Корпус чувашского языка

— Эсир пуҫӑра хулпуҫҫи ҫинчех йӑтса ҫӳрӗр, урайне ан хурӑр, вара никам та таптаймӗ, — шӳтлеме пӑхрӑм эпӗ ҫавсемпе.

Помоги переводом

Хӑй ирӗкӗпе чӗлхесӗрленнӗ этем // Матвей Сакмаров. Ӑшхыптармӑшсем: калавсем, сӑвӑсем, шӳтсем, пьесӑсем. — Шупашкар: и. ҫ., 1986. — 62 с. — 26–27 с.

Хупса хурӑр.

Помоги переводом

Хӗрарӑм пӑлхавӗ // Николай Сорокин. Сорокин Н.М. Тӑлӑх арӑм минтерӗ. Савнисен романӗ. – Шупашкар: «Ҫӗнӗ Вӑхӑт», 2019. – 216 с.

Хӑвӑр умӑра ССР Союзсен физикӑлла карттине сарса хурӑр.

Разверните перед собой физическую карту СССР.

Ҫӗр ҫийӗ // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Туркестан — Сибирь чугун ҫулӗ ӑҫта кайнине карандашпа туртса паллӑ тӑвӑр, ятне ҫырса хурӑр.

Обведите и надпишите Туркестано-Сибирскую дорогу.

Типӗ ҫеҫенхирсенчи ҫулйӗрсем // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Контурлӑ карта ҫинче хура тӑпраллӑ ҫеҫенхирсем урлӑ юхса выртакан шывсен ячӗсене ҫырса хурӑр.

Надпишите на контурной карте названия рек, пересекающих черноземные степи.

Днепр ҫинчи электричество станцийӗ (Днепрогэс) // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Тайгари юханшывсен ячӗсене ҫырса хурӑр.

Надпишите названия рек тайги.

Игарка — полярти порт // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Тундра урлӑ юхса выртакан паллӑрах шывсен ячӗсене ҫырса хурӑр.

Надпишите на ней главнейшие реки, пересекающие тундру.

Тундрӑри ҫулйӗрсем // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Шыв пуҫламӑшӗ патӗнче кашни шыв ятне ҫырса хурӑр.

Надпишите у истока название каждой реки.

Чи паллӑ юханшывсемпе кӳлӗсем // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Ҫакӑнта каланӑ юханшывсемпе кӳлӗсен ячӗсене контурлӑ карта ҫине ҫырса хурӑр.

Надпишите на контурной карте названия указанных здесь рек и озер.

Чи паллӑ юханшывсемпе кӳлӗсем // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Контурлӑ карта ҫинче ССР Союзӗн тинӗс чиккисене кӑвак карандашпа туртса паллӑ тӑвӑр, ҫакӑнта асӑннӑ тинӗссен тата Совет Союзӗн утравӗсемпе ҫурутравӗсен ячӗсене ҫырса хурӑр.

На контурной карте обведите синим карандашом морские границы СССР и надпишите названия указанных здесь морей, островов, полуостровов Советского Союза.

Тинӗс ҫинчи чикӗсем // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

в) кашни ҫавракӑш ҫине типҫӗр пайӗсене ҫыпӑҫтарса хурӑр.

в) Внутри каждой окружности наклейте части света.

Полушари карттисене астуса юлмалли ӗҫ // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Ӑна тума ҫакӑн пек майлаштарӑр: Полушари карттисем ҫине витӗр курӑнакан хут хурӑр та унта ӳкернӗ типҫӗр пайӗсене йӗрлесе тухӑр.

Сделайте это следующим образом: наложите лист прозрачной бумаги на карту полушарий и перечертите нарисованные на ней части света.

Полушари карттисене астуса юлмалли ӗҫ // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Хӑвӑр енче ӳсекен чи паллӑ ӳсентӑрансене пуҫтарса типӗтсе хурӑр.

Соберите и засушите наиболее распространенные в вашей местности растения.

Поляр ункинчен тропик патне самолетпа кайни // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Хӑвӑр тӑмран тунӑ ҫӗр чӑмӑрӗ ҫинче ӑна паллӑ туса хурӑр.)

Обозначьте его на сделанных вами глиняных моделях земного шара.)

Тропик тӑрӑхӗнчи ҫутҫанталӑк // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Ҫакӑнта кӑтартнӑ пек эсир те кӗрхи, хӗллехи, ҫурхи уйӑхсенче хӑвӑр сӑнанисене пӗрлештерсе ҫырса хурӑр.

Составьте по этому образцу сводку своих наблюдений за осенние, зимние и весенние месяцы.

Эпир хамӑр шкулта ҫанталӑка епле сӑнаса пыни // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Ҫав тӗле хӗрлӗ ҫаврашка ҫыпӑҫтарса хурӑр.

Наклейте в этом месте красный кружок.

Ҫӗрӗн ҫулталӑкри ҫавӑрӑнӑҫӗ // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Сирӗн ҫывӑхра шурлӑх пур пулсан, эсир унта экскурсие кайӑр та ун ҫинчен ҫырса хурӑр.

Если в вашей местности есть болото, сделайте на него экскурсию, опишите его.

Шурлӑх // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Сирӗн модель, планпа картинка ҫинче кӑтартнӑ вырӑн майлах пулмашкӑн, юханшывсемпе кӳлӗсене кӑвак хутран касса ҫыпӑҫтарӑр, чугун ҫулсене ҫинҫе пралукран тӑвӑр, ҫуртсене тӑваткал шашкӑсемпе кӑтартӑр, вӑрмансем тӗлне мӑк сарса хурӑр.

Чтобы модель ваша больше походила на местность, изображенную на плане и на картинке, вырежьте реки и озера из синей бумаги, железные дороги сделайте из тонкой проволоки, домики — из квадратных брусочков, разрезанных на части, леса — из мха.

Топографи планӗ мӗн вӑл тата вӑл мӗншӗн кирлӗ // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Ун ҫине таса хут хурӑр та ӑна е булавкӑпа ҫирӗплетӗр, е ҫиппе ҫӗлесе хурӑр.

Наложите на него сверху лист чистой бумаги, скрепите их булавками или сшейте нитками.

Шкул таврашӗнчи вырӑн планне мӗнле ӳкерсе илмелле // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

1. Плана тӗп енсем тӑрӑх майласа хурӑр.

1.Установите план по основным направлениям.

Пӗр-пӗр вырӑнӑн планӗ // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.