Поиск
Шырав ĕçĕ:
Социализмлӑ хуҫалӑхӑн строителӗсем ҫине тӑрсах тӑрӑшса ӗҫленипе ҫӗр айӗнче усӑллӑ япаласем тупнӑ вырӑнсенче пушӑ ҫеҫенхир чӗрӗлсе кайрӗ.
Ҫӗр айӗнчи усӑллӑ япаласемпе промышленность // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.
Типӗ ҫеҫенхирсенче ҫӗр айӗнче темиҫе ӗмӗрсем хушши темӗн чухлӗ усӑллӑ япала пытанса выртнӑ.Огромные ископаемые богатства лежали до последнего времени скрытыми в недрах сухих степей.
Ҫӗр айӗнчи усӑллӑ япаласемпе промышленность // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.
Хаш чухне тата ҫӗр айӗнче мӗн пуррине тӗпчесе ҫӳрекен разведчиксен шурӑ палаткисем тата буровой вышкӑсем курӑнкалаҫҫӗ.Мелькали порой белые палатки и буровые вышки исследователей-разведчиков.
Типӗ ҫеҫенхирсенче // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.
Никама та кирлӗ мар пулса ҫӗр айӗнче темӗн чухлӗ ҫӗркӑмрӑк выртнӑ.И никому ненужными лежали в недрах земли огромные запасы угля.
Ӗлӗкхипе хальхи Донбасс // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.
Патша правительствипе помещиксен пусмӑрӗ айӗнче пурӑнса ҫука юлнӑ хресченсем ҫӗре тӗрӗс ӗҫлесе акса тӑма, тӑпрана лайӑх ҫӗнетме пултарайман.
Ялхуҫалӑхӗ // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.
Ҫав темӗн хулӑмӑш тӑвар сийӗ выртнӑ вырӑнтан инҫе мар ҫӗр айӗнче ҫӗркӑмрӑкпе фосфорит сийӗсем пур.Недалеко от этих мощных залежей солей находятся залежи каменного угля и фосфоритов.
Березники // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.
Уралтан хӗвеланӑҫнелле, Кама шывӗн сулахай енче, ҫӗр айӗнче тӗрлӗ тӑварсен сийӗ выртать, вӑл сий 500 м хулӑмӑш.К западу от Урала, на левом берегу Камы, лежит под землей пласт различных солей в 500 м толщиной.
Березники // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.
Ҫӗр айӗнче ҫак усӑллӑ япаласем ӑҫта тупӑннине ССР Союзӗн картти ҫинче шыраса тупӑр: Кузнецк бассейнӗнчи ҫӗркӑмрӑкӗ ӑҫтине (Новосибирскран кӑнтӑр-хӗвелтухӑҫ енче), нефть ӑҫтине (Печора шывӗн юппи таврашӗнче тата Урал тӑвӗсен хӗвеланӑҫ енчи тайлӑкӗнче), ылттӑн (Лена шывӗ ҫинче тата унӑн Алдан ятлӑ юппи ҫинче).
Тайган ҫӗр айӗнчи усӑллӑ япалисем // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.
Юлашки ҫулсем хушшинче тӗпчесе пӗлнисем тайгара ҫӗр айӗнче нумай пуянлӑх — ылтӑн, ҫӗркӑмрӑкӗ, тӑвар, графит, нефть пуррине палӑртрӗҫ.
Тайган ҫӗр айӗнчи усӑллӑ япалисем // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.
Октябрьти социализмлӑ Аслӑ революциччен тайгара ҫӗр айӗнче мӗнле усӑллӑ япаласем пуррине сахал тӗпченӗ.До последнего времени полезные ископаемые тайги были мало изучены.
Тайган ҫӗр айӗнчи усӑллӑ япалисем // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.
Лӑсӑллӑ йывӑҫсен тӗттӗм чатӑрӗ айӗнче мӑксем, лишайниксем, кӑмпасем ҫеҫ лайӑх ӳсме пултараҫҫӗ.Под темным сводом хвойных деревьев хорошо развиваются лишь мхи, лишайники и грибы.
Тайгари ҫутҫанталӑк // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.
Ҫак никам та пурӑнман, пӗр мӑксемпе тата лишайниксемпе ҫеҫ витӗнсе ларнӑ тискер чулсӑртсем хушшинче вӗсем ҫӗр айӗнче хаклӑ йышши усӑллӑ япала нумай тупнӑ.Много ценных полезных ископаемых нашли они среди диких безлюдных скал, покрытых мхами и лишайниками.
Тундрӑри ҫӗр айӗнчи усӑллӑ япаласене тӗпчесе пӗлесси тата вӗсене кӑларасси // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.
Пуринчен ытларах халӗ Кола ҫурутравӗн тундринче ҫӗр айӗнче мӗнле усӑллӑ пурлӑхсем пуррине тӗпчесе пӗлнӗ.Лучше всего изучены полезные ископаемые тундры Кольского полуострова.
Тундрӑри ҫӗр айӗнчи усӑллӑ япаласене тӗпчесе пӗлесси тата вӗсене кӑларасси // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.
Тундрӑра ҫӗр айӗнче мӗн-мӗн пуррине лайӑххӑнах тӗпчесе пӗлеймен-ха.
Тундрӑри ҫӗр айӗнчи усӑллӑ япаласене тӗпчесе пӗлесси тата вӗсене кӑларасси // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.
Тӑватӑ сехете яхӑн эпир юр айӗнче выртрӑмӑр.
Хӗлле тундра тӑрӑх кайни // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.
Тӗрлӗ ҫӗрте тата ҫӗркӑмрӑк, графит, нефть тата ҫӗр айӗнче урӑх йышши усӑллӑ япаласем те тупнӑ.В различных местах найдены уголь, нефть, графит и другие полезные ископаемые.
Ҫурҫӗрти тинӗс ҫулӗ // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.
Енчен те сире ҫак вырӑнсем патӗнчен иртсе кайма тӳр килсен, йӑлӑнса ыйтатӑп, ан васкӑр, шухӑша кайса тӑрӑр кӑшт та пулин ҫак ҫӑлтӑр айӗнче!Если вам случится тут проезжать, заклинаю вас, не спешите, помедлите немного под этой звездой!
XXVII // Юрий Артемьев. Сент-Экзюпери Антуан де. Пӗчӗкҫеҫ принц: аллегориллӗ повесть-юмах. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 2017. — 64 с.
— Эпӗ кунта, — илтӗнчӗ сасӑ, — улмуҫҫи айӗнче…
XXI // Юрий Артемьев. Сент-Экзюпери Антуан де. Пӗчӗкҫеҫ принц: аллегориллӗ повесть-юмах. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 2017. — 64 с.
Ӑшӑ тытакан юр айӗнче курӑк тымарӗсем, улмисем, суханӑнни пек пуҫӗсем тата ҫеҫенхирти курӑксен вӑррисем канлӗн выртаҫҫӗ.Под снеговым одеялом покоились корни, клубни, луковицы и семена степных трав.
Ҫеҫенхирте // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.
Самолет айӗнче тем аслӑш уйсем тӑрса юлаҫҫӗ.
Поляр ункинчен тропик патне самолетпа кайни // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.