Корпус чувашского языка

Поиск

Шырав ĕçĕ:

шута (тĕпĕ: шут) сăмах форми çинчен тĕплĕнрех пăхма пултаратăр.
Мацуй пурне те лайӑх сӑнакан, мӗн каланине ҫийӗнчех шута илекен, ҫирӗп характерлӑ ача.

Мацуй был человеком наблюдательным и чутким, с твёрдым характером.

4. Комсомол руководителӗ // Чӑвашсен патшалӑх издательстви. Кожедуб, И. Н. Тӑван ҫӗршывшӑн: летчик каласа пани. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1952. — 192 с.

Вара 1947-мӗш ҫулта, ҫулла, Индие тата унти халӑхсене тӗн йӗркисене шута илсе, икӗ доминиона пайланӑ: пӗри — индуссем пурӑнакан Инди, тепри — мусульмансем ытларах пурӑнакан Пакистан доминионӗ туса хунӑ.

В результате летом 1947 года Индия и народы, населявшие ее, были разделены на два доминиона: один — Индия, где проживали индусы, а другой — Пакистан, где преобладали мусульмане.

Пакистан ҫинчен // Александр Клементьев. Тихонов Н.С. Пакистан ҫинчен: калавсем; вырӑсларан А. Клементьев куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1953. — 99 с.

Тӑшмана улталаса хамӑр йӗртен ҫӗтерсе хӑварас шутпа кукӑр-макӑр ҫавӑрӑнкаласа ҫӳренӗ ҫулсене шута илес пулсан, нимӗҫсен вӑйлӑ гарнизонӗсем тӗлӗнчен аякпа пӑрӑнса иртес шутпа е тӑшман пире пачах та кӗтмен вырӑна пырса тухас шутпа тӗп маршрутсенчен пӑрӑнса ҫӳренисене веҫех шута илес пулсан, эпир сталинла рейда тухнӑранпа сахалран та ултӑ пин километр тунӑ.

Если считать все петли, которые мы делали в пути, чтобы обмануть противника, сбить его с наших следов, обойти сильный гарнизон, появиться там, где враг меньше всего ждёт, если учесть все отклонения от основного маршрута, выходы на боевые операции, — с начала Сталинского рейда пройдено больше 6 400 километров.

Карпат ҫине похода! // Илле Тукташ. Ковпак С.А. Путивльрен Карпата ҫитиччен: повесть. Вырӑсларан И. Тукташ куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 128 с.

Вӗсем тӗпчесе пӗлнӗ хыпарсене шута илсе эпир хамӑрӑн малашнехи ҫапӑҫу планне турӑмӑр.

На основе их разведывательных данных был составлен план дальнейших действий.

Полесье сӗм вӑрманӗнче // Илле Тукташ. Ковпак С.А. Путивльрен Карпата ҫитиччен: повесть. Вырӑсларан И. Тукташ куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 128 с.

Ҫапла ӗнтӗ халь пулса иртекен ӗҫсем ҫинчен Сталин юлташ, мӗнпур вак-тӗвексене шута илсе, виҫӗ уйӑх каярахах шухӑшласа хунӑ иккен!

Значит то, что происходит сейчас, было во всех деталях предусмотрено Сталиным почти три месяца назад!

Полесье сӗм вӑрманӗнче // Илле Тукташ. Ковпак С.А. Путивльрен Карпата ҫитиччен: повесть. Вырӑсларан И. Тукташ куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 128 с.

Спадщан вӑрманӗнчен тухнӑ хыҫҫӑн пирӗн мӗнпур расчетсемпе плансем тӑшман ҫине хӑвӑрт, нимӗн систермесӗр тата кӗтмен ҫӗртен пырса ҫапассине шута илнипе пулса пынӑ.

Все наши расчёты и планы с момента выхода из Спадщанского леса всегда строились на стремительности марша, скрытности подхода, внезапности нападения.

Инҫе ҫула, чаплӑ ӗҫсем тума // Илле Тукташ. Ковпак С.А. Путивльрен Карпата ҫитиччен: повесть. Вырӑсларан И. Тукташ куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 128 с.

Сталин юлташ, пирӗн опыта шута илсе, пире валли хамӑр тума пултарайман вывод кӑна туса пачӗ, вӑл пире халӗ кирлӗрен те кирлӗ ҫӗре ҫул кӑтартса ярать.

Просто он сделал из нашего опыта выводы, которых мы сами не смогли сделать, направляет нас туда, куда это сейчас, видимо, нужнее всего.

Кремльре // Илле Тукташ. Ковпак С.А. Путивльрен Карпата ҫитиччен: повесть. Вырӑсларан И. Тукташ куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 128 с.

Чӑваш Енре кӑҫалхи 6 уйӑхра эрехпе наркӑмӑшланнӑ 320 ҫынна шута илнӗ.

В Чувашии за 6 месяцев текущего года зарегистрировано 320 отравлений алкоголем.

Ачасем те эрехпе наркӑмӑшланнӑ // Софья Савнеш. https://chuvash.org/news/29485.html

Анчах тӑшман ҫакна шута илнӗ те, вӗсене хирӗҫ питӗ вӑйлӑ заслонсем тӑратса тухнӑ.

Но противник это учёл и выставил в их сторону сильный заслон.

Новослободск вӑрманӗнче // Илле Тукташ. Ковпак С.А. Путивльрен Карпата ҫитиччен: повесть. Вырӑсларан И. Тукташ куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 128 с.

Ҫакна кӑна шута илме пултарайман иккен эпир ун чухне: мадьярсем пирӗн засадӑри юлташсене Хӗрлӗ Ҫар самолетсем ҫинчен килсе пӑрахнӑ десант вырӑнне йышӑннӑ.

Не думали мы только, что мадьяры примут нашу засаду за десант Красной Армии, выброшенный им в тыл с самолётов!

Веселый ятлӑ салари ҫапӑҫу // Илле Тукташ. Ковпак С.А. Путивльрен Карпата ҫитиччен: повесть. Вырӑсларан И. Тукташ куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 128 с.

Операци планне тунӑ чух эпир нимӗнрен малтан ҫакна шута илтӗмӗр: тӑшман пирӗн ҫине вӑрман енчен килсе тапӑнма шутлать, ҫавӑнпа та пирӗн ҫав вӑрмана Шалыгин енчен килекен ҫул хӗррине вӑйлӑ засада лартмалла.

Основным в нашем замысле была организация засады с сильными огневыми средствами в лесу у дороги из Шалыгино, откуда, судя по концентрации сил противника, надо было ожидать главного удара.

Веселый ятлӑ салари ҫапӑҫу // Илле Тукташ. Ковпак С.А. Путивльрен Карпата ҫитиччен: повесть. Вырӑсларан И. Тукташ куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 128 с.

Нимӗҫсем ҫакна шута илнӗ те кунта хӑйсен кавалерийӗпе пехотине кӑларса янӑ.

Принимая это во внимание, немцы направили сюда пехоту и кавалерию.

Ҫурҫӗрелле // Илле Тукташ. Ковпак С.А. Путивльрен Карпата ҫитиччен: повесть. Вырӑсларан И. Тукташ куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 128 с.

Кунта тӑшманпа ҫапӑҫма питех те лайӑххине шута илсе, пирӗн боецсем пӗр-пӗринчен ҫӗршер метрта окопсем алтса хатӗрлерӗҫ.

Принимая во внимание, что здесь хорошо биться с врагом, бойцы окопались на расстоянии ста и больше метров друг от друга.

Ҫурҫӗрелле // Илле Тукташ. Ковпак С.А. Путивльрен Карпата ҫитиччен: повесть. Вырӑсларан И. Тукташ куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 128 с.

Григорий Яковлевич ҫав вырӑнсене пурне те шута илсе хунӑ.

Григорий Яковлевич все такие места взял в расчет.

Хӗл ҫывӑхарать // Илле Тукташ. Ковпак С.А. Путивльрен Карпата ҫитиччен: повесть. Вырӑсларан И. Тукташ куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 128 с.

Мӗнпур вак-тӗвекӗсене шута илсен, пин тӗрлӗ ӗҫ те тупӑнать пулӗ, кашни ӗҫпех пайтах муталанма тивет.

Тысяча мелочей, и все очень хлопотливые.

Уяв парнисем // Илле Тукташ. Ковпак С.А. Путивльрен Карпата ҫитиччен: повесть. Вырӑсларан И. Тукташ куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 128 с.

Кунти ҫӗр хӑйӑрлине тата тинӗс хумӗ пек авкаланчӑкӑн тӑсӑлса выртнине шута илсе, Базима тахҫанхи, сӗм авалхи дюнӑсем ҫинчен калаҫма пуҫлать, хӑй, сӑмах май, шавах вӑрҫӑ пуҫланиччен хӑйӗн вӗренекенӗсемпе пӗрле ку вырӑна экскурсине килсе курайманшӑн пӑшӑрханса илет.

Беря во нимание песчаную почву и волнообразную форму высоток, Базима завел речь о древних дюнах и очень сожалел, что в мирное время упустил из виду организовать сюда экскурсию школьников.

Пире пулӑшакансем // Илле Тукташ. Ковпак С.А. Путивльрен Карпата ҫитиччен: повесть. Вырӑсларан И. Тукташ куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 128 с.

Эпир Рудневпа иксӗмӗр калаҫса пӑхрӑмӑр та, иксӗмӗр те пӗр шухӑшлӑ пулса, ҫапла вывод турӑмӑр: районри лару-тӑрӑва шута илсен, пирӗн ҫав тери хӑюллӑн та активлӑн ӗҫлемелле.

Побеседовали мы с Рудневым, обменялись опытом, своими соображениями и единодушно пришли к выводу, что обстановка в районе требует от нас смелых, активных действий.

«Усачсемпе» тӗлпулни // Илле Тукташ. Ковпак С.А. Путивльрен Карпата ҫитиччен: повесть. Вырӑсларан И. Тукташ куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 128 с.

Ун чухнехи икӗ консулӗ те Спартакран поражени тӳснӗ, килес ҫул валли уйӑрнӑ консулсенчен пӗри — ҫавӑн пекех поражени тӳснӗ, иккӗмӗшӗ — вӑрҫӑ ӗҫне ертсе пыма пултарайман, Сенат, ҫавсене шута илсе, ятарласа декрет йышӑннӑ.

Сенат, учтя, что оба тогдашних консула были позорно разбиты Спартаком, а из двух назначенных на будущий год один тоже потерпел поражение от восставших, а другой, вследствие своей неспособности к военному делу, не подавал никаких надежд, принял специальный декрет.

XIX сыпӑк // Григорий Алентей. Джованьоли, Р. Спартак: роман / вырӑсларан Г.Алендей куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1950. — 332 с. — 11–314 с.

Темиҫе кун хушшинче Спартак алла пин ҫынран (восстание хутшӑннисем ҫав шута ҫитрӗҫ) пилӗкшер пинлӗ вунӑ легион турӗ: германецсенчен тӑракан пирвайхи икӗ легион пӗрремӗш корпус пулса тӑчӗ, легионсен пуҫӗнче Вильмирпа Меровед, корпус пуҫӗнче Эномай пулчӗ; виҫҫӗмӗш, тӑваттӑмӗш, пиллӗкмӗш тата улттӑмӗш легионсенче йӑлтах галсемччӗ, вӗсен командирӗсем Арторикс, Борторикс, Арвиний тата Брезовир; кусем — Крикс ертсе пыракан иккӗмӗш корпус пулса тӑчӗҫ; грексене пуҫтарса тунӑ ҫиччӗмӗш легионӑн пуҫӗнче пит хастарлӑ эпирот Фесалонийччӗ; саккӑрмӗш легиона Самниумран килнӗ гладиаторсемпе кӗтӳҫсемччӗ, унӑн командирӗ пулма Рутилий ятлӑ ҫынна лартрӗҫ; тӑххӑрмӗшпе вуннӑмӗшӗнче фракиецсем пӗрлешрӗҫ, пӗрин командирӗ — Спартака чӗререн парӑннӑ, хӑйӗн ӗҫне пит тӗплӗ туса пыракан Мессембрий ятлӑ ҫын, теприн — пит ҫамрӑк, анчах нихҫан та нимӗнрен те хӑраман паттӑр Артак пулчӗ.

Поэтому в несколько дней Спартак из своих пятидесяти тысяч человек — до этой цифры дошло уже число восставших — мог сформировать десять легионов по пять тысяч в каждом и разделить все войско таким образом; два первых легиона, состоявшие из германцев, под командой Вильмира и Мероведа, образовали первый корпус под начальством Эномая; третий и четвертый, пятый и шестой легионы, набранные все из галлов, под командой Арторикса, Борторикса, Арвиния и Брезовира, образовали второй корпус с Криксом во главе; седьмой легион, составленный из греков, имел командиром очень храброго эпирота Фессалония; восьмой, в который были зачислены гладиаторы и пастухи из Самниума, был поставлен под команду Рутилия; в девятом и десятом были объединены фракийцы, и Спартак отдал эти два последних легиона под начальство двух уроженцев этой страны, один из них, командир девятого легиона, назывался Мессембрий; это был человек беззаветно преданный Спартаку, точный и ревностный исполнитель своего дела; другой, очень молодой, по имени Артак, который презирал опасность.

XIV сыпӑк // Григорий Алентей. Джованьоли, Р. Спартак: роман / вырӑсларан Г.Алендей куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1950. — 332 с. — 11–314 с.

Экспедицине виҫӗ талӑка палӑртнӑччӗ, ҫакӑнпа килӗштерсе вара, тусем ҫинчи чарусӑр ҫумӑрсем пуласса, кирлӗ чухлӗ апат-ҫимӗҫ илмеллине тата ыттине те малтанах шута илсе хумаллаччӗ.

Экспедиция была рассчитана на трое суток, а сообразно с этим должны были быть предусмотрены неистовые горные ливни, запас провизии и т. д.

I // Николай Григорьев. Мамин-Сибиряк Д.Н. Тӑрантаракан тата ытти калавсем: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1961. — 48 с. — 36–48 с.

Страницы:

Сайт:

 

Статистика

...подробней