Корпус чувашского языка

Ҫӳлте, сӑртлӑхӑн хыҫалти енче, Падмасамбхава духовлӑ аталанса ҫитнӗ вырӑнта, буддистсен темиҫе мӑнастирӗ вырнаҫнӑ.

Вверху с задней стороны холма расположено несколько буддистских монастырей на месте, где Падмасамбхава достиг высокой духовной реализации.

Парпинг // Аҫтахар Плотников. https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0% ... 0%BD%D0%B3

Тинӗс хӗрринче кӑнтӑрта тата кӑнтӑр-хӗвелтухӑҫ енче пурӑнакан аджарецсем те абхазецсем пекех пурӑнаҫҫӗ.

Аджарцы, населяющие южную и юго-восточную части побережья, живут в общем так же, как абхазцы.

Тинӗс хӗрринчи халӑх тата вӑл мӗн ӗҫлесе пурӑнни // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Иҫӗм ҫырли пахчи ту айккинче кӑнтар енче ларать — унта хӗвел ҫутти нумайрах пирки сахӑрлӑ иҫӗм ҫырли лайӑхрах пиҫет.

Виноградник раскинулся на южном склоне горы — здесь больше солнца и лучше созревают сахаристые сорта винограда.

Крымӑн кӑнтӑрти хӗрринчи иҫӗм ҫырли пахчисем // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Донбасран хӗвеланӑҫнелле, Днепр шывӗн леш енче, Кривой Рог хули патӗнче, ҫавӑн пекех Крым ҫурутравӗнче те, Керчь хули патӗнче, тимӗр рудин запасӗ пит пысӑк.

На запад от Донбасса, за рекой Днепром, у города Кривого Рога, а также на Крымском полуострове, у города Нерча, имеются большие запасы железной руды.

Ҫӗр айӗнчен кӑларакан усӑллӑ япаласемпе промышленность // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Анатри Атӑл леш енче выртакан ҫӗрсем ҫинче пит вӑйлӑ тыр-пул пулма пуҫлать.

Почвы нижнего Заволжья начинают давать богатейшие урожаи.

Уяр ҫанталӑкпа кӗрешесси // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Анатри Атӑл леш енче выртакан ҫӗрсенче шыв ҫук.

Безводны земли нижнего Заволжья.

Уяр ҫанталӑкпа кӗрешесси // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Икӗ ҫул хушшинче поляр ункин леш енче промышленноҫлӑ хулапа порт ӳссе ларчӗ.

В два года за полярным кругом возник промышленный город и порт.

Игарка — полярти порт // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Уралтан хӗвеланӑҫнелле, Кама шывӗн сулахай енче, ҫӗр айӗнче тӗрлӗ тӑварсен сийӗ выртать, вӑл сий 500 м хулӑмӑш.

К западу от Урала, на левом берегу Камы, лежит под землей пласт различных солей в 500 м толщиной.

Березники // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Ҫӗр айӗнче ҫак усӑллӑ япаласем ӑҫта тупӑннине ССР Союзӗн картти ҫинче шыраса тупӑр: Кузнецк бассейнӗнчи ҫӗркӑмрӑкӗ ӑҫтине (Новосибирскран кӑнтӑр-хӗвелтухӑҫ енче), нефть ӑҫтине (Печора шывӗн юппи таврашӗнче тата Урал тӑвӗсен хӗвеланӑҫ енчи тайлӑкӗнче), ылттӑн (Лена шывӗ ҫинче тата унӑн Алдан ятлӑ юппи ҫинче).

Найдите на карте СССР, где залегают следующие полезные ископаемые: каменный уголь Кузнецкого бассейна (на юго-восток от Новосибирска), нефть (на притоке реки Печоры и на западном склоне Уральских гор), золото (на реке Лене и на ее притоке Алдане).

Тайган ҫӗр айӗнчи усӑллӑ япалисем // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Енисей шывӗн леш енче Вӑтам Сибирь тӳлеме пуҫланса каять.

За рекой Енисеем начинается Средне-Сибирская возвышенность.

Тайгари ҫутҫанталӑк // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Ҫарансем ытларах кӑнтӑр енче вырнаҫнӑ; уйрӑмах Ока тӑрӑх улӑхсем лайӑх.

Луга расположены главным образом на юге; особенно хороши поймы по Оке.

Серпухов уесӗ // Аҫтахар Плотников. https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0% ... 1%81%D3%97

Тундра зони пӗтӗмпе пекех поляр ункин леш енче выртать, унта хӗлле хӗвел темиҫе кун хушши, темиҫе уйӑх хушши те пӗртте курӑнмасть.

Почти вся зона тундры лежит за полярным кругом, где зимой солнце по нескольку дней и даже месяцев совсем не показывается.

Тундрӑри ҫутҫанталӑк // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Совет Союзӗн ҫурҫӗрти пайӗ поляр ункин леш енче выртать.

Северная часть СССР лежит за полярным кругом.

II. ССР Союзӗн ҫутҫанталӑкӗпе халӑх пурӑнӑҫӗ // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Совет Союзӗн Европӑри пайӗн кӑнтӑр енче Хура тинӗс пур.

С южной стороны Европейской части Союза находится Черное море.

Тинӗс ҫинчи чикӗсем // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Пур ҫӗрте те хастар пулӑр, ан иккӗленӗр - вара ӑнӑҫу сирӗн енче пулӗ.

Проявляйте решительность и активность буквально во всем, и тогда госпожа Фортуна будет к вам весьма благосклонна.

40-мӗш эрнери гороскоп // Софья Савнеш. Чӑваш халӑх сайчӗ

Ҫӑлтӑрсем сирӗн енче.

Звезды будут на вашей стороне.

38-мӗш эрнери гороскоп // Софья Савнеш. Чӑваш халӑх сайчӗ

Хӑвӑр енче ӳсекен чи паллӑ ӳсентӑрансене пуҫтарса типӗтсе хурӑр.

Соберите и засушите наиболее распространенные в вашей местности растения.

Поляр ункинчен тропик патне самолетпа кайни // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Совет влаҫӗ пулнӑранпа пирӗн Союзри ҫурҫӗр енче пурӑнакан халӑхсен пурӑнӑҫӗ хытӑ улшӑнса пырать.

Но с приходом советской власти жизнь северных народов нашего Союза стала быстро изменяться.

Ненецсем епле пурӑнаҫҫӗ // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Ненец ҫыннин Окатеттӑн ҫемьи тундрӑра кӑнтӑр енче, вӑрман ҫывӑхӗнче, хӗл каҫнӑ.

Семья ненца Окатетты зимовала на юге тундры, вблизи лесов.

Ненецсем епле пурӑнаҫҫӗ // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Европӑри тундрӑра тата Азири тундрӑн хӗвеланӑҫ енче ненецсем пурӑнаҫҫӗ.

В европейской тундре и в западной части азиатской тундры живут ненцы.

Тундра // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.