Поиск
Шырав ĕçĕ:
Вӑл хулара литейнӑй заводсем, мастерскойсем, тимӗрҫ лаҫҫисем, апат-ҫимӗҫ склачӗсем пулнӑ, — пӗр сӑмахпа каласан, Данциг витӗр тухакан Франци ҫарӗ мӗн кирлине пӗтӗмпех тупма пултарнӑ.
I сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.
Вӑрҫӑра ҫӗнтерӳ Россия аллине куҫас пулсан, вӑл хула вырӑс ҫарӗ тӑвакан наступленин флангӗнче пулса, операцисене нумай чӑрмантарма пултарнӑ.
I сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.
Вырӑс ҫарӗ ҫинчен калакан чи лайӑх сочиненисене, вырӑссен чи лайӑх карттисене ун валли ятарласах французла куҫарнӑ.На французский язык были переведены для него лучшие сочинения о русской армии, русские карты.
I сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.
Российӑн хӗвеланӑҫ чиккисем патне ҫирӗм ҫул хушши поражени тӳссе курман Франци императорӗн ҫарӗ пынӑ вӑхӑтра ӑна командовани ӗҫӗнчен пӑрса янӑ.
VII сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.
«Наполеон хӗтӗртсе тӑракан султан пуҫпех парӑнасшӑн пулмарӗ, Турци ҫарӗ пӗтӗмпех вилсе пӗтнӗ пулсан е парӑннӑ пулсан, визирь вара миршӗн хыпаланман та пулӗччӗ.
VII сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.
Турци ҫарӗ «упранса юлма» Кутузов аллине куҫнӑ.
VII сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.
Рущукран чылай инҫетре аслӑ визирь васкасах ҫирӗпленсе тӑма шутланӑ, вӑл ыран-и, паян-и вырӑс ҫарӗ ҫӗнӗрен пырса ҫапасран хӑранӑ.
VII сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.
Аркатса тӑкнӑ Турци ҫарӗ тарма пуҫланӑ.
VII сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.
Вара Турцин утлӑ ҫарӗ, хӑйӗн составӗн ҫуррине ҫухатса, каялла чакма пуҫланӑ.И турецкая конница, потеряв половину своего состава, начала отходить.
VII сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.
Сулахай фланга аркатса туроксен утлӑ ҫарӗ вырӑссен ҫарӗн тылне тухнӑ, ӑна Дунай урлӑ хывнӑ кӗперсенчен татса илнӗ.
VII сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.
Туроксемпе 40 ҫул хушши ҫапӑҫнӑ опыт тӑрӑх, туроксен чи малтанхи, ҫине тӑрсах тапӑнса кӗрекен атакисемпе вӗсен утлӑ ҫарӗ кӑна хӑрушӑ пулнине Кутузов аванах пӗлсе тӑнӑ.
VII сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.
Вырӑс ҫарӗ пырса чарӑннӑ позици сулахай енчи флангпа фронт енчен атакӑлама уҫӑ пулнӑ, унтан тӑватӑ километрта Дунай шывӗ юхса выртнӑ.
VII сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.
Туроксен Шумлы ятлӑ вӑйлӑ крепоҫӗ патӗнче аслӑ визирӗн утмӑл пинлӗ ҫарӗ пухӑнса тӑнӑ.У сильнейшей турецкой крепости Шумлы собралась шестидесятитысячная армия великого визиря.
VII сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.
Ҫавӑнтан, инҫетрен, Кутузов 1806-мӗш ҫулта, Пруссипе Франци хушшинче пынӑ вӑрҫӑра, Наполеон ҫарӗ пырса ҫапнипе Пруссин ҫар системи пӗтсе пынине, Пруссин суя ҫар паттӑрлӑхӗ ишӗлсе кайнине, Иенӑпа Ауэрштедт патӗнче аркатса тӑкнӑ, хӑйӗн руководителӗсемех пӗтерсе хунӑ Прусси ҫарӗ путланса ларнине сӑнаса тӑнӑ.
VI сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.
Вырӑс ҫарӗ Тӑван ҫӗршыва 1806-мӗш ҫулта, Петербургри мир хыҫҫӑн таврӑннӑ.Русская армия возвращалась на родину после Пресбургского мира в 1806 году.
VI сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.
Вырӑс ҫарӗ тӳснӗ мӑшкӑлшӑн Кутузов та, ҫавнашкалах Аустерлиц патӗнчи шурлӑхсемпе кӳлӗсенче вилнӗ пиншер вырӑс салтакӗсем те, хӑйсене хупӑрласа илнӗ тӑшманпа ҫапӑҫса вилнӗ пиншер геройсем те айӑплӑ пулман.
VI сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.
Вырӑс ҫарӗ кая юлнӑ Пруссирен йышӑнса илнӗ ҫар системи пирки хурлӑх курнӑ.Русская армия расплачивалась за отсталую, заимствованную у Пруссии военную систему,
VI сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.
Аркатса тӑкассинчен нумай пулмасть Кутузов упраса хӑварнӑ вырӑс ҫарӗ Прусси ҫар системине, «павловщина» системине пула, юнлӑ Аустерлиц хирӗнче мӑшкӑл тӳснӗ.
VI сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.
Вуласа пӗтӗрнӗ хыҫҫӑн Вейротер ҫапла каланӑ: мӗн кирлине пурне те асӑрханӑ, Наполеон ҫарӗ пӗтесси курӑнсах тӑрать, мӗншӗн тесен ҫав вырӑнта Австри ҫарӗ маневрсем те туса ирттернӗ, тенӗ.
VI сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.
Приценски текен лайӑх сӑртсене пӑрахса кайнипе союзниксен ҫарӗ хӑйӗн флангне тӑшмана пырса ҫапма лайӑх май туса панӑ.Союзная армия, покидая выгодные Працевские высоты, сама подставляла под удар свой фланг.
VI сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.