Корпус чувашского языка

Кунта ҫӗнӗрен темӗн пысӑкӑш заводсем турӗҫ тата киввисене ҫӗнетсе, ҫӗнӗ йышши машинӑсем лартрӗҫ.

Здесь было выстроено и переоборудовано много крупнейших заводов.

Хутӑш вӑрмансен зонинче промышленность епле ӳссе пырать // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Кунта ӗлӗк лашапа ҫӳремелли ҫулсем те, урӑх йышши юрӑхлӑ ҫулсем те пулман.

Не было здесь ни проезжих дорог, ни других удобных путей сообщения.

Сталин ячӗпе тӑракан Шурӑ тинӗс — Балтика каналӗ // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Европӑри тайгара хырсемпе чӑрӑшсем ӳсеҫҫӗ, сайра-хутра хурӑнсем, ӑвӑссем те тӗл пулкалаҫҫӗ, Азири тайгара, климат хаяртарах вырӑнсенче, урӑх йышши йывӑҫсем ӳсеҫҫӗ: кедрсем, лиственницӑсем, пихтӑсем.

Европейская тайга состоит из сосен и елей. Изредка попадаются березы и осины. В азиатской тайге, где климат более суров, растут другие деревья: кедры, лиственницы, пихты.

Тайгари ҫутҫанталӑк // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Вӗсен яланах пӗр йышши апат: пулӑ, пӑлан какайӗ тата тинӗсри тискер кайӑксен какайӗ пулнӑ.

Пища их была однообразна — рыба, оленина и мясо морских зверей.

Тундрӑри ялхуҫалӑх // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Ҫак никам та пурӑнман, пӗр мӑксемпе тата лишайниксемпе ҫеҫ витӗнсе ларнӑ тискер чулсӑртсем хушшинче вӗсем ҫӗр айӗнче хаклӑ йышши усӑллӑ япала нумай тупнӑ.

Много ценных полезных ископаемых нашли они среди диких безлюдных скал, покрытых мхами и лишайниками.

Тундрӑри ҫӗр айӗнчи усӑллӑ япаласене тӗпчесе пӗлесси тата вӗсене кӑларасси // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Тискер кайӑк усракан фермӑсем тунӑ, вӑл фермӑсенче тундрӑри чи хаклӑ йышши тискер кайӑксене килти выльӑх-чӗрлӗхе ӗрчетнӗ пекех ӗрчетеҫҫӗ.

Устроены звериные фермы, где наиболее ценные звери тундры разводятся, как домашние животные.

Мамӑк тир промысли // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Тундрӑра пурӑнакан ҫынсене эрех ӗҫтере-ӗҫтере ӳсӗртнӗ те йӳне хакпа вӗсенчен пӑлан кӗтӗвӗсем тата хаклӑ йышши тирсем илнӗ, вара киле пуйса таврӑннӑ.

Они спаивали жителей тундры, за бесценок брали у них стада оленей и дорогую пушнину и уезжали разбогатевшими.

Ҫаратакан купецсем вырӑнне факторисем // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Тӗрлӗ ҫӗрте тата ҫӗркӑмрӑк, графит, нефть тата ҫӗр айӗнче урӑх йышши усӑллӑ япаласем те тупнӑ.

В различных местах найдены уголь, нефть, графит и другие полезные ископаемые.

Ҫурҫӗрти тинӗс ҫулӗ // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Кускер шыв ӗҫес килнине ирттерсе яракан ҫӗнӗ йышши им-ҫам пӗрчисен сутуҫи пулнӑ.

Он торговал усовершенствованными пилюлями, которые утоляют жажду.

XXIII // Юрий Артемьев. Сент-Экзюпери Антуан де. Пӗчӗкҫеҫ принц: аллегориллӗ повесть-юмах. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 2017. — 64 с.

Ку вӑл пач урӑх йышши баобаб хунавӗ мар-ши тесе шутлама та май пулнӑ.

Вдруг это какая-нибудь новая разновидность баобаба?

VIII // Юрий Артемьев. Сент-Экзюпери Антуан де. Пӗчӗкҫеҫ принц: аллегориллӗ повесть-юмах. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 2017. — 64 с.

Тен, эсир манран ҫапла ыйтас тейӗр: «Мӗншӗн-ха кӗнекере баобаб йышши кӗрнеклӗ ӳкерчӗксем урӑх пӗртте курӑнмаҫҫӗ?»

Быть может, вы спросите: отчего в этой книжке нет больше таких внушительных рисунков, как этот, с баобабами?

V // Юрий Артемьев. Сент-Экзюпери Антуан де. Пӗчӗкҫеҫ принц: аллегориллӗ повесть-юмах. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 2017. — 64 с.

Пӑрҫа йышши культурӑсене Россельхознадзор специалисчӗсем энтомологи тата гербологи экспертизи ирттернӗ.

Образцы бобовой культуры, отобранные специалистами Россельхознадзора, прошли энтомологические и гербологические экспертизы.

Китая 1600 тонна пӑрҫа ӑсатнӑ // Инга Алексеева. https://ursassi.ru/news/%D0%A3%D0%BA%C3% ... tn-3491356

Ачасен умне электронлӑ презентаци тӑратнӑ, ҫав презентаци пулӑшнипе вӗсем сывлӑхшӑн усӑллӑ тата сиенлӗ хӑнӑхусем ҫинчен, наркоманипе токсикомани йышши усал йӑласем ҫинчен аса илнӗ.

Ребятам была представлена электронная презентация, с помощью которой они вспомнили о полезных привычках и наиболее опасных для здоровья вредных, таких, как наркомания и токсикомания.

Пурнӑҫ илемлӗ – ан пӗтер ӑна // Ҫутӑ ҫул. https://sutasul.ru/articles/narkotiksene ... na-3480261

Пур ҫӗрте те путенесемпе ытти йышши ҫеҫенхир кайӑкӗсем вӗҫе-вӗҫе тухаҫҫӗ.

Вспархивали во всех направлениях перепелки и другие степные птицы.

Ҫеҫенхирте // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Ун йышши халӑхсем апат шыраса вырӑнтан-вырӑна куҫса ҫӳреҫҫӗ, ӑҫта каҫ пулать, ҫавӑнта ҫӗр каҫаҫҫӗ.

Такие народы бродят в поисках пищи с места на место и ночуют там, где их застает ночь.

Тропик тӑрӑхӗнче мӗнле халӑхсем пурӑнаҫҫӗ, вӗсем мӗн ӗҫлеҫҫӗ // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Вӑл стендсем патӗнче ҫӗнӗ двигательсемпе ӗҫлет, ҫӗнӗ йышши топливӑсене тӗрӗслет.

Помоги переводом

22. Лукашев хӑйӗн тивӗҫне пурнӑҫа кӗртет // Леонид Агаков. Чаковский А. Б. Инҫетри ҫӑлтӑр ҫути: повесть / А. Б. Чаковский ; вырӑсларан Леонид Агаков куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР кӗнеке издательстви, 1966. — 275 с.

Вӑл ҫавӑн йышши ҫынсенчен пӗри пулнӑ: вӗсем пӗр-пӗр ҫын хӑйсене ыра тунӑ пулсан ҫеҫ ӑна ырӑ ҫын тесе шутлаҫҫӗ.

Помоги переводом

21. Тайгари пикник // Леонид Агаков. Чаковский А. Б. Инҫетри ҫӑлтӑр ҫути: повесть / А. Б. Чаковский ; вырӑсларан Леонид Агаков куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР кӗнеке издательстви, 1966. — 275 с.

Хамӑн пурнӑҫа мана ҫавӑн йышши вуншар экспедицисенче пулма тӳр килнӗ.

Помоги переводом

21. Тайгари пикник // Леонид Агаков. Чаковский А. Б. Инҫетри ҫӑлтӑр ҫути: повесть / А. Б. Чаковский ; вырӑсларан Леонид Агаков куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР кӗнеке издательстви, 1966. — 275 с.

Эпир лайӑх пӗлнӗ вӗт-ха, Ольга Алексеевна, ку таранччен тӗпчесе пӗлмен йышши топливӑсемпе ӗҫлесе, хӑй пурнӑҫне хӑрушлӑх умне тӑратнӑ).

Помоги переводом

21. Тайгари пикник // Леонид Агаков. Чаковский А. Б. Инҫетри ҫӑлтӑр ҫути: повесть / А. Б. Чаковский ; вырӑсларан Леонид Агаков куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР кӗнеке издательстви, 1966. — 275 с.

Анчах вӑл хай умӗнче ӗмӗрлӗхе асра юлнӑ вӑрӑм, барак йышши йывӑҫ ҫурта курчӗ.

Помоги переводом

20. «Ан ӗненӗр ӑна, ан ӗненӗр!..» // Леонид Агаков. Чаковский А. Б. Инҫетри ҫӑлтӑр ҫути: повесть / А. Б. Чаковский ; вырӑсларан Леонид Агаков куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР кӗнеке издательстви, 1966. — 275 с.