Корпус чувашского языка

Пурнӑҫри ырлӑхсене те вӑл халӗ кӑна сиссе илнӗ пулас-ха, вӗсене сисме те вара ҫак тутарах пулӑшнӑ пулӗ…

Чувствуется, что она совсем недавно познала истинную радость жизни, и помог ей в этом несомненно тот же татарин…

Таркӑнсем // Хветӗр Уяр. Уяр Ф. Е. Шурча таврашӗнче. 2 кӗнекеллӗ роман. 1-мӗш кӗнеке. Таната. Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1994. — 359 с.

Кӗлетке-ҫурӑма, чуна — темӗнле шапа пӑтти пек вараланчӑк япала хупласа илнӗ, чул хушшине хӗстернӗ пек пусарса лартнӑ.

Тело и душу будто оплела грязная болотная тина, чувствовал он себя зажатым меж двух огромных камней.

Таркӑнсем // Хветӗр Уяр. Уяр Ф. Е. Шурча таврашӗнче. 2 кӗнекеллӗ роман. 1-мӗш кӗнеке. Таната. Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1994. — 359 с.

Йӗри-тавра — темиҫе ҫӗр ҫын кӑшӑл пек хупӑрласа илнӗ.

Люди, обступив тарантас, сковали и его, и лошадь словно обручем.

Салакайӑк // Хветӗр Уяр. Уяр Ф. Е. Шурча таврашӗнче. 2 кӗнекеллӗ роман. 1-мӗш кӗнеке. Таната. Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1994. — 359 с.

Мӗн пӗлнине ӑна кӑнтӑрлӑх Ухтиван каласа панӑ, каламалла маррине карчӑк хӑй ӑнланса илнӗ, хӗрӗн тумтирне курнӑ.

Все, что знал сам, ей рассказал Ухтиван еще днем, а о том, о чем не нужно было знать никому, мать догадалась сама, да и одежду дочки видела.

Мариҫ вилӗмӗ // Хветӗр Уяр. Уяр Ф. Е. Шурча таврашӗнче. 2 кӗнекеллӗ роман. 1-мӗш кӗнеке. Таната. Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1994. — 359 с.

Пӗтӗм тӗнчене темӗскер карса илнӗ пек, мӗнле пӑхсан та нимӗн те курӑнмасть.

Но все будто подернуто туманом, ничего не видно.

Ҫурҫӗр иртсен // Хветӗр Уяр. Уяр Ф. Е. Шурча таврашӗнче. 2 кӗнекеллӗ роман. 1-мӗш кӗнеке. Таната. Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1994. — 359 с.

Чӑлах Эрнюк вӑрттӑн пӗр ывӑҫ тӑвар илнӗ те вут ҫине чашлаттарнӑ.

Дядя Эрнюк увидал их да как бросит в костер горсть соли, а она как затрещит!

Ҫурҫӗр иртсен // Хветӗр Уяр. Уяр Ф. Е. Шурча таврашӗнче. 2 кӗнекеллӗ роман. 1-мӗш кӗнеке. Таната. Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1994. — 359 с.

Пурне те курать амӑшӗ, куҫӗ асӑрхаса илменнине чӗрипе те пулин сисет те хӗрне пулӑшма тӑрӑшать, анчах мӗнпе пусармалла хыпса илнӗ ӑш-чике, ӑна ҫын мар, хӑй те пӗлмест Мариҫ.

Все видит и понимает мать, чувствует, что помочь надо дочери, но как, чем? ведь Марись и сама толком не знает, что с нею сегодня творится.

Улахра // Хветӗр Уяр. Уяр Ф. Е. Шурча таврашӗнче. 2 кӗнекеллӗ роман. 1-мӗш кӗнеке. Таната. Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1994. — 359 с.

Вӑрмана каҫхи ӗнтрӗк хупӑрласа илнӗ.

Лес окутали густые вечерние сумерки.

Вӑрман халапӗ // Хветӗр Уяр. Уяр Ф. Е. Шурча таврашӗнче. 2 кӗнекеллӗ роман. 1-мӗш кӗнеке. Таната. Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1994. — 359 с.

Чиркӳсене ҫаратнӑ, пуянсен пурлӑхӗсене турта-турта илнӗ те йӑлтах чухӑн ҫынсене валеҫсе панӑ.

Ограбит церковь аль купцов богатых и все добро поделит между бедняками.

Вӑрман халапӗ // Хветӗр Уяр. Уяр Ф. Е. Шурча таврашӗнче. 2 кӗнекеллӗ роман. 1-мӗш кӗнеке. Таната. Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1994. — 359 с.

Ӗлӗк ашшӗ татайман туимккене аса илнӗ.

Припомнили отцовские недоимки.

Вӑрман халапӗ // Хветӗр Уяр. Уяр Ф. Е. Шурча таврашӗнче. 2 кӗнекеллӗ роман. 1-мӗш кӗнеке. Таната. Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1994. — 359 с.

Пурнӑҫри тӗркӗшӳсемпе васкаварлӑ ӗҫсем мӗне тӑнине старик лайӑх ӑнланса илнӗ пулмалла: хусканӑвӗсем унӑн лӑпкӑ, танлӑ…

Движения его неторопливы, плавны, — видимо, за свою долгую жизнь он убедился в бессмысленности житейской суеты.

Вӑрман халапӗ // Хветӗр Уяр. Уяр Ф. Е. Шурча таврашӗнче. 2 кӗнекеллӗ роман. 1-мӗш кӗнеке. Таната. Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1994. — 359 с.

Шуркасран ҫитмӗл ҫичӗ еннелле те тухса кайма пулать, анчах Ухтиван вӑл ҫулсенчен пӗрне — хаяр куҫлӑ старик каланӑ сула суйласа илнӗ.

Хотя из Шургасов можно пойти семьюдесятью семью путями, Ухтиван выбрал один из них — тот, что указал ему седовласый старец с живыми глазами.

Ҫул // Хветӗр Уяр. Уяр Ф. Е. Шурча таврашӗнче. 2 кӗнекеллӗ роман. 1-мӗш кӗнеке. Таната. Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1994. — 359 с.

Ультӳҫ инкене курмасӑрах килтен пӑрахса тухса кайни, Савтепи: сивӗнни (ӗне хӑваласа пыракан хӗр Савтепи иккенне Ухтиван пӗрре пӑхсах палласа илнӗ), хаяр куҫлӑ шур старик, — пурте пӗр ҫӗре хутшӑнса арпашӑнса кайнӑ, ӑс-тӑна путарса лартнӑ.

То, что он ушел из дому, не сказав ни слова тетушке Ульдусь, отчуждение любимой (та девушка, что гнала корову, конечно же, была она, Савдеби, просто он не мог тогда поверить в это), седой старик с острыми глазами — все смешалось, перепуталось в душе, придавило мозг.

Ҫул // Хветӗр Уяр. Уяр Ф. Е. Шурча таврашӗнче. 2 кӗнекеллӗ роман. 1-мӗш кӗнеке. Таната. Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1994. — 359 с.

Шурӑ ҫӳҫ пайӑркисем унӑн ҫамки ҫине усӑнса аннӑ, хӑлха тӑррисем тӑм илнӗ пек шурса кайнӑ.

Седые взмокшие пряди его опустились на лоб, кончики ушей побелели, словно их схватил мороз.

Туптать // Хветӗр Уяр. Уяр Ф. Е. Шурча таврашӗнче. 2 кӗнекеллӗ роман. 1-мӗш кӗнеке. Таната. Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1994. — 359 с.

Пӳртпе вӗрлӗк картишне йӗри-таврах йӑмрасем хупласа илнӗ.

Избушку и изгородь окружили плотным шатром развесистые ивы.

Туптать // Хветӗр Уяр. Уяр Ф. Е. Шурча таврашӗнче. 2 кӗнекеллӗ роман. 1-мӗш кӗнеке. Таната. Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1994. — 359 с.

Хуҫасем хыснаран чӑваш ҫырмисене тара илнӗ те ял ҫыннисене пӗр тулевсӗр ӗҫлеттерсе шыв арманӗсем тутарса лартнӑ, ҫитмӗл-сакӑр вунӑ ҫухрӑмран улӑм турттарттарнӑ.

Хозяева откупали у казны реки и строили на них водяные мельницы, опять-таки используя дармовую крестьянскую силу.

Саланнӑ кил-йыш // Хветӗр Уяр. Уяр Ф. Е. Шурча таврашӗнче. 2 кӗнекеллӗ роман. 1-мӗш кӗнеке. Таната. Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1994. — 359 с.

Атӑл ҫинчи хуласене ҫирӗплетме тесе тӳресем Сӑр вӑрманне сырса илнӗ те халӑха пӗр укҫасӑрах вӑрман ӗҫне хӑвалама тытӑннӑ.

Для укрепления городов Поволжья власти окружили Сурские леса и погнали народ на их вырубку.

Саланнӑ кил-йыш // Хветӗр Уяр. Уяр Ф. Е. Шурча таврашӗнче. 2 кӗнекеллӗ роман. 1-мӗш кӗнеке. Таната. Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1994. — 359 с.

Каярахпа хаҫатра пичетлесе кӑларнине пӗр улӑштармасӑрах тенӗ пек илнӗ.

Впоследствии публикация в газете была взята почти без изменений.

Саланнӑ кил-йыш // Хветӗр Уяр. Уяр Ф. Е. Шурча таврашӗнче. 2 кӗнекеллӗ роман. 1-мӗш кӗнеке. Таната. Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1994. — 359 с.

«Ейӗк таврашӗнчи вырӑссем пӗлтӗрех хаяртарах тӳре-шарасемпе пупӗсене тӗп тунӑ, кантурсене аркатса патша хучӗсене туртса илнӗ.

— Русские на Яике еще в прошлом годе расправились со злыми попами да чиновниками, разгромили конторы и взяли ту царскую бумагу.

Ҫӗвӗҫ // Хветӗр Уяр. Уяр Ф. Е. Шурча таврашӗнче. 2 кӗнекеллӗ роман. 1-мӗш кӗнеке. Таната. Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1994. — 359 с.

Вара ҫывӑракан Савтепине вӑратсах аллине илнӗ те алӑк патнелле ярса пуснӑ.

Разбудил спавшую дочку, взял на руки и прошел к двери.

«Маннӑ» ӗҫ // Хветӗр Уяр. Уяр Ф. Е. Шурча таврашӗнче. 2 кӗнекеллӗ роман. 1-мӗш кӗнеке. Таната. Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1994. — 359 с.