Корпус чувашского языка

Пӗчӗк шывсем пӗтӗмпех типсе лараҫҫӗ.

Мелкие же реки и совсем пересыхают.

Типӗ ҫеҫенхирти ҫутҫанталӑк // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Анатри Атӑл леш енчи ҫӗрсен географи карттийӗ те улшӑнса тӑрӗ — «пысӑк юханшывсем» тата «пӗчӗк шывсем» ӑна тӗрлӗ еннелле йӗрлесе кайӗҫ, унта «пӗчӗк кӳлӗсем» те, пысӑкрах «кӳлӗсем» те пулӗҫ.

Вскоре совершенно изменится географическая карта нижнего Заволжья — «реки» и «речки» пересекут ее в различных направлениях, появятся «озерки» и «озера».

Уяр ҫанталӑкпа кӗрешесси // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Ҫав шывсем кашниех ӑҫтан пуҫланнине, хӑш тинӗсе юхса кӗнине карта тӑрӑх пӑхса пӗлӗр.

Узнайте, где начинается и в какое море впадает каждая из них.

Хура тӑпраллӑ ҫеҫенхирти ҫутҫанталӑк // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Ҫеҫенхир тӳремлӗхӗн хӗвеланӑҫри пайӗнче тӗлӗнмелле кукӑрланса пысӑк шывсем — Днестр, Днепр, Дон хӑйӗн Донец ятлӑ юппипе, Кубань.

По западной части степной равнины, причудливо извиваясь, протекают большие реки — Днестр, Днепр, Дон с притоком Донцом, Кубань,

Хура тӑпраллӑ ҫеҫенхирти ҫутҫанталӑк // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Карта ҫине пӑхсан, хутӑш вӑрман зони тӑрӑх юхакан шывсем Средне-Русски тӳпемрен пуҫланса кайни курӑнать; ҫав шывсем вара тӗрлӗ еннелле, виҫӗ тинӗс патнелле — Балтика тинӗсе, Хура тинӗс тата Каспий тинӗсӗ патнелле юхса каяҫҫӗ.

На карте видно, что реки, протекающие по зоне смешанных лесов, берут начало на Средне-Русской возвышенности и направляются в разные стороны к трем морям: Балтийскому, Черному и Каспийскому.

Хутӑш вӑрмансен зонинчи ҫутҫанталӑк // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Шывсем тӑрӑх ҫын алла пуртӑпа пӑшал тытса тайга ӑшнелле кӗнӗ.

По рекам пробирался человек в тайгу с топором и ружьем в руках.

Тайгара пурӑнакан халӑх // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Тайга урлӑ нумай шывлӑ мӑн шывсем юхса выртаҫҫӗ.

Тайгу пересекают большие многоводные реки.

Тайгари ҫутҫанталӑк // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Тусем ҫинчен шывсем шарласа юхма тапратнӑ.

Зашумели потоки с гор.

Новая Земля ҫинче // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

— Хуласем, юхан шывсем, пушхирсем пур-и?

— А города, реки, пустыни?

XV // Юрий Артемьев. Сент-Экзюпери Антуан де. Пӗчӗкҫеҫ принц: аллегориллӗ повесть-юмах. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 2017. — 64 с.

Атӑла нумай шывсем юхса кӗреҫҫӗ.

В нее впадает много притоков.

Чи паллӑ юханшывсемпе кӳлӗсем // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Ҫурҫӗрти паллӑ океанӑн тинӗсӗсене ҫак пысӑк шывсем юхса кӗреҫҫӗ: Ҫурҫӗр Двина, Печора, Обь, Енисей тата Лена.

В моря Северного Ледовитого океана текут большие реки: Северная Двина, Печора, Обь, Енисей, Лена.

Чи паллӑ юханшывсемпе кӳлӗсем // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Карта ҫине пӑхса, Совет Союзӗнчи шывсем тӗрлӗ еннелле, Совет Союзне хупӑрласа тӑракан пур тинӗссем еннелле те юхса тухни курӑнать.

По карте видно, что реки Советского Союза текут в разные стороны, ко всем омывающим его морям.

Чи паллӑ юханшывсемпе кӳлӗсем // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Пур ҫӗрте те шывсем юхаҫҫӗ.

Всюду бежали ручьи.

Ненецсем епле пурӑнаҫҫӗ // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Шывсем юхма пуҫларӗҫ.

Побежали ручьи.

Ненецсем епле пурӑнаҫҫӗ // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Уяр тӑнӑ вӑхӑтра саваннӑсенчи курӑк йӑлтах ӗнсе каять, йывӑҫ ҫулҫисем тӑкӑнаҫҫӗ, пӗчӗк ҫырма шывӗсем, юхан шывсем типсе лараҫҫӗ.

Во время засухи в саваннах совершенно выгорает трава, опадают листья па деревьях, пересыхают ручьи и реки.

Тропик тӑрӑхӗнчи ҫутҫанталӑк // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Пур ҫӗрте те пӑтранчӑк шывсем юхаҫҫӗ.

Всюду бегут мутные ручьи.

Ҫулталӑк вӑхӑчӗсенче ҫанталӑк епле улшӑнса пырать // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Шыв пӑсӗ сывлӑша шурти, юханшыври, кӳлӗсенчи, тинӗссенчи шывсем ҫинчен пӑсланнӑ чухне пырса кӗрет.

Водяной пар попадает в воздух при испарении воды с поверхности болот, рек, озер и морей.

Ҫанталӑк ҫинчен мӗн пӗлмелле // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Йӗри-тавра шывсем пулсан та, ӗҫмелӗх шыв ҫитмен.

Не хватало воды для питья, хотя всюду кругом была вода.

Ҫӗр тавра малтан ҫӳресе ҫаврӑнни // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Халь шывсем, тинӗссем ҫинче ҫӳрекен пароходсем те ун чухне пулман.

Не было и пароходов, на которых теперь переплывают моря и океаны.

Авал ҫынсем ҫӗре мӗнле тесе шутланӑ // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Мӗнле шывсем тӑрӑх кайсан, Мускавран Каспий тинӗсне кайма май пуррине пӑхса тухӑр, Мускавран пуҫласа Атӑл вӑрри патне ҫитиччен миҫе километр пулнине масштабпа тӳррӗн виҫсе пӗлӗр.

Проследите, по каким рекам можно из Москвы проехать до Каспийского моря. Измерьте по масштабу расстояние от Москвы до устья Волги по прямому направлению.

ССР Союзӗн ҫӗр ҫийӗ // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.