Поиск

Шырав ĕçĕ:

Ҫӗре (тĕпĕ: ҫӗр) сăмах форми çинчен тĕплĕнрех пăхма пултаратăр.

Министр пырать те: «Хатӗр-и ӗнтӗ?» — тесе ыйтать; ҫӗвӗҫсем ӑна: «Хатӗр», — теҫҫӗ те, ҫук ҫӗре кӑтартаҫҫӗ.
Министр пришел и спросил; портные сказали, что готово, и показали министру пустое место.

Патшанӑн ҫӗнӗ тумтирӗ // Чӗмпӗр чӑваш шкулӗ. Толстой Л. Н. Упа тытни: Калавсем, халапсем, юптарса каланисем. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1979. — 264 с.

Ҫавна илтсен, пур ӑслӑ ҫынсем, пӗр ҫӗре пухӑнса, патшана мӗнле майпа сыватма пулӗ-ши тесе, канаш тӑва пуҫларӗҫ, тет.
Тогда собрались все мудрецы и стали судить, как царя вылечить.

Кӗпе // Чӗмпӗр чӑваш шкулӗ. Толстой Л. Н. Упа тытни: Калавсем, халапсем, юптарса каланисем. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1979. — 264 с.

Ҫак икӗ шыв пӗр ҫӗре хутшӑннӑ ҫӗрте Атӑл вӑтӑр чалӑша яхӑн сарӑлса юхса выртать.
Но когда обе реки сходятся, в Волге уже 30 саженей ширины.

Атӑлпа Вазуза // Чӗмпӗр чӑваш шкулӗ. Толстой Л. Н. Упа тытни: Калавсем, халапсем, юптарса каланисем. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1979. — 264 с.

Ҫумӑр пӗлӗчӗ ҫилпе тӗрлӗ ҫӗре саланать.
И тучи разносятся по земле…

Тинӗсри шыв ӑҫта каять? // Чӗмпӗр чӑваш шкулӗ. Толстой Л. Н. Упа тытни: Калавсем, халапсем, юптарса каланисем. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1979. — 264 с.

Пӗр ҫӗре ҫын нумай пуҫтарӑнсан, мӗншӗн лайӑх сывлӑшах йывӑрланса каять?
Отчего делается дурной воздух из хорошего, когда соберутся много людей?

Сывлама юрӑхсӑр сывлӑш // Чӗмпӗр чӑваш шкулӗ. Толстой Л. Н. Упа тытни: Калавсем, халапсем, юптарса каланисем. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1979. — 264 с.

Ҫӗр айӗнче ҫавӑн пек сывлӑш пуҫтарӑнса тӑракан вырӑнсем пулаҫҫӗ, ун пек ҫӗре пырса кӗрсен, ҫын ҫавӑнтах вилет.
Бывают места под землей, где этот воздух собирается, и если попадешь в такое место, то сейчас умираешь.

Ҫил ҫумӑр пӗлӗчӗсене, тӗрлӗ ҫӗре илсе кайса, ҫутарса ҫӳрет.
Ветер разносит тучи и поливает землю.

Ҫил вӗрни мӗне кирлӗ? // Чӗмпӗр чӑваш шкулӗ. Толстой Л. Н. Упа тытни: Калавсем, халапсем, юптарса каланисем. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1979. — 264 с.

Пӑс сивӗнсе тумлам пулса стена тӑрӑх ҫӗре юхса анать.
Пар станет охолаживаться, каплями потечет книзу и станет водой.

Пӑр, шыв, пӑс // Чӗмпӗр чӑваш шкулӗ. Толстой Л. Н. Упа тытни: Калавсем, халапсем, юптарса каланисем. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1979. — 264 с.

Шыва вӗретсен — пӑс пулать, сивӗ ҫӗре лартсан — пӑр пулать.
Согрей воду — будет пар; застуди воду — будет лед.

Ҫав пӑсран пулнӑ шыва сивӗ ҫӗре кӑларса лартсан, вӑл каллех пӑр пулать.
Собрать эту воду и выставить на мороз — опять станет лед.

Пӑс нимӗне те ҫӗклеймест, вӑл хӑй те тӗрлӗ ҫӗре саланса каять.
И пар уже ничего не держит и сам идет во все стороны.

Тата тепӗр алтӑр сапсан, пӑс пулнӑ шыв ытлашши пулать те, тумлам пулса, стена тӑрӑх ҫӗре юхса анать.
Но если станешь лить другую шайку, вода потечет каплями.

Чӳрече тарланипе сывлӑм ӳкни // Чӗмпӗр чӑваш шкулӗ. Толстой Л. Н. Упа тытни: Калавсем, халапсем, юптарса каланисем. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1979. — 264 с.

Селитрӑпа тӑвара хутӑштарса, шыва ярса ирӗлтерсен, ытлашши янӑ селитрӑпа тӑвар пӗр ҫӗре хутшӑнмаҫҫӗ, пурте харпӑр хӑй майлӑ пулса лараҫҫӗ: селитрӗ юпасем пек пулса ларать, тӑварӗ тӑп-тӑваткӑл тӑватӑ кӗтеслӗ юпасем пула-пула ларать.
Если насытить воду селитрой с солью вместе, лишняя селитра и соль не смешаются, сложатся каждая по-своему — селитра столбиками, а соль кубиками.

Япаласенӗн пайӗсем // Чӗмпӗр чӑваш шкулӗ. Толстой Л. Н. Упа тытни: Калавсем, халапсем, юптарса каланисем. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1979. — 264 с.

Селитр ярса ирӗлтернӗ шыва ӑшӑ ҫӗре лартсан, шывӗ пӑс пулса сахалланать те, ытлашши селитрӗ татах ҫавӑн пек ултӑ кӗтеслӗ пула-пула ларать.
Если насытить воду селитряным порошком и поставить в теплом месте, то вода уйдет паром, а селитра лишняя также сложится столбиками шестигранными.

Ҫӗнӗ сывлӑш пула тӑмасан, пӗр-пӗринпе хутшӑнмасан, пӗр ҫӗртен тепӗр ҫӗре куҫса ҫӳремесен, сывлӑш ҫӗр ҫинче витрери пӗр хускалмасӑр тӑракан шыв пек пӗр тапранмасӑр тӑрӗччӗ.
Если бы газы не делались новые, не смешивались бы с другими, не переменялись бы, то воздух бы стоял над землею и не шевелился бы, как вода в ведре, когда она устоится.

Сывлӑш // Чӗмпӗр чӑваш шкулӗ. Толстой Л. Н. Упа тытни: Калавсем, халапсем, юптарса каланисем. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1979. — 264 с.

Вӑл ытти сывлӑшсенчен йывӑртарах, ҫавӑнпа вӑл пӗр ҫӗре нумай пухӑнсан, аяла анса ларать.
Когда же его наберется много, то он опускается и собирается внизу, потому что он тяжелее других газов.

Кислорода хӑйне анчах пӗр ҫӗре пухса, унта лампӑн кӑварлӑ ҫиппине чиксен, ӑна ҫавӑнтах вут тивсе, вӑл ҫуна пуҫлать.
Если собрать этот газ отдельно и всунуть в него курилку, то она сейчас загорится огнем.

Ҫумӑр пӗлӗчӗсем хускалаҫҫӗ; пӗрре вӗсем пӗр ҫӗре пуҫтарӑнаҫҫӗ, тепре тӗрлӗ ҫӗрелле саланса каяҫҫӗ, ҫиҫӗм ҫиҫе пуҫлать.
Поднимутся облака, станут сходиться и расходиться,— ударит молния.

Ӑшӑ — хӗвелте // Чӗмпӗр чӑваш шкулӗ. Толстой Л. Н. Упа тытни: Калавсем, халапсем, юптарса каланисем. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1979. — 264 с.

Акӑ вӑрӑсем ӑшӑнаҫҫӗ, шӑтса тухса ҫӗре тымар яраҫҫӗ, кивӗ тымарсенчен хунавсем каяҫҫӗ, йывӑҫсем, курӑксем ӳсе пуҫлаҫҫӗ.
Оттают семечки, выпустят ростки, зацепятся ростки за землю; из старых кореньев пойдут побеги, начнут расти деревья и травы.

Ӑна, кӑларса, вӗрен ҫумӗнчен салтса илнӗ те, ҫӗре хунӑ.
Его вынули, сняли с веревки и положили на землю.

Йывӑр сывлӑш // Чӗмпӗр чӑваш шкулӗ. Толстой Л. Н. Упа тытни: Калавсем, халапсем, юптарса каланисем. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1979. — 264 с.

Страницы:

Корпус чувашского языка

Поиск

Шырав ĕçĕ:

Сайт:

Статистика