑ пӗр-пӗр капмар сӑрт пирки сӑмах пырать пулсан уҫаканне ҫавӑнтан пысӑк чул катрамӗсем илсе килсе кӑтартма хушаҫҫӗ.

Например, если он открыл большую гору, пускай принесет с нее большие камни.

XV // Юрий Артемьев. Сент-Экзюпери Антуан де. Пӗчӗкҫеҫ принц: аллегориллӗ повесть-юмах. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 2017. — 64 с.

Ку вӑл Завьялов хӑйне иккӗмӗш хут кун пекки пулмасть» тесе сӑмах панӑ, асра юлнӑ кун хыҫҫӑн каланӑ пӗрремӗш сӑмах пулчӗ.

Помоги переводом

Кунтан — ҫӑлтӑрсем патне! // Леонид Агаков. Чаковский А. Б. Инҫетри ҫӑлтӑр ҫути: повесть / А. Б. Чаковский ; вырӑсларан Леонид Агаков куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР кӗнеке издательстви, 1966. — 275 с.

Вӑл специалистшӑн ҫав тери ухмахла илтӗнекен «тимӗр таткисем» тенӗ сӑмаха персе яман пулсан, тен, эпӗ ытлашши вӗресе те кайман пулӑттӑм-и. Анчах ҫав ухмахла сӑмах мана ҫав тери тарӑхтарчӗ.

Помоги переводом

21. Тайгари пикник // Леонид Агаков. Чаковский А. Б. Инҫетри ҫӑлтӑр ҫути: повесть / А. Б. Чаковский ; вырӑсларан Леонид Агаков куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР кӗнеке издательстви, 1966. — 275 с.

Страницы:

Сайт:

 

Статистика

...подробней