Корпус чувашского языка

Хӗлле те, ҫулла та час-часах пӗлӗтсӗр уяр ҫанталӑк тӑрать.

Небо зимой и летом чаще бывает безоблачным.

Климат // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Кунта Атлантика океанӗнчен вӗрекен ҫил ҫитеймест; ҫитменнине тата Азин ҫурҫӗрти хӗррисем патӗнче Пӑрлӑ океан выртать, вӑл океанта ҫулла та пӑрсем ишсе ҫӳреҫҫӗ.

Сюда не доносится ветер с Атлантического океана; северные же берега Азии омываются Ледовитым океаном, где и летом плавают льды.

Климат // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Ҫулла пӗлӗтсем типҫӗре питех ӑшӑнса кайма памаҫҫӗ, хӗлле сивӗнсе каясран хӳтӗлесе тӑраҫҫӗ.

Летом облака уменьшают нагревание суши, а зимой — защищают от охлаждения.

Климат // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Атлантика океанӗ ҫинчен вӗрекен ҫил ҫулла шӑрӑха чакарать, хӗлле сивве йӑвашлатать.

Ветер, дующий с Атлантического океана, умеряет летом жару, а зимой холод.

Климат // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Ҫавӑнпа та тинӗс ҫинче ҫулла типҫӗртинчен сулхӑнрах, хӗлле ӑшӑрах пулать.

Поэтому на море летом прохладнее, чем на суше, а зимой теплее.

Климат // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Унта ҫулла хӗвел епле пӑхать, мӗнле ӑшӑтать, хӗлле тата епле?

Как светит и греет там солнце летом, как —зимой?

Климат // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Ту ҫинче ҫулла кӗтӳ ҫӳренӗ вырӑнтан арҫынсем, хӗрарӑмсем анаҫҫӗ.

С горных летних пастбищ спускались мужчины и женщины.

Кавказ тӑвӗсем хушшинче // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Ҫӳллӗ тусен тӑрри ҫулла та ӗмӗрхи юрпа, пӑрпа хупланса выртать.

Вершины высоких гор и летом покрыты вечными снегами и льдом.

9. Тусем // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Ҫулла, тусем ҫинче пит вӑйлӑ ҫумӑрсем ҫунӑ чухне, шывсем ҫыранӗсенчен тухса каяҫҫӗ те айлӑмрах вырӑнсене шыв илет.

Летом во время ливней в горах реки часто выходят из берегов и затопляют более низкие места.

Ҫутҫанталӑк // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Ҫулла шӑрӑх тӑра пуҫласан, симӗс курӑксем саралса, типсе ӗнсе каяҫҫӗ.

С наступлением летней жаркой погоды зеленые травы желтеют, выгорают.

Ҫутҫанталӑк // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Ҫав шывсенчен нумайӑшӗ ҫулла типе-типе лараҫҫӗ.

Большинство из них летом пересыхает.

Ҫутҫанталӑк // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Ҫуркунне юр кайнӑ чух, тата ҫулла та тусем ҫинче пит вӑйлӑ ҫумӑрсем пулнӑ хыҫҫӑн, юханшывсем хытӑ кӗрлесе юхма тапратаҫҫӗ, ҫыранӗсенчен туха-туха каяҫҫӗ.

Весной при таянии снегов, а летом после ливней в горах реки становятся бурными и выходят из берегов.

Ҫутҫанталӑк // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Тусем ҫинче ҫулла та сулхӑн тӑрать.

Даже и летом в горах прохладно.

Ҫутҫанталӑк // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Ҫумӑрсем ҫулла сахал пулаҫҫӗ, ҫавӑнпа час-часах шыв ҫитмест.

Дождей здесь летом так мало, что не хватает обычно воды.

Ҫутҫанталӑк // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Хура тӑпраллӑ ҫеҫенхирти пекех, типӗ ҫеҫен-хирсенче те ӳсентӑрансем ҫуркунне, ҫулла тата кӗркунне пулнӑ майӗпе улшӑнса пыраҫҫӗ.

Растительность сухих степей, так же как черноземных, в течение весны, лета и осени меняется.

Типӗ ҫеҫенхирти ҫутҫанталӑк // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Ҫулла юханшывсем пит ӑшӑхланса каяҫҫӗ.

Летом реки сильно мелеют.

Типӗ ҫеҫенхирти ҫутҫанталӑк // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Атлантика океанӗнчен вӗрекен нӳрӗ, ӑшӑ ҫилсем кунта сайра-хутра ҫеҫ килсе ҫитеҫҫӗ, кунта ҫулла ҫумӑрсем пӗртте ҫуманпа пӗрех.

Сюда редко доносятся теплые и влажные ветры с Атлантического океана, и дождей летом почти не бывает.

Типӗ ҫеҫенхирти ҫутҫанталӑк // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Ҫеҫенхирте сайра тӗл пулакан юханшывсем ҫулла типсе лараҫҫӗ.

Редкие степные реки летом пересыхают.

Уяр ҫанталӑкпа кӗрешесси // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Сывлӑш ҫулла типӗ пулать.

Воздух летом сухой.

Хура тӑпраллӑ ҫеҫенхирти ҫутҫанталӑк // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Ҫулла унта пырса кӗме ҫук.

Туда летом не пройти.

Хутӑш вӑрманта // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.