Сочетаемость: тавра - ҫаврӑнать
Тӗнче вӗсен стройки тавра ҫаврӑнать, ҫӗр ҫинчи мӗнпур ырӑ, ӑслӑ, интереслӗ ҫын вӗсен йышӗнче ӗҫлет, тейӗн ҫав.
II // Лаврентий Таллеров. Таллеров Л.В. Сӑпка юрри: повеҫсем, калавсем тата очерксем. Чӑваш кӗнеке издательстви. Шупашкар, 1979 ҫ. — 400 с. — 5–93 с.
«Пирӗн ҫӗршывра пурӑнакан хӗрарӑмсен телейлӗ пулмалла - ҫак тӗллеве пурнӑҫа кӗртессишӗн ӗҫлетпӗр эпир, - пӗр шӳтлерӗ, пӗр чӑнласах калаҫрӗ Ольга Юрьевна. - Пурнӑҫра йӑлтах хӗрарӑмран килет, пӗтӗм тӗнче хӗрарӑм тавра ҫаврӑнать. Ҫак пурнӑҫра мӗн пурри - хӗрарӑм тата ачасем».
Чăваш хĕрарăмĕсем - Раççейре чи малтисем // Рита АРТИ. «Чӑваш хӗрарӑмӗ», 2016.03.05
Ҫӗр кӑна мар, Хӗвел те хӑй тавра ҫаврӑнать, тенӗ Джордано Бруно.Джордано Бруно говорил, что не только Земля, но и Солнце вертится вокруг своей оси.
Джордано Бруно // Лина Агеносова. Волков А.Л. Ҫӗрпе пӗлӗт: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1961. — 188 с.
Паллах, ҫук, вӑл та Хӗвел тавра ҫаврӑнать.
Поляксен аслӑ астрономӗ Коперник // Лина Агеносова. Волков А.Л. Ҫӗрпе пӗлӗт: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1961. — 188 с.
Пирӗн ҫуран ҫарпа танксем вырнаҫнӑ чӑрӑш вӑрманӗ тӑршшӗпех, ҫурҫӗр енчен кӑнтӑралла типӗ вар кукӑрӑлса выртать; кӑнтӑр енчи вӑрман хӗррине ҫитсен вӑл икке уйрӑлать: сулахайри, шоссе патне тухаканскер, кӗске, сылтӑмри вара вӑрӑм, хӗвеланӑҫӗнчен 264,3 текен сӑрт тавра ҫаврӑнать.
VII // Михаил Рубцов. Бубеннов, Михаил Семёнович. Шурӑ хурӑн: роман; иккӗмӗш кӗнеке; вырӑсларан Михаил Рубцов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1954. — 363 с.
Пуринчен ҫывӑхра Уйӑх пӗлӗчӗ, вӑл Ҫӗр тавра ҫаврӑнать, ун ҫумне Уйӑх ҫыпҫӑннӑ.Ближе всех небо Луны: оно вращается вокруг Земли, и к нему наглухо прикреплена Луна.
Фаэтон халапӗ // Лина Агеносова. Волков А.Л. Ҫӗрпе пӗлӗт: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1961. — 188 с.
Арӑмӗпе кӗҫех тӗл пуласси вара шутсӑр хытӑ хумхантарать, пӗтӗм шухӑшӗ ҫакӑн тавра ҫаврӑнать, пур пӗрех пуласси пирки калаҫма хистет.
I // Алексей Леонтьев. Грин А.С. Суйласа илнисем. Виҫҫӗмӗш том. — Шупашкар, 2012. — 428 с. — 282–286 с.
(Ҫурт тавра ҫаврӑнать, каялла ҫаврӑнса пӑхать).(Проходит вокруг дома, повернувшись, смотрит на свои следы).
Пӗрремӗш курӑну // Владислав Николаев. Килти архив
Пирӗн Ҫӗр — тӳпери япала, вӑл Хӗвел тавра ҫаврӑнать.
Хӗвел системи // Лина Агеносова. Волков А.Л. Ҫӗрпе пӗлӗт: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1961. — 188 с.
Ӑҫта кӑна пулмастӑп эпӗ, йӑпанас-лӑпланас тесе, мӗн-мӗн кӑна тума тӑрӑшмастӑп пулӗ, — ман мӗнпур шухӑш Олеся сӑнарӗ тавра ҫаврӑнать, пӗтӗм ӳтӗм-пӗвӗм ун енне ӑнтӑлать, унӑн ниме тӑман сӑмахне, пӗр-пӗр паллах мар хусканӑвӗпе куллине ҫех хӑшпӗр чух аса илни те ман чӗрене кашнинчех шӑппӑн та пылаккӑн хӗссе, ыраттарса каять.
IX сыпӑк // Антал Назул. Куприн, Александр Иванович. Тытӑҫу: повеҫсем; вырӑсларан Антал Назул куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1978. — 3–84 с.
Хӑмла аври, ав! шалча тавра ҫаврӑнать, а эсӗ лартма кӑна шутлатӑн! — тӑрӑхласа кулчӗ Паймук.
2 // Петр Осипов. Осипов П.Н. Пиччӗшӗпе шӑллӗ: роман. Шупашкар: Чӑваш чӗнеке издательстви, 1977. — 352 с.
Арҫыннӑн пӗтӗм логики, пӗтӗм философийӗ, пӗтӗм пурнӑҫ системи ҫав шухӑш тавра ҫаврӑнать пулас?
VIII сыпӑк // Александр Артемьев, Михаил Рубцов. Иван Гончаров. Обломов: роман. Александр Артемьевпа Михаил Рубцов куҫарнӑ. Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1956
Ун пек чухне Глегола е йыттине каялла туртса илсе ҫавӑрать, е хӑй йывӑҫ тавра ҫаврӑнать.Приходилось перетаскивать собаку на свою сторону или, наоборот, самому идти к собаке.
Ҫулевӗҫпе унӑн ҫури // Александр Галкин. Арсеньев В.К. Тайгари тӗлпулусем: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1960. — 178 с. — 75–80 с.
Хапхасем ҫуммипе тапӑлтатса пырать, пӳрт умӗнчи пахчасем тавра ҫаврӑнать, чул куписем ҫине кӗре-кӗре каять, пӗренесем урлӑ йӑкӑлт! сикет.
II // Лаврентий Таллеров. Таллеров Л.В. Сӑпка юрри: повеҫсем, калавсем тата очерксем. Чӑваш кӗнеке издательстви. Шупашкар, 1979 ҫ. — 400 с. — 254–305 с.
Шухӑш килет, шухӑш каять, Пуҫӑм тавра ҫаврӑнать.
Ҫӑлӑнӑҫ // Василий Игнатьев. Игнатьев В.Г. Шӑпчӑк катинче: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1959. — 188 с. — 105–115 с.
Помощник Костьӑпа пӗрле пӗтӗм палуба тавра ҫаврӑнать, бортсенче ҫутӑ паракан хунарсене кӑтартать — сылтӑм енче симӗсси, сулахай енче хӗрли, — вентиляторсен пӑрӑхӗсем вара са-арлака, унта Костя ирӗккӗнех кӗрсе кайма пултарать.
«Ашхабад» // Николай Евстафьев. Дубов Н.И. Юханшыв ҫинчи ҫутӑсем: повесть. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1954. — 144 с.
— Аннеҫӗм! — чутах сехри хӑпса тухмарӗ Женьӑн, мӗншӗн тесен халӗ овчарка хаяррӑн вӗрсе ун тавра ҫаврӑнать.
Иккӗмӗш сыпӑк // Галина Матвеева. Килти архив
Хӗвел вырӑнне рефлекторлӑ краҫҫын лампи ҫунать, Маняшӑн пӳски пысӑкӑш ҫӗр чӑмӑрӗ хӑйӗн тӗнӗлӗ тавра тата лампа-хӗвел тавра ҫаврӑнать.
Хӗллехи каҫ // Юхма Мишши,Асклида Соколова. Воскресенская, Зоя Ивановна. Амӑш чӗри: Мария Александровна Ульянова пурнӑҫӗ ҫинчен ҫырнӑ калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР кӗнеке издательстви, 1968. — 286 с.
Ҫавӑнтан ҫӳлелле те, аялалла та шыв пырса тивмен вырӑн сарӑлса выртать, ҫӳлтен вӑл вырӑн ҫамка ҫинелле хӑпарать, аял хӗрринче хура ярӑм пек мӑй тавра ҫаврӑнать.А ниже и выше начиналась темная полоса неорошенной почвы, которая захватила шею и спереди и сзади.
4-мӗш сыпӑк. Вырсарникунхи шкулта «Мухтанса хӑтланни» // Феодосия Ишетер. М. Твен. Том Сойер темтепӗр курса ҫӳрени. Шупашкар, Чӑваш кӗнеке издательстви, 1979. — 232 с.
Ҫавӑнпа та Уйӑх тӗнче хушшинелле вӗҫсе кайма пултараймасть, вӑл ӗмӗр-ӗмӗрех Ҫӗр тавра ҫаврӑнать.Она вечно кружится, или, как говорят, обращается, вокруг Земли.
Ҫӗртен уйӑх патне ҫитиччен // Лина Агеносова. Волков А.Л. Ҫӗрпе пӗлӗт: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1961. — 188 с.
- 1