Корпус чувашского языка

Поиск

Шырав ĕçĕ:

культурӑна (тĕпĕ: культура) сăмах форми çинчен тĕплĕнрех пăхма пултаратăр.
Чӑваш Енре ӳсен-тӑран, выльӑх-чӗрлӗх туса илес ӗҫӗн пур енӗ те ӑнӑҫлӑ аталанса пырать, чӑвашсен ҫеҫ пур культурӑна — хӑмлана — ҫитӗнтересси те ҫӗнӗ вӑй илчӗ.

В Чувашии развиваются все направления растениеводства, животноводства, новый импульс развития приобрела исконно чувашская культура – хмель.

Олег Николаев ял хуҫалӑхпа тирпейлекен промышленноҫӑн ӗҫченӗсен кунӗ ячӗпе саламлани (2021) // Олег Николаев. http://www.cap.ru/news/2021/10/10/glava- ... et-s-dnyom

Ҫак культурӑна та тӗплӗ хатӗрленӗ ҫемҫе ҫӗр ҫинче ҫитӗнтернӗ.

Эта культура также выращивалась на тщательно подготовленной мягкой почве.

Сӳс-кантӑр, ҫип ҫинчен // Валентина Минеева. Минеева В.А. Чӑвашсен эрешлӗ пир-авӑрӗ: кӗнеке-альбом. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 2008. — 182 с.

Сирӗн вӑл — ҫӗнӗ культурӑна тумалла…

Это вы должны создать новую культуру…

X // Митта Ваҫлейӗ. Горький М. Фома Гордеев: роман. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1955. — 288 с.

Пӗрле татса памалли тӗп ыйтусен шутӗнче — тивӗҫлӗ ӗҫ укҫи, производствӑра хӑрушлӑхсӑр ӗҫ условийӗсене йӗркелесси, ӑсталӑха пысӑклатасси, корпоративлӑ культурӑна аталантарасси, ӗҫ хутшӑнӑвӗсене саккун ыйтнӑ пек йӗркелесси тата ӗҫченсене хумхантаракан ытти ыйтусем.

В центре совместных усилий — достойная заработная плата, обеспечение безопасных условий на производстве, повышение квалификации, развитие корпоративной культуры, легализация трудовых отношений и другие вопросы, волнующие трудящихся.

Профсоюз кунӗ ячӗпе саламлани (2021) // Олег Николаев. http://www.cap.ru/news/2021/09/07/glava- ... aet-s-dnem

Ытти халӑхсем культурӑна, наукӑна, промышленноҫа, хуласене тата ытти тӗлӗнмелле япаласене аталантарнӑ.

А другие народы создавали тем временем культуру, науку, промышленность, города и всякие прочие чудеса.

12 // Александр Яндаш. Чосич, Д. Хӗвел инҫетре: роман / вырӑсларан А.Яндаш куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1958. — 352 с.

Авалхи культурӑна лайӑх пӗлекенскер, антиквар, авалхи миниатюрсене пухакан Франс: «илемлӗ япала ырлӑха тивӗҫ», тенӗ.

Франс, хорошо знавший древнюю культуру, антиквар, собиратель старинных миниатюр, говорил: «красивая вещь заслуживает добра».

Анатоль Франс // А. Роскин. Франс, Анатоль. Кренкбиль: повесть; В. О. Алагер куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашиздат, 1941. — 57 с. — 3–6 с.

Управсем, тирпейлекен цехсем туни ҫак культурӑна аталантарма ҫӗнӗ майсем уҫать.

Строительство хранилищ, перерабатывающих цехов открывают новые возможности для развития этой культуры.

Чӑваш Республикин Патшалӑх Канашне янӑ ҫыру (2021) // Олег Николаев. http://www.cap.ru/events/events/2021-god ... bliki-g/33

Ку культурӑна ӳстерме пулӑхлӑ хура тӑпра кирлӗ.

Для выращивания этой культуры необходимы плодородные черноземы.

Чӑваш суханне ют ҫӗршывра кӑмӑллаҫҫӗ // Таисия Ташней. https://chuvash.org/news/27849.html

Унта эп сирӗн культурӑна, сирӗн йӗркесене пӗлтӗм.

Там и вашу культуру и порядки узнал.

Виҫҫӗмӗш сыпӑк // Тани Юн, Иоаким Максимов-Кошкинский. Козлов, Иван Андреевич. Крымра вӑрттӑн ӗҫлени / [Тани Юн, И. Максимов-Кошкинский куҫ.]. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1954. — 352 с.

Культурӑна техникӑн чи юлашки ҫитӗнӗвӗсемпе хӗҫпӑшалланнӑ варварсенчен сыхласа хӑварасси питӗ пысӑк задача!

Благородная задача — отстоять ее от варварства, вооруженного последним словом техники.

Иккӗмӗш сыпӑк // Андрей Краснов. Ефремов И.А. Ҫӑлтӑр карапӗсем: повесть. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1959. — 96 с.

Унчченхи обществӑлла пусӑмсем пухнӑ культурӑна эпир тиркевлӗн йышӑнатпӑр пулсан, ҫын хӑйне мӗнле тытмаллине кӑтартакан унчченхи правилӑсене те ҫавӑн пекех тиркесе те ӑнлануллӑ йышӑнмалла.

Несколько критически мы воспринимаем культурное наследие предыдущих формаций, также критически мы должны воспринять и правила поведения прежних времен: не механически, но критически и обоснованно.

Ҫын хӑйне халӗ тата ӗлӗк мӗнле тытни // Роза Митрушкина. Аасамаа И. Т. Хӑвна мӗнле тытмалла. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1976. — 192 с.

Культурӑна йышӑнма тата малалла аталантарма уйрӑм, ҫӳллӗ пусӑма ҫитнӗ классем анчах пултараҫҫӗ, тесе шутланӑ пусмӑрҫӑсем.

Высшее общество декларировало, что только оно способно осваивать и развивать культуру.

1. Йӗрке-тирпей культури тата уйрӑм ҫын // Роза Митрушкина. Аасамаа И. Т. Хӑвна мӗнле тытмалла. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1976. — 192 с.

— Культура, илемлӗх патне туртӑнни, — терӗ вӑл, — ку вӑл хӑвна ӑслӑ япаласене хисеплеме хӑнӑхтарни пулать, анчах эпир ҫакӑн ҫинчен пурте мар шухӑшлани хытӑ кӳрентерет, пирӗнтен нумайӑшӗ культурӑна кам та пулсан урӑххи чӑмласа парасса, кирлӗ чухне ҫӑвартан хыптарасса кӗтеҫҫӗ.

— Культура, тяга к красоте, — говорил он, — это воспитание в себе влечения к умным вещам, и очень обидно, что не все мы думаем об этом, а многие из нас даже считают, что кто-то другой разжует нам культуру и накормит ею, когда понадобится.

Вунпӗрмӗш сыпӑк // Николай Евстафьев. Павленко П.А. Телей: роман. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1953. — 312 с.

— Анчах эпир урӑх культурӑна хисеплетпӗр, эсир ҫав культурӑна тӑвакансене тӗрмере ҫӗртнӗ, ӑнтан кӑларса янӑ…

— Но мы уважаем и ценим ту, другую культуру, творцов которой вы гноили в тюрьмах, сводили с ума…

XXVI // Леонид Агаков. Горький, Максим. Амӑшӗ: [Роман] / М. Горький. — Шупашкар: Чӑваш АССР кӗнеке издательстви, 1968. — 362 с.

«Лайк» лартасси ҫителӗксӗр, пирӗн пурсӑмӑрӑн та чӗлхепе культурӑна аталантарма тата ку енӗпе пӗчӗк утӑмсем тума мӗнле пулӑшма пултарни ҫинчен шухӑшламалла.

Недостаточно «лайкнуть», важно подумать как каждый из нас можем помочь развитию языка и культуры и делать, пусть даже малые шаги в этом направлении.

«Чӗлхене аталантарас енӗпе ҫыракан ушкӑнсен хастарлӑхӗн шайӗ…» // Александр Блинов. https://vk.com/im?sel=1644710&w=wall-129 ... cc90438342

«Палламан ҫыннӑн пурне те ҫӗмӗрес йӑла пуррине тата вӑл цивилизаципе культурӑна курайманнине шута илсе», темӗнле Аткинсон мистер тӗрӗслӗх патне чи малтан ҫывхарнӑ.

Первый приблизился к истине некто мистер Аткинсон, взявший исходным пунктом «разрушительные тенденции незнакомца и его беспредельную ненависть к цивилизации и культуре».

XXIV // Николай Иванов, Евстафий Владимиров. Короленко В.Г. Чӗлхесӗр: калав. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1955. — 108 с.

— Эсӗ вара ҫав культурӑна питӗ нумай ярса илнӗ.

— А ты что-то больно много этой культуры нахваталась.

12 // Николай Сандров. Елизар Мальцев: роман. Пӗрремӗш кӗнеке. Николай Сандров куҫарнӑ. Шупашкар: Чӑваш АССР кӗнеке издательстви, 1963. — 384 с.

Вӗсем хӗвелҫаврӑнӑшне вырса, тӑпачпа ҫапасшӑн мар, вӗсем ӑна комбайнпа пуҫтарасшӑн, ӗнесене алӑпа сӑвасшӑн мар, электричествӑпа сӑвасшӑн, вӗсем час-часах хулара пулаҫҫӗ, унтан хулари культурӑна илсе килеҫҫӗ.

Она хочет убирать подсолнух не серпом и цепом, а комбайном, доить коров не руками, а механической дойкой, молодежь часто бывает в городе и городскую культуру приносит в станицу.

XIX сыпӑк // Мария Ухсай. Бабаевский, Семен Петрович. Ылтӑн ҫӑлтӑр кавалерӗ: икӗ кӗнекеллӗ роман; вырӑсларан Мария Ухсай куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1952. — 568 с.

Хальхи вӑхӑтра пирӗн тӑван чӗлхесемшӗн кӗрешмелле… анчах та ҫав кӗрешӳ юратупа пулмалла, ытти Раҫҫейри тата пӗтӗм тӗнчери чӗлхесене хисеплемелле, мӗншӗн тесен тӑван чӗлхе вӑл - ҫемьене, культурӑна, халӑх тата йӑх историне чун-чӗререн юратма пӗлни кӑна мар, вӑл тата хӑйне евӗрле ӗҫ, ҫирӗп тӗллев, ӑнтӑлу, ӑнлану тата яваплӑх, мӗншӗн тесен чӗлхесем хӑйсем тӗллӗн пӗтмеҫҫӗ, вӗсем эпир вӗсенпе усӑ курма пӑрахнипе вилеҫҫӗ.

Сегодня за наши родные языки мы должны бороться… но бороться с любовью, с уважением к другим языкам России и мира, ведь родной язык это не только эмоциональная привязка к семье, к культуре, к истории и памяти рода и народа, но это и определенный труд, воля, целеустремленность, осознанность и ответственность Ибо языки не умирают сами по себе, они умирают, потому что носители перестают ими пользоваться.

«Хавал» тӑван чӗлхе кунӗ ячӗпе саламлани // Хавал. https://vk.com/wall-12972450_14737?w=wal ... 2450_14737

Манӑн ӗҫ ҫине, манӑн кӑмӑл-туйӑм ҫине, Сергей Тимофеевич, илтетӗн-и эсӗ, Нецветова тӑрӑнма пултараймасть, ҫавӑнпа вӑл халӗ икӗ аллипе те манӑн культурӑна ярса тытрӗ, каллех лӑпкӑн пурӑнма памасть… куллен-кун мана тӗрлӗ кӗнекесем пӑхтарать, романсем вулаттарать, вырӑс чӗлхине вӗрентет…

К моей работе и вообще к моему характеру, ты слышишь, Сергей Тимофеевич, Нецветова подкопаться не может, так она теперь схватилась обеими руками за мою культуру и опять не дает спокойно жить… день в день тычет меня носом в разные книги, заставляет романы читать, русскому языку обучает…

I // Александр Яндаш. Бабаевский, Семен Петрович. Ҫӗр ҫинчи ҫутӑсем: роман; вырӑсларан Исаак Никифоров куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1952. — 7–514 с.

Страницы:

Сайт:

 

Статистика

...подробней