Корпус чувашского языка

Поиск

Шырав ĕçĕ:

чӑваш сăмах пирĕн базăра пур.
чӑваш (тĕпĕ: чӑваш) сăмах форми çинчен тĕплĕнрех пăхма пултаратăр.
Ҫак тишкерӳ хыҫҫӑн, ҫӳлерех палӑртнӑччӗ, паттӑр ҫинчен калакан чӑваш юмахӗсенче 300 А, 300 *В, 301 А, 301 *В, 303, 315 А сюжетсемпе тӳр килекен ушкӑнсем курӑнчӗҫ, унсӑр пуҫне харкам ушкӑн та йӗркеленчӗ.

В результате такого анализа среди чувашских сказок о богатырях выявились группы в соответствии с сюжетами 300 А, 300 *В, 301 А, 301 *В, 303, 315, а также одна дополнительная группа.

Чӑваш паттӑр юмахӗсен тӗнчи // Н.Г. ИЛЬИНА. Паттӑр юмахӗсем. Пӗрремӗш кӗнеке. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издвтельстви, 2019. — 384 с. — 6-25 с.

5. Умнерех палӑртса иртнӗ вырӑсла е урӑх чӗлхепе кун ҫути курнӑ чӑваш юмахӗсене те «Паттӑр юмахӗсем» пухха кӗртмен (нумайӑшӗ унччен те чӑвашла пичетленнӗ).

5. В сборнике не отразились также чувашские богатырские сказки,опубликованные в переводе на русский или другие языки (многие из них выходили до этого на чувашском языке).

Чӑваш паттӑр юмахӗсен тӗнчи // Н.Г. ИЛЬИНА. Паттӑр юмахӗсем. Пӗрремӗш кӗнеке. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издвтельстви, 2019. — 384 с. — 6-25 с.

Вӑл шутра ЧПГӐИ ӑслӑлӑх архивӗнче 1970—1980 ҫулсенче Чӑваш патшалӑх университечӗн студенчӗсем ҫырса панӑ паттӑр юмахӗсене асӑнма пулать (8-мӗш йышӑну кӗнеки, 3825 инв. №; 10-мӗш йышӑну кӗнеки, 4506 инв. №).

Среди них прежде всего следует назвать богатырские сказки, поступившие в архив ЧГИГН (книга поступления 8, инв. № 3825; книга поступления 10, инв. № 4506) в 1970–1980-х гг. от студентов Чувашского государственного университета им. И.Н. Ульянова.

Чӑваш паттӑр юмахӗсен тӗнчи // Н.Г. ИЛЬИНА. Паттӑр юмахӗсем. Пӗрремӗш кӗнеке. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издвтельстви, 2019. — 384 с. — 6-25 с.

«Чӑваш юмаххалапӗсем» (1959) кӗнекере вара: Сукмакпа пынӑ чухне вӑл сӗлӗсем хушшинче пӗр пӑрҫа хӑмӑлӗ ӳссе ларнине курать.

В сборнике «Чӑваш юмах-халапӗсем» (1959) эта фраза уточнена: «пӗр пӑрҫа хӑмӑлӗ ӳссе ларнине курать» («видит, как вырос стебелек гороха»).

Чӑваш паттӑр юмахӗсен тӗнчи // Н.Г. ИЛЬИНА. Паттӑр юмахӗсем. Пӗрремӗш кӗнеке. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издвтельстви, 2019. — 384 с. — 6-25 с.

Сӑмахран, Н.Ф. Данилов «Чӑваш юмах-халапӗсем» кӗнекен ӑнлантару пайӗнче ҫапла ҫырни пур:

В частности, в разделе примечаний книги «Чӑваш юмах-халапӗсем» Н.Ф. Данилов пишет,

Чӑваш паттӑр юмахӗсен тӗнчи // Н.Г. ИЛЬИНА. Паттӑр юмахӗсем. Пӗрремӗш кӗнеке. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издвтельстви, 2019. — 384 с. — 6-25 с.

— «Лазар Лазарчпа Иван Иванч патша», «Иван Простак», «Улӑп» («Чӑваш халӑх сӑмахлӑхӗ. 1 том. Юмахсем» пухӑран).

— «Лазар Лазарч и царь Иван Иванч», «Иван-простак», «Улып» (из сборника Е. Сидоровой «Чувашское устное народное творчество. Т. 1. Сказки»).

Чӑваш паттӑр юмахӗсен тӗнчи // Н.Г. ИЛЬИНА. Паттӑр юмахӗсем. Пӗрремӗш кӗнеке. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издвтельстви, 2019. — 384 с. — 6-25 с.

— «Хӑрахкуҫ Лешка пахаттир тата хӗресчен ывӑлӗ Иван Григорч» («Хресчен ывӑлӗ Иван Григорч» ятпа пичетленнӗ), «Пӑрҫа паттӑр», «Кехермен Кетил» («Чӑваш юмах-халапӗсем» кӗнекерен);

— «Одноглазый Лешка-богатырь и крестьянский сын Иван Григорч» (опубликован под названием «Крестьянский сын Иван Григорч»), «Пырзя-батыр», «Кехермен Кетил» (из книги Н. Данилова «Чувашские народные сказки и предания»);

Чӑваш паттӑр юмахӗсен тӗнчи // Н.Г. ИЛЬИНА. Паттӑр юмахӗсем. Пӗрремӗш кӗнеке. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издвтельстви, 2019. — 384 с. — 6-25 с.

— «Иван паттӑр», «Йӗкреш ача», («Чӑваш халӑх юмахӗсем»67 кӗнекерен.

— «Иван-батыр», «Близнецы» (из книги Н. Данилова «Чувашские народные сказки».

Чӑваш паттӑр юмахӗсен тӗнчи // Н.Г. ИЛЬИНА. Паттӑр юмахӗсем. Пӗрремӗш кӗнеке. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издвтельстви, 2019. — 384 с. — 6-25 с.

1. «Паттӑр юмахӗсем» пухха хатӗрленӗ чухне чӑн малтан Чӑваш патшалӑх гуманитари ӑслӑлӑхӗсен институчӗн ӑслӑлӑх архивӗнче упранакан Н.И. Ашмарин фондӗнчи томсенчен ҫирӗмӗшне пӑхса тухнӑ: I пайран 5—8, 21—33, 808-мӗш томсене тата III пайран 5—6-мӗш томсене.

1. При подготовке сборника «Богатырские сказки» нами изучены материалы двадцати томов из фонда Н.И. Ашмарина, хранящегося в научном архиве Чувашского государственного института гуманитарных наук (НА ЧГИГН): из I отдела — тома 5—8, 21—33, 80; из III отдела — тома 5—6.

Чӑваш паттӑр юмахӗсен тӗнчи // Н.Г. ИЛЬИНА. Паттӑр юмахӗсем. Пӗрремӗш кӗнеке. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издвтельстви, 2019. — 384 с. — 6-25 с.

Вӑл хӑш чух сисмесӗрех чӑваш юмахӗсенче те курӑнса каять.

которое оставило отпечаток в их устно-поэтическом творчестве, в частности в сказках.

Чӑваш паттӑр юмахӗсен тӗнчи // Н.Г. ИЛЬИНА. Паттӑр юмахӗсем. Пӗрремӗш кӗнеке. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издвтельстви, 2019. — 384 с. — 6-25 с.

Пирӗн чӑваш юмахӗсенче кунашкал мотив тӗл пулмасть.

В чувашских же сказках подобный мотив замечен не был.

Чӑваш паттӑр юмахӗсен тӗнчи // Н.Г. ИЛЬИНА. Паттӑр юмахӗсем. Пӗрремӗш кӗнеке. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издвтельстви, 2019. — 384 с. — 6-25 с.

Ҫапла, чӑваш саламаликӗсемпе паттӑр юмахӗсем хушшинче ҫакнашкал пысӑк пӗрпеклӗхсем пурри пирӗн сӑмахлӑхри паттӑр юмахӗсем (саламаликсем евӗрех) сӗм авалхи жанр пулнине ҫирӗпех ӗнентерет.

Таким образом, наличие тех или иных параллелей у чувашских саламаликов и богатырских сказок еще раз убеждает, что богатырская сказка (как и саламалик) является одним из древнейших жанров чувашского фольклора.

Чӑваш паттӑр юмахӗсен тӗнчи // Н.Г. ИЛЬИНА. Паттӑр юмахӗсем. Пӗрремӗш кӗнеке. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издвтельстви, 2019. — 384 с. — 6-25 с.

Унтан та ытла, чӑваш паттӑр юмахӗсенче аллӑ пуҫлӑ ҫӗлене те ним мар ҫӗнтерни тӗл пулать.

В чувашских богатырских сказках встречаются сюжеты, где батыр быстро управляется даже с пятидесятиглавым змеем.

Чӑваш паттӑр юмахӗсен тӗнчи // Н.Г. ИЛЬИНА. Паттӑр юмахӗсем. Пӗрремӗш кӗнеке. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издвтельстви, 2019. — 384 с. — 6-25 с.

Чӑваш паттӑр юмахӗсенче ҫапӑҫу самантне нумай чухне саламаликри евӗрех — пӗр хутчен ҫеҫ — ӳкерсе кӑтартаҫҫӗ.

В богатырских сказках не всегда можно наблюдать троекратное повторение сцены битвы, в отдельных текстах сражение происходит единожды.

Чӑваш паттӑр юмахӗсен тӗнчи // Н.Г. ИЛЬИНА. Паттӑр юмахӗсем. Пӗрремӗш кӗнеке. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издвтельстви, 2019. — 384 с. — 6-25 с.

Н.И. Егоров чӑваш паттӑр юмахӗсенчи ҫапӑҫу сценипе саламаликри ҫапӑҫу сцени хушшинче нумай пӗрпеклӗх курать.

Н.И. Егоров обнаруживает параллели между сценой сражения в чувашских богатырских сказках и сценой сражения в саламаликах.

Чӑваш паттӑр юмахӗсен тӗнчи // Н.Г. ИЛЬИНА. Паттӑр юмахӗсем. Пӗрремӗш кӗнеке. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издвтельстви, 2019. — 384 с. — 6-25 с.

Кӗнекене кӗнӗ чӑваш паттӑр юмахӗсем хушшинче ултӑ пысӑкрах ушкӑн палӑрчӗ, унсӑр пуҫне тата тепӗр хушма ушкӑн та пулчӗ.

Чувашские богатырские сказки, включенные в данный том, классифицированы в шесть основных групп и одну дополнительную.

Чӑваш паттӑр юмахӗсен тӗнчи // Н.Г. ИЛЬИНА. Паттӑр юмахӗсем. Пӗрремӗш кӗнеке. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издвтельстви, 2019. — 384 с. — 6-25 с.

А. Рона-Таш хӑйсем тунӑ ӗҫ (чӑваш юмахӗсене пичетлесе кӑларни) вӑл венгр тӗпчевҫисем ҫӗр ҫул ытла маларах тунӑ ӗҫӗн тӑсӑмӗ пулать тесе тӗрӗсех палӑртать.

Издание чувашских сказок Рона-Таш оценивает как продолжение дела венгерских ученых, начатого более ста лет назад.

Чӑваш паттӑр юмахӗсен тӗнчи // Н.Г. ИЛЬИНА. Паттӑр юмахӗсем. Пӗрремӗш кӗнеке. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издвтельстви, 2019. — 384 с. — 6-25 с.

«Чувашская волшебная сказка: вопросы классификации» тӗпчев ӗҫӗнче чӑваш юмахӗсене ушкӑнлас ыйтӑва тимленӗ.

Вопросам классификации чувашских сказок исследователь также уделил серьезное внимание,

Чӑваш паттӑр юмахӗсен тӗнчи // Н.Г. ИЛЬИНА. Паттӑр юмахӗсем. Пӗрремӗш кӗнеке. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издвтельстви, 2019. — 384 с. — 6-25 с.

Кӗнекен «Кроссжанровые связи» ятлӑ иккӗмӗш пайӗнче чӑваш паттӑр юмахӗсене пур енлӗн те тарӑн тӗпченӗ.

Во втором разделе монографии имеется подробное описание богатырских сказок.

Чӑваш паттӑр юмахӗсен тӗнчи // Н.Г. ИЛЬИНА. Паттӑр юмахӗсем. Пӗрремӗш кӗнеке. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издвтельстви, 2019. — 384 с. — 6-25 с.

Чӑваш фольклор тӗпчевҫисене сӑвӑласа ҫырнӑ суя юмах тексчӗсене шанмалла марри пирки те асӑрхаттарса хӑварать.

Ценно для фольклористов его замечание по поводу стихотворных текстов сказочного содержания, выдаваемых за подлинные образцы.

Чӑваш паттӑр юмахӗсен тӗнчи // Н.Г. ИЛЬИНА. Паттӑр юмахӗсем. Пӗрремӗш кӗнеке. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издвтельстви, 2019. — 384 с. — 6-25 с.

Страницы:

Сайт:

 

Статистика

...подробней