Корпус чувашского языка

Халӗ нумай шурлӑх вырӑнӗсене типӗтсе ҫитернӗ, вӗсен вырӑнӗнче ҫӗнӗ уйсем, выльӑх ҫӳремелли вырӑнсем сарӑлса выртаҫҫӗ.

И на месте их раскинулись новые поля и пастбища.

Хутӑш вӑрмансен зонинче пурӑнакан халӑх // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Кунта ӗлӗк лашапа ҫӳремелли ҫулсем те, урӑх йышши юрӑхлӑ ҫулсем те пулман.

Не было здесь ни проезжих дорог, ни других удобных путей сообщения.

Сталин ячӗпе тӑракан Шурӑ тинӗс — Балтика каналӗ // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Тайга ӑшӗнче автомобильпе ҫӳремелли лайӑх ҫулсем кирлӗ.

Необходимы хорошие автомобильные дороги в самой тайге.

Тайгари ҫулйӗрсем // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Ӗлӗк темӗн аслӑш чӑтлӑх вӑрмансем витӗр ҫӳремелли пӗртен пӗр ҫул — юханшывсем ҫеҫ пулнӑ.

Реки и речки были раньше единственными дорогами в лесных дебрях.

Тайгара пурӑнакан халӑх // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Тинӗсре ҫӳремелли пароход Печора вӑррине пырса кӗчӗ.

Морской пароход въехал в устье Печоры.

Нарьян-Мар — ненецсен хули // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Купецсем тундрӑна унта кирлӗ таварсем — кайӑка ҫӳремелли хатӗрсем, ҫӑнӑх, тӑвар, спичка ҫеҫ мар илсе пынӑ, вӗсем хӑйсемпе пӗрле эрех те илсе пынӑ.

Купцы приезжали не только с нужными в тундре товарами — с охотничьими принадлежностями, мукой, солью, спичками, но привозили с собой водку.

Ҫаратакан купецсем вырӑнне факторисем // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Совет правительстви ҫакӑн пек задача лартрӗ: ҫав тинӗссене лайӑххӑн сӑнаса пӗлес те ССР Союзӗн пӗтӗм ҫурҫӗрти ҫыранӗсем тӑршшӗпех тинӗспе ним шикленмесӗр ҫӳремелли ҫул тӑвас, терӗ.

Советское правительство поставило задачу хорошо исследовать эти моря и проложить безопасный морской путь вдоль всего северного побережья СССР.

Ҫурҫӗрти тинӗс ҫулӗ // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Кашни базӑннах промыслана ҫӳремелли темиҫе кимӗ пур.

У каждой базы десятки промысловых судов.

Полярти промысла хуҫалӑхӗ // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

4. Выльӑх ҫӳремелли ҫеремсем ӑҫта?

4. Где обозначены выгоны?

Ҫӗр ҫийӗпе тӗрлӗрен усӑ кураҫҫӗ // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Сӑртсем ҫинче — вӑрмансем, кӗтӳ ҫӳремелли ҫеремсем.

Вершины холмов заняты лесами или выгонами.

Ҫӗр ҫийӗпе тӗрлӗрен усӑ кураҫҫӗ // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Аяларах, Быстрая юханшыв хӗррисемпе, шыв илекен улӑх тата выльӑх ҫӳремелли ҫерем.

Ниже, по берегам реки Быстрая, заливной луг и луг для выпаса скота.

Сӑртран мӗн куратпӑр эпир // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Ҫапла, пӗр питӗ илемлӗ кун мана хамӑн шалти ирӗклӗхшӗн хӑрушӑ пулчӗ, ман ума эпӗ кӳлсе ҫӳремелли лаша пулас хӑрушлӑх тухса тӑчӗ.

Помоги переводом

12. Ыйтусемпе ответсен каҫӗ // Леонид Агаков. Чаковский А. Б. Инҫетри ҫӑлтӑр ҫути: повесть / А. Б. Чаковский ; вырӑсларан Леонид Агаков куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР кӗнеке издательстви, 1966. — 275 с.

Парк варринче - ҫаврака площадка, унтан ҫуран ҫӳремелли ҫулсем тӗрлӗ еннелле саланаҫҫӗ - «хӗвел пайӑркисем».

В центре парка — круглая площадка, от неё расходятся в разные стороны пешеходные дорожки — «лучи».

Пушкӑртстанри пысӑк райцентрта ача паркӗ уҫнӑ // Ҫутӑ ҫул. https://sutasul.ru/articles/natsi-proekc ... -n-3446391

Ҫакӑн валли куҫса ҫӳремелли альтернативлӑ автотранспорт меслечӗсемпе усӑ курмалла: утмалли, чупмалли, велосипед, самокат, роликсем тата ытти те.

Для этого необходимо использовать альтернативные автотранспорту способы передвижения: ходьба, бег, велосипед, самокат, ролики и др.

Уфа ҫыннисене "Таса сывлӑш суйласа илетӗп" акцие хутшӑнма чӗнеҫҫӗ // Ҫутӑ ҫул. https://sutasul.ru/articles/natsi-proekc ... ne-3443071

Комендант кӗсьере чиксе ҫӳремелли хунарпа ҫутатрӗ те ансӑр урлӑ сак ҫинче ҫывӑракан икӗ летчике курчӗ.

Помоги переводом

4. Ҫӑра курӑк тата ҫӑлтӑрсем // Леонид Агаков. Чаковский А. Б. Инҫетри ҫӑлтӑр ҫути: повесть / А. Б. Чаковский ; вырӑсларан Леонид Агаков куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР кӗнеке издательстви, 1966. — 275 с.

— Лаши те, ҫуни те питӗ чаплӑ — патшасем ларса ҫӳремелли, — терӗ правление халь ҫеҫ килнӗ колхозниксенчен пӗри.

Помоги переводом

VIII сыпӑк // Василий Алентей. Алендей, Василий. Курӑксене тайса ҫил вӗрет: роман. — Шупашкар: Чӑваш АССР кӗнеке издательстви, 1969. — 254 с.

Вӑхӑт иртнӗҫемӗн хулан пӗтӗм инфраструктури ҫӗр айӗнче сарлака галерейӑсемпе, каҫса ҫӳремелли ҫулсемпе тата аркӑсемпе ҫыхӑнса пӗтнӗ.

Со временем вся городская инфраструктура была соединена под землей широкими галереями, проходами и арками.

Кубер-Педи — ҫӗр айӗнчи хула // Вячеслав Шорников. https://chuvash.org/blogs/comments/6392.html

Кӗҫҫе йӑваламалли, наци апат-ҫимӗҫӗсем хатӗрлекен, ухӑран перекен, наци костюмӗсене тӑхӑннӑ фотосессисем, юланутпа ҫӳремелли мастер-классем тупаҫҫӗ, - тесе пӗлтернӗ Пушкӑрт Республикинчи предпринимательлӗх тата туризм министрӗ Рустем Афзалов.

Положительные отзывы находят мастер-классы по войлоковалянию, изготовлению национальных блюд, стрельбе из лука, фотосессии в национальных костюмах, верховая езда, - прокомментировал министр предпринимательства и туризма Республики Башкортостан Рустем Афзалов.

Нацпроект шайӗнче Пушкӑртстанра чапа тухнӑ "Шкул туризмӗ" программӑна ӑсталӑх-классем тӗрлӗлетнӗ // Ҫутӑ ҫул. https://sutasul.ru/articles/natsi-proekc ... tn-3416881

Тӑватӑ муниципаллӑ пӗрлешӳре сасӑлавӑн хушма формисемпе – тухса ҫӳремелли сасӑлавпа, ҫав шутра автобуссемпе (Элӗк, Сӗнтӗрвӑрри, Муркаш тата Шупашкар муниципаллӑ округӗсем) усӑ курӗҫ.

Помоги переводом

Чӑваш Енре пӗрлехи сасӑлав кунӗнче хӑрушсӑрлӑх мерисене вӑйлатӗҫ // Влаҫ органӗсен порталӗ. https://chuv.cap.ru/news/2023/08/31/chav ... rushsarlah

В.И. Альбанов ячӗллӗ полярниксен музейӗ ҫурҫӗр столицӑра ПР кунӗсене ирттернӗ май «Пушкӑртстанри моряксем Тӑван ҫӗршыв службинче!» вырӑна тухса ҫӳремелли выставка уҫать, пӗлтерет «Республика Башкортостан» хаҫат .

Музей полярников имени В. И. Альбанова откроет выездную выставку «Моряки Башкортостана на службе Отечеству!» на время проведения Дней РБ в северной столице.

Уфари полярниксен музейӗ Санкт-Петербургра экспозици тӑратать // Ҫутӑ ҫул. https://sutasul.ru/articles/kultura/2023 ... at-3402020