Поиск
Шырав ĕçĕ:
Пӗр ӑшӑтать, пӗр сивӗтет, Лӑпкать-лӑпкать те… чӗпӗтет.
Поэтсем ӑҫта пурӑнаҫҫӗ-ши! // Виталий Енӗш. Григорьев-Енӗш В.Г. Чун кӑварӗ. Повеҫсемпе калавсем. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1987. — 215 с. — 85–186 с.
Ҫанталӑк кунсерен ӑшӑтать.
Хӗрӳ вӑхӑт пуҫланчӗ // Минзаит Зайнуллин. http://kasalen.ru/2024/04/23/%d1%85%d3%9 ... %87%d3%97/
Хӗвел ӑшӑтать, кайӑксем юрлаҫҫӗ, акаци ешерет.
Вунҫиччӗрисем // Александр Клементьев. Клементьев А.К. Вунҫиччӗрисем: повеҫсемпе калавсем. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1981. — 216 с. — 56–121 с.
Ҫӗрле вӑл, кӑмака хутса, пӳрте ӑшӑтать, хур ашӗ пӗҫерет, ҫисе тӑраннӑ хыҫҫӑн выртса канать.
Ял тавра кашкӑрсем ҫӳреҫҫӗ // Алексей Афанасьев. А. А. Афанасьев. Юманлӑх ҫулҫӑ тӑкмарӗ: роман. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1982. — 288 с.
Ахӑртнех, тӑван килӗ, юратнӑ ашшӗ-амӑшӗ, ачалӑх ҫулӗсем, ҫемйи аса килсе чунӗсене ӑшӑтать пуль.
Вӑй паракан ҫырусем // Л.МИРОНОВА. https://putpobedy.ru/publikatsii/13456-v ... an-cyrusem
Унта ҫулла хӗвел епле пӑхать, мӗнле ӑшӑтать, хӗлле тата епле?
Климат // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.
Ҫулла кунта хӗвел тундрӑринчен ҫӳлерех хӑпарать, ҫӗре те хытӑрах ӑшӑтать.Летом здесь солнце выше поднимается и сильнее прогревает землю.
Тайгари ҫутҫанталӑк // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.
Анчах хӗвел кӑнтӑрла та ҫӳле хӑпармасть, ҫавӑнпа вӑл начар ӑшӑтать.
1. Поляр зони. // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.
Кӑнтӑр-хӗвеланӑҫ енчи ҫил пулсан, ҫанталӑк ӑшӑтать, тӳпене хура пӗлӗтсем хупласа илеҫҫӗ.При юго-западном ветре внезапно теплеет, небо покрывается облаками.
Ҫулталӑк вӑхӑчӗсенче ҫанталӑк епле улшӑнса пырать // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.
Ҫу ҫывхарнӑҫемӗн хӗвел хытӑрах ӑшӑтать.
Ҫанталӑк ҫинчен мӗн пӗлмелле // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.
Ҫӗр каҫиччен сивӗннӗ ҫӗре хӗвел кӑнтӑрлаччен ӑшӑтса ҫитерет; кӑнтӑрла иртсен, вӑл ӑшӑннӑ ҫӗре ӑшӑтать.До полудня солнце нагревает землю, остывшую за ночь; после полудня оно согревает уже нагретую землю.
Ҫанталӑк ҫинчен мӗн пӗлмелле // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.
Каҫ еннелле сулӑнсан, хӗвел каллех аялта пулать те вӑл ҫӗре сахал ӑшӑтать.К вечеру солнце снова низко стоит над землей и плохо ее согревает.
Ҫанталӑк ҫинчен мӗн пӗлмелле // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.
Хӗвел ҫӗре ӑшӑтать.
Ҫанталӑк ҫинчен мӗн пӗлмелле // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.
Хӗвел унта аялта, вӑл начар ӑшӑтать, ҫулталӑкра пӗр хушӑ пӗртте ҫутатмасть.Солнце стоит там низко и слабо греет, а часть года даже вовсе не светит.
Ҫӗр чӑмӑрӗ ҫинчи ӑшӑ тӑрӑхӗсем // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.
Ҫапла ӗнтӗ хӗвел экваторта пит хытӑ ӑшӑтать.
Ҫӗр чӑмӑрӗ ҫинчи ӑшӑ тӑрӑхӗсем // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.
Хӗвел пӗлӗт ҫинче мӗн чухлӗ ҫӳлте, ҫавӑн чухлӗ ҫӗре хытӑрах ӑшӑтать.Чем выше стоит солнце на небе, тем сильнее оно нагревает землю.
Ҫӗр чӑмӑрӗ ҫинчи ӑшӑ тӑрӑхӗсем // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.
Ку енӗпе аслисемпе пӗрлех ҫамрӑксем те ӗҫлени чуна ӑшӑтать.
Вӑй хурсассӑн акара – савӑнан Акатуйра // Любовь ШУРЯШКИНА, Ангелина ИНОХОДЦЕВА. http://kasalen.ru/2023/06/16/%d0%b2%d3%9 ... %b9%d1%80/
Вӑл халь кайӑк сассипе юрлать, ҫулҫӑ ташшипе ташлать, хӗвел ӑшшипе чуна ӑшӑтать, вӗри кӑкӑрӗпе питрен сывлать…
11 // Юрий Скворцов. Скворцов, Ю. И. Ҫул юлташӗ: калавсемпе кӗске повеҫсем. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1975. — 184 с. — 128–184 с.
Вӑл ҫын, вӑйлӑскер, хӑйӗн вӑйӗпе анчах мухтанмасӑр, ӑна никама кӑтартасшӑн та ӑнтӑлмасӑр, мӗнпур чӗрчуна управлӑн хӑйӗн вӗри чунӗпе ӑшӑтать.
11 // Юрий Скворцов. Скворцов, Ю. И. Ҫул юлташӗ: калавсемпе кӗске повеҫсем. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1975. — 184 с. — 128–184 с.
Тракторист ҫимӗсленсе ҫитме те ӗлкӗреймен калча ҫине пӑхса тӑрать, калчи, сӑпкара ҫывӑракан ача тейӗн, пӗр сассӑр сывлать, сывлӑшӗ тракторист питне ӑшӑтать…
II // Лаврентий Таллеров. Таллеров Л.В. Сӑпка юрри: повеҫсем, калавсем тата очерксем. Чӑваш кӗнеке издательстви. Шупашкар, 1979 ҫ. — 400 с. — 357–367 с.