Корпус чувашского языка

Чӑваш Республикин «Чӑваш Республикинче Этем прависемпе ӗҫлекен уполномоченнӑй ҫинчен» 2012 ҫулхи юпа уйӑхӗн 2-мӗшӗнчи 54 №-лӗ саккунне («Республика» хаҫат, 2012, юпа уйӑхӗн 5-мӗшӗ; Чӑваш Республикин Саккунӗсен пуххи, 2013, 3, 7 №-сем; 2014, 6, 12 №-сем; 2015, 5, 12 №-сем; 2016, 2 №; 2017, 4 №; «Республика» хаҫат, 2017, раштав уйӑхӗн 27-мӗшӗ) ҫакӑн пек улшӑнусем кӗртес:

Внести в Закон Чувашской Республики от 2 октября 2012 года № 54 «Об Уполномоченном по правам человека в Чувашской Республике» (газета «Республика», 2012, 5 октября; Собрание законодательства Чувашской Республики, 2013, № 3, 7; 2014, № 6, 12; 2015, № 5, 12; 2016, № 2; 2017, № 4; газета «Республика», 2017, 27 декабря) следующие изменения:

Чӑваш Республикин "Чӑваш Республикин патшалӑх должноҫӗсене йышӑнакан ҫынсен статусӗ ҫинчен" саккунне йышӑннӑ май Чӑваш Республикин уйрӑм саккунӗсен акчӗсене улшӑнусем кӗртесси ҫинчен // Михаил Игнатьев. Закон №3 от 13 февраля 2019 г.

Чӑваш Республикин «Чӑваш Республикин «Чӑваш Республикинче бюджет правин хутшӑнӑвӗсене йӗркелесси ҫинчен» саккунне улшӑнусем кӗртесси ҫинчен» 2018 ҫулхи юпа уйӑхӗн 19-мӗшӗнчи 66 №-лӗ саккунӗн («Республика» хаҫат, 2018, юпа уйӑхӗн 24-мӗшӗ) 2 статйине ҫакӑн пек улшӑнусем кӗртес:

Внести в статью 2 Закона Чувашской Республики от 19 октября 2018 года № 66 «О внесении изменений в Закон Чувашской Республики «О регулировании бюджетных правоотношений в Чувашской Республике» (газета «Республика», 2018, 24 октября) следующие изменения:

Чӑваш Республикин уйрӑм саккунӗсен акчӗсене улшӑнусем кӗртесси ҫинчен (35№ саккун 2019) // Михаил Игнатьев. Закон № 35 от 07 мая 2019 г.

Чӑваш Республикин «Чӑваш Республикинче вырӑнти хӑй тытӑмлӑха йӗркелесси ҫинчен» 2004 ҫулхи юпа уйӑхӗн 18-мӗшӗнчи 19 №-лӗ саккунне (Чӑваш Республикин Патшалӑх Канашӗн ведомоҫӗсем, 2004, 60 №; 2005, 63, 64 №-сем; 2006, 66, 69, 72 №-сем; 2007, 73, 74 № -сем; 2008, 76, 77 №-сем; 2009, 80, 81 №-сем; 2010, 84, 86, 87 №-сем; 2011, 89, 91 №-сем; 2012, 92 (I том), 94 №-сем; «Республика» хаҫат, 2012, юпа уйӑхӗн 5-мӗшӗ, раштав уйӑхӗн 29-мӗшӗ; Чӑваш Республикин Саккунӗсен пуххи, 2013, 7 №; 2014, 3, 9, 12 №-сем; 2015, 5, 10, 12 №-сем; «Республика» хаҫат, 2016, пуш уйӑхӗн 3-мӗшӗ) ҫакӑн пек улшӑнусем кӗртес:

Внести в Закон Чувашской Республики от 18 октября 2004 года № 19 "Об организации местного самоуправления в Чувашской Республике" (Ведомости Государственного Совета Чувашской Республики, 2004, № 60; 2005, № 63, 64; 2006, № 66, 69, 72; 2007, № 73, 74; 2008, № 76, 77; 2009, № 80, 81; 2010, № 84, 86, 87; 2011, № 89, 91; 2012, № 92 (том I), 94; газета "Республика", 2012, 5 октября, 29 декабря; Собрание законодательства Чувашской Республики, 2013, № 7; 2014, № 3, 9, 12; 2015, № 5, 10, 12; газета "Республика", 2016, 3 марта) следующие изменения:

Чӑваш Республикин "Чӑваш Республикинче вырӑнти хӑй тытӑмлӑха йӗркелесси ҫинчен" саккунне улшӑнусем кӗртесси ҫинчен тата Чӑваш Республикин "Чӑваш Республикин "Чӑваш Республикинче вырӑнти хӑй тытӑмлӑха йӗркелесси ҫинчен" саккунне улшӑнусем кӗртесси ҫинчен" саккунӗн 2 статйин 2-мӗш пайӗн 2-мӗш тата 3-мӗш пункчӗсем хӑйсен вӑйне ҫухатни ҫинчен // Михаил Игнатьев. «Хыпар», 2016.07.05, 103-104№

Ҫимӗк хыҫҫӑн вилнӗ ҫыннӑн юпине унӑн вилтӑпри ҫине кӗркунне, юпа уйӑхӗнче, лартнӑ, ун хыҫҫӑн (чӳк уйӑхӗнчен пуҫласа ҫу уйӑхӗччен) вилнисенне — ҫимӗкре.

Помоги переводом

Кӗлӗ тата пил сӑмахӗсем // Виталий Родионов. Пилсемпе кӗлӗсем // Шупашкар: Чӑваш кенеке издательстви, 2005. — 5-11 с.

«Чӑваш ССР Патшалӑх суверенитечӗ пирки калакан Декларацие» пурнӑҫа кӗртес тӗллевпе ЧССР Аслӑ Канашӗ чи малтанах /ҫав кунах/ 1990 ҫулхи юпан 27-мӗшӗнче «Чӑваш Республикинчи чӗлхесем ҫинчен калакан саккуна йышӑнчӗ. Декларацин положенине пурнӑҫа кӗртессишӗн тунӑ тепӗр пысӑк ӗҫ — ЧР Президентне суйлассипе ҫыхӑннӑ процессем. Чӑваш республикин Аслӑ Канашӗ 1991 ҫулхи юпа уйӑхӗн 17-мӗшӗнче «Чӑваш Республикин Президенчӗ ҫинчен» тата «Чӑваш республикин Президентне суйласси ҫинчен» калакан саккунсене йышӑнчӗ.

С целью воплотить в жизнь «Декларацию о государственном суверенитете Чувашской ССР» Верховный Совет ЧССР в самом начале /в тот же день/ 27 октября 1990 года принял закон «О языках в Чувашской Республике». Ещё одна большая работа по претворению в жизнь положения Декларации — процессы по избранию Президента ЧР. Верховный Совет Чувашской республики 17 октября 1991 года принял законы «О Президенте Чувашской Республики» и «Об избрании Президента Чувашской республики».

Николай ЛУКИАНОВ: «Тӑван халӑх аталанӑвӗ кӑткӑсланса-структурӑланса, саманапа килӗшӳллӗн улшӑнса-тарӑнланса пырать» // В. СТЕПАНОВ. «Самант», 2016, 4№

14. Унтан вӑл юпасене виҫсе тухрӗ, утмӑл чике шутласа кӑларчӗ, картиш патӗнчи тата хапха ҫумӗнчи кашни юпа ҫапла пулчӗ, 15. хапхаран кӗмелли вырӑнтан мал енчен пуҫласа шалти хапхан мал енне ҫитиччен — аллӑ чике.

14. А в столбах он насчитал шестьдесят локтей, в каждом столбе около двора и у ворот, 15. и от передней стороны входа в ворота до передней стороны внутренних ворот пятьдесят локтей.

Иез 40 // Библи. Раҫҫей Библи пӗрлӗхӗ. Библи. — Санкт-Петербург.:2009. 1567 с.

22. Юпа тӑрринче пӑхӑртан тунӑ пилӗк чике ҫӳллӗш кӑшӑл пулнӑ; кӑшӑлӗ тавра — нар улмисемпе илемлетнӗ чӗнтӗр, пурне те пӑхӑртан тунӑ; тепӗр юпин тӑрри те ҫавнашкалах пулнӑ, нар улмисем те ҫавнашкалах пулнӑ.

22. И венец на нем медный, а высота венца пять локтей; и сетка и гранатовые яблоки вокруг были все медные; то же и на другом столбе с гранатовыми яблоками.

Иер 52 // Библи. Раҫҫей Библи пӗрлӗхӗ. Библи. — Санкт-Петербург.:2009. 1567 с.

14. Арӑмӗ, Зерешь, тата тусӗсем каланӑ ӑна: аллӑ чике ҫӳллӗш юпа лартчӑр, ирхине патшана кала, Мардохее ҫав юпаран ҫакчӑр, ун хыҫҫӑн вара хавассӑн патшапа пӗрле ӗҫке-ҫике уттар, тенӗ.

14. И сказала ему Зерешь, жена его, и все друзья его: пусть приготовят дерево вышиною в пятьдесят локтей, и утром скажи царю, чтобы повесили Мардохея на нем, и тогда весело иди на пир с царем.

Эсф 5 // Библи. Раҫҫей Библи пӗрлӗхӗ. Библи. — Санкт-Петербург.:2009. 1567 с.

тенӗ пулин те, — ҫакӑн пек хӑрушла ирсӗр ӗҫ хыҫҫӑн та, — 19. Эсӗ тем тӗрлӗ хӗрхенекен кӑмӑлупа вӗсене пушхирте пӑрахса хӑварман; вӗсене ҫулпа ертсе пымашкӑн кӑнтӑрла вӗсенчен пӗлӗт юпа уйрӑлман, вӗсен каяс ҫулне ҫутатса пымашкӑн ҫӗрле вӗсенчен вут юпа ҫухалман.

и хотя делали великие оскорбления, 19. но Ты, по великому милосердию Твоему, не оставлял их в пустыне; столп облачный не отходил от них днем, чтобы вести их по пути, и столп огненный - ночью, чтобы светить им на пути, по которому им идти.

Неем 9 // Библи. Раҫҫей Библи пӗрлӗхӗ. Библи. — Санкт-Петербург.:2009. 1567 с.

12. Вӗсен каяс ҫулне кӑтартса, Эсӗ кӑнтӑрла пӗлӗт юпа ӑшӗнче, ҫӗрле вут юпа ӑшӗнче ҫутатса пынӑ.

12. В столпе облачном Ты вел их днем и в столпе огненном - ночью, чтоб освещать им путь, по которому идти им.

Неем 9 // Библи. Раҫҫей Библи пӗрлӗхӗ. Библи. — Санкт-Петербург.:2009. 1567 с.

Ҫапла Хирам Турӑ Ҫуртӗнче Соломон патша валли тумалли ӗҫе вӗҫленӗ: 12. икӗ юпа, вӗсене тӑрӑласа тӑракан икӗ кӑшӑл, кӑшӑлсене витме ҫыхнӑ икӗ виткӗҫ тунӑ, 13. икӗ юпа тӑрринчи кӑшӑлсене витекен икӗ ӗрет виткӗҫ валли тӑватҫӗр нар улми тунӑ.

И кончил Хирам работу, которую производил для царя Соломона в доме Божием: 12. два столба и две опояски венцов на верху столбов, и две сетки для покрытия двух опоясок венцов, которые на главе столбов, 13. и четыреста гранатовых яблок на двух сетках, два ряда гранатовых яблок для каждой сетки, для покрытия двух опоясок венцов, которые на столбах.

2 Ҫулс 4 // Библи. Раҫҫей Библи пӗрлӗхӗ. Библи. — Санкт-Петербург.:2009. 1567 с.

15. Ҫурт умӗ валли вӑтӑр пилӗкшер чике тӑршшӗ икӗ юпа тунӑ, кашни юпине пилӗк чике ҫӳллӗш кӑшӑл тӑрӑласа тӑнӑ.

15. И сделал пред храмом два столба, длиною по тридцати пяти локтей, и капитель на верху каждого в пять локтей.

2 Ҫулс 3 // Библи. Раҫҫей Библи пӗрлӗхӗ. Библи. — Санкт-Петербург.:2009. 1567 с.

17. Пӗр юпи вунсакӑр чике ҫӳллӗш пулнӑ; юпа тӑрринче пӑхӑртан тунӑ, виҫӗ чике ҫӳллӗш кӑшӑл пулнӑ; кӑшӑлӗ тавра — нар улмисемпе илемлетнӗ чӗнтӗр, пурне те пӑхӑртан тунӑ.

17. Восемнадцать локтей вышины в одном столбе; венец на нем медный, а вышина венца три локтя, и сетка и гранатовые яблоки вокруг венца - все из меди.

4 Пат 25 // Библи. Раҫҫей Библи пӗрлӗхӗ. Библи. — Санкт-Петербург.:2009. 1567 с.

Соломон патша патӗнче Ҫӳлхуҫа Ҫурчӗ валли Хирам акӑ мӗн-мӗн тунӑ: 41. икӗ юпа, вӗсене тӑрӑласа тӑракан икӗ кӑшӑл, кӑшӑлсене витме ҫыхнӑ икӗ виткӗҫ; 42. икӗ юпа тӑрринчи кӑшӑлсене витекен икӗ ӗрет виткӗҫ валли тӑватҫӗр нар улми; 43. вунӑ сапан, сапансем ҫинчи ҫӑвӑнмалли вунӑ савӑт; 44. пӗр тинӗс тата тинӗс айӗнчи вуникӗ вӑкӑр кӗлетки; 45. чарасем, калаксем, алтӑрсем.

И кончил Хирам всю работу, которую производил у царя Соломона для храма Господня: 41. два столба и две опояски венцов, которые на верху столбов, и две сетки для покрытия двух опоясок венцов, которые на верху столбов; 42. и четыреста гранатовых яблок на двух сетках; два ряда гранатовых яблок для каждой сетки, для покрытия двух опоясок венцов, которые на столбах; 43. и десять подстав и десять умывальниц на подставах; 44. одно море и двенадцать волов под морем; 45. и тазы, и лопатки, и чаши.

3 Пат 7 // Библи. Раҫҫей Библи пӗрлӗхӗ. Библи. — Санкт-Петербург.:2009. 1567 с.

22. Юпасене лили евӗрлӗ тунӑ кӑшӑлсемпе тӑрӑланӑ; ҫапла юпа ӗҫӗ вӗҫленнӗ.

22. И над столбами поставил венцы, сделанные наподобие лилии; так окончена работа над столбами.

3 Пат 7 // Библи. Раҫҫей Библи пӗрлӗхӗ. Библи. — Санкт-Петербург.:2009. 1567 с.

18. Ҫапла Хирам юпасене туса ҫитернӗ, юпа тӑрринчи кӑшӑлсене витекен виткӗҫе йӗри-тавра икӗ ӗрет нар улмисемпе эрешленӗ; тепӗр кӑшӑлне те ҫаплах капӑрлатнӑ.

18. Так сделал он столбы и два ряда гранатовых яблок вокруг сетки, чтобы покрыть венцы, которые на верху столбов; то же сделал и для другого венца.

3 Пат 7 // Библи. Раҫҫей Библи пӗрлӗхӗ. Библи. — Санкт-Петербург.:2009. 1567 с.

Унта виҫӗ ӗрет кедр юпа ларнӑ, кашни ӗретӗнче вунпилӗк юпа пулнӑ, вӗсем ҫине кедр пӑрӑссем хунӑ; маччине те кедртанах тунӑ.

3. И настлан был помост из кедра над бревнами на сорока пяти столбах, по пятнадцати в ряд.

3 Пат 7 // Библи. Раҫҫей Библи пӗрлӗхӗ. Библи. — Санкт-Петербург.:2009. 1567 с.

15. Кӗлӗ чатӑрне Ҫӳлхуҫа пӗлӗт юпа ӑшӗнче аннӑ, пӗлӗт юпа [пуху] чатӑрӗн алӑкӗ умне тӑнӑ.

15. И явился Господь в скинии в столпе облачном, и стал столп облачный у входа скинии [собрания].

Аст 31 // Библи. Раҫҫей Библи пӗрлӗхӗ. Библи. — Санкт-Петербург.:2009. 1567 с.

13. Анчах Моисей Ҫӳлхуҫана каланӑ: ҫак халӑха Эсӗ Египет ҫыннисем хушшинчен Хӑвӑн хӑватупа илсе тухрӑн, апла Египет ҫыннисем илтӗҫ те 14. ҫакӑнта пурӑнакансене каласа парӗҫ — ҫак ҫӗр ҫыннисем вара Эсӗ, Ҫӳлхуҫамӑр, Израиль халӑхӗ хушшинче пулнине, Эсӗ, Ҫӳлхуҫамӑр, вӗсене Хӑвна куҫран куҫа кӑтартнине, Санӑн пӗлӗтӳ вӗсем тӗлӗнче тӑнине, Эсӗ вӗсен умӗнчен кӑнтӑрла пӗлӗт юпа ӑшӗнче, ҫӗрле вут юпа ӑшӗнче пынине илтнӗ; 15. Эсӗ ҫак халӑха пӗр ҫынна пӗтерсе пӑрахнӑ пек пӗтерсе пӑрахсассӑн, Санӑн мухтавлӑху ҫинчен илтнӗ халӑхсем калӗҫ: 16. Ҫӳлхуҫа ҫак халӑха Хӑй тупа туса пама пулнӑ ҫӗре илсе кӗртме пултараймарӗ, ҫавӑнпа ӑна пушхиртех пӗтерчӗ, тейӗҫ.

13. Но Моисей сказал Господу: услышат Египтяне, из среды которых Ты силою Твоею вывел народ сей, 14. и скажут жителям земли сей, которые слышали, что Ты, Господь, находишься среди народа сего, и что Ты, Господь, даешь им видеть Себя лицем к лицу, и облако Твое стоит над ними, и Ты идешь пред ними днем в столпе облачном, а ночью в столпе огненном; 15. и если Ты истребишь народ сей, как одного человека, то народы, которые слышали славу Твою, скажут: 16. Господь не мог ввести народ сей в землю, которую Он с клятвою обещал ему, а потому и погубил его в пустыне.

Йыш 14 // Библи. Раҫҫей Библи пӗрлӗхӗ. Библи. — Санкт-Петербург.:2009. 1567 с.

18. Картиш хапхин чаршавне сенкер ҫӑмран, хӗрхӗлтӗм, йӑм хӗрлӗ ҫӑмран тата пӗтӗрнӗ ҫипрен тӗртнӗ виссонран тӗрлесе тунӑ, унӑн тӑршшӗ ҫирӗм чике, ҫӳллӗшӗ картиш каррисем пек пилӗк чике пулнӑ; 19. ун валли тӑватӑ юпа, юписен айне лартма тӑватӑ пӑхӑр тӗп тунӑ; вӗсен ҫекӗлӗсем кӗмӗл пулнӑ, вӗсен тӑррисене кӗмӗл сӑрнӑ, вӗсен хытаркӑчӗсене кӗмӗлрен тунӑ.

18. Завеса же для ворот двора узорчатой работы из голубой, пурпуровой и червленой шерсти и из крученого виссона, длиною в двадцать локтей, вышиною в пять локтей, по всему протяжению, подобно завесам двора; 19. и столбов для нее четыре, и подножий к ним четыре медных; крючки у них серебряные, а верхи их обложены серебром, и связи их серебряные.

Тух 38 // Библи. Раҫҫей Библи пӗрлӗхӗ. Библи. — Санкт-Петербург.:2009. 1567 с.