Поиск

Шырав ĕçĕ:

Ҫумӑр сăмах пирĕн базăра пур.

Ҫумӑр (тĕпĕ: ҫумӑр) сăмах форми çинчен тĕплĕнрех пăхма пултаратăр.

Ҫумӑр иртсе кайсан, ялта пур ҫӗрте те шыв юха пуҫланӑ.
Вот как прошла гроза, везде по деревне ручьи бегут.

3 // Чӗмпӗр чӑваш шкулӗ. Толстой Л. Н. Упа тытни: Калавсем, халапсем, юптарса каланисем. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1979. — 264 с.

Пӗрре пит хытӑ аслати авӑтса, пӗр сехете яхӑн витрелетсе ҫумӑр ҫунӑ.
Была раз гроза сильная, и дождь час целый как из ведра лил.

Ҫав каҫ пит тӗттӗм пулнӑ, ҫумӑр ҫунӑ.
Ночь была темная и дождь.

Ермак // Чӗмпӗр чӑваш шкулӗ. Толстой Л. Н. Упа тытни: Калавсем, халапсем, юптарса каланисем. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1979. — 264 с.

Хайхи ҫын ҫумӑр пӗлӗчӗсем патне каять те калать: «Пӗлӗтсем, эсир тӗнчере пуринчен вӑйлӑ, ман хӗре качча илӗр», — тет.
Человек пошел к тучам и сказал: «Тучи! вы сильнее всех; женитесь на моей девочке».

Шӑширен пулнӑ хӗр // Чӗмпӗр чӑваш шкулӗ. Толстой Л. Н. Упа тытни: Калавсем, халапсем, юптарса каланисем. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1979. — 264 с.

Хӗвел калать: «Ҫук, пуринчен вӑйли эпӗ мар. Ҫумӑр пӗлӗчӗсем манран вӑйлӑрах, вӗсем мана хупласа тӑраҫҫӗ», — тет.
Солнце сказало: «Я не сильнее всех: тучи заслоняют меня».

Ҫумӑр пӗлӗчӗ ҫилпе тӗрлӗ ҫӗре саланать.
И тучи разносятся по земле…

Тинӗсри шыв ӑҫта каять? // Чӗмпӗр чӑваш шкулӗ. Толстой Л. Н. Упа тытни: Калавсем, халапсем, юптарса каланисем. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1979. — 264 с.

Тинӗс шывӗ каллех тӗтре пулса хӑпарать те ҫумӑр пӗлӗчӗ пулать.
Из моря опять вода поднимается в тучи.

Ҫумӑр шывӗ ҫӗр ҫинчен шурлӑхсене, ҫӑл ҫырмисене юхса анать.
С земли стекает в болота и ручьи.

Вара ҫав ҫумӑр пӗлӗтӗнчен шыв, ҫумӑр пулса, ҫӗр ҫине ӳкет.
Из туч вода падает на землю.

Ҫав ҫумӑр пӗлӗтне ҫил тӗрлӗ ҫӗрелле илсе каять.
Тучи гонит ветром и разносит по земле.

Тӗтре ҫӳлӗрен ҫӳле хӑпарать те ҫумӑр пӗлӗчӗ пулса тӑрать.
Туман поднимается выше, и из тумана делаются тучи.

Ҫил пулмасан, шыв пур ҫӗрте ялан ҫумӑр ҫӑвӗччӗ, типӗ ҫӗрсем типсе хытса кайӗччӗҫ.
Если бы ветра не было, то где вода, там бы было больше воды, а земля вся бы пересохла.

Ҫил вӗрни мӗне кирлӗ? // Чӗмпӗр чӑваш шкулӗ. Толстой Л. Н. Упа тытни: Калавсем, халапсем, юптарса каланисем. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1979. — 264 с.

Ҫил ҫумӑр пӗлӗчӗсене, тӗрлӗ ҫӗре илсе кайса, ҫутарса ҫӳрет.
Ветер разносит тучи и поливает землю.

Ҫил пулмасан, пӑс ӑҫтан хӑпарнӑ, ҫавӑнтах ҫумӑр пулса ҫӑвӗччӗ: ҫырмасем ҫине, тинӗссем ҫине, шурсем ҫине ҫӑвӗччӗ; типӗ ҫӗрте — вӑрмансенче, хирсенче — тумлам та ӳкмӗччӗ.
Если бы ветру не было, пары не ходили бы, а собирались бы в тучи над водой и падали бы опять там, где поднялись; над ручьем, над болотом, над рекой, над морем был бы дождь, а на земле, на полях и лесах дождя бы не было.

Ҫав пӑс, ҫӳле хӑпарсан, сивӗнет те, ҫумӑр пулса, ҫӗр ҫине ҫӑвать.
Пар этот поднимается выше, и когда остынет наверху, то падает вниз каплями дождя.

Ҫавӑнпа калаҫҫӗ те: ҫумӑр хӗвелӗ хӗртсе пӑхать теҫҫӗ.
Так и говорят, что парит.

Пӑр, шыв, пӑс // Чӗмпӗр чӑваш шкулӗ. Толстой Л. Н. Упа тытни: Калавсем, халапсем, юптарса каланисем. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1979. — 264 с.

Ҫавӑнпа ҫумӑр ҫӑвас умӗн ӑшӑ пулать.
От них-то и тепло.

Вӑл пӑс сивӗнсе ҫумӑр пӗлӗчӗ пулать.
И охлаждаются в тучи.

Ҫумӑр тапраннӑ чух, сывлӑшра пӑс ҫӳрет.
А когда собирается дождь, то в воздухе ходят пары.

Ҫумӑр ҫунӑ чух шыв типсе пӑс пулать те, хӑй ӑшне сывлӑшри ӑшша туртса илет.
Когда идет дождь, то вода сохнет, испаряется и забирает в себя тепло.

Страницы:

Корпус чувашского языка

Поиск

Шырав ĕçĕ:

Сайт:

Статистика