Корпус чувашского языка

Поиск

Шырав ĕçĕ:

илет (тĕпĕ: ил) сăмах форми çинчен тĕплĕнрех пăхма пултаратăр.
Ҫумӑр ҫунӑ чух шыв типсе пӑс пулать те, хӑй ӑшне сывлӑшри ӑшша туртса илет.

Когда идет дождь, то вода сохнет, испаряется и забирает в себя тепло.

Пӑр, шыв, пӑс // Чӗмпӗр чӑваш шкулӗ. Толстой Л. Н. Упа тытни: Калавсем, халапсем, юптарса каланисем. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1979. — 264 с.

Пӑс пулнӑ чухне, шыв сывлӑшри ӑшша нумай туртса илет.

А чтобы из воды сделаться паром, она заберет много тепла из воздуха.

Пӑр, шыв, пӑс // Чӗмпӗр чӑваш шкулӗ. Толстой Л. Н. Упа тытни: Калавсем, халапсем, юптарса каланисем. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1979. — 264 с.

Акӑ мӗншӗн: пӑра ирӗлме ӑшӑ кирлӗ, ҫавӑнпа вӑл ирӗлсе сывлӑшри ӑшша хӑй ӑшне туртса илет.

Оттого, что лед, чтоб ему сделаться водой, заберет в себя тепло из воздуха.

Пӑр, шыв, пӑс // Чӗмпӗр чӑваш шкулӗ. Толстой Л. Н. Упа тытни: Калавсем, халапсем, юптарса каланисем. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1979. — 264 с.

Ак мӗншӗн: пӑс шыв пулсанах, ун ӑшӗнчи ытлашши ӑшша сывлӑш туртса илет.

Оттого, что как только пар станет водой, он выпустит из себя лишнее тепло в воздух.

Пӑр, шыв, пӑс // Чӗмпӗр чӑваш шкулӗ. Толстой Л. Н. Упа тытни: Калавсем, халапсем, юптарса каланисем. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1979. — 264 с.

Чӳпӗке шыв тивертсен, чӳпӗк шыва сӑхса илет; чӑмӑртаса пӑхмасан, ун ӑшӗнче шыв пурри паллӑ мар.

Губка держит в себе воду, и воды не видать, покуда губка не сожмется.

Чӳрече тарланипе сывлӑм ӳкни // Чӗмпӗр чӑваш шкулӗ. Толстой Л. Н. Упа тытни: Калавсем, халапсем, юптарса каланисем. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1979. — 264 с.

Ҫапла ӗнтӗ ҫак мунчарах сывлӑш вӗри чухне пӗр витрене яхӑн шыв сӑхса илет, сивӗ чухне пӗр алтӑртан ытла сӑхаймасть.

В той же бане воздух, когда был горяч, впитал ушат, а когда холоден, может впитать только шайку.

Чӳрече тарланипе сывлӑм ӳкни // Чӗмпӗр чӑваш шкулӗ. Толстой Л. Н. Упа тытни: Калавсем, халапсем, юптарса каланисем. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1979. — 264 с.

Вӑл шыва сывлӑш сӑхса илет.

Воздух всосет ее в себя.

Чӳрече тарланипе сывлӑм ӳкни // Чӗмпӗр чӑваш шкулӗ. Толстой Л. Н. Упа тытни: Калавсем, халапсем, юптарса каланисем. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1979. — 264 с.

Ҫапла мунчари вӗри сывлӑш пӗр витрене яхӑн шыв сӑхса илет, ытла сӑхаймасть, ӑшши парсан та, пӑс каллех шыв пулать.

Один ушат будет держаться, а лишняя вода вытечет.

Чӳрече тарланипе сывлӑм ӳкни // Чӗмпӗр чӑваш шкулӗ. Толстой Л. Н. Упа тытни: Калавсем, халапсем, юптарса каланисем. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1979. — 264 с.

Чӗрӗ хӑмана пӗр енӗпе вӗри кӑмака ҫумне тӑратсан, унӑн ҫав енӗ типсе пӗрӗнет те тепӗр енне хӑй майнелле туртса илет.

Если приставить сырую доску одной стороной к печке, вода выйдет, и дерево сожмется с этой стороны и потянет за собой другую сторону.

Нӳр. II // Чӗмпӗр чӑваш шкулӗ. Толстой Л. Н. Упа тытни: Калавсем, халапсем, юптарса каланисем. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1979. — 264 с.

Хытӑ япала шӗвелнӗ чухне, ӑшша туртса илет те, ун ӑшӗнчи сивви тухса каять; вара унӑн пайӗсем ирӗлеҫҫӗ.

А когда из крепкой делается жидкая, то вещь забирает в себя тепло, и из нее выходит холод, и фигуры ее распускаются.

Япаласенӗн пайӗсем // Чӗмпӗр чӑваш шкулӗ. Толстой Л. Н. Упа тытни: Калавсем, халапсем, юптарса каланисем. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1979. — 264 с.

Сывланӑ чухне пур ҫын та, пур чунлӑ япала та сывлӑшран кислород илет; ӑна вӑл ӑшӗнче хӑй ӳтӗнчи япаласемпе хутӑштарать; каялла вара урӑх сывлӑш сывласа кӑларать.

Каждый человек, каждое животное когда дышит, то выбирает из воздуха кислород а в самом себе смешивает его с веществами своего тела, а выпускает уже другим газом.

Сывлӑш // Чӗмпӗр чӑваш шкулӗ. Толстой Л. Н. Упа тытни: Калавсем, халапсем, юптарса каланисем. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1979. — 264 с.

Юханшывӗ кунта такан майлӑ пит кукӑр кукӑрӑлса илет.

Река здесь делает крутую излучину в форме подковы.

X сыпӑк // Феодосия Ишетер. Рид, Томас Майн. Пуҫсӑр юланут: роман / Майн Рид; вырӑсларан Ф. Ишетер куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1949. — 412 с.

Вӑл йытӑ пек васкаса кышла пуҫларӗ: кап-кап хыпса илет; пите ҫавӑрса кӑларатӑп та вӑл каллех хыпса илет.

А он торопится и как собака грызет — жамкнет, жамкнет; я вывернусь, он опять забирает.

Упа тытни // Чӗмпӗр чӑваш шкулӗ. Толстой Л. Н. Упа тытни: Калавсем, халапсем, юптарса каланисем. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1979. — 264 с.

Акӑ ӗнтӗ, хӑйне мӗнле тискер япала хӑратнине ӑнланма хӑтланнӑ пек, пӑлан алчӑраса кайнӑ куҫӗсемпе тепӗр хут пӑхса илет те каллех тарма тытӑнать.

Это очевидно даже для неразумного животного, еще с минуту смотрит олень растерянными глазами, как бы силясь понять: что это за невиданное чудовище?

Пролог // Феодосия Ишетер. Рид, Томас Майн. Пуҫсӑр юланут: роман / Майн Рид; вырӑсларан Ф. Ишетер куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1949. — 412 с.

Ҫап-ҫутӑ уйӑх ҫуттинче вӑл хӑйӗн чи усал тӑшманне — этеме палласа илет.

В ясном лунном свете южной ночи олень узнает злейшего своего врага — человека.

Пролог // Феодосия Ишетер. Рид, Томас Майн. Пуҫсӑр юланут: роман / Майн Рид; вырӑсларан Ф. Ишетер куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1949. — 412 с.

Майн-Ридӑн выҫӑ ларма та тивет, тинӗсе пӑрахнӑ ҫырӑвӗсем ҫинчен те пӗр хут ҫеҫ мар аса илет вӑл.

Майну Риду приходилось голодать, и он не раз вспоминал о своих письмах, брошенных в море.

Майн-Рид // Феодосия Ишетер. Рид, Томас Майн. Пуҫсӑр юланут: роман / Майн Рид; вырӑсларан Ф. Ишетер куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1949. — 412 с. — 3–5 с.

Халь складсенче тӗрлӗ пусма-тавар, слон шӑмми иксӗлмиех выртать: пусма-таварпа Алвиш Африкӑн шалти облаҫӗсенче чурасем илет, слон шӑммине континентӑн пысӑк пасарӗсенче Европӑна илсе кайма сутать.

Сейчас склады ломились от запасов различных тканей и слоновой кости; тканей, которые Алвиш обменяет на невольников во внутренних областях Африки, и слоновой кости, которая будет продана на главных рынках континента для вывоза в Европу.

Вунвиҫҫӗмӗш сыпӑк // Роза Митрушкина. Жюль Верн. Вунпилӗк ҫулхи капитан. Роман. Куҫараканӗ Митрушкина Р. М. Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1984 ҫул, 304 с.

Луалаба хӗрринче пурӑнакан маньема йӑхӗ вӑрҫӑра вӗлернӗ тӑшмансене анчах мар, ҫиме тесе чурасене те сутӑн илет.

Племя маньема, живущее на берегах Луалабы, съедает не только врагов, убитых на войне, но и покупает рабов, чтобы съесть их.

Вунпӗрмӗш сыпӑк // Роза Митрушкина. Жюль Верн. Вунпилӗк ҫулхи капитан. Роман. Куҫараканӗ Митрушкина Р. М. Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1984 ҫул, 304 с.

Кайӑкҫӑ йытӑ вӗрнӗ ҫӗре пырать те йывӑҫ ҫинчи хир чӑххине персе илет.

Охотник подходит на лай и стреляет фазана на дереве.

Хир чӑххисем // Чӗмпӗр чӑваш шкулӗ. Толстой Л. Н. Упа тытни: Калавсем, халапсем, юптарса каланисем. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1979. — 264 с.

Кайӑкҫӑ вара шӑрчӑкне хӑй умне тӑратать те, пӑшалне шӑтӑкӗнчен чиксе, кӑмӑлне килнине персе илет.

Тогда охотник ставит кобылку, высовывает ружье в прореху и стреляет по выбору.

Хир чӑххисем // Чӗмпӗр чӑваш шкулӗ. Толстой Л. Н. Упа тытни: Калавсем, халапсем, юптарса каланисем. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1979. — 264 с.

Страницы:

Сайт:

 

Статистика

...подробней