Корпус чувашского языка

Поиск

Шырав ĕçĕ:

унпа (тĕпĕ: ун) сăмах форми çинчен тĕплĕнрех пăхма пултаратăр.
Пулас пулсассӑн ватӑлнӑ негр, ҫапах та вырӑсӑн чӗлхине вӗреннӗ пулӑттӑм пӗр ӳркенмесӗр унпа Ленин пупленӗшӗнех.

Да будь я и негром преклонных годов, и то без унынья и лени я русский бы выучил только за то, что им разговаривал Ленин.

Пирӗн ҫамрӑксене // Петӗр Ялкир. Маяковский В.В. Пӗтӗм сасӑпа: сӑвӑсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1954. — 158 с. — 30–35 с.

Эсир юлташпа пынӑ чухне пӗлӗше куртӑр, унпа пӗр-ик сӑмах калаҫас тетӗр пулсан, хӑвӑр юлташӑртан каҫару ыйтма ан манӑр.

Если вы, идя со спутником, встретите знакомого, с которым хотите переброситься парой фраз, не забудьте извиниться перед своим спутником.

Урамра // Роза Митрушкина. Аасамаа И. Т. Хӑвна мӗнле тытмалла. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1976. — 192 с.

Пӗлӗше тӗл пулсан, унпа калаҫма тротуар е ҫул айккинелле, ҫурт ҫумне пӑрӑнмалла.

Встретив знакомого и заговорив с ним, не стойте посередине тротуара, отойдите в сторону, к стене дома, чтобы не мешать другим пешеходам.

Урамра // Роза Митрушкина. Аасамаа И. Т. Хӑвна мӗнле тытмалла. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1976. — 192 с.

Хӑй килӗшменнине витес тесе, вӑл тепӗр ташша унпа ташлама сӑмах парать е хӑйпе ларса калаҫма чӗнет.

Она может, в виде компенсации за отказ, обещать следующий танец или просто попросить посидеть с ней и немного побеседовать.

Ташӑ каҫӗнче // Роза Митрушкина. Аасамаа И. Т. Хӑвна мӗнле тытмалла. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1976. — 192 с.

Хӗрарӑм кампа та пулин (ашшӗ-амӑшӗпе, шӑллӗпе, пиччӗшӗпе, юлташӗпе, пӗлӗшӗпе) пӗрле килчӗ пулсан, ташлама чӗнекенни малтан ӗлӗкхи йӑлапа унпа пӗрле килнӗ ҫынран ирӗк ыйтмалла: «Сирӗн пикене ташлама чӗнме ирӗк парсамӑр?» е тата ахаль кӑна: «Юрать-и?»

Если женщина пришла в чьем-то сопровождении (мать, отец, брат, друг, знакомый и т. д. ) и находится в их обществе, то приглашающий должен прежде поклониться сопровождающему даму лицу и спросить по старой традиции: «разрешите мне пригласить вашу даму?» или просто «разрешите».

Ташӑ каҫӗнче // Роза Митрушкина. Аасамаа И. Т. Хӑвна мӗнле тытмалла. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1976. — 192 с.

Эсир ташлама чӗннине йӑнӑшпа тепӗр хӗрарӑм хӑй ҫине илсе ура ҫине тӑчӗ пулсан, ку ташша унпа ташламалла, хӑвна ху сӑпайлӑ тытмалла.

Если женщина, сидящая рядом с той, которую вы пригласили, приняла приглашение на свой счет и встала, нужно этот танец танцевать с ней и вести себя при этом так же вежливо, как и с избранной партнершей.

Ташӑ каҫӗнче // Роза Митрушкина. Аасамаа И. Т. Хӑвна мӗнле тытмалла. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1976. — 192 с.

Ҫак хӗр килӗшмесен, унпа юнашар тӑракан юлташнех чӗнме кирлӗ мар.

В отказе от танца нет ничего оскорбительного для мужчины.

Ташӑ каҫӗнче // Роза Митрушкина. Аасамаа И. Т. Хӑвна мӗнле тытмалла. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1976. — 192 с.

Каччӑпа пӗрле кайсан, мӗн киле кайичченех каччӑ унпа пӗрле пулмалла.

Если она идет вместе с мужчиной, то он заботится о ней весь вечер.

Ташӑ каҫӗнче // Роза Митрушкина. Аасамаа И. Т. Хӑвна мӗнле тытмалла. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1976. — 192 с.

Ҫакӑн пек ҫын ҫапах та ташлакансем хушшинче пур пулсан, вӑл чӗннипе унпа ташлама тухмалла мар.

Но если уж так случилось, женщина не должна принимать приглашения нетрезвого партнера.

Ташӑ каҫӗнче // Роза Митрушкина. Аасамаа И. Т. Хӑвна мӗнле тытмалла. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1976. — 192 с.

Унпа, калаҫса кайсан та, паллашмаҫҫӗ; калаҫу хӑвӑр ҫине куҫсан вара, кирлӗ пулсан, паллашмаллах (мӗнле паллашасси ҫинчен тӗллӗн «Паллаштарни» пайра каланӑ).

Соседу по столу, с которым завязывается разговор, не представляются, за исключением тех случаев, когда разговор перешел на личные темы и возникает в этом необходимость.

Кафере, столовӑйра, ресторанта // Роза Митрушкина. Аасамаа И. Т. Хӑвна мӗнле тытмалла. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1976. — 192 с.

Пӗлӗш сӗтел патӗнче чарӑнчӗ пулсан, арҫын унпа ура ҫине тӑрса калаҫать.

Если знакомый остановится возле стола, мужчина встает и разговаривает с ним стоя.

Кафере, столовӑйра, ресторанта // Роза Митрушкина. Аасамаа И. Т. Хӑвна мӗнле тытмалла. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1976. — 192 с.

Телефон хальхи вӑхӑтри кирлӗ те питӗ меллӗ ҫыхӑну, унпа иртӗнме юрамасть.

Хотя телефон великолепное и необходимое в наше время средство связи, не следует им злоупотреблять.

Ӗҫри телефон // Роза Митрушкина. Аасамаа И. Т. Хӑвна мӗнле тытмалла. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1976. — 192 с.

Пушансан тин унпа калаҫма пуҫлать.

И только тогда обращается к сотруднику.

Учрежденире // Роза Митрушкина. Аасамаа И. Т. Хӑвна мӗнле тытмалла. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1976. — 192 с.

Хӗрарӑм арҫынпа пӗрле чухне тепӗр арҫын унпа тӳрех паллашма пултараймасть: ун малтан ҫав хӗрарӑм юлташӗпе паллашмалла.

Женщине, находящейся в присутствии мужчины, другой мужчина не может представиться, прежде чем он не познакомится с ее спутником.

Мӗнле паллашасси тата паллаштарасси // Роза Митрушкина. Аасамаа И. Т. Хӑвна мӗнле тытмалла. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1976. — 192 с.

Ӗҫе кайнӑ чух, трамвай ҫинче, магазинра е учрежденинче пӗрмай тӗл пулакан ҫынна, унпа эсир малтан калаҫнӑ пулсан, хӑвӑрпа паллаштарма пултаратӑр.

Если вы часто встречаетесь с кем-либо по пути на работу, в трамвае, магазине или в учреждении, и даже уже обменялись несколькими малозначащими словами, вы вправе представиться.

Мӗнле паллашасси тата паллаштарасси // Роза Митрушкина. Аасамаа И. Т. Хӑвна мӗнле тытмалла. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1976. — 192 с.

Пӗр-пӗрне пӗлекен ҫынсем ларакан сӗтел патне хӑшӗн те пулин пӗлӗшӗ пырсан, пурне те унпа паллаштармалла.

Если же кто-нибудь подходит к столу, чтобы поздороваться со знакомым, тот должен представить его остальным.

Мӗнле паллашасси тата паллаштарасси // Роза Митрушкина. Аасамаа И. Т. Хӑвна мӗнле тытмалла. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1976. — 192 с.

Урамра е фойере хуса ҫитсе иртсе каякан ҫын палланӑ ҫынна унпа шайлашсан сывлӑх сунмалла.

На улице или в фойе обгоняющий знакомого всегда здоровается первым в тот момент, когда он с ним поравняется.

4. Саламласси, ҫынна ҫынпа паллаштарасси // Роза Митрушкина. Аасамаа И. Т. Хӑвна мӗнле тытмалла. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1976. — 192 с.

Сӑмахран, хӗвел аннине сӑнаса, унпа киленсе тӑракан ҫынна хӑвӑн малашнехи ӗҫ планӗсем ҫинчен, ӗҫ планне сӳтсе явакан ҫынна хӑвӑн ӗнерхи илӗртӳллӗ каҫу ҫинчен каласа тӑмаҫҫӗ.

Не говорят, к примеру, тому, кто любуется закатом солнца, о своих планах работы, а обсуждающему план работы о своей вчерашней вечеринке.

3. Калаҫу культури // Роза Митрушкина. Аасамаа И. Т. Хӑвна мӗнле тытмалла. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1976. — 192 с.

Паллах, ҫын мӗн чухлӗ нумайрах пӗлет, ҫавӑн чухлӗ унпа калаҫма интереслӗрех.

Естественно, что чем развитее человек, тем интереснее с ним беседовать.

3. Калаҫу культури // Роза Митрушкина. Аасамаа И. Т. Хӑвна мӗнле тытмалла. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1976. — 192 с.

«Ҫамрӑксене искусствӑна ӑнланма, унпа киленме вӗрентмелле, чи лайӑх обществӑра кашни ҫын искусствӑна пӗлтӗр, вӗрентӗр, — тенӗ Аристотель. Аристотель чуралӑх обществинче, «чура» сӑмах «ҫын» тенине пӗлтерме пултарайман обществӑра пурӑннӑ.

Аристотель утверждал, что молодежь нужно сознательно обучать наслаждаться искусством, что в идеальном обществе каждый человек должен заниматься искусством. Аристотель жил в рабовладельческом обществе, где в понятие «человек» «раб» не входил.

Хӑвна ху вӗрентни // Роза Митрушкина. Аасамаа И. Т. Хӑвна мӗнле тытмалла. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1976. — 192 с.

Страницы:

Сайт:

 

Статистика

...подробней