Корпус чувашского языка

Поиск

Шырав ĕçĕ:

Наполеон (тĕпĕ: ) сăмах форми çинчен тĕплĕнрех пăхма пултаратăр.
Наполеон Понятовскирен хыпарсем кӗтнӗ.

Наполеон ждал вестей от Понятовского.

III сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.

Халӗ ӗнтӗ Наполеон енчен 100 оруди ҫеҫ мар, Багратион енчен те 50 оруди ҫеҫ мар, французсен енчен 400 оруди, вырӑссен 300 оруди, Семеновски флешсем патӗнче ҫав тери вӑйлӑн персе тӑнӑ.

Уже не 100 орудий со стороны Наполеона и не 50 со стороны Багратиона, а 400 французских и 300 русских пушек открыли ураганный огонь у Семеновских флешей.

III сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.

Французсен тӑваттӑмӗш атакине сирсе янӑ, Наполеон юратакан маршал Мюрат кӑшт ҫеҫ тыткӑна лекмен.

Четвертая атака французов была отбита, и любимец Наполеона маршал Мюрат сам едва не попал в плен.

III сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.

Наполеон чи вӑйлӑн хӑш тӗлтен пырса ҫапасси, унӑн татӑклӑ атакисен тӗп ҫул-йӗрӗ палӑрнӑ.

Главный удар Наполеона, решающее направление его атак определилось.

III сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.

Виҫӗ пехотнӑй корпус хыҫне Наполеон виҫӗ кавалери корпуҫӗсене — Нансути, Монбрион тата Латур-Мобур корпусӗсене — тӑратнӑ.

Позади трех пехотных корпусов Наполеон выстроил три кавалерийских корпуса — Нансути, Монбрюна и Латур-Мобура.

III сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.

Ӑна пулӑшма Наполеон Ней маршалӑн 8-мӗш корпусне тата Жюно корпусне кӑларса тӑратнӑ.

Ему на поддержку он выдвинул 3-й корпус маршала Нея, а вскоре и 8-й корпус Жюно.

III сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.

Кун хыҫҫӑн Наполеон Даву вырӑнне Мюрата янӑ та Даву корпусне каллех флешсем ҫине атакӑна илсе кайма хушнӑ.

Затем приказал Мюрату стать вместо Даву и снова вести его корпус на флеши.

III сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.

Наполеон шухӑшӗсем уҫҫӑнрах та уҫҫӑнрах палӑрса пынӑ, вӑл пуринчен вӑйлӑрах пырса ҫапма шутлани — вырӑс ҫарӗн сулахай енӗн центрне татса кӗрсе, унӑн тӗп вӑйӗсен хыҫне тухса, шыв патне хӗсес те аркатса тӑкас тени — ытларах та ытларах паллӑ пулнӑ.

Все яснее становился замысел Наполеона, обозначался его главный удар, — он решил прорвать центр, левого крыла русской армии, обойти ее главные силы, прижать к реке и уничтожить.

III сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.

Наполеон флешсене хирӗҫ янӑ вӑйсем кашни сехетрех пырса тӑнӑ.

Крупные силы, брошенные Наполеоном на флеши, с каждым часом прибывали.

III сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.

«Кайӑр та ҫӗнтерӳпе тавӑрӑнӑр» тесе вӑл панӑ приказ тӑрӑх войскӑсем: «Сывӑ пултӑр император!» тесе кӑшкӑрса атакӑна кайнӑ саманта Наполеон питех юратнӑ.

Наполеон любил эти минуты, когда по его приказу: «Пойдите и принесите мне победу», с криком: «Да здравствует император!» войска устремлялись в атаку.

III сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.

Мускав хапхине уҫма каятпӑр! — тесе кӑшкӑрнӑ Наполеон.

Идем открывать ворота Москвы! — воскликнул Наполеон.

III сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.

Вырӑссем кайман, малтанхи пекех вӗсем позици йышӑнса тӑраҫҫӗ, тесе пӗлтернӗ Наполеон.

Наполеону донесли, что русские не ушли, что они по-прежнему стоят на позиции.

III сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.

Ватӑ полководец Наполеон хӑйне епле тыткалас, мӗн тӑвас пирки шутланӑ.

Старый полководец строил свои предположения о возможных действиях Наполеона.

III сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.

Хумханнипе тата ӳслӗкпе хӑшкӑлса Наполеон каллех кӑшт тӗлӗрсе кайнӑ.

Измученный волнением и кашлем Наполеон не надолго забывался тревожным, болезненным сном.

III сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.

Хӑйӗн салтакӗсем ывӑннипе, ыран вӗсене ҫав тери пысӑк йывӑрлӑхсем пулассине Наполеон пӗлсе тӑнӑ.

Наполеон знал, что солдаты его устали, завтра им предстоит нечеловеческое напряжение.

III сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.

Анчах унта шӑпах пулнӑ, Наполеон ҫӗнӗрен палаткӑна тавӑрӑннӑ.

Но там царила тишина, и Наполеон возвращался в палатку.

III сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.

Наполеон ҫывӑрман.

Наполеон не спал.

III сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.

Ҫав резервсене Кутузов упраса тӑнӑ ҫеҫ мар, Беннигсен шухӑшӗ хыҫҫӑн каймасӑр вӑл Наполеон «куҫса пыни» тӑрӑх ҫав резервсемпе ирӗклӗн усӑ курма май пултӑр тенӗ.

Эти резервы Кутузов не только берег, он их расположил, не руководствуясь предвзятым мнением Беннигсена, а сохранив полную свободу их использования «сообразно движениям» Наполеона:

III сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.

Ҫак ҫапӑҫура Кутузов Наполеон вӑйне пӗтерсе хӑйӗн резервне упраса хӑварасшӑн пулнӑ, мӗншӗн тесен «резервне упраса хӑварнӑ генерала ҫӗнтермен пулать-ха», ӑнӑҫлӑх пулсан вӑл хӑй контрнаступленине куҫать.

В этом сражении Кутузов хотел истощить силы Наполеона и сохранить свой резерв, ибо «генерал, сохранивший резерв, еще не побежден», а при удаче сам переходит в контрнаступление.

III сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.

Вырӑс полководецӗ мӗн тери тӗрӗс тунине, Наполеон сулахай фланга ҫавӑрса илес шухӑша пӑрахнинчен те лайӑх курӑнать.

Насколько прав был русский полководец, видно из того, что Наполеон отказался обходить левый фланг.

III сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.

Страницы:

Сайт:

 

Статистика

...подробней