Корпус чувашского языка

Поиск

Шырав ĕçĕ:

юмахӗсене (тĕпĕ: юмах) сăмах форми çинчен тĕплĕнрех пăхма пултаратăр.
«Ӗлӗкхи чӑваш халӑх юмахӗсем ҫинчен» статьяра чӑваш юмахӗсене кам-кам пуҫтарни ҫинчен ҫырать, ҫак хайлавсен чӗлхе хӑйне евӗрлӗхне асӑрхать, «асамлӑ юмахсенче мифологилле элементсем (ҫӗленсемпе ҫапӑҫакан паттӑрсем, ҫӗр айӗнчи патшалӑх тата ытти ҫинчен каласа пани) сыхланса юлни» пирки калать.

В статье «О древних чувашских народных сказках» он описывает деятельность собирателей сказок, отмечает языковые особенности этих произведений, говорит о сохранении в волшебных сказках мифологических элементов (сражение богатыря со змеем, существование подземного мира) и др.

Чӑваш паттӑр юмахӗсен тӗнчи // Н.Г. ИЛЬИНА. Паттӑр юмахӗсем. Пӗрремӗш кӗнеке. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издвтельстви, 2019. — 384 с. — 6-25 с.

Чӑваш халӑх юмахӗсене пухни пирки ҫеҫ мар, тӗпчени ҫинчен калаҫнӑ чухне те Н.В. Никольский ятне асӑнмасӑр иртме ҫук, унӑн тӳпи питӗ пысӑк.

Совершая экскурс в историю научного изучения названного жанра устного народного творчества чувашей, нельзя вновь не назвать имя Н.В. Никольского.

Чӑваш паттӑр юмахӗсен тӗнчи // Н.Г. ИЛЬИНА. Паттӑр юмахӗсем. Пӗрремӗш кӗнеке. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издвтельстви, 2019. — 384 с. — 6-25 с.

А.К. Салмин хӑй пуҫтарнӑ паттӑр юмахӗсене суйласа пӗр кӗнекелӗх материал та хатӗрленӗ, вӑл ЧПГӐИ ӑслӑлӑх архивӗнче упранать.

Собранный А. Салминым материал по богатырским сказкам, подготовленный им для издания отдельной книгой, ныне хранится в архиве ЧГИГН.

Чӑваш паттӑр юмахӗсен тӗнчи // Н.Г. ИЛЬИНА. Паттӑр юмахӗсем. Пӗрремӗш кӗнеке. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издвтельстви, 2019. — 384 с. — 6-25 с.

Анчах чӑваш паттӑр юмахӗсене уйрӑм кӗнекен пӗрре те кӑларман.

Между тем, надо признаться, по богатырским сказкам до сих пор нет ни одного специального выпуска.

Чӑваш паттӑр юмахӗсен тӗнчи // Н.Г. ИЛЬИНА. Паттӑр юмахӗсем. Пӗрремӗш кӗнеке. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издвтельстви, 2019. — 384 с. — 6-25 с.

Иртнӗ ӗмӗрӗн 70-мӗш ҫулӗсене илес пулсан, чӑваш юмахӗсене вырӑсла пичетлесе кӑларасси те чарӑнса лармасть: ҫине-ҫинех кӗнекесем: «Чувашские сказки», «Чувашские народные сказки», «Чувашские легенды и сказки» тата ыттисем кун ҫути кураҫҫӗ.

В 1970-х гг. продолжилась работа по переводу чувашских сказок на русский язык, и книжные полки библиотек пополнились такими новинками литературы, как «Чувашские сказки», «Чувашские народные сказки», «Чувашские легенды и сказки» и рядом других.

Чӑваш паттӑр юмахӗсен тӗнчи // Н.Г. ИЛЬИНА. Паттӑр юмахӗсем. Пӗрремӗш кӗнеке. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издвтельстви, 2019. — 384 с. — 6-25 с.

Паттӑр юмахӗсене илес пулсан, асӑннӑ кӑларӑмсенче ытларах Даниловпа Никольский кӗнекисене кӗнӗ текстсене чӑвашларан вырӑсла куҫарса пичетленӗ.

Что касается богатырских сказок, в названных изданиях использованы в основном те же тексты, которые нашли место в упомянутых сборниках Данилова и Никольского, но на этот раз они представлены читателю на русском языке.

Чӑваш паттӑр юмахӗсен тӗнчи // Н.Г. ИЛЬИНА. Паттӑр юмахӗсем. Пӗрремӗш кӗнеке. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издвтельстви, 2019. — 384 с. — 6-25 с.

Кун хыҫҫӑн ҫак вунӑҫуллӑхра чӑваш халӑх юмахӗсене вырӑсла куҫарса темиҫе кӗнеке те кӑлараҫҫӗ: «Сказки и предания чуваш», «Этиккан и Селиме», «Угандей и Селендей» т. ыт. те.

1960-е гг. ознаменовались появлением ряда новых сборников сказок в переводе на русский язык — это «Сказки и предания чуваш», «Этиккан и Селиме», «Угандей и Селендей» и т. д.

Чӑваш паттӑр юмахӗсен тӗнчи // Н.Г. ИЛЬИНА. Паттӑр юмахӗсем. Пӗрремӗш кӗнеке. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издвтельстви, 2019. — 384 с. — 6-25 с.

Н.В. Никольский чӑваш халӑх юмахӗсене пуҫтарас тӗлӗшӗнчен калама ҫук пысӑк ӗҫ туса хӑварнӑ.

Вклад Н.В. Никольского в фольклористику трудно переоценить.

Чӑваш паттӑр юмахӗсен тӗнчи // Н.Г. ИЛЬИНА. Паттӑр юмахӗсем. Пӗрремӗш кӗнеке. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издвтельстви, 2019. — 384 с. — 6-25 с.

Г.Т. Тимофеев паттӑр юмахӗсене ятарласа пуҫтарман пулсан та, юмахсен ытти тӗсӗсене тимлесе пуҫтарнӑ, вӗсене пурне те ытти сӑмахлӑхпа пӗрле «Тӑхӑрьял» ятлӑ пысӑк ӗҫе пӗрлештернӗ.

Сказкам о богатырях он не уделял особого внимания, но сказки в целом занимают в его труде «Тӑхӑрьял» (Девятиселье) значительное место наряду с другими фольклорными текстами, помещенными в этот сборник.

Чӑваш паттӑр юмахӗсен тӗнчи // Н.Г. ИЛЬИНА. Паттӑр юмахӗсем. Пӗрремӗш кӗнеке. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издвтельстви, 2019. — 384 с. — 6-25 с.

Ҫапла, ҫак ют ҫӗршыв ӑсчахӗсем чӑваш юмахӗсене пуҫтарас тата пичетлесе кӑларас ӗҫре чӑн-чӑн никӗслевҫӗсем пулса тӑраҫҫӗ.

Таким образом, вышеназванные зарубежные авторы по праву считаются зачинателями дела по собиранию и публикации чувашских сказок.

Чӑваш паттӑр юмахӗсен тӗнчи // Н.Г. ИЛЬИНА. Паттӑр юмахӗсем. Пӗрремӗш кӗнеке. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издвтельстви, 2019. — 384 с. — 6-25 с.

ХХ ӗмӗр пуҫламӑшӗнче чӑваш юмахӗсене пуҫтарас ӗҫре финн тӗпчевҫин Х. Паасонен профессор ячӗ уйрӑммӑн тӑрать.

В начале XX в. особая роль в собирании чувашских сказок принадлежит финну Х. Паасонену.

Чӑваш паттӑр юмахӗсен тӗнчи // Н.Г. ИЛЬИНА. Паттӑр юмахӗсем. Пӗрремӗш кӗнеке. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издвтельстви, 2019. — 384 с. — 6-25 с.

Чӑваш халӑх юмахӗсене пуҫласа пухас, пичетлесе кӑларас ӗҫре ют ҫӗршыв, уйрӑмах венгр, ученӑйӗсен вышкайсӑр тӳпине палӑртмасӑр ниепле те иртме ҫук.

На начальном этапе сбора и издания чувашских народных сказок значительный вклад в эту работу был внесен главным образом зарубежными, особенно венгерскими, учеными.

Чӑваш паттӑр юмахӗсен тӗнчи // Н.Г. ИЛЬИНА. Паттӑр юмахӗсем. Пӗрремӗш кӗнеке. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издвтельстви, 2019. — 384 с. — 6-25 с.

Паттӑр юмахӗсене пуҫтарнин тата тӗпченин кӗске ҫул-йӗрӗ

К истории собирания и изучения богатырских сказок

Чӑваш паттӑр юмахӗсен тӗнчи // Н.Г. ИЛЬИНА. Паттӑр юмахӗсем. Пӗрремӗш кӗнеке. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издвтельстви, 2019. — 384 с. — 6-25 с.

Спектакле чӑваш юмахӗсене, халапӗсене тӗпе хурса хатӗрленӗ.

Спектакль подготовлен на основе чувашских сказок и преданий.

Вырӑс драма театрӗ чӑваш юмахӗсене тӗпе хурса спектакль хатӗрленӗ // Софья Савнеш. https://chuvash.org/news/35313.html

Ҫавна май ачасем унӑн юмахӗсене вуласа тишкернӗ.

Помоги переводом

Шкул лагерӗнче пурнӑҫ савӑк // Елена ИВАНОВА. http://alikovopress.ru/shkul-lagerenche- ... savak.html

Пӗрисем халӑх тата хальхи вӑхӑтри ҫыравҫӑсен юмахӗсене кӑтартрӗҫ, теприсем ҫынсен хушшинчи кӑткӑс хутшӑнусен темине хускатрӗҫ.

Помоги переводом

Шкул театрӗсем пултарулӑхне кӑтартрӗҫ // Любовь ШУРЯШКИНА. http://kasalen.ru/2023/05/19/%d1%88%d0%b ... %82%d1%80/

Пушкин юмахӗсене пурне те вуласа тухрӑм.

Помоги переводом

А — Я // Ираида Петрова. Петрова, И. А. Татюк: повесть: кӗҫӗн ҫулхи шкул ачисем валли. — Шупашкар: Чӑваш АССР кӗнеке издательстви, 1969. — 126 с.

Чӑваш халӑх юмахӗсене тӗрлӗ чӗлхепе вулама май килнине ырламалла.

Помоги переводом

Юмах ярса юптарас тетӗр-и? // Н.ГЕОРГИЕВА. «Хыпар», 2015, 37 (26689)№, 4 с.

Юмахӗсене итлеме юратать.

А уж как любит сказки — хлебом не корми, дай послушать!

Сӑпай Ваҫук // Хветӗр Уяр. Уяр Ф. Е. Шурча таврашӗнче. 2 кӗнекеллӗ роман. 2-мӗш кӗнеке. Таркӑн. Шупашкар: Чӑваш кӗнеке изд-ви, 1994. — 398 с.

— Пысӑк ҫак вӑрман, материке шалалла пин-пин мильӑна тӑсӑлаканскер, Соломон патша копийӗсене, Шехерезада юмахӗсене тата хӑйсене уҫасса кӗтекен пин-пин япалана пытарса усрама тивӗҫлӗ.

— Этот огромный лес, что тянется в глубь материка на тысячи миль, должен таить копи царя Соломона, сказку Шехерезады и тысячу тысяч вещей, ждущих открытия.

II // Алексей Леонтьев. Грин А.С. Суйласа илнисем. Иккӗмӗш том. — Шупашкар, 2011. — 416 с. — 98–108 с.

Страницы:

Сайт:

 

Статистика

...подробней